ԱՆՏՈՆԻՈ ԲՈՒԵՐՈ ՎԱԼՅԵԽՈ / ԲՈՑԱՎԱՌ ԽԱՎԱՐՈՒՄ
Անտոնիո Բուերո Վալյեխոյի «ԲՈՑԱՎԱՌ ԽԱՎԱՐՈՒՄ» պիեսը տպագրվել է «Դրամատուրգիա» հանդեսի 2005 թ., թիվ 8-9-ում
ԱՆՏՈՆԻՈ ԲՈՒԵՐՈ ՎԱԼՅԵԽՈ
ԲՈՑԱՎԱՌ ԽԱՎԱՐՈՒՄ
Դրամա երեք գործողությամբ
ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆ ԱՌԱՋԻՆ
Ժամանակակից ուսումնական հաստատության ծխարան: Նրբաճաշակ հագնված ութ ուսանող նստած են բազկաթոռներին: Չնայած կենսախինդ տեսքին, նրանց կեցվածքը տարակուսանք է հարուցում: Ուշադիր նայելով հասկանում ենք, որ բոլորն էլ կույր են: Մի քանիսը մուգ ակնոց են կրում: Նրանց պահվածքը այնքան բնական է, որ մոռանալ է տալիս ֆիզիկական թերության մասին: Միայն մի հանգամանք՝ խոսելիս չեն նայում խոսակցի ուղղությամբ:
ԷԼԻՍԱ — Տղաներ, ո՞վ կասի, ժամը քանիսն է: (Բոլորը ծիծաղում են, ասես սպասում էին այդ հարցին:) Չեմ հասկանում, ի՞նչ կա ծիծաղելու: Մի՞թե չի կարելի հարցնել՝ ժամը քանիսն է: (Ծիծաղն ուժգնանում է:) Լավ, էլ չեմ խոսի: Լռում եմ:
ԱՆԴՐԵՍ — Քիչ առաջ խփեց տասն անց երեսունը:
ՊԵԴՐՈ — Իսկ նոր ուսումնական տարվա բացումը տասնմեկին է:
ԷԼԻՍԱ — Ուզում էի իմանալ, չի՞ խփել արդյոք քառորդ պակասը:
ԼՈԼԻՏԱ — Դու արդեն երրորդ անգամ ես հարցնում այդ մասին:
ԷԼԻՍԱ — (գրգռված): Դե, ուրեմն խփե՞լ է, թե՞ ոչ:
ԱԼԲԵՐՏՈ — (կատակով): Ախ, մենք չգիտենք…
ԷԼԻՍԱ — Ինչ վատն եք:
ԿԱՐԼՈՍ — (ծաղրալից): Բավական է: Հանգիստ թողեք խեղճին:
ԷԼԻՍԱ — Բոլորովին էլ խեղճ չեմ:
ԽՈՒԱՆԱ — (քնքշորեն): Ոչ, Էլիսա, երեք քառորդը դեռ չի խփել:
Ներս է մտնում Միգելը: Նա մուգ ակնոց է կրում:
ԱՆԴՐԵՍ — Հանգստացիր: Դու լավ գիտես, որ Միգելինը միշտ հայտնվում է վերջին պահին:
ԷԼԻՍԱ — Իսկ ո՞վ տվեց նրա անունը:
ՄԻԳԵԼ — (իբր նեղացած): Եթե ոչ ոք անունս դեռ չի տվել, հենց հիմա վիրավորանքից լաց կլինեմ:
ԷԼԻՍԱ — Միգելին… (Նետվում է նրա գիրկը:)
Կարլոսից և Խուանայից բացի, բոլորը կանգնում են, որ սեղմեն նրա ձեռքը:
ԱՆԴՐԵՍ — Աստված իմ, Միգելին…
ՊԵԴՐՈ — Վերջապես…
ԼՈԼԻՏԱ — Նա միշտ ճշտապահ է:
ԷՍՊԵՐԱՆՍԱ — Ինչպե՞ս հանգստացար:
ԱԼԲԵՐՏՈ — Գործերդ ինչպե՞ս են:
Միգելը, Էլիսային գրկից բաց չթողնելով, նստում է բազմոցին:
ԿԱՐԼՈՍ — Իսկ մեզ դեռ չե՞ս մոռացել:
ՄԻԳԵԼ — Օ, Կարլոս… (Մոտենում է նրա ձեռքը սեղմելու:) Իսկ Խուանան, իհարկե, կողքիդ է:
ԽՈՒԱՆԱ — Կռահեցիր: (Սեղմում է նրա ձեռքը:)
ՄԻԳԵԼ — (նորից գրկելով Էլիսային): Արդեն մտածում էի՝ էլ չեմ հասցնի բացմանը: Այո, հրաշալի ժամանակ անցկացրի, բարեկամներս: Բայց ինչպես էի ուզում նորից ձեզ հետ լինել… Հենց ներս մտա, ձեռնափայտն իսկույն նետեցի դռնապանին: «Չե՞մ ուշացել»: «Ոչ, դեռ քսան րոպե կա»: «Հրաշալի է»: Աջից, ձախից ողջույններ… «Միգելին…», «Միգելինն արդեն այստեղ է…»: Բնականաբար, այլ կերպ չէր էլ կարող լինել, չէ՞ որ ես շատ երևելի անձ եմ այստեղ:
Բոլորը ծիծաղում են:
ԷԼԻՍԱ — (նրա խոսքերը լուրջ ընդունելով): Պարծենկոտ:
ՄԻԳԵԼ — Հանգիստ: Մի ընդհատիր, խնդրում եմ: Շարունակում եմ. «Միգել, ո՞ւր ես գնում», «Միգել, Էլիսան մարգագետնում է»…
ԷԼԻՍԱ — (ամոթահար կսմթում է նրան): Հիմարիկ…
ՄԻԳԵԼ — (բղավում է): Այ… Ասացի՞՝ չընդհատես: «Ինչպե՞ս թե՝ ուր եմ գնում: Ընկերներիս մոտ, մեր անկյունը»: Եվ ահա, ես այստեղ եմ: (Հոգոց հանելով:) Լավ, իսկ ինչո՞ւ չենք գնում դահլիճ:
ԼՈՊԵՍ — Ինչի՞դ է պետք: Ժամանակ դեռ շատ կա:
ԱՆԴՐԵՍ — Պատմիր, ինչպես անցկացրիր արձակուրդդ:
ԷՍՊԵՐՍՆՍԱ — (ծափ տալով): Այո, այո, պատմիր:
ԷԼԻՍԱ — (բարկացած ծափ տալով): Այո, այո, պատմիր աղջկան:
ԷՍՊԵՐԱՆՍԱ — Ի՞նչ ես ուզում ասել:
ԷԼԻՍԱ — Ոչինչ: Պարզապես, որ ես էլ կարող եմ «ծափիկներ» տալ:
Ուսանողները ծիծաղում են:
ԷՍՊԵՐՍՆՍԱ — Դու էիր պակաս…
ՄԻԳԵԼ — Հանգստացիր, Էլիսա: Բոլորն էլ ուզում են, որ պատմեմ: Ուրեմն ուշադիր լսեք:
ՊԵԴՐՈ — Դե, սկսիր վերջապես:
ՄԻԳԵԼ — Ուշադրություն: (Ծիծաղելով:) Մի օր վերցնում եմ ձեռնափայտս, որ փողոց դուրս գամ, և… (Լռում է, զարմանքով:) Դուք ոչինչ չե՞ք լսում:
ԱՆԴՐԵՍ — Թող կատակներդ ու շարունակիր:
ՄԻԳԵԼ — Չեմ կատակում: Ասում եմ ձեզ, որ տարօրինակ ձայն եմ լսում: Կարծես ձեռնափայտի…
ԼՈԼԻՏԱ — (ծիծաղելով): Երևի ականջիդ անընդհատ նրա ձայնն է հնչում:
ԷԼԻՍԱ — Շարունակիր…
ԱԼԲԵՐՏՈ — Ոչ, նա չի կատակում: Իրոք ձեռնափայտի ձայն է:
ԽՈՒԱՆԱ — Ես էլ եմ լսում:
Ձեռնափայտը հատակին թրխկացնելով հայտնվում է Իգնասիոն՝ նիհար, լուրջ, մտախոհ պատանի, անփույթ հագնված: Անելով մի քանի անվստահ քայլ, կանգ է առնում:
ԼՈԼԻՏԱ — Ինչ տարօրինակ է…
ՄԻԳԵԼ — Դու ո՞վ ես:
Իգնասիոն վախեցած շրջվում է, որ հեռանա: Հետո փոխում է որոշումն ու արագ գնում դեպի ձախ:
ԱՆԴՐԵՍ — Ինչո՞ւ չես պատասխանում:
Իգնասիոն դիպչում է բազկաթոռին, որի վրա նստած է Խուանան: Առաջ է մեկնում ձեռքն ու դիպչում Խուանայի ձեռքին:
ՄԻԳԵԼ — (տեղից վեր կենալով): Սպասիր: Մի գնա: (Մոտենում, շոշափում է նրան:)
ԽՈՒԱՆԱ — (անհանգստացած): Նա բռնել է իմ ձեռքը… Ես նրան չեմ ճանաչում:
Իգնասիոն թողնում է նրա ձեռքը: Միգելը բռնում է Իգնասիոյի արմունկը:
ՄԻԳԵԼ — Ես նույնպես:
Անդրեսը ոտքի է ելնում, բռնում անծանոթի մյուս ձեռքը:
ԻԳՆԱՍԻՈ — (սարսափած): Բաց թողեք ինձ:
ԱՆԴՐԵՍ — Ի՞նչ ես փնտրում այստեղ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ոչինչ: Բաց թողեք ինձ: Ես… Ես մի դժբախտ կույր եմ:
ԼՈԼԻՏԱ — (ծիծաղելով): Օհո, Միգելին, քեզ ախոյան հայտնվեց:
ԷՍՊԵՐԱՆՍԱ — Ախոյա՞ն: Ուսուցիչ…
ԱԼԲԵՐՏՈ — Հաստատ առաջին կուրսեցի մի նորաթուխ կատակասեր է:
ՄԻԳԵԼ — Հիմա կպարզենք: Ուրեմն, ասում ես, ո՞վ ես դու:
ԻԳՆԱՍԻՈ — (վախեցած): Կույր եմ:
ՄԻԳԵԼ — Ախ, խեղճ տղա: Թույլ կտա՞ք ձեզ ուղեկցել դիմացի մայթը: Չքվիր այստեղից գրողի ծոցը, ապո՛ւշ: Գնա ու քո համակուրսեցիներին ծիծաղեցրու:
ԱՆԴՐԵՍ — Իրոք որ հիմար կատակ էր: Հեռացիր այստեղից:
Նրանք հրում են Իգնասիոյին. վերջինս նահանջում է դեպի բեմեզրը:
ԻԳՆԱՍԻՈ — (պատրաստ լաց լինելու): Ասում եմ ձեզ, ես իրոք կույր եմ…
ՄԻԳԵԼ — Լավ ես սովորել այդ բառը: Դո՛ւրս այստեղից:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ինչո՞ւ չեք հավատում… Չե՞ք տեսնում, ինչ է…
ՄԻԳԵԼ — Ի՞նչ ասացիր:
ԿԱՐԼՈՍ — Բարեկամներ, կարծում եմ, մենք մեծ սխալ ենք թույլ տալիս: Նա ճիշտ է ասում: Նստեք: Մենք նույնպես… ինչպես դու ասացիր… կույր ենք:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Դո՞ւք…
ԽՈՒԱՆԱ — Այո, մենք, բոլորս: Մի՞թե չգիտես, որտեղ ես գտնվում:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Գիտեմ: Բայց հավատս չի գալիս, որ դուք բոլորը էլ… այնպիսին եք… ինչպես ես:
ԿԱՐԼՈՍ — (ժպտալով): Ինչո՞ւ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Դուք այնքան վստահ եք քայլում: Այնպես եք խոսում, ասես տեսնում եք ինձ:
ԿԱՐԼՈՍ — Դու էլ շուտով կկարողանաս: Նորե՞կ ես:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Այո:
ԿԱՐԼՈՍ — Մենա՞կ ես եկել:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ոչ: Հայրս տնօրենի սենյակում է:
ԽՈՒԱՆԱ — Եվ քեզ թողեցին առանց ուղեկցորդի՞:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Տնօրենն ասաց, որ շենքում առանց վախենալու կարող եմ քայլել: Հայրս սկզբում դեմ էր, բայց դոն Պաբլոն պնդեց, որ այդպես ավելի լավ կլինի:
ԿԱՐԼՈՍ — Եվ իրոք լավ է: Չվախենաս:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Իսկ ես չեմ վախենում:
ԿԱՐԼՈՍ — Այն, ինչ հենց նոր տեղի ունեցավ, գրոշ չարժե: Միգելինն ուղղակի շատ տաքարյուն է:
ՄԻԳԵԼ — Ներիր, բարեկամ: Դոն Պաբլոն էր մեղավոր:
ԱԼԲԵՐՏՈ — (ծիծաղելով): Մանկավարժություն…
ՄԻԳԵԼ — Ճիշտ այդպես: Հենց սկզբից են որոշել քեզ վրա փորձարկել իրենց մանկավարժական նորամուծությունը: Չվախենաս, այդ սինյորի հետ առնչվելու դեռ շատ առիթներ կունենաս:
Էլիսան ու Միգելը տեղավորվում են աջ կողմի բազկաթոռներին և ինտիմ զրույցի բռնվում:
ԿԱՐԼՈՍ — Առաջին անգամվա համար բավական է: Եթե ուզում ես, կարող ենք ուղեկցել քեզ մինչև տնօրենի առանձնասենյակը:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Շնորհակալ են: Ես ճանապարհը գիտեմ: Մնաք բարով: (Մի քանի քայլ է անում դեպի բեմի խորքը:)
ԿԱՐԼՈՍ — Ոչ, չգիտես… այնտեղ ելքն է: (Թևանցուկ նրան ուղեկցում է դեպի աջ:) Սպասիր ինձ այստեղ, Խուանա: Հիմա կվերադառնամ:
ԽՈՒԱՆԱ – Լավ:
Ներս են մտնում Իգնասիոյի հայրն ու դոն Պաբլոն՝ ուսումնական հաստատության տնօրենը: Նա կրում է մուգ ակնոց:
ՀԱՅՐ — Ահա, նա այստեղ է:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Ասում էի, չէ՞, որ նրան շուտ կգտնենք: Եվ լավ շրջապատում: Բարի օր, տղաներ:
Լսելով նրա ձայնը՝ բոլորը ոտքի են կանգնում:
ԲՈԼՈՐԸ — Բարի օր, դոն Պաբլո:
Հայրը մոտենում և քնքշորեն, բայց անհամարձակ թևանցուկ է անում Իգնասիոյին: Վերջինս տեղից չի շարժվում, ասես այդ հպումը տհաճ է:
ԿԱՐԼՈՍ — Մենք արդեն ծանոթացանք Իգնասիոյի հետ:
ԽՈՒԱՆԱ — Կարլոսը պատրաստվում էր նրան ուղեկցել ձեզ մոտ:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — (հորը): Տեսնո՞ւմ եք, նրան ոչինչ չպատահեց: Տղան իսկույն ընկերներ գտավ: Եվ պետք է ասեմ, լավագույններին: Կարլոսը մեր լավագույն ուսանողներից է, Խուանան նույնպես:
ՀԱՅՐ — (չոր): Շատ հաճելի է:
ԽՈՒԱՆԱ — Մեզ նույնպես:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Կարող եք վստահ լինել, ձեր որդին այստեղ իրեն շատ լավ կզգա: Մեզ մոտ նա կգտնի ուրախություն, լավ բարեկամներ, զվարճություններ… խաղեր…
ՀԱՅՐ — Վստահ եմ: Սակայն, ինչ վերաբերում է խաղերին… Այն, ինչ տեսա, հրաշալի էր, խոսք չկա: Երբեք մտքովս չէր անցնի, թե կույրերը կարող են գնդակ խաղալ, առավել ևս, սահնակով սահել այդքան բարձր աշտարակից: Բայց… Կարծում եք, Իգնասիոյի համար է՞լ դրանք վտանգավոր չեն լինի:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Նա կվարժվի, և շատ ուրիշ բաների ևս: Մի կասկածեք:
ՀԱՅՐ — Անհավատալի է, որ նրանք կարողանում են այդպես զվարճանալ: Բայց… այս խեղճերը կույր են: Նրանք ոչի՞նչ չեն տեսնում:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Փոխարենը հրաշալի լսում են և ավելի լավ կողմնորոշվում, քան դուք: Մյուս կողմից… (Հեգնական:) Պետք է ասեմ, որ ճիշտ չէ նրանց դժբախտ համարելը… Ի՞նչ կասես, Անդրես:
ԱՆԴՐԵՍ — Միանգամայն իրավացի եք, դոն Պաբլո:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Իսկ դո՞ւք՝ Պեդրո, Ալբերտո:
ՊԵԴՐՈ — Իհարկե: Մենք ամենևին էլ դժբախտ չենք:
ԱԼԲԵՐՏՈ – Ասեք, ինչ ուզում եք, միայն ոչ դա:
ԼՈԼԻՏԱ — Թույլ կտա՞ք ասել, դոն Պաբլո…
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Այո, իհարկե, ասեք:
ԼՈԼԻՏԱ — Առանձնապես բան չէի ուզում ասել, ուղղակի ես ու Էսպերանսան էլ ենք այդպես մտածում:
ՀԱՅՐ — Ներեցեք:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Այդ դուք մեզ ներեք… մենք պարզապես փորձում ենք բացատրել: Կույրերս, կամ, ինչպես ընդունված է մեզ մոտ ասել՝ չտեսնողներս, կարող ենք հասնել այն ամենին, ինչ ցանկացած ուրիշ մարդ: Մենք զբաղեցնում ենք պաշտոններ, ուժեղ ենք, առողջ, մարդամոտ… Սակայն իմ ուսանողները սովոր չեն նման խոսակցությունների: (Ուսանողներին.) Կարծում եմ, ձեզանից առավել ընկճվածները կարող են արդեն տեղեր զբաղեցնել դահլիճում: Շուտով տասնմեկն է: (Ժպտալով:) Սա պաշտոնական հրավեր է:
ԱՆԴՐԵՍ — Շնորհակալություն, դոն Պաբլո: Գնանք, տղերք:
ԲՈԼՈՐԸ — Մինչ հանդիպում, դոն Պաբլո:
Էլիսան պատրաստվում է հետևել նրանց, բայց Միգելը բոնում է նրա ձեռքն ու նստեցնում տեղը: Իրար ձեռք բռնած՝ շարունակում են զրույցը:
ՀԱՅՐ — Ես ներողություն եմ խնդրում… Ես…
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Մի անհանգստացեք: Դուք պարզապես մեր մասին ոչինչ չգիտեք: Երևի մտածում եք, թե մենք չե՞նք ամուսնանում…
ՀԱՅՐ — Չէ, ինչո՞ւ: Իրար հետ, բնականաբար…
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Ոչ, սինյոր: Տեսնող և չտեսնող մարդկանց միջև ամուսնությունների թիվն օրեցօր մեծանում է: Այ, օրինակ, ես…
ՀԱՅՐ — Դո՞ւք:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Այո: Ես կույր եմ ի ծնե, բայց ամուսնացած եմ տեսնող, պայծառատես կնոջ հետ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Պայծառատե՞ս:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Մենք այդպես ենք կոչում տեսնողներին:
ՀԱՅՐ — Ներեցեք, բայց այդ բառը մեզ համար այլ իմաստ ունի:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — (չոր): Բնականաբար: Սակայն մենք այնքան էլ բծախնդիր չենք և այդպես ենք անվանում բոլոր նրանց, ովքեր տեսողություն ունեն:
ՀԱՅՐ — Ներեցեք, խնդրում եմ:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Դրա կարիքը չկա: Ես շատ ուրախ կլինեի ծանոթացնել ձեզ կնոջս հետ, բայց, ցավոք, նա ուշանում է: Բայց Իգնասիոն անպայման նրա հետ կծանոթանա, չէ՞ որ կինս նաև իմ քարտուղարն է:
ՀԱՅՐ — Գուցե հաջորդ անգամ: Իգնասիո, որդիս… ես շատ ուրախ եմ, որ քեզ թողնում եմ այս հրաշալի տեղում: Կարող ես չկասկածել, այստեղ քեզ դուր կգա: (Կարլոսին և Խուանային.) Իսկ ձեզ շատ եմ խնդրում, մի փոքր ոգևորեք նրան: ԻԳՆԱՍԻՈ — Հայրիկ…
ՀԱՅՐ — (գրկելով նրան:) Այո, որդիս: Դու այստեղ իսկական մարդ կդառնաս:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Անկասկած:
Կարլոսը թևանցուկ է անում Իգնասիոյին:
ԿԱՐԼՈՍ — Ձեր թույլտվությամբ, մեր նոր բարեկամին տանենք մեզ հետ:
ՀԱՅՐ — Այո: Իհարկե: (Հուզված:) Մնաս բարով, Իգնասիո… Ես շուտով կգամ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — (անտարբեր): Ցտեսություն, հայրիկ:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Գնա՞նք:
ՀԱՅՐ — Այո: Այո:
Գնում են դեպի բեմի խորքը:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — (կանգ առնելով): Կարլոս, ուղեկցեք նրան դահլիճ: Այո, և ծանոթացրեք Միգելինի հետ, նրանք նույն սենյակում են ապրելու:
ԿԱՐԼՈՍ — Մի անհանգստացեք, դոն Պաբլո:
Դոն Պաբլոն և Իգնասիոյի հայրը գնում են:
ԿԱՐԼՈՍ — Ափսոս, որ ավելի շուտ չէիր եկել: Նո՞ր ես սկսում ուսանել:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Այո: Նախապատրաստական բաժնում:
ԿԱՐԼՈՍ — Ես ու Խուանան կօգնենք քեզ: Չամաչես, դիմիր, եթե դժվարության հանդիպես:
ԽՈՒԱՆԱ — Այո: Անպայման:
ԿԱՐԼՈՍ — Լավ: Իսկ հիմա Միգելինը կուղեկցի ձեր սենյակը: Առաջին հերթին, ինչպես հարկն է, պետք է շենքն ուսումնասիրես: Հիմա մենք ամբողջը կանցնենք, որ դու իմանաս, թե որտեղ են գտնվում բազկաթոռներն ու սեղանները: Դու պետք է միանգամից հրաժարվես ձեռնափայտից:
ԽՈՒԱՆԱ — (փորձելով Իգնասիոյի ձեռքից վերցնել ձեռնափայտը): Տուր այստեղ: Կտանք տնտեսվարին, թող պահի:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ոչ: Ես չեմ կարող առանց սրա: Եվ խնդրում եմ, ավելորդ նեղություն մի կրեք ցույց տալու համար ձեր շենքը: Միևնույն է, ոչինչ չեմ հիշի:
Դադար:
ԿԱՐԼՈՍ — Ներիր, ինչպես կուզես: Բայց պետք է որքան հնարավոր է շուտ հրաժարվես դրանից: Ասում ես, երբեք չե՞ս սովորել մեր դպրո֊ցամ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ոչ:
ԽՈՒԱՆԱ — Կույր ես ի ծնե՞:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Այո: Բայց իմ ընտանիքը…
ԿԱՐԼՈՍ — Մի նեղվիր: Մենք բոլորս էլ կույր ենք ի ծնե և այստեղ սովորում ենք դոն Պաբլոյի ղեկավարությամբ:
ԽՈՒԱՆԱ — Նա քեզ դուր եկա՞վ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Աբսուրդի աստիճան երջանիկ մարդ է:
ԿԱՐԼՈՍ — Դու այստեղ ուրիշ, ոչ պակաս երջանիկ ուսուցիչների էլ կհանդիպես…
ԻԳՆԱՍԻՈ — Նրանք է՞լ են կույր:
ԿԱՐԼՈՍ — Հարկ է ասել՝ չտեսնող… Ոչ բոլորը: Կենսաբանության ուսուցիչն, օրինակ, չի տեսնում, բայց ամուսնացած է օտար լեզուների ուսուցչի հետ, որը տեսնում է: Ֆիզիկայինը նույնպես տեսողունակ է, իսկ…
ԻԳՆԱՍԻՈ — Տեսողունակ…
ԽՈՒԱՆԱ — Այո, տեսողունակ: Տարօրինակ ի՞նչ կա:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Մի՞թե հնարավոր է ամուսնությունը կույր տղամարդու և… տեսողունակ կնոջ միջև:
ԿԱՐԼՈՍ — Ինչո՞ւ է դա քեզ զարմացնում:
ԽՈՒԱՆԱ — Նման ամուսնություններ ինչքան ուզես…
ԻԳՆԱՍԻՈ — Իսկ հակառա՞կը… Հը՞, Կարլոս: (Կարճ դադար:) Խուանա՞:
ԿԱՐԼՈՍ — Ես ու Խուանան ծեր մի զույգի ենք ճանաչում…
ԻԳՆԱՍԻՈ — Մի…
ԽՈՒԱՆԱ — Նաև Պենեն ու Լուիսիտան: Նրանք շատ երջանիկ են:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ընդամենը երկու ամուսնական զույգ:
ԿԱՐԼՈՍ — Չնեղանաս, Իգնասիո, բայց ինձ թվում է, հիմա մի փոքր հուզված ես: Դե, հասկանալի է՝ նոր, անսովոր միջավայր… Չգիտեմ, ինչպես ասեմ, որ ճիշտ լինի… Բայց դու, կարծես, նեղվում ես: Մի վախեցիր: Այստեղ դու բավարար քանակությամբ ուրախություն կգտնես, և ամեն ինչ լավ կլինի:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Այո, գուցե իրոք նեղվում եմ… Ու ինձ թվում է, մենք բոլորս էլ մի փոքր…
ԿԱՐԼՈՍ — Մենք դեռ կխոսենք այդ մասին: Իսկ այս պահին Միգելի կարիքն է զգացվում: Միգելի՜ն… (Միգելը չի պատասխանում:) Մի ձևացրու: Գիտեմ, որ այստեղ ես: (Շոշափելով գնում է Միգելի կողմը, վերջինս կիպ հպվում է Էլիսային: Վերջապես ծիծաղելով փորձում է բռնել նրա ձեռքը:)
ՄԻԳԵԼ — Ես էլ քո գլխին նման խաղ կխաղամ, երբ Խուանայի հետ մենակ մնաս: Հը, ի՞նչ է պատահել:
ԿԱՐԼՈՍ — Արի այստեղ:
ՄԻԳԵԼ — Չեմ ուզում:
ԿԱՐԼՈՍ — Հիմարություն մի արա: Պետք է քեզ փոխանցեմ դոն Պաբլոյի հանձնարարությունը:
ՄԻԳԵԼ — Եթե այդ հանձնարարությանը չի կարելի ներգրավել Էլիսային, ոչ մի տեղ էլ չեմ գնա:
ԷԼԻՍԱ — Վերջ տուր կատակներիդ:
ՄԻԳԵԼ — Չեմ կարող:
ԽՈՒԱՆԱ — Էլիսա, արի ինձ մոտ: Գոնե մի քիչ երկուսով մնանք:
ՄԻԳԵԼ — Ստիպված եմ գնալ: (Բռնելով Էլիսայի ձեռքից, շարժվում է դեպի խումբը:) Դե, ասեք, լսում եմ:
ԿԱՐԼՈՍ — Ահա, սա Միգելինն է, մեր խենթուկը: Չնայած տասնյոթ տարեկան է, բայց բոլորի պաշտպանն է ու սիրելին: Մի խոսքով, հրաշալի տղա: Իսկ Էլիսան նրա հլու խնամակալն է:
ՄԻԳԵԼ — Եվ որքան մեծահոգի, մեծահոգի…
ԷԼԻՍԱ — Լավ կլիներ լռեիր:
ՄԻԳԵԼ — Ներեցեք, չի ստացվում:
ԿԱՐԼՈՍ — Ավելի լավ է սեղմիր նորեկի ձեռքը:
ՄԻԳԵԼ — (Էլիսային ստիպելով): Գուցե առաջինը դու՝ խնամակալս:
Էլիսան սեղմում է Իգնասիոյի ձեռքը և ցնցվում:
ԿԱՐԼՈՍ — (Իգնասիոյին): Տնօրենի որոշմամբ դու Միգելինի հետ նույն սենյակում ես ապրելու: Եթե լեզու չգտնեք, ասա, և մենք նրա ականջները կձգենք:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Իսկ ինչո՞ւ պիտի չգտնենք: Չէ՞ որ երկուսս էլ կույր ենք:
ՄԻԳԵԼ — Ասում էի, չէ՞, Կարլոս, որ այս նորեկը շատ կատակասերն է…
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ես լուրջ եմ ասում:
ՄԻԳԵԼ — Դե, ինչ արած, դրա համար էլ եմ շնորհակալ: Բայց ինձ դժբախտ չեմ համարում: Իմ միակ դժբախտությունն այն է, որ ստիպված եմ հանդուրժել մի…
ԷԼԻՍԱ — Լռիր: Ես գիտեմ, թե ինչ ես ակնարկում:
Բոլորը, Իգնասիոյից բացի, ծիծաղում են:
ՄԻԳԵԼ — Իսկ մեծագույն երջանկությունս… որ ինձ վիճակված չէ զոքանչ ունենալ:
ԷԼԻՍԱ — Անտաշ…
ՄԻԳԵԼ — (աղջիկներին): Ինչո՞ւ դադարեցրիք ձեր բամբասանքը: Դուք այնքան լավ էիք սկսել: (Աղջիկները փսփսում են և կամացուկ ծիծաղում:) Ախ, այդ կանացի գաղտնիքները, Իգնասիո: Ավելի սարսափելի ոչինչ չկա: (Խուանան և Էլիսան կսմթում են նրան:) Ախ… Ասում էի, չէ՞: (Ծիծաղում է:) Դե լավ: Առաջարկում եմ շարժվել բուֆետ: Միայն առանց աղջիկների: Այնտեղ գարեջուր կա…
ԿԱՐԼՈՍ — Ընդունված է:
ԽՈՒԱՆԱ — Ուժերը համախմբվեցին, հա՞: Դե լավ, քեզ հետ հետո կխոսեմ:
ԿԱՐԼՈՍ — Մենք ընդամենը մի րոպեով…
ՄԻԳԵԼ — Չհանձնվես, վախկոտ: Թռանք: Հարգարժան տիկնայք, եթե պատահաբար որոշեք քանդել ու հավաքել մեր ոսկորները, ապա խնդրում եմ իմ ոսկորների հետ վարվել շատ զգույշ, քանզի նրանք, ի տարբերություն Կարլոսի, շատ նուրբ են ու փխրուն:
ԽՈՒԱՆԱ — Գնա, գնա…
ԷԼԻՍԱ — (նրա հետ միաժամանակ): Հիմար:
Շրջապատելով Իգնասիոյին, տղաները դուրս են գալիս:
ԷԼԻՍԱ — Խոսե՞նք:
ԽՈՒԱՆԱ — Խոսենք: (Նստում են թախտին: Դոն Պաբլոն մտնում է ծխարան, կանգ է առնում, ականջ դնում նրանց խոսակցությանը:) Ախ, որքան վաղուց չէինք խոսել:
ԷԼԻՍԱ — Ես հացի նման դրա կարիքն ունեմ:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Ես ձեզ չխանգարեցի՞:
ԽՈՒԱՆԱ — Ոչ, ինչ եք ասում: (Աղջիկները ոտքի են ելնում:) Մենք նույնիսկ չէինք սկսել:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Իսկ ինչի՞ մասին էիք պատրաստվում խոսել: Գուցե նոր ուսանողի՞:
ԷԼԻՍԱ — Ես կասեի… Ավելի շուտ, հին ուսանողների մասին:
ԽՈՒԱՆԱ — (ամաչելով): Էլիսա…
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — (ծիծաղելով): Բավականին հետաքրքիր թեմա է: (Լուրջ:) Եվ այդ պահին հայտնվում է մի անտանելի ծերուկ և խոսք բացում նոր աշակերտի մասին: Էլիսան, կարծեմ, նրա հետ արդեն ծանոթացե՞լ է:
ԷԼԻՍԱ — Այո, սինյոր:
Դոննա Պեպիտան կանգնում է դռների մեջ: Թևի տակ կաշվե թղթապանակ կա:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — (միանգամից չզգալով նրա գալուստը): Մի րոպե… Կարծես իմ կինն է:
ԴՈՆՆԱ ՊԵՊԻՏԱ — (մոտենալով): Բարև, Պաբլո: Ներիր, մի քիչ ուշացա:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — (քնքշորեն բռնելով նրա ձեռքը): Ինչ անուշահոտ ես բուրում այսօր, Պեպիտա:
ԴՈՆՆԱ ՊԵՊԻՏԱ — Սովորականի պես: Բարի օր, սինյորիտաներ: Ո՞ւր են ձեր թափառական ասպետները:
ԷԼԻՍԱ — Նրանք լքեցին մեզ հանուն իրենց նոր ընկերոջ:
ԽՈՒԱՆԱ — Խեղճը: Նա այնքան լավն է:
ԷԼԻՍԱ — Իսկ իմ կարծիքով, բոլորովին էլ ոչ…
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Չի կարելի այդպես խոսել ձեր ընկերոջ մասին, սինյորիտա: Հատկապես, երբ դեռ չեք ճանաչում: (Դոննա Պեպիտային.) Կարլոսն ու Միգելը գնացել են մեր նոր ուսանողի հետ: Նա այսօր է ընդունվել նախապատրաստական բաժանմունք:
ԴՈՆՆԱ ՊԵՊԻՏԱ — Ախ, ահա թե ինչ: Եվ ի՞նչ տղա է այդ նորեկը:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Ինչպես լսեցիր, այս սինյորիտաները այնքան էլ լավ կարծիքի չեն նրա մասին:
ԽՈՒԱՆԱ — Պարզապես Էլիսան ժամանակից շուտ է եզրահանգումներ անում:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Այո, մի քիչ: Եվ ահա այդ առիթով էլ ձեզ մի քանի խորհուրդ եմ ուզում տալ:
ԽՈՒԱՆԱ — Իգնասիոյի՞ վերաբերյալ:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Այո: (Դոննա Պեպիտային.) Ի դեպ, լավ կլինի, որ դու էլ լսես:
ԴՈՆՆԱ ՊԵՊԻՏԱ — Ի՞նչ է, դա այդքան լո՞ւրջ է:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Ոչ, ինչպես միշտ, անկումային հոգեվիճակ: Ծնողների անկարողությունից մոլորված տխուր երիտասարդ: Չափից ավելի երես տված: Դե, հասկանալի է, միակ զավակ, մասնավոր ուսուցիչներ… Մի խոսքով, անհրաժեշտ է խելացի մոտեցում, ընկերների ջանադիր օգնություն:
ԽՈՒԱՆԱ — Մենք ուզում էինք, որ հրաժարվի ձեռնափայտից, բայց նա չցանկացավ: Ասաց, որ այդպես շատ անօգնական է զգում:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Իսկ դուք համոզեք նրան, բայց անհրաժեշտ է դա անել նրբորեն, ձեզ հատուկ խելացիությամբ և զգուշությամբ, սինյորիտաներ: Այդ գործում ես մեծ հույսեր եմ կապում Կարլոսի տաղանդի և նրա չափի զգացողության հետ: Թող նա նոր ուսանողի մեջ ներարկի իսկական ընկերության և բարեկամության գաղափարները: Նման խառնվածքի տեր երիտասարդները ծարավի են քնքշանքի և ուրախության ու հաճույքով են բռնում մեկնած ձեռքը:
ԴՈՆՆԱ ՊԵՊԻՏԱ — Իսկ ինչո՞ւ նրան չտեղավորել Միգելինի սենյակում:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — (ժպտալով): Արդեն արել ենք, սիրելիս… Սակայն, սինյորիտա Էլիսա, կարիք չկա, որ Միգելինն իմանա իմ առաջարկի մասին, քանզի, եթե դա ընդունի որպես առաջադրանք, ապա ոչինչ չի ստացվի:
ԷԼԻՍԱ — Ես նրան ոչինչ չեմ ասի:
ԴՈՆՆԱ ՊԵՊԻՏԱ — Ուրեմն, մեր խնդիրն է կարճ ժամանակում Իգնասիոյի մեջ ներարկել մեր կայուն համոզմունքները: Ես ճի՞շտ հասկացա:
ԴՈՆ ՊԱԲԼՈ — Միանգամայն: Ու բավական է խոսենք, բացման պաշտոնական արարողությունը ուր որ է կսկսվի: Եվ այսպես, սինյորիտաներ, այս գործում հույսս կապում եմ չորսիդ հետ:
ԽՈՒԱՆԱ — Մի անհանգստացեք, դոն Պաբլո: Ցտեսություն, դոննա Պեպիտա:
Ամուսինները գնում են դեպի ձախ: Խուանան և Էլիսան քնքշորեն իրար գրկելով, մի փոքր անվստահ, սկսում են քայլել:
ԽՈՒԱՆԱ — Դե, ի՞նչ կասես: Դե, Էլիսա, խոսիր:
ԷԼԻՍԱ — Ինձ դուր չեկավ տնօրենի առաջադրանքը: Այդ Իգնասիոյից մի անըմբռնելի տհաճություն եմ զգում, որը վանում է ինձ: Դու հավատո՞ւմ ես մարդու ներքին դաշտի ազդեցությանը:
ԽՈՒԱՆԱ — Այո, իհարկե: Ո՞վ դրան չի հավատում: Չհավատացողները երևի երբեք չեն սիրահարվել:
ԷԼԻՍԱ — Դու ճիշտ ես: Բայց գոյություն ունեն նաև բացասականները:
ԽՈՒԱՆԱ — Ի՞նչ…
ԷԼԻՍԱ — Դե, այնպիսիները, ինչպես Իգնասիոն: Երբ նա կանգնած էր այստեղ, ես սկսեցի վատ զգալ… Տհաճություն էի զգում ու խեղդվում էի… Իսկ երբ ձեռքս մեկնեցի նրան, նա կարծես ամբողջ մարմնով փշաքաղվեց: Նրա ձեռքը չոր էր ու տաք… Ուղղակի չարություն էր արտաշնչում…
ԽՈՒԱՆԱ — Չնկատեցի: Նա ինձ բավականին հետաքրքիր թվաց… Եվ, ընդհանրապես, զգացվում է, որ դժբախտ է: Նրան անպայման պետք է օգնության ձեռք մեկնել: Եվ, խնդրում եմ, մի՛ մտածիր այնպիսի հիմարությունների մասին, ինչպիսին վատ դաշտերի ազդեցությունն է:
ԷԼԻՍԱ — Եվ, այնուամենայնիվ, ես գերադասում եմ Միգելից ճառագող դաշտի ազդեցությունը:
ԽՈՒԱՆԱ — (ծիծաղելով): Իսկ ես՝ Կարլոսից: Սպասիր: Փայլուն գաղափար ծնվեց…
Բարձրախոսից լսվում է Բեթհովենի «Լուսնի սոնատը»:
ԷԼԻՍԱ — Դե՞:
ԽՈՒԱՆԱ — Լսո՞ւմ ես: Ինչ հրաշալի է…
ԷԼԻՍԱ — Դե, ի՞նչ ես ասում, շարունակելո՞ւ ես, թե՞ ոչ:
ԽՈՒԱՆԱ — Այո: Իմ գլխում մի փայլուն միտք ծագեց… թե ինչպես վարվել Իգնասիոյի հետ:
ԷԼԻՍԱ — Այո՞: Դե, ասա, լսում եմ:
ԽՈՒԱՆԱ — Մի ելք կա միայն… Նրա համար հարսնացու գտնել: Արի մտածենք, թե ո՞վ ավելի հարմար կլինի… Ինչո՞ւ ես լռում: Քեզ դուր չեկավ իմ գաղափարը:
ԷԼԻՍԱ — Վատ չէ, բայց…
ԽՈՒԱՆԱ — Իսկ իմ կարծիքով, փառահեղ է: Հիշո՞ւմ ես, ինչ էր կատարվում մեզ հետ մինչև Կարլոսի և Միգելինի խոստովանությունը: Ինչպես Կարլոսն է ասում, մենք այն ժամանակ դեռ չգիտեինք, թե ինչ ասել է ուրախություն: Իսկ հիշո՞ւմ ես, երբ ասացի. «Էլիսա, նա ինձ սեր խոստովանեց»:
ԷԼԻՍԱ — Իսկ ես քեզ հարցրի. «Ինչպե՞ս եղավ: Պատմիր, շո՛ւտ»:
ԽՈՒԱՆԱ — Այո: Իսկ իմ հարցին տխուր պատասխանեցիր. «Ոչ, Միգելինն ինձ ոչինչ չի ասել… Երևի նա ինձ չի սիրում»:
ԷԼԻՍԱ — Իսկ նա խոստովանեց հաջորդ օրը:
ԽՈՒԱՆԱ — Անկասկած, իմ Կարլոսի դրդմամբ: Այ թե խորամանկ են այդ տղաները: Նրանք էլ իրենց գաղտնիքներն ունեն:
ԷԼԻՍԱ — Իսկ հետո… առաջին համբույր…
ԽՈՒԱՆԱ — (երազկոտ): Իսկ դրանից էլ առաջ…
ԷԼԻՍԱ — Ի՞նչ: Ի՞նչ ասացիր:
ՄԻԳԵԼ — Էլիսա… Էլիսա… (Ներս է մտնում աջ կողմից:)
ԷԼԻՍԱ — Այստեղ եմ, Միգելին: Ինչո՞ւ ես բղավում…
ՄԻԳԵԼ — Արի այստեղ: (Անսպասելի անցնում է կատակի:) Ուզում եմ գրկել քեզ…
ԷԼԻՍԱ — Կպչունիկ…
ԽՈՒԱՆԱ — Օհո… Վատ հոտ եմ առնում:
ՄԻԳԵԼ — Այո, ես էլ եմ զգում: Ուզում են մեզ բաժանել իրարից: Բայց ես թույլ չեմ տա: Գնանք այստեղից, Էլիսա:
ԽՈՒԱՆԱ — Կարլոսն ո՞ւր է:
ՄԻԳԵԼ — Հիմա կգա: Ասաց, որ իրեն այստեղ սպասես:
ԽՈՒԱՆԱ — Իսկ Իգնասիոյին որտե՞ղ թողեցիք:
ԿԱՐԼՈՍ — Իմ սենյակում: Ասաց, հոգնել է և չի մասնակցի հանդիսավոր բացմանը… Պետք է հարմար տեղեր զբաղեցնել, Էլիսա:
ԷԼԻՍԱ — Այո, գնանք: Խուանա՞:
ԽՈՒԱՆԱ — Ես կսպասեմ Կարլոսին: Մեզ համար էլ տեղ պահեք:
ՄԻԳԵԼ — Կաշխատենք: Գնացինք:
Էլիսան ու Միգելը դուրս են գալիս: Լսվում է ձեռնափայտի կտկտոցը: Հայտնվում է Իգնասիոն:
ԽՈՒԱՆԱ — Իգնասիո՞… դո՞ւ ես:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Այո, ես եմ: Խուանա՞:
ԽՈՒԱՆԱ — Ինձ ասացին, որ մնացել ես քո սենյակում:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Այնտեղից եմ գալիս… Մնաս բարով:
ԽՈՒԱՆԱ — Ո՞ւր ես գնում:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Տուն:
ԽՈՒԱՆԱ — Բայց… Չէ՞ որ ուզում էիր սովորել մեզ հետ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Միտքս փոխեցի:
ԽՈՒԱՆԱ — Մեկ ժամվա ընթացքո՞ւմ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Դա լրիվ բավարար էր:
Խուանան մոտենում և քնքշորեն բռնում է նրա պիջակի փեշից:
ԽՈՒԱՆԱ — Ինչպե՞ս ես տուն հասնելու:
ԻԳՆԱՍԻՈ — (փորձում է խույս տալ): Շատ հեշտ:
ԽՈՒԱՆԱ — Հայրդ շատ կվշտանա: Իսկ ի՞նչ կասի դոն Պաբլոն:
ԻԳՆԱՍԻՈ — (արհամարհական): Դոն Պաբլոն…
ԽՈՒԱՆԱ — Իսկ մե՞նք: Քեզ արդեն մեր ընկերն էինք համարում… ում հետ ուրախ և հաճելի կլիներ սովորել:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Լռիր… Ձեզ, բոլորիդ, միայն հաջողվում է ինձ ցավ պատճառել: Եվ քեզ նույնպես: Քեզ՝ առաջին հերթին: «Հաճելի և ուրախ»… անգիր արած բառեր: Դուք թունավորված եք այդ ուրախությամբ: Ես կարծում էի, որ այստեղ իսկական ընկերներ կգտնեմ, ոչ թե դատարկ երազողներ:
ԽՈՒԱՆԱ — Խեղճ Իգնասիո, որքան եմ ափսոսում քեզ համար:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Խղճահարությունդ պահիր քեզ:
ԽՈՒԱՆԱ — Ես հասկանում եմ, ինչ է կատարվում քեզ հետ: Մենք էլ ենք ժամանակին նման բան վերապրել: Ես մի միջոց գիտեմ… Եթե հանգիստ լսես, կասեմ, թե ինչ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ես հանգիստ եմ…
ԽՈՒԱՆԱ — Քեզ ընկերուհի է հարկավոր: Ծիծաղո՞ւմ ես: Շո՞ւտ գլխի ընկա:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Դուք նույնիսկ չեք գիտակցում, թե որքան ձանձրալի եք ու միօրինակ: Հատկապես աղջիկներդ: Եվ այստեղ, և այնտեղ դուք միայն մի բան եք գլուխներդ մտցրել, և՛ կույրերը, և՛ տեսնողները: Ու դու առաջինը չես, որ նման միամիտ միջոց ես առաջարկում: Իմ երիտասարդ հարևանուհիները նույնն էին պնդում:
ԽՈՒԱՆԱ — Հիմարիկ… Չե՞ս հասկանում, նրանք պարզապես ուզում էին քեզ դուր գալ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ոչ: Նրանք… ինչպես և դու, փեսացուներ ունեին: Այդ հիմար խորհուրդը, ծնված նույնքան հիմար հրճվանքից, նման է կեղծ, ցուցադրական շռայլության: Դուք անդադար պնդում եք. «Ինչո՞ւ քեզ համար ընկերուհի չես գտնում»: Բայց ինչո՞ւ ձեզնից ոչ ոք չասաց, այնպես, որ ձայնը դողար իսկական զգացմունքից. «Ես սիրում եմ քեզ»… (Դադար:) Ինձ հարսնացուներ պետք չեն: Ինձ պետք է մեկը, որն ասի. «Ես սիրում եմ քեզ: Սիրում քո վշտով ու թախիծով հանդերձ: Եվ ուզում եմ տառապել քեզ հետ, ոչ թե քեզ քարշ տալ շինծու ուրախության հորինված թագավորությունը»: Բայց այդպիսի կանայք չկան:
ԽՈՒԱՆԱ — (խոցված): Գուցե դո՞ւ չես դիմել որևէ կնոջ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Տեսնո՞ղ:
ԽՈՒԱՆԱ — Իսկ ինչո՞ւ ոչ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — (հեգնանքով): Տեսնո՞ղ կնոջ:
ԽՈՒԱՆԱ — Կարևոր չէ, ցանկացած… Կնոջ…
ԻԳՆԱՍԻՈ — Կորեք բոլորդ գրողի ծոցը, և դու առաջին հերթին: Խեղդվեք ձեր ուրախության մեջ, քո այդ բարի ու խելոք Կարլոսի հետ միասին, այդ կատարյալ ապուշի, որ հավատում է, թե երջանիկ է: Ձեր Միգելինը նույնպես այդպիսին է, և դոն Պաբլոն, ու դուք բոլորդ: Բոլորդ: Դուք իրավունք չունեք ապրելու, որովհետև զրկում եք ձեզ տառապելու զգացումից, ձևացնում եք, թե ամեն ինչ կարգին է, աշխատում եք մոռանալ իրականությունը, իսկ ում մտքով հանկարծ անցնում է տխրել, իսկույն «ուրախության» դեղատոմսն եք քիթը խոթում: Ես անմիջապես գլխի ընկա: Դոն Պաբլոն նույնիսկ չքաշվեց ակնարկել հորս, իսկ նա էլ իսկույն դիմեց ձեզ… Դուք ամենաօրինակելի աշակերտներն եք, ուսուցիչների ամենահավատարիմ օգնականները հուսահատության և թախծի դեմ պայքարում… Կույրեր: Դուք ուղղակի կույր եք, ոչ թե, ինչպես ինքներդ եք ձեզ անվանում, չտեսնողներ:
ԽՈՒԱՆԱ — (թևաթափ): Չգիտեմ, ինչ ասեմ քեզ… Ստել էլ չեմ ուզում… Բայց գոնե հարգիր մեր բարի մղումները: Մնա մեզ հետ… Փորձիր…
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ոչ:
ԽՈՒԱՆԱ — Խնդրում եմ: Դու չես կարող հիմա թողնել ու գնալ, դա իսկական իրարանցում կառաջացնի: Ես… չգիտեմ ինչպես քեզ համոզել:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Դու չես կարող ինձ համոզել:
ԽՈՒԱՆԱ — Մի գնա: Ես հասկանում եմ, որ չկարողացա քեզ բացատրել… Եթե դու հեռանաս, բոլորն էլ կհասկանան, որ ես խոսել եմ քեզ հետ, բայց չեմ կարողացել համոզել: Մնա…
ԻԳՆԱՍԻՈ — Խոցված հպարտուհի:
ԽՈՒԱՆԱ — Սա հպարտություն չէ, Իգնասիո: Ուզո՞ւմ ես ծնկաչոք խնդրեմ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — (սառը): Ի՞նչ կարիք կա: Ասում են՝ այդ դիրքը ազդեցիկ է տեսնողների համար… Իսկ մենք չենք տեսնում: Մի կապկիր նրանց, ովքեր իսկական կյանքով են ապրում: (Երկար դադար:) Լավ, ես մնում եմ:
ԽՈՒԱՆԱ — Շնորհակալություն…
ԻԳՆԱՍԻՈ — Շնորհակալությո՞ւն: Բոլորդ էլ չափազանց կեղծավոր եք, չափազանց սառը: Իսկ ես վառվում եմ… այրվում սարսափելի կրակով: Նա այրում է ինձ ներսից և չի թողնում ապրեմ, այն կարող է այրել նաև ձեզ բոլորիդ… Ես եկա պատերազմ բերելու խաղաղությանը:
ԽՈՒԱՆԱ — Մի ասա այդպես: Դա ինձ ցավ է պատճառում: Կարևորն այն է, որ մնացիր: Համոզված եմ, որ այդպես լավ կլինի բոլորի համար:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Համառ ես… և հիմար: Քո լավատեսությունը նման է կուրության: Պայքարի կրակը, որն այրում է ինձ, կայրի և ձեզ:
ԽՈՒԱՆԱ — Իգնասիո, մոռացիր պատերազմի մասին: Մի՞թե չենք կարող խաղաղ գոյատևել: Ես չեմ հասկանում քեզ: Ինչո՞ւ ես այդպես տառապում: Ի՞նչ ես ուզում…
ԻԳՆԱՍԻՈ — Տեսնել:
ԽՈՒԱՆԱ — Ի՞նչ…
ԻԳՆԱՍԻՈ — Այո: Տեսնել: Թեև գիտակցում եմ, որ դա անհնար է: Ուզում եմ տեսնել: Ու թող այդ ցանկությունը հոշոտի իմ ամբողջ կյանքը: Ես չեմ հաշտվելու: Մենք չպետք է հաշտվենք: Առավել ևս, անհոգ ծիծաղենք… Ու եթե չգտնվի այն կինը, որն ինձ հետ Գողգոթա կբարձրանա, ես կգնամ մենակ: Ես հրաժարվում եմ հնազանդվելուց: Ես ուզում եմ տեսնել:
Դադար: Աջից ներս է մտնում Կարլոսը:
ԿԱՐԼՈՍ — Խուանա, դու այստե՞ղ ես… Խուանա… (Դուրս է գալիս աջ կողմից:)
ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆ ԵՐԿՐՈՐԴ
Նույն ծխարանը: Բեմի խորքի ծառերը մերկացել են, մարգագետինը ծածկված է տերևներով:
Էլիսան մարգագետնում հենվել է փայտե ամրաձողին: Աջից, թևանցուկ մտնում են Կարլոսն ու Խուանան:
ԿԱՐԼՈՍ — Խուանա, ասա ինձ, քեզ ի՞նչ է պատահել:
ԽՈՒԱՆԱ — Ոչինչ:
ԿԱՐԼՈՍ — Միայն չփորձես ինձ խաբել: Վերջերս դու մի տեսակ… ինչ որ բանից մտահոգված ես:
ԽՈՒԱՆԱ — Դա միայն թվում է…
ԿԱՐԼՈՍ — Մենք միշտ էլ անկեղծ ենք եղել… Ինչո՞ւ չես ուզում կիսել ինձ հետ մտահոգությունդ:
ԽՈՒԱՆԱ — Բայց ես մտահոգված չեմ:
ԿԱՐԼՈՍ — Ոչ, մտահոգված ես: Ես նույնպես:
ԽՈՒԱՆԱ — Դո՞ւ: Ինչո՞վ:
ԿԱՐԼՈՍ — Իգնասիոյի պատճառով ստեղծված իրավիճակով:
ԽՈՒԱՆԱ — Նույնիսկ չգիտեմ էլ՝ ինչ ասեմ… Ախր, մասամբ, ես ինձ եմ մեղավոր համարում:
ԿԱՐԼՈՍ — Մեղավո՞ր:
ԽՈՒԱՆԱ — Այո: Պատմել եմ քեզ, որ ուսումնական տարվա առաջին օրը համոզեցի նրան չհեռանալ: Իսկ հիմա մտածում եմ՝ իզուր: Ավելի լավ կլիներ, որ նա գնար:
ԿԱՐԼՈՍ — Այո, լավ կլիներ, բայց այդ սխալը դեռ կարելի է ուղղել… Ի՞նչ ես կարծում:
ԽՈՒԱՆԱ — Երևի:
ԿԱՐԼՈՍ — Երեկ ստիպված էի այդ մասին ասել դոն Պաբլոյին… Պետք է տեսնեիր, թե ինչպես էր ընկճված: Նա գտնում է, որ աշակերտները դարձել են ինքնամփոփ, ավելի անվճռական: Փորձեցի ոգևորել նրան, բայց նա ասես կորցրել է վստահությունը: Նույնիսկ խղճահարություն զգացի… և էլի շատ տարօրինակ մի զգացողություն:
ԽՈՒԱՆԱ — Տարօրինա՞կ: Ի՞նչ:
ԿԱՐԼՈՍ — Վախենում եմ նույնիսկ ասել… ատելության նման մի բան:
ԽՈՒԱՆԱ — Կարլոս…
ԿԱՐԼՈՍ — Այո: Դա ծնվեց ակամա, և զսպելն իմ ուժերից վեր էր: Նա նույնիսկ հարցրեց, թե ոչինչ չի՞ պատահել Էլիսիտային:
ԽՈՒԱՆԱ — Խեղճ Էլիսա: Երբ նստած էինք սեղանի շուրջ, զգացի, որ նա ոչ մի բանի ձեռք չտվեց… Տարօրինակ է, որ նա այստեղ չէ:
Էլիսան չի արձագանքում: Կարլոսն ու Խուանան չեն զգում նրա ներկայությունը:
ԿԱՐԼՈՍ — Երևի մի տեղ թաքնվել է: (Հանկարծ ոգևորվելով:) Հանուն նրա, հանուն բոլորի, հանուն այդ հիմար Միգելինի այս ամենին պետք է վերջ տալ, ամեն գնով, և որքան հնարավոր է շուտ:
ԽՈՒԱՆԱ — Բայց ինչպե՞ս:
ԿԱՐԼՈՍ — Իգնասիոն ապացուցեց, որ բարությունն ու սրտացավությունը իր վրա չեն ազդում: Նա չոր է ու կտրուկ… Նա ուղղակի հիվանդ է: Բարեկամությանը պատասխանում է չարությամբ:
ԽՈՒԱՆԱ — Ախր, խեղճը պատեպատ է զարկվում, կորցրել է հոգեկան խաղաղությունը…
ԿԱՐԼՈՍ — Ոչ, նա խաղաղության կարիք չունի: Ուրեմն՝ պատերազմ…
ԽՈՒԱՆԱ — Պատերա՞զմ:
ԿԱՐԼՈՍ — Քեզ ի՞նչ պատահեց:
ԽՈՒԱՆԱ — Դու ասացիր մի բառ… այնքան ատելի…
ԿԱՐԼՈՍ — Դու լավ չես ճանաչում նրան: Հոգու խորքում նա վախկոտ է… Ո՞վ կմտածեր, որ նրա գալուստը համընդհանուր քայքայում կբերեր մեզ: Մենք պարտություն ենք կրում, Խուանա:
ԽՈՒԱՆԱ — Ես փորձում էի նրա համար ընկերուհի գտնել, բայց ապարդյուն:
ԿԱՐԼՈՍ — Ոչ, դա չի օգնի: Իգնասիոն այն մարդկանցից չէ, ում վրա կինը կարող է հույս դնել: Դու հո գիտես, որ նրա շուրջը անընդհատ ստրկուհիներ են պտտվում: Իսկ ինքն արհամարհում է դրանց: Մի ելք է մնացել, գտնել փաստարկներ և մերկացնել նրան բոլորի աչքի աոաջ, որ ստիպված լինի թողնել հեռանալ:
ԽՈՒԱՆԱ — Ինչպիսի պարտություն մեր գիշերօթիկի համար:
ԿԱՐԼՈՍ — Պարտությո՞ւն: Ոչ, ճշմարտությունը չի կարող պարտվել, իսկ այն մեր կողմն է:
ԽՈՒԱՆԱ — Այո… Բայց ընկերուհին գուցե վերափոխեր նրան:
ԿԱՐԼՈՍ — Լավ: Մոտեցիր ինձ: Արի ինձ մոտ: (Նրա ձեռքն առնելով ափերի մեջ:) Իմ քնքուշ Խուանա, ինչպես եմ սիրում քեզ քո քնքշության համար: (Խուանան համբուրում է նրան:) Մնացել ենք միայն երկուսս, ուրիշ պայքարող չկա: Գոնե դու չնահանջես:
ԽՈՒԱՆԱ — Ինչո՞ւ ես այդպես ասում:
ԿԱՐԼՈՍ — Պարզապես քո կարիքը հիմա զգում եմ առավել, քան երբևէ:
Երեք ուսանողներով շրջապատված, հայտնվում է Իգնասիոն: Նա ավելի անփույթ է հագնված:
ԱՆԴՐԵՍ — Այս կողմ, Իգնասիո: (Ուղղորդում է նրան դեպի ձախ կողմի բազկաթոռները:)
ԻԳՆԱՍԻՈ — Աղջիկները գալի՞ս են:
ԱԼԲԵՐՏՈ — Ոչ, դեռ չեմ լսում:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ավելի լավ: Երբեմն նրանք անտանելի են դառնում:
ԱՆԴՐԵՍ — Դե լավ, ուշադրություն մի դարձրու: Նստիր: Ծխախոտ վերցրու:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ոչ, շնորհակալ եմ: Ինչո՞ւ ծխել: Ինչո՞ւ ընդօրինակել տեսնողներին:
ԱՆԴՐԵՍ — Ճիշտ ես ասում: Առաջին սիգարետը միշտ էլ ընդօրինակում է: Վատն այն է, որ հետո սովորություն է դառնում: Վերցրեք, հյուրասիրում եմ բոլորիդ:
ԿԱՐԼՈՍ — (մենամարտի թույլ ակնարկով): Բարի օր, բարեկամներ:
ԻԳՆԱՍԻՈ, ԱԼԲԵՐՏՈ, ԱՆԴՐԵՍ — (առանց մեծ ցանկության): Ողջույն:
ՊԵԴՐՈ — Ողջույն, Կարլոս: Ի՞նչ ես անում այստեղ:
ԿԱՐԼՈՍ — Նստած ենք Խուանայի հետ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Այստեղ հրաշալի է: Փառահեղ աշուն է սկսվել:
ԱՆԴՐԵՍ — Իսկական աշնան համար դեռ վաղ է: Տես, արևն ինչպես է այրում:
ՊԵԴՐՈ — Լավ, Իգնասիո, շարունակիր պատմել:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Որտե՞ղ կանգ առանք:
ԱԼԲԵՐՏՈ — Այնտեղ, երբ սայթաքեցիր:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Հա, սայթաքեցի աստիճանների վրա: Երևի ձեզ հետ էլ է պատահել, հաշվում ես աստիճանները, հաշվում և մտածում, թե դրանք արդեն վերջացել են: Վստահորեն դնում ես ոտքդ… ու գլորվում գետնին: Ես այնպես զրխկացի, որ քիչ մնաց սիրտս պայթեր: Հազիվ կարողացա վեր կենալ: Ոտքերս ասես բամբակից լինեին, իսկ աղջիկները մեռնում էին ծիծաղից: Ճիշտ է, նրանք անհոգ էին ծիծաղում, բայց սրտիս դիպավ: Աղջիկները փորձում էին իրենց զսպել, բայց չէր հաջողվում: Նկատե՞լ եք, որ կանայք երբեմն չեն կարողանում իրենց զսպել: Իսկ ես պատրաստ էի ոռնալ: Այն ժամանակ տասնհինգ տարեկան էի: Նստեցի աստիճաններին ու սկսեցի մտածել: Կյանքումս երևի առաջին անգամ փորձեցի հասկանալ, թե ինչո՞ւ եմ կույր, և ինչի՞ համար են ընդհանրապես ապրում կույրերը: Սարսափելի է մտածել, որ մարդկանց մեծամասնությունը, որ մեզնից ոչնչով լավը չեն և ոչ մի արժանիք էլ չունեն, տիրապետում են մոգական իշխանության… Մենք զրկված ենք այդ իշխանությունից, ընդունակ չենք իրերը տարբերել տարածության վրա և այդ պատճառով անարդարացիորեն ցածր ենք դասվում նրանցից, ովքեր ապրում են այնտեղ, ազատության մեջ:
Իգնասիոյի խոսելու ընթացքում Կարլոսի դեմքին ավելի է նշմարվում հազիվ զսպվող կատաղությունը:
ԱՆԴՐԵՍ — Ճիշտ ես ասում… Ես էլ եմ շատ մտածել այդ մասին: Կուրությունը ոչ միայն զրկում է մեզ տարածության վրա ունեցած իշխանությունից, այլև խլում է հաճելի տպավորությունների զգացողությունը: Երևի դրանք անկրկնելի զգացողություններ են: Ինչպե՞ս ես դրանք պատկերացնում:
Միգելը մտնում է մարգագետին: Անցնելով Էլիսայի կողքով, չի զգում նրա ներկայությունը:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Կարծում եմ, աչքերի մեջ հաճելի խուտուտի նման ինչ-որ բան է առաջանում, որ փոխանցվում է նյարդային համակարգին ու այնտեղից էլ՝ ներքին օրգաններին… ու դա առաջ է բերում վստահության և հանգստության զգացում: ԱՆԴՐԵՍ — (հոգոցով): Երևի հենց այդպես էլ կա:
ՄԻԳԵԼ — Ողջույն, տղաներ:
Էլիսան ձեռքերը խաչում է կրծքին և մոտենում մյուսներին:
ԱՆԴՐԵՍ — Ճիշտ Ժամանակին եկար: Ասա, ինչպե՞ս ես պատկերացնում տեսողությունը:
ՄԻԳԵԼ — Բոլորովին այլ կերպ, քան նկարագրեց Իգնասիոն: Բայց դա նշանակություն չունի, քանի որ իմ գլխում մի փայլուն միտք ծագեց: Միայն թե չծիծաղեք… Մենք չենք տեսնում: Ուրեմն, ընդունա՞կ ենք պատկերացնել, թե ինչ է տեսողությունը: Ոչ: Հետևաբար, տեսողությունն անճանաչելի է: Ինչը նշանակում է, որ տեսողունակներն էլ ոչինչ չեն տեսնում:
Իգնասիոյից բացի բոլորը ծիծաղում են:
ՊԵԴՐՈ — Այդ դեպքում ի՞նչ են նրանք անում:
ՄԻԳԵԼ — Դե, հերիք է ծիծաղեք, հիմարներ: Ի՞նչ են անում: Պարզապես տառապում են մի ընդհանուր տեսախաբկանքով: Համընդհանուր մտամոլորություն: Ու միակ նորմալ մարդիկ այս խենթ աշխարհում մենք ենք:
Նորից պայթում է ծիծաղը:
ԻԳՆԱՍԻՈ — (նրա ձայնից բոլորը լռում են): Մենք կարող էինք օգտվել քո մտքից և հանգիստ ապրել, եթե միայն չիմանայինք, որ տեսողությունը գոյություն ունի: Ահա թե ինչու քո հանճարեղ հայտնագործությունը մեզ պիտանի չէ:
ՄԻԳԵԼ — (ձայնի մեջ թախիծ է): Բայց, համենայնդեպս, սրամիտ էր:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Այո, բայց դու նորից փորձեցիր ծիծաղով քողարկել քո անուղղելի դժբախտությունը:
ԷԼԻՍԱ — Միգելին…
ԽՈՒԱՆԱ — Էլիսա…
ՄԻԳԵԼ — Գրողը տանի, Խուանա, պարզվում է, դո՞ւ էլ ես այստեղ: Իսկ Կարլո՞սը:
ԿԱՐԼՈՍ — Ես նույնպես: Եվ ձեր թույլտվությամբ կուզենայի միանալ ձեզ: (Նստում է խմբից ձախ:)
ԷԼԻՍԱ — Միգելին, գնանք մարզահրապարակ, զբոսնենք մի քիչ: Հիմա այնտեղ շատ լավ է: Գնա՞նք:
ՄԻԳԵԼ — (մի փոքր կոպիտ): Հենց նոր եկա այնտեղից: Ու հետո, այստեղ շատ հետաքրքիր խոսակցություն է: Գնա Խուանայի մոտ:
ԽՈՒԱՆԱ — Արի այստեղ, Էլիսա: Այստեղ ազատ տեղ կա:
Էլիսան լուռ հոգոց է հանում ու նստում Խուանայի կողքին:
ԱԼԲԵՐՏՈ — Լսո՞ւմ էիր, թե ինչի մասին էինք խոսում, Կարլոս:
ԿԱՐԼՈՍ — Այո, Ալբերտո: Այդ ամենը շատ հետաքրքիր էր:
ԱՆԴՐԵՍ — Իսկ դու ի՞նչ ես մտածում այդ մասին:
ԿԱՐԼՈՍ — Ես գործնական մարդ եմ և ուզում եմ մի հարց տալ. մի՞թե ձեր եզրահանգումները խելամիտ արդյունք տվեցին: Ավելին, նրանք միայն թախիծ ու տագնապ են ծնում:
ՄԻԳԵԼ — Նաև ծիծաղ՝ ձեր խոնարհ ծառայի անուղղելի դժբախտության վրա:
Ծիծաղ:
ԿԱՐԼՈՍ — Ինձ համար տհաճ է ասել, Միգելին, բայց երբեմն դու հեռու ես սրամիտ լինելուց: Դե լավ, թողնենք դա: Իսկ քեզ, Իգնասիո, ուզում եմ հարցնել, եթե ճիշտ հասկացա, դու պնդում ես, որ անտեսողունակներս կազմում ենք տեսողունակներից առանձին, հատուկ մի աշխա՞րհ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Դե… ուզում էի ասել…
ԿԱՐԼՈՍ — Չէ, սպասիր, ճի՞շտ եմ հասկացել, թե ոչ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Դե… այդպես: Հատուկ, և կավելացնեի նաև՝ դժբախտ աշխարհ:
ԿԱՐԼՈՍ — Բայց դա բոլորովին էլ այդպես չէ: Աշխարհը նույնն է թե՛ մեզ համար, թե՛ նրանց: Մի՞թե նրանց նման մենք էլ չենք ուսանում: Կամ գուցե պնդես, թե պակա՞ս օգտակար ենք հասարակության համար: Կամ գուցե ասես, որ չենք սիրում և ընտանիք կազմում, ինչպես նրա՞նք:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Կամ էլ չե՞ք տեսնում…
ԿԱՐԼՈՍ — Այո, չենք տեսնում: Բայց փոխարենը նրանք լինում են անթև, կաղ, կաթվածահար, տառապում են տարբեր հիվանդություններով: Քսան տարեկանում մահանում են թոքախտից կամ սպանվում են պատերազմում… Կամ էլ սովից են մահանում:
ԱԼԲԵՐՏՈ — Այ, դա ճիշտ է:
ԿԱՐԼՈՍ — Իհարկե, ճիշտ է: Դժբախտությունները բաժանված են մարդկանց միջև, և մենք բացառություն չենք: Ուզո՞ւմ ես, քեզ ամենամեծ ապացույցը բերեմ: Մենք ամուսնանում ենք տեսնողների հետ: Այսօր դրանց թիվն արդեն քիչ չէ, իսկ վաղը դա կդառնա օրինաչափություն: (Խիստ:) Ինձ ծայրաստիճան զարմացնում է, որ դուք, մեր ուսումնական հաստատության վետերաններդ, կարող եք գոնե մի վայրկյան կասկածել: Իգնասիոյի կասկածները հասկանալի են… Նա դեռ ինքնավստահ չէ ու վախենում է հրաժարվել ձեռնափայտից… Եվ դուք պետք է օգնեք նրան:
ԱԼԲԵՐՏՈ — Դե, Իգնասիո, սրա՞ն ինչ կասես:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Կարլոսի փաստարկները չափազանց թույլ են: Սակայն մեր զրույցն ավելի շատ կռվի է նմանվում: Ավելի լավ չէ՞ դադարեցնենք այն: Ես հարգում եմ քեզ, Կարլոս, և չէի ուզենա…
ՊԵԴՐՈ — Ոչ, դու պարտավոր ես նրան պատասխանել:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Բանն այն է…
ԿԱՐԼՈՍ — Մի քաշվիր, բարեկամ: Պատասխանիր: Անավարտ վեճից ավելի վատ բան չկա:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ցավոք, մոռանում ես, որ նման վեճերը շատ հաճախ անլուծելի են: (Մի կողմ է քաշվում:)
ԱՆԴՐԵՍ — Ոչ, ոչ, մի գնա:
ԿԱՐԼՈՍ — Հանգիստ թող նրան, Անդրես… Ամեն ինչ պարզ է: Նա դեռ իր մեջ համարձակություն չի գտնում:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Եվ դրա համար էլ ձեռնափայտի կարիք ունեմ, ճի՞շտ է:
ԿԱՐԼՈՍ — Դու ասացիր…
ԻԳՆԱՍԻՈ — (սեղանի վրայից վերցնում է մոխրամանն ու դնում գրպանը): Բոլորս էլ ձեռնափայտի կարիք ունենք, որ չսայթաքենք:
ԿԱՐԼՈՍ — Վախն ընկճում է հոգին, ահա թե ինչն է ստիպում քեզ սայթաքել: Դու ամբողջ կյանքդ կքայլես ձեռնափայտով և ամբողջ կյանքում էլ կսայթաքես: Փորձիր նմանվել մեզ: Մենք չենք սայթաքում:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Չափից ավելի ինքնավստահ ես, Կարլոս: Տես, հանկարծ չսայթաքես պատահաբար, կարող է և ջարդուփշուր լինես: Ու հնարավոր է, որ շատ ավելի շուտ, քան կարծում ես: Իսկ ես չէի էլ պատրաստվում հեռանալ: Ես ուզում եմ պատասխանել քեզ, բայց թույլ տուր քայլեմ… այդպես ավելի լավ եմ տրամաբանում: (Վերցնում է սեղանը և տանում բեմի խորքը՝ ձեռնափայտը ուժեղ խփելով գետնին: Սեղանը անձայն դնում է հատակին:) Կարլոս, դու ձգտում ես համոզել, որ մենք ոչնչով չենք տարբերվում տեսնողներից…
ԿԱՐԼՈՍ — Միանգամայն ճիշտ է:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Որքան դյուրահավատն ես: Բայց քո համոզվածությունը հեղհեղուկ է: Այն կսայթաքի ամենափոքր արգելքից: Դու ծիծաղում ես իմ ձեռնափայտի վրա, բայց այն ինձ թույլ է տալիս առանց վախի քայլել ու դեմ չառնել որևէ արգելքի: (Աջ կողմից մոտենում է բեմեզրին ու շրջվում: Սեղանը հայտնվում է նրա և Կարլոսի միջև:)
ԿԱՐԼՈՍ — (ծիծաղելով): Ի՞նչ արգելքի մասին է խոսքը: Այստեղ ոչ մի արգելք էլ չկա: Հիմա տեսնո՞ւմ ես, թե ինչքան վախկոտ ես: Եթե դու էլ մեզ նման այս տեղը լավ ուսումնասիրեիր, վաղուց մի կողմ նետած կլինեիր ձեռնափայտդ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ոչ, ես չեմ ուզում սայթաքել:
ԿԱՐԼՈՍ — (բորբոքված): Բայց այստեղ հնարավոր չէ սայթաքել: Այս տանը չկա մի անկյուն, որ մենք չիմանանք: Ձեռնափայտը լավ է փողոցի համար, իսկ այստեղ…
ԻԳՆԱՍԻՈ — Այստեղ նույնպես անհրաժեշտ է: Հակառակ դեպքում խեղճ կույրերս ինչպես իմանանք, թե ինչ է սպասվում մեր ճանապարհին:
ԿԱՐԼՈՍ — Մենք խեղճ չենք: Ու դա հրաշալի գիտենք:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Եթե հիմա խնդրեմ, որ տեղիցդ վեր կենաս ու արագ քայլերով մոտենաս ինձ, վստա՞հ ես, որ կանես դա առանց վախի:
ԿԱՐԼՈՍ — Բնականաբար: Ուզո՞ւմ ես՝ ապացուցեմ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Այո: Բայց շատ արագ:
ԿԱՐԼՈՍ — Գալիս եմ:
Կարլոսը մի քանի արագ քայլ է անում, բայց հանկարծ կանգ է առնում հ ձեռքերը մեկնում առաջ: Սեղանին կպնելուց նրա դեմքը բոցավառվում է չարությամբ ու ատելությամբ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Շատ ես դանդաղում:
ԿԱՐԼՈՍ — (շրջանցում է սեղանը և մոտենում Իգնասիոյին): Ճիշտ չէ: Ես արդեն այստեղ եմ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Դու խուճապի մատնվեցիր:
ԿԱՐԼՈՍ — Բոլորովին: Ես այստեղ եմ և ապացուցեցի, որ քո մտավախությունն անտեղի էր: Դու համոզվեցիր, որ ճանապարհին ոչ մի արգելք չկար:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Բայց, համենայնդեպս, վախեցար: Չժխտես: (Մյուսներին.) Նա վախեցավ: Լսեցի՞ք, ինչպես երերաց ու կանգ առավ:
ՄԻԳԵԼ — Այո, Կարլոս, ստիպված ես ընդունել: Բոլորս էլ լսեցինք:
ԿԱՐԼՈՍ — Պարզապես հանկարծ հասկացա, որ…
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ի՞նչ հասկացար: Որ հանկարծ կարող են անսպասելի արգելքնե՞ր հայտնվել: Անվանիր ինչպես կուզես, միևնույն է, դա վախ էր:
ՄԻԳԵԼ – Մեկ-զրո հօգուտ Իգնասիոյի:
ԿԱՐԼՈՍ — Եվ, այնուամենայնիվ, դա վախ չէր, այստեղ ուրիշ պատճառ կար, բայց այդ մասին հիմա չեմ կարող ձեզ ասել: Այս փորձությունն ազնիվ չէր:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Համաձայն եմ, չեմ վիճում: (Նստում է մյուսների կողքին:) Բայց դեռ չպատասխանեցի քո փաստարկներին… Այո, ճիշտ է, մենք ուսանում ենք… Բայց ուսումնասիրում ենք միայն տասներորդ մասն այն ամենի, ինչ տեսնողները: Ինչ վերաբերում է սիրուն…
ԱԼԲԵՐՏՈ — Այ, դա քեզ չի հաջողվի հերքել:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Սերն, իհարկե, հիասքանչ է: Ինչպես, օրինակ, Կարլոսի և Խուանայի սերը: Բայց դա լոկ տխուր նմանակումն է այն սիրո, որ տածում են տեսնողները: Միայն նրանք կարող են ամբողջությամբ տիրանալ իրենց սիրած էակին: Քանզի ընդունակ են նաև հայացքով շոյելու նրան… Իսկ մեզ բաժին է ընկնում այդ հիասքանչի մի չնչին մասը միայն, ձեռքի հպում և ձայնի անհետացող ելևեջներ… Մեր սերը լիարժեք չէ: Մենք խղճում ենք մեզ և այդ տխուր խղճահարությունը քողարկելով երջանիկ հիմարությամբ, անվանում սեր: Իսկ ավելի լավ է չձևանալ…
ՄԻԳԵԼ — Եվս մեկ միավոր Իգնասիոյի օգտին:
ԿԱՐԼՈՍ — (իրեն հազիվ զսպելով): Բայց դու մի շատ կարևոր բան մոռացար ասել:
ՄԻԳԵԼ — Հնարավոր է:
ԿԱՐԼՈՍ — Մի՞թե մեր և տեսնողների միջև ամուսնությունները չեն ապացուցում, որ աշխարհը նույնն է թե մեր և թե նրանց համար: Մի՞թե դա չի հաստատում, որ մեր սերը, որ ունենք ու պարգևում ենք ուրիշներին, բնավ էլ կապկում չէ: ԻԳՆԱՍԻՈ — Այդ բոլորը զուտ խղճահարություն է:
ԿԱՐԼՈՍ — Իսկ դոն Պաբլոն և դոննա Պեպիտա՞ն… գուցե կհամարձակվես պնդել, թե նրանք է՞լ չեն սիրում իրար:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Չէի ցանկանա, որ ինչ-որ մեկը իմ խոսքերին այլ մեկնաբանություն տար…
ԱՆԴՐԵՍ — Խոստանում ենք, ոչ ոքի ոչինչ չենք ասի:
Դոննա Պեպիտան մարգագետնի կողմից մոտենում է աջ դռանը և լսելով իր անունը՝ կանգ է առնում;
ԻԳՆԱՍԻՈ — (Կարլոսին): Ինչո՞ւ ես մոռանում այն կարևոր մանրուքը, որի գոյության մասին գիտենք միայն տեսնողների խոսքերից: Դա շատ կարևոր մանրուք է: Դոննա Պեպիտան և դոն Պաբլոն ամուսնացել են, որովհետև դոն Պաբլոն ուղղորդիչ փայտիկի կարիք ունի: (Ձեռնափայտը ուժեղ խփում է հատակին:) Իսկ ամենակարևորը՝ կույրերս նման բաներ չենք հասկանում, բայց դա շատ կարևոր է տեսնողների համար, որովհետև… դոննա Պեպիտան ահավոր տգեղ է:
Լռություն, որն աստիճանաբար վերածվում է իսկական հռհռոցի: Կարլոսը կատաղության մեջ է:
ՄԻԳԵԼ — Երրորդ միավորը Իգնասիոյի օգտին: Ծիծաղն ավելի է ուժգնանում:
ԴՈՆՆԱ ՊԵՊԻՏԱ — (սրտառուչ): Բարի օր, տղաներ: Տեսնում եմ, շատ ուրախ եք: (Ծիծաղն անմիջապես ընդհատվում է:) Նորից Միգելինն է զվարճացնում, այնպես չէ՞:
ՄԻԳԵԼ — Ճիշտ նշանակետին խփեցիք, դոննա Պեպիտա:
ԴՈՆՆԱ ՊԵՊԻՏԱ — Այդ դեպքում ուզում եմ նկատել, որ ձեր ժամանակը դատարկ բաների վրա եք վատնում: Շուտով ժամը երեքը կլինի, իսկ դուք դեռ մարզահրապարակում չեք: Ի՞նչ տեղ ենք գրավելու մրցումներում: Դե, շուտ, բոլորս դեպի մարզահրապարակ:
ՄԻԳԵԼ — Ներեցեք մեզ:
ԴՈՆՆԱ ՊԵՊԻՏԱ — Լավ, ներում եմ: Միայն մարզվեք ինչպես հարկն է: Իսկ դուք, աղջիկներ, եկեք ինձ հետ. արևային լոգանք ընդունենք մարգագետնում: (Ուսանողները դուրս են գալիս: Կարլոսը, Իգնասիոն, Խուանան և Էլիսան մնում են: Դոննա Պեպիտան Կարլոսի հետ ընդգծված քնքշությամբ է վարվում, ինչպես հարազատ որդուն. նրանք դոն Պաբլոյի հետ երեխաներ չունեն: Հնարավոր է, ինքն էլ չգիտակցելով, մի փոքր սիրահարված է նրան:) Կարլոս, դոն Պաբլոն շատ էր ուզում խոսել ձեզ հետ:
ԿԱՐԼՈՍ — Հիմա կգնամ, դոննա Պեպիտա: Միայն թե մի բան ունեմ Իգնասիոյի հետ ավարտելու:
ԴՈՆՆԱ ՊԵՊԻՏԱ — Իսկ դուք, թանկագին Իգնասիո, չե՞ք ցանկանում սահել չմուշկներով: Ե՞րբ եք վերջապես հրաժեշտ տալու ձեր ձեռնափայտին:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ոչ մի կերպ չեմ կարողանում, դոննա Պեպիտա: Եվ հետո, իմ պարագայում դա անիմաստ է:
ԴՈՆՆԱ ՊԵՊԻՏԱ — Մի՞թե չեք տեսնում, թե ձեր ընկերները ինչպես են քայլում առանց դրա:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Այո, սինյորա, դուք ճիշտ նկատեցիք: Ես բոլորովին ոչինչ չեմ տեսնում:
ԴՈՆՆԱ ՊԵՊԻՏԱ — (չոր): Դե, իհարկե, բնականաբար: Ներեցեք, ես սխալ արտահայտվեցի: Ուղղակի այդպիսի արտահայտություն կա… Դե, սինյորիտաներ, գնա՞նք:
ԽՈՒԱՆԱ — Ինչպես ձեզ հարմար է:
ԴՈՆՆԱ ՊԵՊԻՏԱ — (գրկելով երկու աղջիկներին): Ուրեմն, մնում ենք: Կարլոս, չմոռանաս, խնդրում եմ, դոն Պաբլոյի մասին:
ԿԱՐԼՈՍ — Մի անհանգստացեք, ես հիմա կգնամ:
Դոննա Պեպիտան և աղջիկները մոտենում են պատշգամբի ճաղաշարին: Իգնասիոն նստում է բազկաթոռին:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Դե, ես լսում եմ քեզ:
ԿԱՐԼՈՍ — Ո՞ւր ես պահել մոխրամանը:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ախ, հա: Լրիվ մոռացել էի: Վերցրու: (Մեկնում է մոխրամանը:)
ԿԱՐԼՈՍ — (մի կերպ օդում գտնում, կտրուկ խլում է): Չե՞ս զգում, որ հազիվ եմ ինձ զսպում մռութիդ չհասցնելու համար:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Դրանով քո ճշմարտացիությունը չես ապացուցի:
Կարլոսը շրխկոցով մոխրամանն իր տեղն է դնում և վերադառնում Իգնասիոյի մոտ:
ԿԱՐԼՈՍ — (ծանր շնչելով): Լսիր, Իգնասիո: Արի հանգիստ խոսենք: Եվ փորձենք հասկանալ իրար:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Կարծեմ, ես քեզ լավ եմ հասկանում:
ԿԱՐԼՈՍ — Ես կուզենայի, որ իրոք հասկանայինք:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Դա այդքան էլ հեշտ չէ:
ԿԱՐԼՈՍ — Համաձայն եմ: Բայց չե՞ս գտնում, որ դա անհրաժեշտ է:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ինչո՞ւ:
ԿԱՐԼՈՍ — Փորձեմ բացատրել: Դու ոչ մի կերպ չես ցանկանում բաժանվել քո ատելությունից: Շատ բարի, թող այդպես լինի, ես հարգում եմ քո զգացմունքները: Բայց անթույլատրելի եմ համարում մյուսներին էլ հոռետեսությամբ վարակելու մտայնությունդ: Ո՞վ է քեզ դրա իրավունքը տվել:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Սխալվում ես, ես միայն փորձում են անկեղծ լինել, և այն վարակը, որի մասին դու ասում ես, ոչ այլ ինչ է, քան մարդկանց մեջ անկեղծության զգացումի արթնացում: Ավելի լավ է պատասխանիր, թե քե՞զ ով է իրավունք տվել մարդկանց պճնելու սին ուրախությամբ, կույր լավատեսությամբ ու նման հիմարություններով:
ԿԱՐԼՈՍ — Ես անում եմ ամեն ինչ, որ մեր ուսանողները ձգտեն երջանիկ կյանքի: Իսկ քո ելույթները տանում են միայն այդ ամենի բացասման, կործանման և հուսահատության:
ԴՈՆՆԱ ՊԵՊԻՏԱ — (դիմում է դրսում գտնվողներին): Միգելին, դուք արդեն երկրորդ անգամ եք ընկնում: Սա ի՞նչ բան է: Իսկ դուք, Անդրես, ձեզ ի՞նչ է պատահել: Ինչո՞ւ եք մնացել տեղում կանգնած… Սահեք: Ահա, նորից ինչ-որ մեկն ընկավ: Դուք մի տեսակ անվստահ եք դարձել:
ԿԱՐԼՈՍ — Լսեցի՞ր:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Հետո՞ ինչ:
ԿԱՐԼՈՍ — Հետո այն, որ դու ես մեղավոր:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ե՞ս:
ԿԱՐԼՈՍ — Այո, դու, Իգնասիո: Ու ես բարեկամաբար խորհուրդ եմ տալիս, մտածիր… և փորձիր օգնել ազատելու մեր ուսումնական հաստատությունը նման բարդույթներից:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ինձ նման բարդույթները չեն հետաքրքրում: Ձեր հաստատությունը կառուցված է ստի վրա:
Դոննա Պեպիտան, համբուրելով աղջիկներին, հեռանում է:
ԿԱՐԼՈՍ — Ի՞նչ ստի մասին է խոսքը:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Այն, որ իբր բոլորդ նորմալ ու լիարժեք մարդիկ եք:
ԿԱՐԼՈՍ — Մենք հիմա դա չենք քննարկում:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ոչինչ էլ չենք քննարկի: Ես կանեմ այն, ինչ ճիշտ եմ համարում:
ԿԱՐԼՈՍ — Դե ինչ, մնաս բարով: (Դուրս է գալիս:)
Իգնասիոն մնում է մենակ: Մարգագետին են մտնում Լոլիտան և Էսպերանսան: Իրար ընդառաջ են գալիս և միաժամանակ բացականչում:
ԼՈԼԻՏԱ — Իգնասիո:
ԷՍՊԵՐԱՆՍԱ — Իգնասիո:
Իգնասիոն ձայն չի հանում:
ԼՈԼԻՏԱ — Այստեղ էլ չկա:
ԷՍՊԵՐԱՆՍԱ — Նա խուսափում է մեզնից:
ԼՈԼԻՏԱ — Կարծո՞ւմ ես:
ԷՍՊԵՐԱՆՍԱ — Նա խղճահարությունից է մեզ հետ խոսում… և, ընդհանրապես, արհամարհում է մեզ:
ԼՈԼԻՏԱ — Իսկ գուցե ինչ-որ կնոջ մատն է խառը:
ԷՍՊԵՐԱՆՍԱ — Դա միանգամից կզգայինք…
ԼՈԼԻՏԱ — Ո՞վ գիտե: Նա այնքան գաղտնապահ է… բայց, գուցե իրո՞ք կին է:
ԷՍՊԵՐԱՆՍԱ — Գնանք, դահլիճում փնտրենք:
ԼՈԼԻՏԱ — Գնանք:
Գնում են ձախ, չդադարելով կանչել Իգնասիոյին: Խուանան և Էլիսան զրուցում են մարգագետնում:
ԷԼԻՍԱ — Հանգիստ թող ինձ: Ես մինչե կոկորդս լիքն եմ այդ Իգնասիոյից: (Մտնում է ծխարան):
ԽՈՒԱՆԱ — (հետևելով Էլիսային): Հանգստացիր: Արի նստենք մի քիչ:
ԷԼԻՍԱ — Չեմ ուզում: Ես ատում եմ նրան: Ատում:
ԽՈՒԱՆԱ — Սպասիր մի րոպե: Այստեղ մարդ կա՞:
Իգնասիոն չի պատասխանում:
ԷԼԻՍԱ — Ախ, ինչպես եմ ատում նրան:
ԽՈՒԱՆԱ — Ատելությունը լավ բան չէ, Էլիսա…
ԷԼԻՍԱ — Նա խլեց իմ Միգելինին, զրկեց մեզ անդորրից: Ախ, իմ Միգելին:
ԽՈՒԱՆԱ — Քո Միգելինը կվերադառնա: Մի կասկածիր: Նա սիրում է քեզ: Ասենք, մի փոքր անտարբեր է դարձել, բայց չէ՞ որ նրան միշտ էլ ձգել է նորը: Իգնասիոն նրա համար հերթական զվարճություններից մեկն է:
ԷԼԻՍԱ — Ես կգերադասեի, որ նա ինձ աղջկա հետ դավաճաներ: Թե չէ այդ տիպը մոլորեցրել է նրան, և Միգելինն էլ իմ մասին չի մտածում:
ԽՈԻԱՆԱ — Կարծում եմ, չափազանցնում ես:
ԷԼԻՍԱ — Ոչ, բնավ: Սպասիր… այստեղ ուրիշ ոչ ոք չկա՞:
ԽՈՒԱՆԱ — Ոչ: Մարդ չկա:
ԷԼԻՍԱ — Ինձ թվաց… դեռ աոաջին օրն եմ ասել, Խուանա, այդ տիպը չարությամբ է եռում: Իսկ տառապյալ Քրիստոսի այդ կեցվա՞ծքը, որով նա համախոհներ է գրավում… Տղամարդիկ հիմար են: Իսկ Միգելը բոլորից հիմարն է: Բայց ես սիրում եմ նրան:
ԽՈՒԱՆԱ — Ես հասկանում եմ քեզ, Էլիսա: Լաց մի լինիր…
ԷԼԻՍԱ — Ախր, սիրում եմ նրան, Խուանա:
ԽՈՒԱՆԱ — Իսկ դու այդքան մի վազիր նրա ետևից:
ԷԼԻՍԱ — Հասկանում եմ, որ ծիծաղելի վիճակում եմ: Բայց ոչինչ չեմ կարողանում անել: (Կանգ է առնում Իգնասիոյի կողքին, որը նստած է շունչը պահած:)
ԽՈՒԱՆԱ — Իսկ դու փորձիր: Այդպես նա ավելի շուտ կվերադառնա:
ԷԼԻՍԱ — Ինչպե՞ս փորձեմ, քանի նա այստեղ է՝ ես ոչինչ եմ: Ախ, ի՜նչ հաճույքով մի ապտակ կհասցնեի նրա մռութին: Եվ ի՞նչ է ուզում մեզնից: (Շրջվում է դեպի Իգնասիոն, չզգալով նրա գոյությունը:)
ԽՈՒԱՆԱ — Նրան մեզնից ոչինչ էլ պետք չէ: Նա տառապում է… իսկ մենք չգիտենք՝ ինչպես օգնել նրան: Նա մեր մխիթարության կարիքն ունի:
ԷԼԻՍԱ — Դու չափից դուրս ես խղճում նրան: Նա եսասեր է: Թող մենակ տառապի:
ԽՈՒԱՆԱ — Դու մեղադրում ես նրան եսասիրության մեջ: Բայց ի՞նչ կարող է անել այդ խեղճը, եթե տառապում է: Հարկ է, որ մենք էլ զսպենք մեր եսասիրությունը: Պետք է մեծահոգի լինել և բուժել նրան մեր սիրով…
ԷԼԻՍԱ — (հանկարծակի բորբոքվելով): Ոչ, Խուանա: Միայն ոչ դա:
ԽՈՒԱՆԱ — Ի՞նչ եղավ: Քեզ ի՞նչ պատահեց:
ԷԼԻՍԱ — Ոչ, թանկագինս, միայն ոչ դա:
ԽՈՒԱՆԱ — Բայց ասա՝ ի՞նչը:
ԷԼԻՍԱ — Իգնասիոն դուր է գալիս քեզ:
ԽՈՒԱՆԱ — Ի՞նչ ես ասում, չեմ հասկանում:
ԷԼԻՍԱ — Խոստացիր ինձ չհանձնվել: Ի սեր Կարլոսի, խոստացիր: Լսո՞ւմ ես, խոստացիր:
ԽՈՒԱՆԱ — Հիմարություններ մի ասա: Ես սիրում եմ Կարլոսին: Այդ ի՞նչ ես մտցրել գլուխդ: Չեմ հասկանում, թե ի՞նչ կարող է պատահել:
ԷԼԻՍԱ — Ամեն ինչ: Ամեն ինչ սպասելի է: Այդ մարդը խլեց ինձնից Միգելինոյին, դու էլ ես վտանգի տակ: Խոստացիր ինձ խուսափել նրանից: Ի սեր Կարլոսի, խոստացիր:
ԽՈՒԱՆԱ — Լռիր, Էլիսա, ես թույլ չեմ տա քեզ…
ԷԼԻՍԱ — Օ՜… Քո լավագույն ընկերուհին եմ, բայց ես էլ եմ քեզ համար արդեն անտանելի: Նա քեզ էլ է ենթարկել իրեն: Դու ինքդ էլ՝ չգիտակցելով, հայտնվել ես նրա ճիրաններում:
ԽՈՒԱՆԱ — Էլիսա…
ԷԼԻՍԱ — Ես խղճում եմ քեզ: Կարլոսին նույնպես: Նա էլ ինձ նման կտառապի:
ԽՈՒԱՆԱ — (ճչում է): Էլիսա… Լռիր, թե չէ ես…
ԷԼԻՍԱ — Թող ինձ մենակ, իմ վշտի հետ: Պայքարելն անիմաստ է: Նա բոլորիցս էլ ուժեղ է: Նա խլեց մեզնից ամեն ինչ: Նույնիսկ մեր ընկերությունը: Դու փոխվել ես: Ես չեմ ճանաչում քեզ… Չեմ ճանաչում… (Լաց լինելով հեռանում է:)
ԻԳՆԱՍԻՈ — (տեղից վեր կենալով): Խուանա… (Խուանան հազիվ ճիչը զսպելով շրջվում է դեպի նա:) Ես այստեղ էի և ամեն ինչ լսեցի: Խեղճ Էլիսա: Ես չեմ նեղանում նրանից:
ԽՈՒԱՆԱ — Ինչո՞ւ չզգուշացրիր:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Եվ չեմ զղջում դրա համար: Խուանա… (Բռնում է նրա ձեռքը): Դու իմ կյանքում երջանկության առաջին րոպեն պարգևեցիր: Շնորհակալ եմ: Եթե միայն իմանայիր, թե ինչ հրաշալի զգացում է, երբ քեզ հասկանում են: Դու ճիշտ ես… Ես շատ եմ տառապում:
ԽՈՒԱՆԱ — Իգնասիո… Ինչո՞ւ չես փորձում զսպել քեզ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ես չեմ կարող ինձ զսպել: Չեմ կարողանում մարդկանց մոլորության մեջ թողնել, երբ նրանք դիմում են ինձ… Ինձ սարսափեցնում է այն խաբեությունը, որի մեջ ապրում են նրանք:
ԽՈՒԱՆԱ — Խաղաղության փոխարեն դու մեզ պատերազմ բերեցիր:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ես նախազգուշացրել էի քեզ… հենց այստեղ, այս տեղում: Ու հիմա ես հաղթում եմ… Հիշիր, ինքդ ցանկացար:
ԽՈՒԱՆԱ — Իսկ եթե հիմա քեզ խնդրեմ, որ հանուն քեզ, հանուն ինձ, հանուն մեզ բոլորիս… եթե խնդրեմ քեզ հեռանա՞լ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Դու իսկապես դա ուզո՞ւմ ես:
ԽՈՒԱՆԱ — Ես քեզ աղաչում եմ:
ԻԳՆԱՍԻՈ — Դա չէ քո ուզածը: Դու ուզում ես քո քնքշությամբ խլացնել իմ ցավը: Եվ նվիրաբերում ես քո քնքշությունը: Չէ՞ որ հասկացար ինձ ու հիմա վերցնում ես քո պաշտպանության տակ: Ես սիրում եմ քեզ, Խուանա:
ԽՈՒԱՆԱ — Լռիր…
ԻԳՆԱՍԻՈ — Ես սիրում եմ քեզ և միայն քեզ: Սիրում եմ առաջին օրից: Սիրում եմ քո բ%D