ՎԻԼՅԱՄ ՍԱՐՈՅԱՆ / ՓՈՂ ՍԱՐՔԵԼԸ ԵՎ ՏԱՍՆԻՆԸ ԱՅԼ ՇԱՏ ԿԱՐՃ ՊԻԵՍՆԵՐ

ՎԻԼՅԱՄ ՍԱՐՈՅԱՆԻ «ՓՈՂ ՍԱՐՔԵԼԸ ԵՎ ՏԱՍՆԻՆԸ ԱՅԼ ՇԱՏ ԿԱՐՃ ՊԻԵՍՆԵՐ»-ը տպագրվել է «Դրամատուրգիա» հանդեսի 2008 թ., թիվ 14-15-ում

       

ՎԻԼՅԱՄ ՍԱՐՈՅԱՆ

ՓՈՂ ՍԱՐՔԵԼԸ ԵՎ ՏԱՍՆԻՆԸ ԱՅԼ ՇԱՏ ԿԱՐՃ ՊԻԵՍՆԵՐ

 

  1. ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԽՆԱՄՔ

Հիվանդանոցի ընդունարան։ Գլուխը բռնած տղամարդ։ Մտնում է ալեհեր բժիշկը։

ԲԺԻՇԿ — Տղա է։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Բան չեմ հասկանում։

ԲԺԻՇԿՏղա։

ՏՂԱՄԱՐԴՀասկանում եմ, բժիշկ, դժվար ժամանակներ են, բայց հայրս ինչպե՞ս է։

ԲԺԻՇԿ — Ձեր հա՞յրը։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Այո, եկել եմ, որպեսզի իմա­նամ, թե նա ինչպես է, չնայած գիտեմ, որ եր­կար չի ձգի, դրա համար էլ շատ եմ ուզում վեր­ջին անգամ մի երկու բառ փոխանակել նրա հետ։

ԲԺԻՇԿ – Չե՞ք ուզում նստել։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Հայրս մահացե՞լ է։ Դա՞ եք ու­զում ասել։

ԲԺԻՇԿ — Դե, փաստորեն հասկանում եք, որ բժշկի մասնագիտությունն այնպիսին է, որ այլևս արագ վճիռներ չեն կայացվում։

ՏՂԱՄԱՐԴՈւրեմն, չի մահացել, դա՞ նկատի ունեք։

ԲԺԻՇԿ — Նման բան չասացի։

ՏՂԱՄԱՐԴՈւրեմն, մահացել է։

ԲԺԻՇԿԴա էլ չասացի։

ՏՂԱՄԱՐԴԳիտեմ, որ չասացիք։ Ընդա­մենը փորձում եմ ձեզ ստիպել, որպեսզի հորս մասին ուղիղ, պարզ, հասկանալի մի բան ասեք։

ԲԺԻՇԿ — Շատ է հիվանդ։

ՏՂԱՄԱՐԴ – Մահացե՞լ է։

ԲԺԻՇԿ — Կոմայի մեջ է։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Ի՞նչ եք կարծում, ե՞րբ դուրս կգա։ Եթե ուրիշ բան չեմ կարող անել, կցանկա­նայի մեկ անգամ ևս ողջ տեսնել նրան և գոնե հրաժեշտ տալ։

ԲԺԻՇԿ — Հնարավոր է, որ չկարողանա կո­մայից դուրս գալ։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Բայց նաև հնարավոր է, որ կարողանա՞։

ԲԺԻՇԿ — Անհնար է համոզված լինել։

ՏՂԱՄԱՐԴՀասկանում եմ։ Իսկ առայժմ ուզում եմ ներս մտնել և սպասել։

ԲԺԻՇԿ — Չեմ կարծում, թե դա ճիշտ կլինի։

ՏՂԱՄԱՐԴ – Ինչո՞ւ։

ԲԺԻՇԿ — Համոզված չեմ, որ նրա հանդեպ արդարացի կլինի։

ՏՂԱՄԱՐԴ – Ինչպե՞ս թե։

ԲԺԻՇԿ — Կոման այնքան էլ լավ չեք պատ­կերացնում։ Եթե այնպես ստացվի, որ դուրս գա, և նրան դուր չգա, որ կրկին այստեղ է հայտնվել, կարող է անմիջապես կոմայի վիճա­կին վերադառնալ, ահա թե ինչի մասին պետք է մի լավ մտածեք։

ՏՂԱՄԱՐԴ – Ինչո՞ւ հորս պետք է դուր չգա, որ վերադարձել է այն սենյակը, որտեղ ես եմ նստած նրա մահճակալի մոտ։

ԲԺԻՇԿ — Անշուշտ, չգիտեմ։ Ձեր մասին չի հարցրել։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Իսկ որևէ մեկի մասին հարց­րե՞լ է։

ԲԺԻՇԿ – Մինչև կոմայի մեջ րնկնելը, երբ զառանցում էր, անվերջ կրկնում էր՝ «Տղա՜, տղա՜»։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Երբ փոքր էի, հաճախ էր ասում՝ «Տղա՜, տղա՜»։ Ինձ նրա մոտ տարեք, խնդրում եմ։

ԲԺԻՇԿ — Իհարկե, եթե պնդում եք, բայց հուսով եմ, հասկանում եք, որ հետևանքների համար ոչ մի պատասխանատվություն չեմ կրում։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Հասկանում եմ։

Հեռանում են։

 

 

  1. ՓՈՂԻ ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆԸ

Նստարան, երկու երիտասարդ։

ԷԴԱյն, ինչ ճիշտ ժամանակին տանջում է միտքս, անշուշտ, հենց հիմա նկատի չունեմ, քանի որ դրա համար դեռ վաղ է, և հիմա ինձ տանջողն այն է, թե փողիս թելն ինչպե՞ս ձեռքից բաց չթողնեմ։

ՍԵՄ — Անհանգստանալու կարիք չկա, եթե նույնիսկ ճիշտ ժամանակն է։

ԷԴ — Չէի անհանգստանա, եթե մտքումս ինչ-որ փոքր գումար լիներ, բայց իմն ուրիշ է, ու­զածս տասնյակ հարյուր միլիոններ են, դժվար թե պատկերացնես, չհաշված Վենեսուելայինը:

ՍԵՄՎենեսուելայում է՞լ ես փող ունենալու։

ԷԴՄտքիս կա, բացի դա՝ ձկան գործի մեջ եմ դնելու, հնարավոր է՝ ուրիշ ներդրումներ անեմ, հատկապես փետուրի մեջ։ Ասածս բա­ռախաղ չէ, նման բաներն արհամարհում եմ, փաստորեն, ինձ եմ ասում, ոչ թե քեզ, փետուրը նուրբ գործ է, բայց մեկ է, շատ եմ տվելառել ու էլի մտքումս դրել եմ փետուրից կարգին փող սարքել։

ՍԵՄԿարգինր որքա՞ն է։

ԷԴԱրհեստական փետուրից՝ հարյուր միլի­ոնից շատ ու շատ ավելի, բնականից, բոլոր տե­սակի թևավորներից, դրանց մեծ մասը՝ հազ­վագյուտ՝ մոտ երկու միլիոն եմ հաշվել։

ՍԵՄ — Էդքան քի՞չ։

ԷԴ — Երբեք մտքիցս չեմ հանում հազվագյուտ փետուրներով հազվագյուտ թռչունների հանդեպ պատասխանատվությունը։ Բացի այն, որ չի կարելի նրանց բոլոր փետուրները պոկել և ցրտահարության մատնել, նման ծրազիրը կամ քաղաքականությունը նաև անհեռատես ու ան­շահավետ է։

ՍԵՄՈւրեմն, պատրաստվում ես փետուր­ներդ կենդանի թռչունների՞ց պոկել։

ԷԴՄտածում եմ, որ փետուրներիս հիմնա­կան գրավականր դա է լինելու։ Այն թռչուննե­րից են պոկվելու, որոնց վրա անմիջապես նո­րերն են աճելու։ Աշխարհի թռչունների ամենաիսկական փետուրները։

ՍԵՄԿազմակերպությանդ անո՞ւնն է։

ԷԴԻնչ վերաբերում է արհեստական փե­տուրներին, մտածում եմ, որ ավելի լավ է ալտրուիստական անվանել, քան արհեստական, և, իհարկե, ոչ ոք չի առարկի, որ դա կեղծ չի նշա­նակում։ Իմ կիրառմամբ, ալտրուիստականն այն է, որ թևավորներին չենք նեղացնում։

ՍԵՄԲայց իրականում նեղացնում եք։ Բիզ­նեսիդ այդ ճյուղր՝ Աշխարհի թռչունների ամենաիսկական փետուրները, նրանց նեղություն է տալիս, չէ՞։

ԷԴԱյնքան էլ չէ, բայց ամեն դեպքում մտադրվել եմ կազմակերպություններն առան­ձին պահել, ամեն մեկը՝ սեփական անձնակազ­մով, սարքավորումներով ու պատասխանատ­վությամբ։ Ընդհանուր առմամբ, մտածում եմ շատ ավելի փող ունենալ, քան ցանկացած մեկ ուրիշ մարդ այս աշխարհում, և ոչ մի պահ թույլ չեմ տվել, որ մտքովս անցնի որևէ կերպ խուսա­փել փողն ամբողջությամբ և լավագույնս ի շահ մարդկային ցեղի ծախսելու պատասխանատ­վությունից, չնայած հսկայական կարողությա­նը, որ մտադիր եմ ունենալ և փայփայել՝ ինչ­պես հիմա։ Այդքան բան։

ՍԵՄ — Ուրեմն, մի մտահոգվիր, քանի որ հար­կադրված ես ամեն ինչ հրաշալի անել։

ԷԴՄտքումս էլ հենց հրաշալի անելն է։

 

 

  1. ՆՈՐ ԴՐԱՄԱՆ

Երիտասարդ տղամարդ, նստած է նստարանին։ Մոտենում է ավելի երիտասարդ մի տղամարդ։

ԱՎԵԼԻ ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԴեմ չե՞ք լինի, եթե խոսեմ ձեզ հետ։ Ուզում եմ զրուցել։ Դեմ չե՞ք, որ անեմ այն, ինչ ցանկանում եմ։ Դե՞մ եք։

ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԵթե միերկու փոքր պիես եք նայել, որ մեր օրերում են խաղում, ավելի լավ է՝ հեռու մնաք։

ԱՎԵԼԻ ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԻ՞նչ փոքր պիես։

ԵՐԻՏԱՍԱՐԴՈրոնց մեջ համասեռա­մոլներն այս ու այնտեղ հանդիպում են, դանակ­ներով ու հիստերիայով ու ճղճղոցով ահաբե­կում են մեկմեկու և քիչ է մնում՝ կռվեն իրար հետ, բայց չեն կռվում, այլ կանգնումնայում են և սպասում են վատթարագույնին։

ԱՎԵԼԻ ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԱրվամոլ մարդկանց դեմ ի՞նչ ունեք։

ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԱյսպես ասած՝ մարդ ար­վամոլ մարդիկ։ Նրանցից ընդամենը մեկ բան եմ խնդրում, որ ինձ չզզվեցնեն այս նոր արվես­տով, որով բոլորին զարմացնում են ամենուր։ Ապրիր և թույլ տուր, որ ուրիշներն ապրեն, ան­շուշտ, ճիշտը դա է, բայց եթե գրզռված եք և ու­զում եք ինչոր մեկի հետ խաղալ, ուրիշ նստա­րան ընտրեք։

ԱՎԵԼԻ ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԲոլորովին էլ գրգռված չեմ։ Երբեմն նման բան եմ անում, որ­պեսզի տեսնեմ՝ բոլո՞րն են արվամոլ։

ԵՐԻՏԱՍԱՐԴՈւրեմն, հանգստացեք։

ԱՎԵԼԻ ԵՐԻՏԱՍԱՐԴՆրանց չեմ հասկանում։

ԵՐԻՏԱՍԱՐԴ — Հանգիստ։ Նրանց հաս­կանալ պետք չէ։

ԱՎԵԼԻ ԵՐԻՏԱՍԱՐԴ – Ես աղջիկ եմ սիրում։

ԵՐԻՏԱՍԱՐԴ — Այդ մասին նույնպես կարիք չկա նշել։

ԱՎԵԼԻ ԵՐԻՏԱՍԱՐԴ — Ես ձեզ ատում եմ, ատում եմ, ատում եմ, լսո՞ւմ եք։

ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԼսում եմ։

ԱՎԵԼԻ ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԵթե դանակ ունենայի, կմորթեի ձեզ, կմորթեի, կմորթեի։

ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԳրազ կգամ, որ կմորթեիք։ (Հեռանում է։)

ԱՎԵԼԻ ԵՐԻՏԱՍԱՐԴՖաշիստ։ Հակասեմիտ։ Նեգրատյաց։ Պորտաբույծ։ Կեղտոտ, իսկական գարշահոտ շան որդի։

 

 

  1. ՍԻՐԱԼԻՐՈՒԹՅՈՒՆ ՀՆԱՐԱՎՈՐ է

ՆՈՒՅՆԻՍԿ ՆՊԱՐԵՂԵՆԻ ԽԱՆՈՒԹՈՒՄ

ՏԻԿԻՆՉորս դոլար և քառասունչորս սենթ, ճիշտ է, շնորհակալ եմ։ Ամեն բան տոպ­րակի մեջ է՝ պանիրը, ալյուրը, բրինձը։

ՆՊԱՐԱՎԱՃԱՌՆաև կարագը։

ՏԻԿԻՆԱյո, այստեղ է։ Դե, ուրեմն, խնդրեմ փողը։

ՆՊԱՐԱՎԱՃԱՌՉորս դոլար և քառա­սունչորս սենթ, ճիշտ է։ Շնորհակալություն:

ՏԻԿԻՆԵս եմ շնորհակալ, հրաշալի նպարեղեն ունեք։ Աշխատում եմ այլևս ֆիրմային խանութներ չայցելել։ Չափից ավելի լիքն են ապրանքներով, մարդաշատ են, կոպիտ են ու շահասեր։ Ուզում եմ ասել, որ դրանց չեմ վստահում։ Չեմ վստահում դրամարկղերի մոտ կանգնած արագաշարժ աղջիկներին, չեմ վստահում դրամարկղերին, որ հաշվումումարում են քո ընտրած ապրանքր։ Չեմ վստահում սարքերին, որ մանրն են վերադարձնում։ Եվ չվստահելուս պատճառն այն է, որ դրանցից ոչ մեկին չի կարելի վստահել՝ աղջիկներին, դրա­մարկղերին, սարքի վերադարձրած մանրադ­րամին։ Մշտապես այնպիսի զգացում եմ ունե­նում, որ ամեն բան չափից ավելի արագ է կա­տարվում, և շատ դեպքերում, տուն հասնելուց և թվերը մի անգամ էլ ստուգելուց հետո պարզ­վում է, որ ինչոր բան պակասում է՝ կամ ման­րը, կամ էլ որևէ ապրանք, որի համար վճարել ես։ Դրամարկղի կտրոնի վրա յոթ անվանում է, տոպրակի մեջ վեց տեսակի ապրանք կա։ Գու­մարը չորս դոլար և տասնութ սենթ է կազմում, բայց մանրը ութսուներկու սենթի փոխարեն վաթսուներկուս է։ Քսան սենթն ո՞ւր կորավ։ Այդ խանութներն ինձ համար չեն։ Միշտ այսպիսի փոքր տեղեր եմ այցելելու։

ՆՊԱՐԱՎԱՃԱՌՈւրախ կլինենք ձեզ միշտ տեսնել։

ՏԻԿԻՆԲայց երբեք՝ ֆիրմային խանութ­ներում, հաստատ եմ ասում։ Այնտեղ ամբողջ ժամանակ այնպիսի իրարանցում է, այնպիսի բազմաքանակ անձնակազմ, այնքան շատ են դրամարկղների մոտ կանգնած աղջիկների հետ անվերջ սիրաբանող տղաները, որ թվում է, թե թատրոնի բեմ է, և ինչոր ներկայացում է ընթանում։ Ինքդ էլ նման ես հանդիսատեսի, որ սխալմամբ բեմի վրա է հայտնվել։ Իսկ այս խա­նութը ձեր սեփակա՞նն է։

ՆՊԱՐԱՎԱՃԱՌԱյո, արդեն գնել եմ։

ՏԻԿԻՆԴուք երիտասարդ եք, լավ երի­տասարդ, ձեզ անպատճառ հաջողություն եմ մաղթում։

ՆՊԱՐԱՎԱՃԱՌ — Շնորհակալ եմ։

ՏԻԿԻՆՖիրմային խանութներում երբեք ոչ մեկի հետ գեթ երկու խելոք բառ չեմ փոխանա­կել։ Բոլորն այնքան զբաղված են, որ նույնիսկ շնորհակալություն հայտնելու ժամանակ չունեն, քեզ վրա էլ ուշադրություն չեն դարձնում։ Հա­մարում են, որ այդպես պետք է լինի։ ղա­մարդ է ներս մտնում🙂 Պարզապես մտածում են, որ այդ վայրն իրենց հաճույքի համար է։ Դե ինչ, կրկին կհանդիպենք։

Տիկինը դուրս է գնում:

 

 

  1. ՍՍՏՎԱԾ, ՀԻՍՈՒՍԸ, ՏՂԱՄԱՐԴԸ ԵՎ ԿԻՆԸ

ԿԻՆԴե, բոլորդ մոտեցեք։

ՏՂԱՄԱՐԴԲոլորն ասելով՝ ո՞ւմ նկատի ունես։ Ես ու դու ենք։

ԿԻՆԴու ամբոխ ես։ Ամեն կիրակի փոքրիկ կամակոր տղաների մեծ ամբոխ ես, որ չի ցան­կանում կիրակնօրյա դպրոց հաճախել։

ՏՂԱՄԱՐԴԵկեղեցի գնալ սիրում եմ, մե­նակ թե չեմ սիրում ինձ գլխապատառ այնտեղ գցել, կարծես խանութն ուր որ է՝ բացվելու է, կամ գործից ես ուշանում։ Սխա՞լ կլինի, որ մի քիչ ուշանանք։

ԿԻՆՍխալ է։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Աստված կսպասի։

ԿԻՆ – Աստվա՞ծ։ Մի տես, թե ո՞վ է Աստծուց խոսում։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Ցանկացածի նման ես էլ կա­րող եմ շատ հանգիստ Աստծուց խոսել։

ԿԻՆ – Դու կրոնական էություն չունես, երբեք տպավորություն չեմ ստացել, թե հավատում ես։ Իրականում չես հավատում։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Շատ լավ, ես հավատում եմ, չնայած՝ ոչ իրականում։

ԿԻՆ – Անկեղծորեն չես աղոթում։

ՏՂԱՄԱՐԴԻսկ որքա՞ն պետք է անկեղծ լինել, երբ ասում ես. «Ներկա եղիր այս սեղա­նին, Տեր»։

ԿԻՆ — Բայց այդ աղոթքը երբեք չես անում։ Ասածդ ընդամենը «Հիսուս Քրիստոս» է։ Եվ երբեք անկեղծ չէ, միշտ էլ կեղծ է։ Զայրացկոտ։

ՏՂԱՄԱՐԴՀիսուսը հասկանում է։

ԿԻՆՀիսուսը չի հասկանում։

ՏՂԱՄԱՐԴԵթե Հիսուսը չի, ուրեմն ոչ ոք էլ չի։

ԿԻՆ – Ի՞նչ չի։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Հասկանում։

ԿԻՆ – Ի՞նչ չի հասկանում։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Թե տղամարդու և կնոջ հա­մար ինչ հրաշալի բան է սուրբ ամուսնությունը։

ԿԻՆ — Այ քեզ հեգնանք։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Հիսուսը հասկանում է, հա­վատա ինձ։ Արի գնանք։

Գնում են։

 

 

  1. ՏԱՐԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆ

ԺՊՏԱԴԵՄԵրբևէ բաժանված կա՞ք։

ԽՈԺՈՌ — Երկու անգամ։ Ինչո՞ւ եք հարց­նում։

ԺՊՏԱԴԵՄԵս էլ՝ երկու անգամ։ Իմ կարծիքով, հետաքրքիր է։

ԽՈԺՈՌ — Մեղմ ասած։ Ինը տարեկան էի, երբ սկսեցի կարծել, թե մեղմ ասած է, իսկ հիմա քառասունինն եմ։ Քառասուն տարի մեղմ ասած է, չնայած ավելի երկար է թվում։ Ամենա­քիչը՝ հարյուր տարուց ավելի։ Հիմա էլի՞, եր­րորդ անգա՞մ։

ԺՊՏԱԴԵՄՉէ, եղբայրս է բաժանվում։ Նա և ես և մեր երկու եղբայրները, կարծես բոլորս էլ բաժանված ենք։ Ամենակրտսերը վեր­ջերս է ամուսնացել, այնպես որ դեռ չի բաժան­վել։ Բոլորս էլ մեր բոլոր կանանցից երեխաներ ունենք։ Իսկ դո՞ւք։

ԽՈԺՈՌ — Առաջինից՝ երկու տղա, երկրոր­դից՝ երկու աղջիկ, խառը գործեր են։

ԺՊՏԱԴԵՄԴե, որ հիմա այստեղ չեն, դժվար է ասել, բայց, կարծում եմ, գոնե կարող եմ պատկերացնել։ Ենթադրում եմ, որ լավն են։

ԽՈԺՈՌԶավակներիս սիրում եմ, բայց անիծյալ լինեմ, թե նրանց մասին որևէ բան գի­տեմ։ Ժամանակին նրանց մայրերին էլ էի սի­րում, նույնիսկ հիմա մեկմեկ դեռ սիրում եմ, բայց դժվար է։ Այս ամենի համար ես եմ մեղա­վոր։ Դուք ո՞ւմ եք մեղադրում։

ԺՊՏԱԴԵՄԿամա թե ակամա՝ իմ կա­նանց եմ մեղադրում, չնայած գիտեմ, որ սխալ եմ, թեև նրանք իսկապես մի փոքր զարմանալի էին, և երբ որոշեցին, որ իրենց պատասխանը բաժանվելն է, բավական կոպիտ դարձան, խո­շոր ընկերությունների ղեկավարների պես, և մշտապես թանկ ու խելացի իրավաբանների են դիմում, իսկ ես դիմում եմ ընկերներիս, որ օրենքն այնքան էլ լավ չգիտեն, չնայած իրա­վաբան են։ Ո՞ւմ մեղադրեմ։ Գրողը ինձ տանի։ Իմ կարծիքով, ոչ մեկին։

ԽՈԺՈՌԻսկ դատավորնե՞րը։ Մի փոքր հիմար չե՞ն։

ԺՊՏԱԴԵՄՈչ թե մի փոքր, այլ բավա­կանին։ Չէի պատկերացնի, որ նրանք, հանդգնելով դատավորի աթոռը զբաղեցնել, կարող են նման կատարյալ հիմարներ լինել։ Ինձ թվում է, իրականում անգրագետ են, չնայած իսկապես փորձում են այնպես խոսել, որ հակառակը երևա։ Ասածներն էլ սարսափելի ծիծաղելի բա­ներ են։ Իմ կարծիքով, շատ աշխատելուց սպառվել են։

ԽՈԺՈՌՀաստատ։ Գործը է, ամեն տեսա­կի դատական վեճեր, չափից ավելի շատ իրա­վական շանտաժներ, և խեղճ ապուշները, որ դատարանում են նստում, այդ շարժերից գա­ղափար չունեն։ Երբեք այնպիսի դատավոր չեմ տեսել, որի տեսքից կամ ասածից երևա, թե գլխում երբևէ սեփական միտք է ծագել։

ԺՊՏԱԴԵՄՀարցն այն է, որ նույնիսկ եթե գլխում ընդհանրապես միտք եղել է, որևէ տարբերություն չկա։

ԽՈԺՈՌԵնթադրում եմ, որ չկա, բայց եթե ինքս մեկ անգամ, հետո երկու անգամ բաժանված չլինեի, որևէ տարբերություն կլի­նե՞ր։

ԺՊՏԱԴԵՄԻհարկե կլիներ, բաժանված չէիր լինի։

ԽՈԺՈՌՄտքումս ուրիշ բան է։ Այն տար­բերության մասին եմ խոսում, որն անկասկած իրական տարբերություն է, և անիծյալ կլինեմ, եթե ի վիճակի եմ հավատալ, որ ցանկացած փորձառությունս որևէ իրական տարբերության պատճառ կարող էր դառնալ, եթե այդ փորձա­ռությունն ունեցած չլինեի։ Հուսով եմ, հասկա­նում եք, որ ամբողջի մասին եմ ասում և այն փաստի վերաբերյալ, որ դա որևէ էական նշանակություն չունի, չնայած, ինչպես քիչ առաջ ասացի, գոնե ի վիճակի եմ եղել երեխաներովս ուրախանալ։

ԺՊՏԱԴԵՄՀասկանում եմ։

 

 

  1. ՍՈՒՐԲ ԵՎ ԱՆՍՈՒՐԲ ՄԱՐԴԻԿ

ՌԱԲԲԻ — Ժան Ժենեն, պարոնայք։

ՔԱՐՈԶԻՉՈ՞վ։

ՔԱՀԱՆԱՖրանսիացի Ժան Ժենեն։

ՔԱՐՈԶԻՉՆրա մասին ի՞նչ կա։

ՌԱԲԲԻՖրանսիացի Ժան Ժենեի մասին է ֆրանսիացի Ժան Պոլ Սարտրի ծավալուն գիրքը, որի մեջ Սարտրն ասում է, թե Ժենեն սուրբ է։ Ինչպիսի՞ սուրբ, պարոնայք։

ՔԱՀԱՆԱՓոխաբերական իմաստով։ Ժե­նեն գրող է, իր տեսակի մեջ բավական հաջող­ված, բայց նա սուրբ չէ։

ՔԱՐՈԶԻՉՊատահմամբ նա չէ՞, որ ասում են, թե ցնցել է ֆրանսիական հասարակությու­նը։

ՔԱՀԱՆԱ – Պարզվում է, նրա մասին, այնուամենայնիվ, ինչոր բան գիտեք։

ՔԱՐՈԶԻՉՆրա և նրա գրվածքի մասին բավական արտառոց բաներ եմ լսել։ Կարծես տաղանդավոր է, գրածն էլ միտք է շարժում։

ՌԱԲԲԻՇատերին զայրացնում է, բայց ասեմ, որ ինքս բոլորովին էլ զայրացուցիչ չեմ համարում, եթե կարելի է այդպես արտահայտ­վել։

ՔԱՀԱՆԱԲոլոր գրքերը կարդացե՞լ եք։

ՌԱԲԲԻԱնգլերենով եղածը և դիտել եմ բոլոր պիեսները, որ բեմադրվել են Նյու Յորքում։

ՔԱՐՈԶԻՉՆերսից նրան ինչոր բան ու­տում է։ Որքան գիտեմ, մի բան կա։

ՌԱԲԲԻԿարծես չի կարողանում տանել աշխարհի սուտն ու կեղծիքը։ Գուցե կարելի է ասել՝ մարդկային ցեղի սուտն ու կեղծիքը։ Կամ կրոնի՞։ Աստծո՞։ Ճշմարտությա՞ն։ Պարզապես նա մեզ հետ չէ, բայց կա՞ մեկը, որ սրտի խոր­քում իսկապես մեզ հետ է։ Եվ մենք իրո՞ք մեզ հետ ենք։ Գոյակցելու մեզ նման վարպետները։ Կարո՞ղ ենք հավատալ, որ իրականում մեզ հետ ենք, բոլորի հետ։

ՔԱՐՈԶԻՉ — Ինքս կարողանում եմ և այդ­պես էլ վարվում եմ։

ՔԱՀԱՆԱ — Իսկ ես այդքան համոզված չեմ։

ՌԱԲԲԻԵթե մեզ հետ եք, եթե բոլորի հետ եք, այդ մարդուն ընդունո՞ւմ եք՝ ինչպես կա, մարդ, որ կյանքում ճշմարտություն է որոնում և դրա մասին է գրում, մարդ, որ արհամարհում է գոյությունը, մարդկային ցեղը, կյանքն ամբող­ջությամբ, ինքն իրեն՝ վստահաբար, սակայն, հավանաբար, ոչ Աստծուն։

ՔԱՐՈԶԻՉ — Նրան հավատալու հավակ­նություն չունեմ, չնայած առանց նրան ճանաչե­լու եմ խոսում, քանի որ գրվածքներից ոչ մեկը չեմ կարդացել։

ՔԱՀԱՆԱ — Լավ է գրում։

ՌԱԲԲԻ — Երբեմն, այսպես ասած, հրեշտա­կի նման։

ՔԱՀԱՆԱ — Այո, սև հրեշտակի։ Չեմ կարող թույլ տալ, որ չսիրեմ նրան, բայց միաժամանակ պետք է խոստովանեմ, որ հնարավոր չեմ հա­մարում իսկապես հավանել կամ փայփայել։ Նրա գրածը կարդալիս մտածում եմ. «Ափսոս, հիրավի մարդ չէ կամ, նույնիսկ, հիրավի մարդ արարած չէ»։

ՌԱԲԲԻ — Բայց երկուսն էլ է։

ՔԱՀԱՆԱ – Ինչպե՞ս թե։ Նրա պատմու­թյանն ու գործին ծանոթ եք։ Սակայն նրա ցա­սումը չար է։ Ոչ թե որ նա ցածր է անհրաժեշ­տաբար մարդ լինելուց կամ ավելի ցածր, քան մարդ արարածը։ Նա ավելին է, բայց չարա­գուշակ ավելին։ Չափազանց հեշտ է չարի մեջ բարին տեսնել։ Նման ընկալմանը չեմ հավա­տում։

ՌԱԲԲԻ — Խելամիտ չէ փախչել բարդու­թյուններից, որ նոր ճշմարտությունների և իրո­ղությունների բացահայտման ծնունդ են։

ՔԱՐՈԶԻՉՇատ ենք խոսում, պարոնայք, չափից շատ, չեմ ասում՝ այս պահին, նկատի ու­նեմ ամբողջ ժամանակ։ Եթե, օրինակ, մար­դասպանի մասին շատ խոսենք, վստահ եմ, որ հեշտությամբ կեզրակացնենք, թե նրա զործողությունը ոչ միայն անմեղ է, այլև հերոսական է և ազնիվ, հետևաբար նա ոչ թե մեր կարեկցանքին, այլ հիացմանն է արժանի։ Ինքս այդ կերպ չեմ վարվի։ Որքան ուզում եք, կարող եք մտա­հոգվել նրա մասին, ով այն է, ինչ հնարավոր է, որ լինի, այդ առիթով ես ինձ նեղություն չեմ տա։

ՌԱԲԲԻՆրան չեք ճանաչում։

ՔԱՐՈԶԻՉՁեզ նույնպես չեմ ճանաչում, բայց գիտեմ, որ եթե փորձեի գուշակել ձեր մա­սին ամբողջ ճշմարտությունը, և պարզվեր, որ այն մասամբ է չարաբաստիկ ճշմարտություն, ձեր հանդեպ չէի զգա այն, ինչ այդ մարդու հան­դեպ եմ զգում։

ՌԱԲԲԻԵթե համեմատելու լինենք՝ ինքս ոչինչ եմ։ Ինձ նման հազարավորները կան, իսկ նա մեկն է։ Փորձեք հիշել, որ նա մարդկային ցեղի ծնունդ է, գոնե այդքանը։ Նրա մեջ մեծու­թյուն կա։

ՔԱՐՈԶԻՉԱնձնատուր չեմ լինում մեծություններին երկրպագելուն։ Ոչ մեծերին եմ սի­րում։

ՔԱՀԱՆԱԱմեն բան հարաբերական է։ Ոչ ոք իրապես մեծ չէ, և ոչ մեկն իրապես ոչ մեծ չէ։ Յուրաքանչյուրը միայն մեկն է։ Բոլորս միասին ընդամենը մեկն ենք և, Աստծո համեմատու­թյամբ, բոլորս միասին, իսկապես, անչափ փոքր ենք։ Բավականաչափ սարսափելի, բայց և բավականաչափ հրաշալի փոքրություն։ Նա դրա մի մասն է, չնայած, վստահաբար, անցո­ղիկ, առանձնահատուկ մասը։

ՌԱԲԲԻ — Սարտրն ասում է, որ նա սուրբ է։

ՔԱՐՈԶԻՉԵթե այդպես ասենք, Սարտրը միայն ասում է, որ Սարտրը սուրբ է։ Դեմ չեմ, բայց տեղին կարծիք չէ։

ՔԱՀԱՆԱՍարտրը գրեթե փայլուն է գրում։ Նրան ընթերցելիս զգում ես, որ մեծ է, որ Աստված նրան պետք է մեծարի։

ՔԱՐՈԶԻՉՉգիտենք։ Գուցե Աստված սարդինաձկներին նույնչափ է մեծարում, որքան Սարտրին։ Կարող ենք միայն ենթադրել։ Հարցն այն է, թե ինքներս միմյանց հանդեպ ինչ ենք զգում և միմյանց մասին ինչ ենք մտածում։

ՌԱԲԲԻՍկզբում ինձ թվում էր, որ Ժան Ժենեի գրվածքը պիղծ է, բայց բավական տա­րօրինակ է, որ ոչ մի բան, նույնիսկ պղծությու­նը, երկար ժամանակ չի կարող հարատևել մյուս բաների կողքին, և շուտով գտա, որ այն, ինչ նախկինում պիղծ էր, այլևս պիղծ չէ։ Նրա գրվածքը միայն առաջին անգամ էր պիղծ թվում, որովհետև մինչ այդ նման բան չէր ար­վել, հավանաբար՝ նման առանձնահատուկ ձևով չէր արվել, նույնպիսի յուրօրինակ անկեղ­ծությամբ։

ՔԱՐՈԶԻՉՆրան բարին եմ ցանկանում, ով էլ լինի, ինչ էլ արած լինի, ինչ էլ անելիս լի­նի, բայց վախենամ՝ այլևս նրա մասին լսելու ժամանակ չունեմ։ Ուրիշներն էլ կան, որ հաս­տատ մեր ուշադրության և հոգատարության կարիքն ունեն։

ՔԱՀԱՆԱ — Ուրեմն, եկեք նրանց մասին մտածենք։ Ո՞ւմ մասին։

ՔԱՐՈԶԻՉ — Շվեյցերը շատերին է մտահո­գում, ովքեր թե՛ հիանում են նրանով և թե՛ ափ­սոսում են նրա արածի, նրա էության, բնավո­րության համար, սակայն կնախընտրեի, որ մի պահ ուրիշ ծերերի մասին խոսեինք, ովքեր ար­դեն ութսուն-իննսուն են, բայց հայտնի չեն։

ՔԱՀԱՆԱԵթե հայտնի չեն, ինչպե՞ս նրանց մասին մտածենք կամ խոսենք։

ՔԱՐՈԶԻՉ — Հայրս իննսուն է և հայտնի չէ։

ՌԱԲԲԻԵս սիրում եմ նրան, բայց վախե­նամ, այլևս ժամանակ չունեմ։ Պետք է գնամ։ Ուրեմն, հաջորդ անգամ հորդ մասին կխոսենք։

 

 

  1. ԿՅԱՆՔԸ ԿՅԱՆՔ է

ԹՈՄՀիշում եմ, թե ինչպես էի ծառ բարձ­րանում։ Իսկ դու, Ջո, հիշո՞ւմ ես, թե ինչպես ես ծառ բարձրացել։

ՋՈԲարձրացել եմ, բայց արդեն չեմ հիշում, որ բարձրացել եմ։ Հիշում եմ՝ գետնի մեջ փոս էի փորում, վրան տախտակներ էի դնում ու փո­սի մեջ էի մտնում։ Սեմ, դո՞ւ ինչ ես հիշում։

ՍԵՄԱմեն բան էլ հիշում եմ, այդ մասին կա­րող եք տեղեկանալ։

ԹՈՄՍեմը հոռետես է, բայց ոչ իսկական, պարզապես սիրում է բողոքել ու դժգոհել, չէ՞, Սեմ տղա։

ՍԵՄ — Ի՞նչ Սեմ տղա։ Սեմյուել Աթքինսոն, եթե դեմ չեք։

ՋՈ — Այդ դեպքում, Սեմյուել Աթքինսոն, ծե­րուկ, որ հիշում է ամեն բան։ Իսկ ես դեմ չեմ ասելու, որ նույնիսկ չեմ հիշում, թե երեկ ընթրի­քին ինչ ենք կերել։

ՍԵՄ — Աղացած միս և կարտոֆիլի պյուրե, տասնութ ծեր հիմարներ և քսաներկու պառա­ված պարկեր ծերանոցի մեծ սեղանի շուրջը։ Երբ մտածում եմ Ջորջ Բեռնարդ Շոուի նման մարդու ծերության և իմ ու քո ծերության մա­սին, Թոմ, և քո, Ջո, ինքս ինձ ասում եմ՝ Աստ­ված իմ, ինչ հիմարն ես, մարդ Աստծո, ինչ հի­մարն ես եղել տղա ժամանակ, քանի որ վերջում ծերունին կրկին դառնում է այն տղան, որ եղել է։ Տղա ժամանակ միշտ այնպիսի զգացում եմ ունեցել, թե մեծ կյանքով եմ ապրում և շատ մեծ կյանքի ճանապարհին եմ, որ երբևէ որևէ մեկը կարող է ապրել։ Իսկ հիմա՞, ինչո՞ւ այսպես ստացվեց։ Ինչպե՞ս կարող էի տղա ժամանակ նման ճիշտ զգացում ունենալ, իսկ ծեր հասա­կում՝ այսքան սխալ։

ԹՈՄ – Ութսուներկուս ես, չէ՞, Սեմ։

ՍԵՄ — Ութսուներեքի մեջ եմ։

ԹՈՄ — Քեզ էլի է ժամանակ հարկավոր, մի երկու տարի։ Պետք է ինձ նման ութսունութ դառնաս, և, կարծում եմ, ամեն բան տեղը կընկ­նի։ Միշտ էլ մարդկային ցեղի զվարթ անդամն եմ եղել։

ՍԵՄ — Զվարթ՝ որովհետև հիմար ես եղել, դա՞ նկատի ունես։

ԹՈՄ – Գիտե՞ս ինչ, Սեմ, հիմար լինելուն դեմ չեմ։ Այն տղերքը, որ հիմար չէին, հիմա որտե՞ղ են։ Աչքիս առաջ մեկը մյուսի ետևից հեռա­ցան՝ նույնիսկ երեսունը չբոլորած։ Համոզված չեմ, որ իրոք խելացի է խելացի լինելը։ Ինքս միշտ հիմար եմ եղել։ Ամեն դեպքում, ինձ դուր է եկել։ Ի՞նչ կարիք կա Ջորջ Բեռնարդ Շոուի նման մարդու հետ համեմատվել։

ՍԵՄ – Խելամիտ ապրել է իննսունմեկ տարի, ահա թե ինչու։

ՋՈ — Ես ու դու ի՞նչ գիտենք, թե ինչպես է ապ­րել։ Կարող է՝ խելամտորեն է ապրել, հնարա­վոր է՝ հիմարաբար։ Դու նույնիսկ տեղյակ չէ­իր, որ Ջորջ Բեռնարդ Շոու անունով մարդ է եղել, մինչև այստեղ չեկար ու չսկսեցիր նրա հա­տորները կարդալ, որ չգիտեմ՝ ինչպես են մեր անհեթեթ գրադարանում հայտնվել։

ՍԵՄ — Նա կյանք է ունեցել, իսկ ես՝ ոչ։

ՋՈ — Այդ մասին պետք է տղա ժամանակ մտածեիր, ինչպես նա է արել։

ՍԵՄ — Լավ էլ մտածել եմ, ուղղակի այն ձևով չստացվեց, իսկ այս ձևով, ինչպես ստացվել է, ինձ դուր չի գալիս։ Այս տարիքում ինձ պետք է աշխարհի բոլոր ծայրերից մարդիկ այցելեին, հետս զրուցեին տարբեր բաներից, ինչպես Թոմն է հիշում, որ ծառ է բարձրացել, և Ջոն է հիշում, որ գետնի մեջ փորած փոսն է մտել։ Իսկ ես, պարոնայք, ամեն բան էլ հիշում եմ և բոլո­րովին դեմ չեմ, որ ասեմ՝ պատրաստվեք, եր­կուսդ էլ, դեմ չեմ ասելու, որ բոլոր տարրերը հո­յակապ են եղել, և ոչ մեկի հետ տեղս չէի փոխի, նույնիսկ անձամբ իր՝ Ջորջ Բեռնարդ Շոուի հետ։ Սեմյուել Աթքինսոնի կյանքը արվեստի գործ չէ, բայց կյանք է։ Զարմացաք, չէ՞։

 

 

  1. ՄԵԾ ՎԵՊԵՐ, ՊԻԵՍՆԵՐ, ՊՈԵԶԻԱ

ԵՎ ՓԻԼԻՍՈՓԱՅՈՒ­ԹՅՈՒՆ ԳՐՈՂՆԵՐԸ

ՈՒՍՈՒՑԻՉԵվ այսպես, երեկոյան և ցերեկային դպրոցների միջև մեկ տարբերություն կա։ Այդ տարբերությունը ո՞րն է։

ԾԵՐ ՏԻԿԻՆ — Երեկոյան դպրոցը երեկո­յան է գործում։

ՈՒՍՈՒՑԻՉԱյո, բայց դա նկատի չունեմ։

ԾԵՐ ՏՂԱՄԱՐԴԵրեխաների համար չէ։

ՈՒՍՈՒՑԻՉՀենց դա նկատի ունեմ։ Երե­խաների համար չէ։ Մեծերի համար է։ Տարիքն առածների համար։ Ովքեր կամավոր են հաճա­խում, որպեսզի ինչոր բան սովորեն։ Ուրեմն, այստեղ ենք, որ ի՞նչ սովորենք, դասարանին եմ հարցնում։

ԾԵՐ ՏՂԱՄԱՐԴԴասարանի՞ն։ Ըն­դամենը երեքով ենք, ձեզ՝ ուսուցչին էլ հաշված։

ՈՒՍՈՒՑԻՉԴասարան, սպասում եմ։ Այստեղ ենք, որ ի՞նչ սովորենք։

ԾԵՐ ՏԻԿԻՆ — Ինչպես մեծ վեպեր գրել, մեծ պիեսներ գրել, մեծ պոեզիա գրել։

ԾԵՐ ՏՂԱՄԱՐԴ — Փիլիսոփայությունը մոռացաք։ Նաև՝ մեծ փիլիսոփայություն գրել։

ՈՒՍՈՒՑԻՉ — Ճիշտ այդպես։ Ինչպես մեծ վեպեր, պիեսներ, պոեզիա և փիլիսոփայու­թյուն գրել։ Իսկ հիմա՝ ինչո՞ւ ենք ուզում մեծ վե­պեր, մեծ պիեսներ, մեծ պոեզիա և մեծ փիլիսո­փայություն գրել։ Թույլ տվեք կրկնել, որ մեծ…

ԾԵՐ ՏՂԱՄԱՐԴՄի կրկնեք, գլուխս ցավեց։

ՈՒՍՈՒՑԻՉԱսեք, երիտասարդ տիկին։ Ինչո՞ւ։

ԾԵՐ ՏԻԿԻՆԵ՞ս։ Երիտասարդ տիկի՞ն։ շ

ՈՒՍՈՒՑԻՉԱյո, այո, սիրելիս, դուք։ Ին­չո՞ւ։

ԾԵՐ ՏԻԿԻՆՄենք ուզում ենք գրել մեծ վեպեր, մեծ պիեսներ

ԾԵՐ ՏՂԱՄԱՐԴՄի կրկնեք։ Ուղղակի ասեք, թե ինչո՞ւ։

ԾԵՐ ՏԻԿԻՆՈրովհետև մենք մեծ ենք և ուզում ենք մեր մեծությունը կիսել անթիվ ուրիշ­ների հետ, որ պակաս բախտավոր են։ Ճի՞շտ ասացի։

ԾԵՐ ՏՂԱՄԱՐԴ(քրթմնջում է)։ Որով­հետև մենք մեծ ենք և ուզում ենք մեր մեծությու­նը կիսել անթիվ ուրիշների հետ, որ պակաս բախտավոր են։ Այո, համարում եմ, որ, ի վերջո, ճիշտ եք ըմբռնել։

ՈՒՍՈՒՑԻՉ — Ջանադրության համար՝«գերազանց»։ Այսպես։

ԾԵՐ ՏՂԱՄԱՐԴ — Ջանադրության հա­մար՝ «անբավարար», իսկ «գերազանց»՝ ընդունակության համար։ Այդպես չէ՞։

ՈՒՍՈՒՑԻՉ – Ինչի՞ վրա ենք գրելու մեր մեծ վեպերը, մեր մեծ…

ԾԵՐ ՏՂԱՄԱՐԴ – Ցուցակն անգիր ենք արել, ուսուցիչ։ Մի՛ կրկնեք։

ՈՒՍՈՒՑԻՉ — Խնդրեմ, դասարան, ինչի՞ վրա։

ԾԵՐ ՏՂԱՄԱՐԴ — Թղթի։

ՈՒՍՈՒՑԻՉ Ի՞նչ թղթի։

ԾԵՐ ՏՂԱՄԱՐԴ — Էժան թղթի։

ՈՒՍՈՒՑԻՉ Ինչպիսի՞ էժան թղթի։

ԾԵՐ ՏՂԱՄԱՐԴԳծավոր։

ՈՒՍՈՒՑԻՉԻնչո՞վ ենք գրելու մեր մեծ վեպերը, մեր մեծ

ԾԵՐ ՏՂԱՄԱՐԴԱմեն մեկն իր մատի­տով։

ՈՒՍՈՒՑԻՉՇատ լավ։ Մատիտ բերե՞լ եք։

ԾԵՐ ՏՂԱՄԱՐԴԱյո։

ԾԵՐ ՏԻԿԻՆԱյո։

ՈՒՍՈՒՑԻՉՁեր մատիտների ծայրերը սո՞ւր են։

ԾԵՐ ՏԻԿԻՆ ԵՎ ԾԵՐ ՏՂԱՄԱՐԴ միասին — Այո։

ՈՒՍՈՒՑԻՉՈւրեմն, պատրաստվեք, հենց որ նշան կանեմ, կգրեք։ Կգրեք մեծ վեպեր, մեծ

ԾԵՐ ՏՂԱՄԱՐԴ — Դուք միայն նշան արեք, ուսուցիչ։

ՈՒՍՈՒՑԻՉ – Ուշադրություն, պատրաստ, սկսեցինք։ Գրեք մեծ վեպեր, մեծ…

ԾԵՐ ՏՂԱՄԱՐԴ — Հերիք է նույն բանը բլբլաք, ուսուցիչ։ Արդեն գրում ենք։

ՈՒՍՈՒՑԻՉԴե, ուրեմն, գրեք, աշխարհը սպասում է։

ԾԵՐ ՏՂԱՄԱՐԴԱմեն երեկո երեկո­յան դպրոց եմ հաճախում, որովհետև վախենում եմ, որ կմահանամ։ Ընտրել եմ Մեծ ստեղ­ծագործությունների դասընթացը, որովհետև բացի ինձնից և ծեր տիկնոջից, ով նույնպես վա­խենում է, որ կմահանա, ոչ ոք չէր ուզում այդ դասընթացն ընտրել։

 

 

  1. ԱՏԱՄՆԵՐ

ԱՏԱՄՆԱԲՈՒՅԺՉէ՜, առողջ ատամ­ներ ունեք։

ՏՂԱՄԱՐԴԿավիճ, լիքը բերան կավիճ, ամբողջ կյանքում։

ԱՏԱՄՆԱԲՈՒՅԺԱռողջ, աշխատող ատամներ են։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Կարող եք ձեզ վերցնել։

ԱՏԱՄՆԱԲՈՒՅԺԼավ խարիսխներ են, կարող եմ մի զույգ արհեստական ատամնաշար սարքել, որ ամբողջ կյանքում անթերի ատամնանստվածք կապահովեն։

ՏՂԱՄԱՐԴՓնտրածս էլ հենց դա է՝ ամ­բողջ կյանքի համար անթերի ատամնանստվածք։ Մինչև հիմա ամբողջ կյանքում ի՞նչ եմ ու­նեցել։

ԱՏԱՄՆԱԲՈՒՅԺՍխալ ատամնանստվածք։

ՏՂԱՄԱՐԴԻսկ եթե անթերի լիներ, ի՞նչ կպատահեր։

ԱՏԱՄՆԱԲՈՒՅԺՑանկացած սնունդ ուտելիս գերազանց կկծեիք։

ՏՂԱՄԱՐԴՈւրեմն, փոխարենը ցանկա­ցած սնունդ ուտելիս ոչ գերազանց կծելն է եղել ունեցածս։

ԱՏԱՄՆԱԲՈՒՅԺԱվելի լավ կխոսեիք։ Առոգանությունն ավելի սահուն, ավելի սուր և ավելի մաքուր կլիներ։

ՏՂԱՄԱՐԴԱվելի սահուն, ավելի սուր, ավելի մաքուր։ Անունս, ապրուստս, կյանքս առանց անթերի ատամնանստվածքի եմ վաս­տակել, այնպես որ, հիմա, երբ հիսունհինգ տա­րեկան եմ, և բերանումս ընդամենը յոթ ատամ է մնացել, վերջապես անթերի ատամնանստված­քի ժամանակը եկել է, այդպե՞ս է։

ԱՏԱՄՆԱԲՈՒՅԺՏասնմեկ ատամ, տասնմեկ առողջ ատամ, վեցը՝ վերևում, հինգը՝ ներքևում, արհեստական ատամնաշարի գերա­զանց խարիսխներ։

ՏՂԱՄԱՐԴՏարին մեկ անգամ ատամ­նաբույժի եմ այցելում՝ ատամներս մաքրելու, և տարին մեկ անգամ ատամնաբույժն ինձ ասում է, որ պետք է արհեստական ատամներ դնեմ։ Ինչո՞ւ են ատամնաբույժներն այդ կերպ մտա­ծում։

ԱՏԱՄՆԱԲՈՒՅԺՁեր ատամներին մի հայացք գցելը բավական է, որ սարսռեցնի ցանկացած ատամնաբույժի, քանի որ պատկերը լիովին պարզ է։

ՏՂԱՄԱՐԴՉեմ զարմանում, որ ատամ­նաբույժը տեսնում է, մի փոքր զարմացած եմ, որ նա մշտապես ուզում է ինձ ամեն բան պատ­մել ատամնաբուժության և այն մասին, թե ինչ­պես արհեստական երկու ատամնաշարերը կա­րող են անթերի ատամնանստվածք ապահովել, քանի որ ուզածս ընդամենը ատամ մաքրելն է։ Երեսուն տարի առաջ նա գործ կունենար երե­սուն կամ քառասուն ատամի հետ, և ես բազկա­թոռից վեր կկենայի ու կհարցնեի՝ որքա՞ն, և նա կասեր՝ երկու դոլար, ես կվճարեի ու կհեռա­նայի, բայց անցած ինը կամ տասը տարիներին նա իր գործն անում է, ես վեր եմ կենում բազ­կաթոռից ու հարցնում եմ՝ որքա՞ն, նա ասում է՝ վեց դոլար կամ ութ դոլար կամ տասը դոլար, և ես վճարում եմ ու հեռանում։ Ժամանակները փոխվում են։

ԱՏԱՄՆԱԲՈՒՅԺԱյսօր ատամնա­բույժներն այլևս ատամ չեն մաքրում, դրա հաար տեխնիկ կամ քույր կա, բայց մտածեցի, քանի որ ձեր առաջին այցելությունն էր, լավ կլիներ՝ ինքս դա անեի և միաժամանակ տեղե­կացնեի, որ կարող եմ անթերի ատամնանստվածք ապահովել։

ՏՂԱՄԱՐԴՄշտական ատամնաբույժ չունեմ։ Երեք կամ չորս ատամնաբույժի մոտ եմ երեք կամ չորս անգամ եղել, բայց մեծ մասամբ միայն մեկ անգամ եմ այցելում, որ­պեսզի ատամներս մաքրեն։

ԱՏԱՄՆԱԲՈՒՅԺԻնչպես գիտեք, այս­տեղ՝ վերևում, ձախ կողմում չորսը հեռացված են և մեկ իմաստության ատամ կա, որ բավա­կան ամուր է և իդեալական խարիսխ, իսկ ներքևում՝ աջ կողմում, գրեթե նույն վիճակն է։

ՏՂԱՄԱՐԴԱյո, ճիշտ է։

ԱՏԱՄՆԱԲՈՒՅԺՏասներկու շաբաթ­վա ընթացքում շաբաթական երկու այցելություն, և վերջ։

ՏՂԱՄԱՐԴՇաբաթը երկու այցելություն, տասներկու շաբաթ, քսանչորս այցելություն, համարյա իննսուն օրից ավելի։ (Վեր է կենում բազկաթոռից։) Որքա՞ն։

ԱՏԱՄՆԱԲՈՒՅԺՔսանհինգ դոլար։

ՏՂԱՄԱՐԴ(վճարում է)։ Այո, ժամանակ­ները փոխվում են։ (Գնում է։)

 

 

  1. ՀԻՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆ

ՏՂԱՀիվանդ եմ, մա։

ՄԱՅՐԻ՞նչ է եղել։

ՏՂԱԻնձ ոչ մի բան դուր չի գալիս։

ՄԱՅՐՄի բաժակ գոլ ջուր խմիր, մեջը կես լիմոն եմ մզել։

ՏՂԱՀիվանդությունս կանցնի՞։

ՄԱՅՐԻհարկե։

ՏՂԱ(խմում է)։ Որքա՞ն հետո։

ՄԱՅՐՀինգ րոպեից։

ՏՂԱԻնչո՞ւ եմ հիվանդանում։

ՄԱՅՐԳիտե՞ս ինչ, երբեք էլ լրջորեն չես հի­վանդացել։

ՏՂԱԻնձ լուրջ է թվում։

ՄԱՅՐԻհարկե, այդպես է, բայց երբ լուրջ հիվանդ ես, այդպես չէ։ Աղիներդ լա՞վ են գոր­ծում։

ՏՂԱԳնացել եմ։ Առավոտյան արթնացա ու գնացի, սովորականի նման էր։

ՄԱՅՐՔթիցդ վազո՞ւմ է։

ՏՂԱՄի քիչ, բայց միշտ էլ այդքան վազում է։

ՄԱՅՐԳլուխդ ցավո՞ւմ է։

ՏՂԱ — Մի քիչ, բայց չեմ կարծում, թե իրոք ցավում է, ուրիշ բան է։

ՄԱՅՐ – Շոգո՞ւմ ես կամ մրսո՞ւմ ես։

ՏՂԱ – Մի քիչ առաջ։

ՄԱՅՐ — Շատ ուժեղ ես։ Գուցե քիչ առաջ սկսել ես հիվանդանալ և հիմա առողջանում ես, որովհետև շատ ուժեղ ես։

ՏՂԱ – Ինչո՞ւ պետք է այնքան ուժեղ լինեի, որ չհիվանդանայի։

ՄԱՅՐ — Ոչ ոք այդքան ուժեղ չէ։

ՏՂԱ – Ինչպե՞ս է, որ երբ որևէ մեկը հիվան­դանում է, այս տուն երբեք բժիշկ չի գալիս։

ՄԱՅՐԵթե նա եկավ, ի՞նչ է անելու։ Հի­վանդն ինքը պետք է առողջանա, ոչ թե բժիշկը բուժի։

ՏՂԱԼիմոնի հյութով գոլ ջուրը միակ դե՞ղն է։

ՄԱՅՐԲոլորովին էլ դեղ չէ, բայց մենք միշտ համարել ենք, որ վատ զգացողին առող­ջացնում է։ Ինչպե՞ս ես քեզ զգում։

ՏՂԱ – Ավելի լավ։

ՄԱՅՐ — Հիմա սա խմիր՝ լիմոնի հյութով գոլ ջրի մեջ մեղր եմ խառնել։

ՏՂԱ – Այն մեկի մեջ ինչո՞ւ մեղր չէիր ավելաց­րել։

ՄԱՅՐ – Որպեսզի այս մեկն ավելի համեղ լի­նի։ Քաղցրից առաջ մի փոքր դառը լավ է։  

ՏՂԱ – (խմում է)։ Այս մեկը շատ համեղ էր։ Իմ հիվանդությունն ի՞նչ է։

ՄԱՅՐ – Ի՞նչ է։ Իհարկե, դու ինքդ։

ՏՂԱ – Մրսածությո՞ւն է։

ՄԱՅՐ – Ուզում ես՝ մրսածություն կոչիր, միև­նույն է, ինքդ ես։ Մարդու միակ հիվանդու­թյունն ինքն է։

ՏՂԱ – Բժիշկներն այդպես չեն ասում։

ՄԱՅՐՆրանք իրենց գործն են անում։ Մարդու միակ առողջությունը նույնպես ինքն է։ Դու շատ առողջ ես։

ՏՂԱ — Ատում եմ նույնիսկ թեթև հիվանդու­թյունը։

ՄԱՅՐ – Գոհ եղիր։

ՏՂԱ – Ինչո՞ւ։

ՄԱՅՐ – Ստիպում է, որ առողջությունդ ավե­լի լավ վայելես։ Բակ գնա և արևի տակ կանգ­նիր։ Արևն առողջությունդ ավելի շուտ ետ կբե­րի, քան ցանկացած այլ բան։

Տ Ղ Ա — Բարի։ (Գնում է։)

 

  1. ԽՈՍՔ

ՔՈԼԵՋԻ ՊՐՈՖԵՍՈՐԽոսք, խոսք, խոսք, սա է մարդու պատմությունը։ Որոշ խոս­քեր պահպանվել և հանրահայտ են դարձել։ Այ, դու, կարո՞ղ ես այդպիսի խոսքի օրինակ բերել։

ՏՂԱՆերող կլինեք, բայց այն ամենը, ինչ կարող եմ տալ հայրենիքիս, ես ինքս եմ։

ՊՐՈՖԵՍՈՐՇատ լավ է, չնայած նա հարցն այլ կերպ և ավելի լավ է դրել։ Հիմա, դու։

ԱՂՋԻԿ — Թող նրանք թխվածք ուտեն։

ՊՐՈՖԵՍՈՐՄիանգամայն ճիշտ է, չնա­յած իրականում դա չպետք է ասեր, քանի որ կարևոր չէ։ Այժմ՝ դու։

ՏՂԱՄահ կամ ազատություն։

ՊՐՈՖԵՍՈՐԳերազանց է։ Դո՞ւ։

ԱՂՋԻԿՄի բուռ գարին ապուրն ավելի համեղ է դարձնում։

ՊՐՈՖԵՍՈՐ — Հրաշալի է, բայց չեմ հի­շում, թե ով է ասել։

ԱՂՋԻԿ — Տատիկս։

ՊՐՈՖԵՍՈՐ — Գերազանց է։ Հիմա՝ դու։

ՏՂԱՄի կրակիր, մինչև նրանց աչքի սպի­տակուցը չտեսնես։

ՊՐՈՖԵՍՈՐՀիանալի է։ Դո՞ւ։

ԱՂՋԻԿ — Միասնական ազգ, ազատություն և արդարություն բոլորին։

ՊՐՈՖԵՍՈՐ — Հրաշալի օրինակ է։ Հիմա քո հերթն է, աշխարհի համար դժվար ժամա­նակներ են, պատերազմն անխուսափելի է թվում, այդ առիթով մի բան ասա, իբր աշխար­հին ես դիմում։

ՏՂԱ – Հանո՞ւն, թե՞ ընդդեմ։

ՊՐՈՖԵՍՈՐ — Ինչպես հարմար ես գտնում։

ՏՂԱ – Գիտենք, որ արդարացի ենք և Աստծո օգնությամբ կջախջախենք թշնամուն ու կպահ­պանենք…

ՊՐՈՖԵՍՈՐ — Շարունակիր։

ՏՂԱ – Չգիտեմ, թե ինչն ենք պահպանելու։

ՊՐՈՖԵՍՈՐԱյդ դեպքում, դու ավար­տիր խոսքը։

ԱՂՋԻԿ — …քաղաքակրթությունը։

ՊՐՈՖԵՍՈՐ — Գերազանց է։

ՏՂԱ — Ես չէի ուզում ասել՝ պահպանենք քա­ղաքակրթությունը, քանի որ համոզված չեմ, թե պատերազմելով կարելի է այն պահպանել։ Ու­զում էի ասել՝ պահպանենք խաղաղությունը, բայց խոսքի առաջին մասը խաղաղության պահպանման համար սխալ էր։ Այն հանուն պատերազմի էր։

ՊՐՈՖԵՍՈՐ — Ուրեմն, խոսիր հանուն չպատերազմելու։

ՏՂԱ — Գիտենք, որ անարդարացի ենք և առանց Աստծո օգնության չպետք է պատերազմենք։

ՊՐՈՖԵՍՈՐ — Գերազանց է։ Հիմա՝ դու։

ԱՂՋԻԿԵրկու անգամ երկուս անում է չորս։

ՊՐՈՖԵՍՈՐ — Լավ է, բայց դա այն խոս­քը չէ, որի մասին խոսում ենք։ Մի անգամ էլ փորձիր։

ԱՂՋԻԿ — Թույլ տվեք այդ մանուկներին ինձ մոտ գալ։

ՊՐՈՖԵՍՈՐ — Շատ լավ է։ Դո՞ւ։

ՏՂԱ — Իմ կողմից, մարդկային ցեղի անունից։

ՊՐՈՖԵՍՈՐ — Եթե կամենում ես։

ՏՂԱ — Աշխատիր բոլոր հարցերում ամեն կերպ ճիշտ լինել, բայց միշտ հիշիր, որ կարող ես սխալվել։

ՊՐՈՖԵՍՈՐ — Լավ է։ Հիմա՝ դու։

ԱՂՋԻԿԾիծաղիր, և ողջ աշխարհը կծիծա­ղի քեզ հետ, լաց եղիր, և միայն դու լաց  կլինես։

ՊՐՈՖԵՍՈՐՀենց այդպես։ Այժմ, աշ­խարհով մեկ խաղաղության ժամանակներում, սեփական խոսքիդ վերջին օրինակը։

ՏՂԱԿփրկենք բոլոր ոչքաղաքակիրթ երկրները, եթե անհրաժեշտ լինի՝ նաև ուժով։

ՊՐՈՖԵՍՈՐԴասն ավարտված է։

 

 

  1. ՎԱՐՍԱՀԱՐԴԱՐՈՒՄ

ՏՂԱ(Վարսահարդարին)։ Ենթադրում եմ, որ էստեղ շատ հետաքրքիր մարդկանց եք հան­դիպում։

ՎԱՐՍԱՀԱՐԴԱՐԱյո, հատկապես ձեզ՝ տասը կամ տասնմեկ տարեկաններիդ։ Ամենաքիչը երեք ամիս մազ չես կտրել։ Սա քոլեջվարսավիրանոց է, այստեղ վարսահարդա­րումը մեկմեկուկես, երբեմն՝ երկու դոլարի փո­խարեն քառորդ դոլար է։ Այցելուներն էլ շրջմո­լիկներ ու հարբեցողներ են։ Դրա համար էլ դուք եք հետաքրքիր դառնում։ Իսկապես չես ու­զում, չէ՞, որ այս հրաշալի մազերդ կտրեմ։

ՏՂԱՉեմ ուզում, բայց դպրոցում ասել են, որ քանի դեռ մազերս չեմ կտրել, դպրոցի հոգե­բանին պետք է այցելեմ։

ՎԱՐՍԱՀԱՐԴԱՐԴպրոցում հոգեբա՞ն ունեք։

ՏՂԱՆյու Յորքի բոլոր դպրոցներն էլ հոգե­բան ունեն։

ՎԱՐՍԱՀԱՐԴԱՐԻնչի՞ համար է։

ՏՂԱՉենթարկվող սաների։ Ենթարկվելուն դեմ չեմ, բայց ավելի լավ եմ զգում, երբ գլխիս շատ մազ կա։ Եվ միշտ սանրում եմ, բայց երևում է, բավարար չէ։ Վարսահարդարման անհարմարությունը բարձր գինն է, ամեն դեպ­քում՝ չաշխատող տղայի համար։ Երբ մազերդ կտրում ես, տաստասնմեկ օրից նորից պետք է կտրել, բայց եթե երեքչորս շաբաթ վարսա­հարդարին չես այցելում, մազերդ սկսում են ձև ստանալ, և մնում է առավոտները թրջել ու սան­րել։ Բայց դա էլ բավարար չէ, հիմար ուսուցչու­հին ասում է, որ եթե մազերս չկտրեմ, պետք է հոգեբանին այցելեմ, ես էլ ատում եմ էդ ապուշ շան որդուն, դրա համար էլ կիրակի օրե­րը աշխատանք եմ ճարել, մի ամբողջ դժոխա­յին օր ընդամենը քոսոտ դոլարանոցի համար, և չեմ պատրաստվում մեկ օրվա աշխատա­վարձս ամբողջությամբ մազ կտրելու վրա ծախ­սել։ Ահա թե ինչու եմ էստեղ եկել։ Երևի շատ կարճ կտրեք։

ՎԱՐՍԱՀԱՐԴԱՐ — Գլուխդ հրաշալի ձև է ստացել, մազերդ էլ ավելի են գեղեցկացնում, իմ կարծիքով, չարժե կարճ կտրել։

ՏՂԱ – Ուզում եմ ամենաքիչը երկու ամիս մազ կտրելու մասին մոռանալ։ Ուզում եմ, որ ուսուց­չուհիս տեսնի, որ մազերս կտրել եմ, որովհետև էլ չեմ ուզում էդ հոգեբանի հետ թաթախվել։ Գլուխս բիլիարդի խաղագնդի նման սարքեք, և քառորդ դոլար կվճարեմ և անչափ երախտա­պարտ կլինեմ։

ՎԱՐՍԱՀԱՐԴԱՐ – Ինչի՞ համար ես հո­գեբանին այցելում։

ՏՂԱ – Իհարկե, խելոքանալու։ Ի՞նչ էի արել, ընդամենը ուսուցչուհուն մի քանի հարց էի տվել, միայն թե նրան դուր չեկավ, որովհետև չկարողացավ պատասխանել։ Երկրորդ անգամ Կուբային պաշտպանելու համար, բայց ուսուցչուհին ասաց, իբր կոպտել եմ։

ՎԱՐՍԱՀԱՐԴԱՐ – Կուբայի՞ն ես պաշտպանել, հա՞։

ՏՂԱ – Հա, պաշտպանել եմ։

ՎԱՐՍԱՀԱՐԴԱՐ — Կաստրոյին է՞լ ես պաշտպանել։

ՏՂԱ — Կաստրոյին էլ, բայց միայն նրա հա­մար, որ փորձում է բարելավել Կուբայի ժո­ղովրդի վիճակը, որ, ինչպես գիտեք, աղքատ է։

ՎԱՐՍԱՀԱՐԴԱՐՔեզնից աղքա՞տ։

ՏՂԱՇատ ավելի աղքատ։

ՎԱՐՍԱՀԱՐԴԱՐԵթե Կուաբային ես պաշտպանում, ուրեմն կոմունիստ ես, չէ՞։

ՏՂԱ — Ուսուցչուհիս էլ է էդպես մտածում, չնայած հոգեբանի մոտ կոպտելու համար ու­ղարկեց։

ՎԱՐՍԱՀԱՐԴԱՐ — Այդ անելով՝ ոչ-ամերիկացի ես դառնում, չէ՞։

ՏՂԱ — Եթե ազնվությունը ոչ ամերիկացի լի­նել է, ուրեմն՝ ոչ ամերիկացի եմ։

ՎԱՐՍԱՀԱՐԴԱՐ — Ե՞րբ հասցրիր ազն­վություն սովորել։ Դեռ երեխա ես։ Իսկ մտածե՞ ինչպես ես սովորել։

ՏՂԱ – Ազնիվ լինելը բնական է։ Հակառակն է անբնական։ Բոլորն էլ մտածել գիտեն, միայն թե մարդկանց մեծ մասը մտածում է, որ փոր­ձանքի մեջ կընկնի, եթե ասի այն, ինչ մտածում է։ Ամեն ինչ գիտեն, բայց չեն ուզում գլխացա­վանքի մեջ ընկնել, եթե ասեն այն, ինչ մտածում են։

ՎԱՐՍԱՀԱՐԴԱՐ — Ինքդ գլխացավին դեմ չե՞ս։

ՏՂԱ – Շատ եմ դեմ, բայց չգիտեմ, թե ինչպես չասեմ այն, ինչ մտածում եմ։ Երրորդ և վերջին անգամ հոգեբանի մոտ ուղարկեցին, ինչպես ու­սուցչուհին որակեց՝ դիտավորյալ չարության համար։

ՎԱՐՍԱՀԱՐԴԱՐ — Դիտավորյալ չարու­թյուն. արդեն իսկ վատ է հնչում։ Դիտավորյալ չարությունը ո՞րն է։

ՏՂԱ — Նրա աթոռին կոճգամ էի դրել, նա էլ նստեց վրան։

ՎԱՐՍԱՀԱՐԴԱՐ — Քեզ նման խելոք տղա՞ն։ Չէի կարծում, որ դպրոցում երեխաները դեռ նման բան են անում, այն էլ՝ ուղեղ ունեցող երեխաները։

ՏՂԱ – Իսկ ես արեցի։ Նա համոզված էր, որ Դևիդն է արել՝ նեգրը, և ստիպված էի խոստովանել, որ ես եմ արել, իսկ հոգեբանն ասաց, թե արել եմ, որովհետև ատում եմ մորս։ Մորս հետ վեճեր ունենում եմ, և դրանց մեծ մասը մեծ ու աղմկոտ են, բայց ո՞վ չի ունենում։ Բոլորի մայրերն էլ ուզում են, որ իրենց որդիները լսող ու քաղաքավարի և շինծու լինեն և երբեք գլխացավանքի մեջ չընկնեն, բայց դա չի նշանակում, որ ինչ-որ մեկն իր մորն ատում է։ Չեմ ուզում էդ խրտվիլակին կրկին տեսնել, էնպես որ, կարճ կտրեք։

ՎԱՐՍԱՀԱՐԴԱՐ — Դե, եթե պնդում ես, բայց իսկապես չեմ կարծում, որ պետք է։ Ինձ թվում է, ճիշտ կանես մազերիցդ չհրաժարվես։ Կարող եմ թեթևակի կարգի բերել, կարող եմ նաև սանրվածքի տեսք տալ, և դրա համար կա­րող ես նույնիսկ չվճարել։

ՏՂԱ – Ինչո՞ւ։

ՎԱՐՍԱՀԱՐԴԱՐ — Տաս-տասնմեկ օրը մեկ կգաս, բայց այդ ժամանակ էլ չես վճարի։

ՏՂԱԻնչո՞ւ եք ուզում, որ անընդհատ գամ։

ՎԱՐՍԱՀԱՐԴԱՐԱյստեղ շատ հետաքրքիր մարդկանց եմ հանդիպում, բայց ոչ մեկը քեզ նման հետաքրքիր չէ, և կցանկանայի, որ ժամանակ առ ժամանակ այցելեիր՝ մազերդ թեթևակի հարդարելու, որպեսզի կարողանամ հետևել, թե գործերդ ինչպես են ընթանում։ Պայմանավորվեցի՞նք:

ՏՂԱՀարց չկա։

ՎԱՐՍԱՀԱՐԴԱՐՇատ լավ։ Ուրեմն, հիմա կսկսեմ մազերդ կտրել, իսկ դու ուսուցչու­հուդ և հոգեբանի մասին էլի բաներ կպատմես։

ՏՂԱԵղավ, շատ շնորհակալ եմ։

 

 

  1. ՓՈՂ ՍԱՐՔԵԼԸ

ՈՒՍՈՒՑԻՉԱյս դպրոցում, որը կիրակ­նօրյա դպրոցից չի տարբերվում, սովորելու ենք, թե ինչպես պետք է փող սարքել։ Ինչո՞ւ եք ու­զում փող սարքել։

ՏՂԱՈրովհետև մեզ փող է հարկավոր։

ՈՒՍՈՒՑԻՉՄեզ ինչի՞ համար է փող հարկավոր։

ԱՂՋԻԿ — Սննդի և վարձի և հագուստի և մնացած բաների։

ՈՒՍՈՒՑԻՉՄեզ ի՞նչ փող է հարկավոր։

ՏՂԱՄիացյալ Նահանգների։

ՈՒՍՈՒՑԻՉՁեզ փորձելու համար ամե­րիկյան հինգ դոլարանոց եմ բերել։ Ինչի՞ց է այն պատրաստված։

ԱՂՋԻԿ — Հատուկ թղթից։

ՈՒՍՈՒՑԻՉ — Վրան ո՞ւմ նկարն է։

ՏՂԱ — Լինկոլնի։

ՈՒՍՈՒՑԻՉ — Հակառակ կողմում ի՞նչ նկար է։

ԱՂՋԻԿԼինկոլնի հուշահամալիրն է։

ՈՒՍՈՒՑԻՉՀինգ դոլար սարքելու հա­մար ի՞նչ պետք է անենք։

ՏՂԱՄի ուրիշ թղթի կտոր սարքենք, որ ճիշտ ու ճիշտ սրա նման լինի։

ՈՒՍՈՒՑԻՉԴա ինչպե՞ս կարելի է անել։

ԱՂՋԻԿԲարդ տպագրության և հատուկ լուսափորագրության միջոցով։

ՈՒՍՈՒՑԻՉՈրը

ՏՂԱԴժվար է անել։

ՈՒՍՈՒՑԻՉՈրը նաև…

ԱՂՋԻԿՕրենքի խախտում է։

ՈՒՍՈՒՑԻՉԸնդունված է ասել՝ հակաօ­րինական է։ Եթե օրինականից առաջ հակա ենք ավելացնում, նշանակում է՝ անօրինական։ Որպեսզի հարյուր դոլար ունենանք, նման քա­նի՞ թղթի կտոր պետք է սարքենք։

ՏՂԱՔսան։

ՈՒՍՈՒՑԻՉԻսկ հազարը ունենալու հա­մա՞ր։

ԱՂՋԻԿ — Երկու հարյուր։

ՈՒՍՈՒՑԻՉ — Եթե ցանկանանք հարյուր հազար դոլար ունենալ, մեզ քանի՞ նման թղթի կտոր հարկավոր կլինի։

ՏՂԱ – Որքան որ կկազմի հարյուր հատ երկու հարյուրը։

ՈՒՍՈՒՑԻՉ — Բազում նման թղթի կտոր­ներ։ Հինգ միլիոն դոլար ունենալու համար մեզ հարկավոր կլինի մեկ միլիոն նման թղթի կտոր սարքել։ Որքան քիչ է հինգ միլիոն դոլարը։

ԱՂՋԻԿ — Հինգ միլիոն դոլարր քիչ չէ, բայց ավելի քիչ է, քան այն, ինչ ունեն ամերիկյան շատ ընտանիքներ։

ՈՒՍՈՒՑԻՉ – Կարո՞ղ եք նման մի քանի ընտանիք նշել։

ՏՂԱ – Ֆորդ, Ռոկֆելլեր, Քենեդի։

ՈՒՍՈՒՑԻՉԱյս ընտանիքներն ինչպե՞ս են հինգ միլիոն դոլար ունեցել։ Քսանհի՞նգ մի­լիոն։ Հարյուր քսանհի՞նգ միլիոն։

ԱՂՋԻԿՓողր սարքել են։

ՈՒՍՈՒՑԻՉԻսկ մենք այստեղ ի՞նչ պետք է սովորենք անել։

ՏՂԱՓող սարքել։

ՈՒՍՈՒՑԻՉՈրքա՞ն փող։

ՏՂԱՀինգ միլիոն դոլար։ Մեկ միլիոնն ինձ համար, մեկ միլիոնը՝ նրա, մեկ միլիոնր՝ ձեզ, մեկ միլիոնն՝ այն մեկի, մեկ միլիոնն էլ՝ մյուսի։

ՈՒՍՈՒՑԻՉ — Յուրաքանչյուրիս՝ մեկ միլիոն։

ԱՂՋԻԿ — Առանց հարկվելու։

ՏՂԱ – Անօրինական։

ԱՂՋԻԿ — Բայց՝ շատ նման։

ՈՒՍՈՒՑԻՉ — Մեր հաշվարկները հիմնված են հինգ միավորի վրա։ Կան նաև այլ միավոր­ներ։ Նշեք մի քանիսը։

ՏՂԱ – Տասը։ Քսան։ Հիսուն։ Հարյուր։

ՈՒՍՈՒՑԻՉՏասը, քսան, հիսուն, հար­յուր։ Մի րոպե, խնդրում եմ։ Գլխումս մի միտք ծագեց։ Ո՞վ կարող է գուշակել՝ ինչ միտք։

ԱՂՋԻԿԵկեք ոչ թե հինգանոցներ, այլ հարյուրանոցներ սարքենք։

ՈՒՍՈՒՑԻՉ — Ճիշտ է։ Ավելի քիչ թուղթ կօգտագործենք և ավելի շատ փող կունենանք։ Մի քիչ հայրիկիս համար, մի քիչ էլ՝ մայրիկիս։ Եթե մեկ միլիոն հատ հարյուրանոց սարքենք, հարյուր միլիոն կունենանք կամ հինգ միլիոնից քսան անգամ շատ։ Դա մեզ կերջանկացնի՞։

ՏՂԱԱյո։

ՈՒՍՈՒՑԻՉԳոհ եմ, որ նման միտք հղա­ցա, որովհետև դա նշանակում է՝ շատ ավելի փող մեզնից շատ ավելի շատերի համար։ Ձեր հիացմունքը չեմ լսում։

ԲՈԼՈՐՐ ՄԻԱՍԻՆՈւռա՜։

ՈՒՍՈՒՑԻՉՄի անգամ էլ։ Ավելի բարձր։

ԲՈԼՈՐԸ ՄԻԱՍԻՆՈւռա՜։

ՈՒՍՈՒՑԻՉՊետք է ասեմ, որ անչափ հուզիչ էր։ Վստահ եմ, որ, բացի հորիցս և մո­րիցս, կցանկանամ մեկական միլիոն տալ որ­դուս, դստերս, փեսայիս, հարսիս և մի քիչ էլ՝ աղքատներին։

ՏՂԱՄարդիկ կան, որոնց ես էլ կցանկանա­յի մեկական միլիոն տալ և մի քիչ էլ՝ Ալեքսանդրին։

ԱՂՋԻԿՄեկական միլիոն հայրիկիս և մայրիկիս, պապիկիս, տատիկիս, Մարգրեթին և մի քիչ էլ՝ խաղաղության համաշխարհային կոնգրեսին։

ՈՒՍՈՒՑԻՉԻսկապես ցնցող է։

ԲՈԼՈՐԸ ՄԻԱՍԻՆՈւռա՜։

ՏՂԱՈւսուցիչ։

ՈՒՍՈՒՑԻՉԱսա, տղաս։

ՏՂԱԻսկ հազար դոլարանոց թղթի կտոր կա՞։

ԲՈԼՈՐԸ ՄԻԱՍԻՆՈւռա՜։

ՈՒՍՈՒՑԻՉԼռեք։ Բոլորդ։ Եթե նման թուղթ կա, և եթե դրանից մեկ միլիոն հատ սարքենք, ապա

ԱՂՋԻԿ — Նման թուղթ կա։ Հեռուստատե­սությամբ եմ տեսել։

ՈՒՍՈՒՑԻՉ — Երեխաներ, հազար միլիոն դոլար կունենանք։

ԲՈԼՈՐԸ ՄԻԱՍԻՆ – Ուռա՜։

ՈՒՍՈՒՑԻՉԻրոք աներևակայելի է։

ԲՈԼՈՐԸ ՄԻԱՍԻՆՈւռա՜։

ՈՒՍՈՒՑԻՉՑանկացածին մեկ միլիոն կարելի է տալ, մեկ միլիոն կտամ օրիորդ Լեդերբրիջին։

ԲՈԼՈՐԸ ՄԻԱՍԻՆՈւռա՜։

ՈՒՍՈՒՑԻՉԱյսպիսով, երեխաներ, մեր առաջին դասն ավարտվեց։ Հիմա ուզում եմ նստել և այդ ամենի մասին խորհել։

ԲՈԼՈՐԸ ՄԻԱՍԻՆՈւռա՜։

ՈՒՍՈՒՑԻՉՄեծ կարողությունը նաև մեծ պարտավորություն է։

ԲՈԼՈՐԸ ՄԻԱՍԻՆՈւռա՜։

ՈՒՍՈՒՑԻՉԴպրոցներ, հիվանդանոց­ներ, հոգեբուժարաններ։

ԲՈԼՈՐԸ ՄԻԱՍԻՆՈւռա՜։

ՈՒՍՈՒՑԻՉԴե, գնացեք և թույլ տվեք, որպեսզի նստեմ ու մտածեմ։

ԲՈԼՈՐԸ ՄԻԱՍԻՆՈւռա՜: (Գնում են։)

ՈՒՍՈՒՑԻՉԿուզեի մի փոքրիկ կղզի ու­նենալ։ Անպայման չէ՝ Կուբան։ Գեղեցիկ կղզի՝ սիրալիր ժողովրդով։ Երեխաները, դե, այս ամենը նրանց համար խաղ է։ Չնայած այն տղան, իրոք հազարանոցի մասին նա հուշեց։ Բոլորին մեկական պաղպաղակ, իսկ նրան՝ եր­կուսը։ Միանգամայն բավարար կլինի։ Չափից շատ փողը փչացնում է աղքատներին։ Իսկ հազար միլիոնը, կարծում եմ, իսկը ինձ համար է։ (Ցածրաձայն։) Ուռա՜։

 

 

  1. ԸՆԹԵՐՑՈՂԸ ԵՎ ԳՐՈՂԸ

ԵՐԻՏԱՍԱՐԴ ՏՂԱՄԱՐԴՎեր­ջերս ի՞նչ էիք կարդում։

ԵՐԻՏԱՍԱՐԴ ԿԻՆՎիրջինիա Վուլֆ։ Իսկ դո՞ւք։

ՏՂԱՄԱՐԴՈչինչ։ Իհարկե, բացի սովո­րական բաներից։ Պիտակներ։ Փոստի բերած թափոնը։ Երբեմն էլ որևէ առավոտյան լրագիր, որ անվճար վերցնում եմ տրամվայի վագնի ցանցադարակից:

ԿԻՆԱյնտեղից լրագիր վերցնելն ազնիվ չէ։

ՏՂԱՄԱՐԴԳուցե՝ չէ, գուցե և՝ է։

ԿԻՆԱյս դեպքում գուցեն հարմար չէ։ Դա ստորություն է։

ՏՂԱՄԱՐԴՑանկացած մարդ մեծագույն հավանականությամբ մի քիչ ստոր է։

ԿԻՆՆման բան չպետք է անեք։

ՏՂԱՄԱՐԴԳուցե։ «Ստոր» երգը պա­տահաբար չե՞ք հիշում։

ԿԻՆՈչ, բայց ի՞նչ կապ ունի։

ՏՂԱՄԱՐԴԴե, երաժշտությունը ստոր է՝ ցըմփ, ցըմփ, ցըմփ, ցըմփ, ցըմփ, կարծես ֆոն լինի, հետո ավելի ստոր դարձնելու համար, երբ խաղալիքի նմանվող զործիքը այդ ստոր ցըմփցըմփերն իսկապես սուր ճչոց հիշեցնող հնչյունի է վերածում, կարծում եմ, որպեսզի պատկերի երջանիկ սարսափն այն տիկնոջ, որ կասկա­ծում է, թե ստորությունը դեպի իրեն է շարժ­վում։ Այլևս այդպիսի երաժշտություն չեն գրում։ Փոլ Աշը կամ Փոլ Ուիթմենը կամ որևէ մեկը քսանականներից, իրոք խելացի նվագախմբով։ Ցը՜մփ, ցը՜մփ

ԿԻՆԴադարեցրեք, խնդրում եմ։

ՏՂԱՄԱՐԴԵրգելս չե՞ք հավանում։

ԿԻՆԴա երգել չէ։

ՏՂԱՄԱՐԴԹե՞ «ստորի» իմ մեկնաբա­նությունը դուր չի գալիս։

ԿԻՆԱմեն ինչ իր ժամանակն ու տեղն ունի, և քանի դեռ որևէ առանձնահատուկ բանի առանձնահատուկ ժամանակն ու տեղը չէ, և երբ հարցրիք, թե վերջերս ի՞նչ էի կարդում, և ես պատասխանեցի՝ Վիրջինիա Վուլֆ, կարծում էի, թե պետք է հարցնեիք՝ Վիրջինիա Վուլֆի ո՞ր գիրքը, և այդ ժամանակ կասեի՝ «Ալիքները», և դուք կասեիք, որ այն վաղուց եք կարդա­ցել կամ նման մի բան։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Չէ, չեմ ուզում նման բան ասել։

ԿԻՆ — Եվ հետո մտածել էի, որ ճիշտ պահին հարցնելու եմ, թե վերջերս դուք ինչ էիք գրում։

ՏՂԱՄԱՐԴԻնչո՞ւ եք ուզում նման անխո­հեմ հարց տալ ինձ։

ԿԻՆՈրովհետև ասում եք, որ գրող եք, ոչ թե Ծննդյան տոների թոհուբոհի մեջ սովորական մի աշխատակից առևտրի կենտրոնի մարզա­կան բաժնում, որտեղ ինձ նույնպես գործ են տվել Ծննդյան տոների այս թոհուբոհի մեջ։ Արդեն չորս օր է, միասին ենք նախաճաշում ձեռնարկության սրճարանում՝ սկսած մեր աշխատանքային առաջին օրվանից, հիշո՞ւմ եք։

ՏՂԱՄԱՐԴԱ՜, ուրեմն դուք էիք։ Ամեն անգամ, չէ՞:

ԿԻՆ — Ճիշտ այդպես։ Վերջերս ի՞նչ էիք գրում։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Ոչինչ, բայց իրականում ամ­բողջ ժամանակ գրում եմ։

ԿԻՆ — Հիմա է՞լ։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Հիմա էլ։ Այս ամենը գրվածք է, բայց քանի դեռ գրողն այն չի հանձնել թղթին, ինչպես մեր մասնագիտության տեր մարդիկ են ասում, դա չգրված գրվածք է։ Ես ինձ համա­րում եմ աշխարհում չգրված գրվածքներ գրող լավագույն գրողը, նաև ընդամենը քսաներկու տարեկան եմ։ Եվ սա դրա գեղեցիկ կողմն է։ Դո՞ւք քանի տարեկան եք։

ԿԻՆ — Տասնինը։ Եվ դա Ծննդյան տոների թոհուբոհի մեջ աշխատանք ունենալու գեղե­ցիկ կողմն է, քանի որ երբ ադջիկր տասնինը տարեկան է, նա քաղցում է, և միշտ էլ հաճելի է, որ երբ քաղցում ես, հնարավորություն ունես որևէ տեղ նստել և ուտել։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Իհարկե, հաճելի է, առավել հաճելի է, ասենք՝ հենց հիմա։

ԿԻՆ — Իսկ դրա համար պետք է փող ունե­նալ, և ինձ նման մեկը, որպեսզի փող ունենա, պետք է աշխատանք ունենա։ Չեմ հասկանում, թե ինչու ինձ վերցրին, երբ հարցազրույցի հա­մար այդքան հերթ կանգնած աղջիկներ կային։

ՏՂԱՄԱՐԴԳուցե գիտեին, որ դուք ավե­լի շատ փողի կարիք ունեք, քան մյուս աղջիկ­ները։

ԿԻՆ — Ոչ, ինձ թվում է, որովհետև ես… ը… չեմ ուզում դա շատ կարևորել կամ քննադատել մյուս աղջիկներին, բայց ես նրանցից չեմ, որ հավանաբար կարող են գեղեցկության մրցույ­թին մասնակցել։ Բայց երևի նրանցից եմ, որ լրջորեն են վերաբերվում կրճատ աշխատանքա­յին օրվան և կարող են լավ աշխատել։ Պատճառն ինչ էլ լինի, անչափ ուրախ եմ, որ ինձ վարձեցին, որովհետև արդեն սարսափում էի։

ՏՂԱՄԱՐԴԵրբեք մի սարսափեք։ Երբեք թույլ չտաք, որ սարսափը ձեզ պատի։ Ավելի լավ է Ներգաղթ կոմիտեի օգնությանը դիմեք։

ԿԻՆԴա ավելի սարսափելի է, քան բոլորո­վին փող չունենալը և օր ու կես ոչինչ չուտելը։

ՏՂԱՄԱՐԴԻսկ դա ե՞րբ է եղել։

ԿԻՆ — Աշխատանք ստանալուց անմիջապես առաջ։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Իսկ դրանից առաջ ի՞նչ փո­ղերով էիք ապրում։

ԿԻՆ — Տասը դոլարով գրավ էի դրել ժամա­ցույցս։ Գրավ չէի դնի, եթե համոզված չլինեի, որ ի վիճակի եմ լինելու ետ գնել։

ՏՂԱՄԱՐԴԴրա համա՞ր էիք նախաճաշ­ին միայն սուրճ ու կարկանդակ վերցնում։

ԿԻՆԻհարկե։ Դե, գիտեք, տան վարձ էլ եմ մուծում։ Հիմա ի՞նչ եք գրում։ Իսկապես ուզում եմ իմանալ։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Թղթին դեռ այնքան չեմ հանձնել, որ կարողանամ ասել, բայց չգրված գրվածքս պիեսի տեսք ունի, չնայած վեպի էլ է նման։

ԿԻՆ — Անցած երկուշաբթի, երբ երկուսս էլ առաջին օրն էինք նախաճաշին այստեղ եկել, ինչպե՞ս եղավ, որ մոտեցաք և հարցրիք, թե կարելի՞ է իմ սեղանի մոտ նստել։

ՏՂԱՄԱՐԴՏեսա, որ նույն բանն էինք վերցրել, և մտածեցի, որ զրույցի ընդհանուր նյութ կունենանք, համ էլ նույն բաժնում ենք աշ­խատում, նույն ապրանքն ենք վաճառում, նույն ղեկավարի՝ պարոն Ռեզերֆորդի ենթակայությամբ, չնայած, չգիտեմ ինչու, այդ ազգանվանը չեմ հավատում, բայց խնդրեմ, ահա, նրա ազ­գանունն է, չնայած նրա մեջ Ռեզերֆորդից ոչինչ չկա. կյանքը անտանելի գրող է։

ԿԻՆ — Բայց մեր վաճառած ապրանքներից երբեք չենք խոսել։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Որովհետև այդ մասին երբեք խոսք չէիք բացում, դրա համար էլ երկրորդ օրը կրկին եկա։

ԿԻՆ – Մյուս աղջիկները շատ ավելի հրապու­րիչ են, կարծում էի՝ կցանկանայիք նրանցից մեկի կողքը նստել։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Կցանկանայի, բայց համոզ­ված չեմ, որ նրանք էլ կցանկանային։

ԿԻՆ – Կարծում եմ, կցանկանային։

ՏՂԱՄԱՐԴԿարծում եմ, ավելի շուտ ձեզ հետ կնստեմ, եթե դեմ չեք, նկատի ունեմ տևո­ղությունը։ Դեռ տասնմեկ օր աշխատելու ենք։

ԿԻՆԴեմ չեմ։ Այն պատճառովըուզում եմ ասել, իմ սեղանին մոտեցաք, որովհետև եսըհասարա՞կ եմ։

ՏՂԱՄԱՐԴԳուցե մի քիչ, բայց հիմնա­կան պատճառը սուրճն ու կարկանդակն էին, նաև ուզում էի զրուցել։ Կարծում եմ, ճիշտ կլի­նի, որպեսզի տեղյակ լինեք, որ երբ աղջիկն այն է, ինչ հարկավոր է, կարողանում եմ հետը խո­սել, բայց ոչ այն ձևով, և հիմար վիճակում եմ հայտնվում։

ԿԻՆՍուրճից և կարկանդակից հետո իրար ետևից ծխում էիք, դա նույնպես տարակուսե­լու առիթ տվեց։ Մտածեցի, որ ձեզ նյարդաց­նում եմ, և իրոք, ինձ թվում էր, որ իմ պատճա­ռով հենց այդպես էլ պետք է լիներ։

ՏՂԱՄԱՐԴՀնարավոր է, որ դա այդպես է, բայց միևնույն ժամանակ ծխելն ինձ հաճույք է պատճառում, հատկապես սուրճից հետո, աշ­խատանքի ժամանակ ծխել չի թույլատրվում և, անկեղծ ասած, գրելիս ստիպված եմ ծխել։

ԿԻՆԵվ, իհարկե, հենց հիմա գրում եք։

ՏՂԱՄԱՐԴԱնշուշտ։ Իմ չգրված գրվածքն ինձ համար նույնքան կարևոր է, որքան ուրիշի գրված գրվածքը։

ԿԻՆԵթե գրում եք, հավանաբար դեմ չեք լինի, որպեսզի ասեմ, որ երբ մեր աշխատանքն ավարտվի, կարոտելու եմ նախաճաշի շուրջ այս զրույցները։

ՏՂԱՄԱՐԴԴեմ չեմ լինի։ Ես էլ եմ կարոտելու, բայց այնքան գրելու նյութ կա, ամբողջ մի ժամանակ։ Դուք նույնպես պետք է սկսեք գրել։

ԿԻՆՉգրված գրվածքնե՞ր։

ՏՂԱՄԱՐԴԻսկ ինչո՞ւ ոչ։ Տասնինը տա­րեկան աղջիկը, որ Վիրջինիա Վուլֆ է կար­դում, չի կարող գրելուց հեռու լինել, և կապ չու­նի, նա դրանից տեղյա՞կ է, թե՞ ոչ։

ԿԻՆԳրում եմ։ Ուզում եմ ասել, որ փորձել եմ բանաստեղծություններ գրել։ Դե, գիտեք, թե ինչպիսի։ Գեղեցկություն և մենություն։ Գրել չեմ կարողանում, բայց կարդալ սիրում եմ։

ՏՂԱՄԱՐԴՎերջերս ուրիշ էլ ի՞նչ եք կարդացել։

ԿԻՆ — Օ՜, չգիտեմ։

ՏՂԱՄԱՐԴԻնչո՞ւ հանկարծ ժպտացիք։

ԿԻՆԵնթադրում եմ, որ գլխի եք ընկնում։

ՏՂԱՄԱՐԴՉէ, գլխի չեմ ընկնում։

ԿԻՆԵնթադրում եմ, որ գլխի եք ընկնում, թե վերջերս ուրիշ ինչ եմ կարդում։

ՏՂԱՄԱՐԴՀերթրուդ Սթա՞յն։

ԿԻՆՈչ, չնայած նրա գրքերից մի քանիսը կարդացել եմ։ Կարծում եմ, ավելի լավ է՝ աշխատանքիս վերադառնամ։

ՏՂԱՄԱՐԴԲարի։ Բայց նախքան գնալը պետք է ասեք։

ԿԻՆՍխալ չե՞ք հասկանա։

ՏՂԱՄԱՐԴՉեմ կարծում։ Ինչո՞ւ պետք է սխալ հասկանամ։

ԿԻՆՓաստն այն է, որ վերջերս ձեր չգրված գրվածքներն եմ կարդում։

ՏՂԱՄԱՐԴՉե՞ք խաբում։ Հավանո՞ւմ եք։ Անկեղծորե՞ն։ Մի վախեցեք։ Այն գրողներից չեմ, որ քննադատություն չեն ընդունում։ Իրոք, գրվածքներիս մասին ի՞նչ կարծիքի եք։

ԿԻՆԻնձ թվում է, դրանք ամենագեղեցիկ չգրված գրվածքներն են։ Որ երբևէ… ը… չեմ կարող ասել, որ կարդացել եմ, այլ երբևէ… ր… լսել եմ։ Մասնակցել եմ։ Կիսով չափ ապրել եմ։ Եվ մի օր, համոզված եմ, նաև կարդալու եմ ձեր չգրված գրվածքներից մի քանիսը։ (Գնում է։)

ՏՂԱՄԱՐԴԻմ առաջին ընթերցողը։ Աստված վկա։

 

 

  1. ՏՐԱՄՎԱՅԻՆ ՍՊԱՍԵԼԻՍ

ՏՂԱՄԱՐԴԵնթադրում եմ, որ չգիտես, թե շաբաթվա որ օրն է։

ՏՂԱՉորեքշաբթի։ Յոթ տարեկան եմ։

ՏՂԱՄԱՐԴՅոթը կարգին տարիք է, և այսօր չորեքշաբթի է։

ՏՂԱԿարծում էի, չգիտեիք։

ՏՂԱՄԱՐԴԳիտեի։ Ուղղակի ուզում էի իմանալ, արդյո՞ք գիտես։

ՏՂԱ – Եվ ի՞նչ։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Իսկապես գիտես, բայց հա­մոզված չեմ, որ գիտես, թե որ ամիսն է։

ՏՂԱ – Հունվա՞ր։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Ոչ։

ՏՂԱ – Փետրվա՞ր։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Ճիշտ է։ Փետրվարի ո՞ր օրն է։

ՏՂԱ – Չորեքշաբթի։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Այո, բայց չորեքշաբթի, փետրվարի հինգը կամ չորեքշաբթի, փետրվա­րի քանի՞սը։

ՏՂԱ — Չգիտեմ։ Չորեքշաբթի, փետրվարի քանի՞սը։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Չորեքշաբթի, փետրվարի տասներկուսը։ Ինչ-որ մեկի ծննդյան օրն է։ Գի­տե՞ս, թե ում։

ՏՂԱ – Իմը չէ։ Իմ ծննդյան օրն անցել է։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Շատ մեծ մարդու։

ՏՂԱ – Ձե՞ր ծննդյան օրն է։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Ոչ, ուրիշ մեծ մարդու։

ՏՂԱ – Ջորջ Վաշինգտոնի՞։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Նրա նման մեկի։

ՏՂԱ – Աբրահամ Լինկոլնի՞։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Ճիշտ է։ Այսօր Աբրահամ Լինկոլնի ծննդյան օրն է։

ՏՂԱ – Հիմա Աբրահամ Լինկոլնը քանի՞ տա­րեկան է։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Վաղուց մահացել է։

ՏՂԱ – Աբրահամ Լինկո՞լնը։ Մահացե՞լ է։

ՏՂԱՄԱՐԴՑավոք, մահացել է։ Ուղիղ հարյուր տարի առաջ։

ՏՂԱ — Ես յոթ տարեկան եմ։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Այո, բայց պայծառ յոթ տա­րեկան ես։ Լավ։ Աբրահամ Լինկոլնն ո՞վ էր։

ՏՂԱԱբրահամ Լինկոլնը Աբրահամ Լինկոլնն էր։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Անշուշտ, բայց նրան հիշում և հարգում են, որովհետև ինչ-որ բան է արել։

ՏՂԱԻ՞նչ է արել։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Պնդել է, որ Միության բոլոր նահանգներն իրենց բոլոր քաղաքացիներին, առանց բացառության, հավասար իրավունքներ տան։

ՏՂԱ – Իսկ դա ի՞նչ է նշանակում։

ՏՂԱՄԱՐԴՆա ազատություն տվեց նեգր ստրուկներին։

ՏՂԱ – Ճիշտ է, հեռուստատեսությամբ եմ տե­սել։ Միշտ կանգնում և բոլորի հետ զրուցո՞ւմ եք։

ՏՂԱՄԱՐԴՈչ, փաստն այն է, որ հազ­վադեպ եմ զրույցի բռնվում։ Եկել եմ, որ տրամ­վայ նստեմ ու քաղաք հասնեմ։ Տրամվային եմ սպասում։ Դու նույնպես եկար և այստեղ կանգնեցիր, դրա համար էլ մտածեցի, որ գուցե ցանկանում ես զրուցել։

ՏՂԱՑանկանում էի։

ՏՂԱՄԱՐԴԴե ինչ, ուրախ եմ։ Ուզում ես որոշակի ինչոր բանի մասի՞ն խոսենք։

ՏՂԱ — Հա։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Բարի։

ՏՂԱ – Ինչո՞ւ եք մեծ, հսկայական բեղ պա­հում։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Մեծ, հսկայական բեղն ավանդական է իմ ընտանիքի տղամարդկանց համար։

ՏՂԱ – Դա ի՞նչ է նշանակում։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Հայրս այսպիսի բեղ է ունե­ցել, որդիս նույն բեղն է ունենալու։

ՏՂԱ – Բայց ինչո՞ւ։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Տասնյոթ կամ տասնութ տա­րեկանից հետո բոլորս էլ մեր բեղն ենք ունե­նում։

ՏՂԱ – Հայրս բեղ չունի։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Գուցե հորդ ընտանիքի տղա­մարդկանց համար բեղ ունենալն ավանդական չէ:

ՏՂԱ — Նշանակում է, ես է՞լ չեմ կարող ունե­նալ։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Ոչ։ Երբ ժամանակը գա, ինքդ կորոշես։

ՏՂԱ – Որոշելու եմ, որ ունենալու եմ։

ՏՂԱՄԱՐԴ – Իրո՞ք։

ՏՂԱ – Ըհը, պարոն, ձեր բեղի նման բեղ եմ ու­զում։ Ե՞րբ կունենամ։

ՏՂԱՄԱՐԴ — Երևի տասնհինգ տարուց։

ՏՂԱՉեմ ուզում էդքան սպասել։

ՏՂԱՄԱՐԴԵրբ փոքր էի, հին սև գուլ­պաներից բեղ էինք սարքում ու քթերիս տակ էինք կպցնում, որ տեսնեինք, թե բեղով ինչ տեսք ունենք։

ՏՂԱԿարո՞ղ եմ ես էլ էդպես անել։

ՏՂԱՄԱՐԴԻհարկե։ Կարող ես նաև ածուխի կտոր վերցնել և դեմքիդ վրա բեղ նկա­րել։ Այդ բեղն այնքան կմնա, մինչև լվացվես։

ՏՂԱԵթե նկարեմ, ի՞նչ տեսք կունենամ։

ՏՂԱՄԱՐԴՀրաշալի։

ՏՂԱ — Ձեզ նմա՞ն։

ՏՂԱՄԱՐԴՄի քիչ։ Էլի՞ ինչոր բան ես ուզում իմանալ, որովհետև իմ տրամվայն արդեն մոտենում է։

ՏՂԱՈւզում էի զրուցելու մասին խոսել։ Սի­րում եմ զրուցել, բայց էնքան էլ շատ մարդ չեմ ճանաչում, որ ուզում են հետս զրուցել։

ՏՂԱՄԱՐԴԶրուցելը շատ լավ բան է։ Եթե մարդ չկա, ում հետ կարող ես զրուցել, խո­սիր շուրջդ եղած ամեն բանի հետ, զրուցիր ծա­ռերի, տների, շենքերի, կենդանիների հետ։ Ինձ համար իսկապես հաճելի էր քեզ հետ զրուցելը։

ՏՂԱԿարո՞ղ եմ ծառի հետ զրուցել։

ՏՂԱՄԱՐԴԻհարկե։

ՏՂԱԻսկ եթե մարդիկ լսեն, չե՞ն մտածի, որ գիժ եմ։

ՏՂԱՄԱՐԴՔեզ համար միևնույն չէ՞։ Դու գիտես, որ գիժ չես, ծառն էլ գիտի, որ դու գիժ չես։ Գուցե դարձյա՞լ կհանդիպենք այստեղ և էլի կզրուցենք։

ՏՂԱՀույս ունեմ։

 

 

  1. ՏՆՕՐՀՆԵՔ

ՔԱՐՈԶԻՉՎերջերս ձեզ և երեխաներին եկեղեցում չեմ տեսնում, ուստի որոշեցի այցելել և գուցե տունն օրհնել։

ՄԱՅՐԲարի գործ եք արել, աղջիկս մեկ րոպեից թեյ և թխվածք կբերի։

ՔԱՐՈԶԻՉ — Երեխաները լա՞վ են։

ՄԱՅՐԱյո, բոլորն էլ լավ են, և չնայած եկե­ղեցի չենք հաճախում, կիրակի օրերը զբաղվում ենք ավանդական կիրակնօրյա գործերով՝ ըն­թերցում ենք, երգում և միասին ժամանակ ենք անցկացնում։

ՔԱՐՈԶԻՉ — Այրի կնոջ համար հեշտ չէ չորս երեխա մեծացնել։

ՄԱՅՐ — Չեմ վհատվում։ Երեխաներս էլ սի­րով օգնում են, որքան կարողանում են։ ՔԱՐՈԶԻՉ — Նրանց եկեղեցի չբերելու հա­մար պատճա՞ռ կա։

ՄԱՅՐ — Առանձնապես՝ ոչ։

ՔԱՐՈԶԻՉ — Գուցե նվիրատվության հա­մար փո՞ղ չունեք։ Կամ էլ եկեղեցու մյուս այցե­լուներն ավելի լավ և ավելի նոր զգեստներո՞վ են։ Հուսով եմ, չեք մեղանչում։

ՄԱՅՐ — Իրոք, ստիպված էինք փողի մասին մտածել, նաև զգեստների։ Իսկ ես չեմ մեղան­չում։ Շուտով եկեղեցի կգանք։

ՔԱՐՈԶԻՉ — Շարական երգող ձեր երեխա­ների ձայնը միշտ էլ հուսադրել է ինձ և հաճույք է պատճառել։ Կարոտում եմ նրանց։ Գուցե փոքր-ինչ եսասե՞ր եմ։

ՄԱՅՐ – Տանը երգում ենք, երեխաներն՝ ինձ­նից շատ, և պետք է ասեմ, որ եթե նրանք դա­դարեին երգել, շատ կանհանգստանայի նրանց համար։ Իրոք բարձր, զուլալ ձայն ունեն և իս­կապես ուզում են երգել թե շարականները և թե մնացած երգերը՝ հայրենասիրական կամ կատակերգ կամ հիմար երգեր, կամ էլ ինչ պատա­հի։ Երգերի արանքում էլ միշտ զրուցում ու ծի­ծաղում են, անկարգություններ են անում և զվարճանում են, ասմունքում են, վիճում են և կատակում։

ՔԱՐՈԶԻՉ — Ինչը եկեղեցում անհնար է անել։

ՄԱՅՐ — Լավ է նաև եկեղեցում լուռ նստելը։ Շուտով կվերադառնանք, իսկ այժմ թեյ խմեք, խնդրում եմ։

ՔԱՐՈԶԻՉ — Շնորհակալ եմ։ Գուցե քարոզնե՞րս այն չեն։

ՄԱՅՐ – Ձեր քարոզներից երբեք դժգոհ չենք եղել։ Իսկապես, եկեղեցի չհաճախելու ոչ մի լուրջ պատճառ չունենք։

ՔԱՐՈԶԻՉ — Այնպես չէ՞, որ հանկարծ ամ­բողջ ընտանիքով անհանդուրժող եք դարձել եկեղեցու նկատմամբ։

ՄԱՅՐ – Օ՜, ոչ։

ՔԱՐՈԶԻՉ – Չե՞ք հոգնել իմ և ծխական համայնքի որոշ անդամների միջև ընթացող տար­բեր կրոնական վեճերից։

ՄԱՅՐ – Իսկապես՝ ոչ, երբեք որևէ մեկի կող­մը բռնելու անհրաժեշտություն չի եղել։

ՔԱՐՈԶԻՉՈչ էլ անտարբե՞ր եք պաշտո­նական կրոնի հանդեպ, ինչպես շատերն են վարվում մեր օրերում։

ՄԱՅՐՈչ, անտարբեր չենք։

ՔԱՐՈԶԻՉԱյդ դեպքում կարո՞ղ եմ հարց­նել, թե պատճառն ինչ է։ Ինչո՞ւ երեխաներին եկեղեցի չեք բերում։ Նրանց կարոտում եմ։ Բոլորիդ եմ կարոտում։

ՄԱՅՐԻրոք չեմ գտնում, թե որևէ պատճառ կա։

ՔԱՐՈԶԻՉՈւրեմն, հաջորդ կիրակի կգա՞ք։

ՄԱՅՐԿարծում եմ, այդ ժամանակ արդեն կգանք, այդպես էլ կանենք։

ՔԱՐՈԶԻՉԱնչափ ուրախացրիք ինձ։ Ես ծեր քարոզիչ եմ։ Անհրաժեշտ է, որ նոր մարդիկ տեսնեմ և նոր ձայներ լսեմ։

 

 

  1. ՀԱՃԵԼԻ ԶՐՈՒՑԱԿԻՑՆԵՐԸ

ԿԻՆԼրագրում տեսա, որ Բիլլի Ռոուզը բաժնետոմսերի շնորհիվ անցած տաս տարի­ներին ժամում 90.000 դոլար է վաստակել։

ԱՄՈՒՍԻՆԱյդ հոդվածն իմ աչքով էլ ըն­կավ։

ԿԻՆՉկարդացի՞ր։

ԱՄՈՒՍԻՆՉցանկացա կարդալ։

ԿԻՆ – Ինչո՞ւ։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Որովհետև շարունակությունը հաջորդ էջում էր, նման բաներ չեմ սիրում։ Իսկ ի՞նչ կա։

ԿԻՆ – Բիլլի Ռոուզին ճանաչում ես, չէ՞։

ԱՄՈՒՍԻՆԻհարկե, Բիլլի Ռոուզին չեմ ճանաչում։ Իսկ ինչո՞ւ պետք է Բիլլի Ռոուզին ճանաչեմ։

ԿԻՆՈւզում եմ ասել՝ գիտե՞ս, նա ով է։

ԱՄՈՒՍԻՆԲոլորովին էլ չգիտեմ։ Ո՞վ է։

ԿԻՆՆյու Յորքում մի ամբողջ թատրոն ու­նի, հենց այդպես էլ կոչվում է՝ «Բիլլի Ռոուզի թատրոն»։

ԱՄՈՒՍԻՆԵղավ, արդեն իմացա, թե Բիլլի Ռոուզն ով է։

ԿԻՆԺամում 90 000 դոլար ունենալը սարսափելի մեծ գումար է։ Չե՞ս կարծում, որ նման հաջողության հասնելու համար չափազանց խելացի պետք է լինել։

ԱՄՈՒՍԻՆ — 90 000 դոլարը մեկ օրում էր, ոչ թե մեկ ժամում։

ԿԻՆ — Թեկուզ այդպես, նման բան անելու համար չափից ավելի խելացի պետք է լինել, քեզ այդպես չի՞ թվում։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Եղել են խելացի մարդիկ, որ շատ ավելին են վաստակել, եղել են նաև ավե­լի խելացիները, որ ավելի քիչ են վաստակել, նաև շատ ավելի խելացիները, որ ընդհանրա­պես ոչինչ չեն վաստակել կամ միայն իրենց քոսոտ աշխատավարձի հույսին են եղել։ Ի՞նչ անենք։

ԿԻՆ – Բիլլի Ռոուզը հարուստ չի ծնվել։ Ամեն պեննին սեփական քրտինքով է վաստակել։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Այլևս մի խոսիր, անչափ կգնահատեմ։

ԿԻՆ – Ո՛չ գնահատիր, ո՛չ էլ ձայնս կկտրեմ։ Պարզապես զրուցում եմ։ Չեմ ասում, թե մտա­ծում եմ, որ օրական 90.000 դոլար չաշխատելը քո կողմից ահավոր հիմարություն է կամ նման բան։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Շնորհակալ եմ, հակառակ դեպքում չէի իմանալու, թե այդ փողն ինչպես ծախսեմ։

ԿԻՆ – Նման բան գոյություն ունի՝ երեխանե­րին Հարվարդում տեղավորել։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Նաև այսպիսի բան գոյություն ունի՝ երեխաները չեն ցանկանում, որ իրենց Հարվարդում տեղավորեն կամ նույնիսկ Սան Ֆրանցիսկոյի պետականում, որ ավելի մոտ է։

ԿԻՆՆաև այսպիսի բան գոյության ունի՝ կարողանալ տուն գտնել, որ տուն է, ոչ թե սրա նման հիմար խրճիթ։

ԱՄՈՒՍԻՆՉեմ կարող խելացի լինել, կա­րող եմ միայն Սան Ֆրանցիսկոյի հիմար պետա­կանում հիմար անգլերենի հիմար դասախոս լի­նել և ջանալ օգնել բազմաթիվ հիմար երեխա­ների, որպեսզի նրանք հարգեն բավական խե­լամիտ հիմար անգլերենը, բայց այն ժամանակ, երբ սեփական երեխաներս կորոշեն այնտեղ սո­վորել կամ, որ ավելի գերադասելի է, այն կփո­խարինեն Հարվարդով, հուսով եմ, որ այլևս այնտեղ կամ այս հիմար խրճիթում չեմ լինի։

ԿԻՆԵվ հույս ունես որտե՞ղ լինել։

ԱՄՈՒՍԻՆԿահավորված վարձու սենյա­կում, ամուսնալուծված տղամարդ, որ սնվում է դրսում և բանաստեղծություններ է գրում, երեք որդիներս և դուստրս արդեն հասակ են առել և մեծ անհաջողակներ են, իսկ կինս՝ մժղուկների թագուհի։

ԿԻՆԿներես։ Ինչո՞ւ մժղուկների։

ԱՄՈՒՍԻՆՀասկանում եմ, որ Բիլլի Ռոուզը Էդլերի առաջնակարգ կոշիկներով հինգ ոտնաչափ հասակ ունի, և ենթադրում եմ, որ Բիլլի Ռոուզն է այն մարդը, որ քեզ խելքահան կանի։

ԿԻՆՉգիտեմ էլ, թե ինչո՞ւ փորձեցի հետդ զրուցել։ Անտաշի մեկն ես։

ԱՄՈՒՍԻՆԵթե ասելիքդ մի քիչ զգույշ ընտրեիր, մտածում եմ, որ երբեմն կարող էինք հաճելի զրուցակիցներ լինել։

ԿԻՆՇատ երկար ես մտածում։

 

  1. ԹԱՏԵՐԱՍԵՐՆԵՐԸ

ԱՄՈՒՍԻՆ Չլսեցի։

ԿԻՆ — Ասում եմ, Սան Ֆրանցիսկոյում թա­ղում կատարող կա, անունը Գոդո է։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Ճիշտ է։ Ցուցանակը տեսել եմ։

ԿԻՆ – Ներկայացման մասին ի՞նչ կասես։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Ի՞նչ ներկայացում։

ԿԻՆ – «Գոդոյին սպասելիս», որ Սան Ֆրան­ցիսկոյի խումբը Սեն Քվենթինի ուղղիչ տանը խաղաց։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Պիեսի մեջ այլ կերպ է։

ԿԻՆ – Այդպես է։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Գուցե։

ԿԻՆ — Հենց դա՞ է նշանակում՝ թաղում կա­տարողին սպասելիս։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Համոզված չեմ։

ԿԻՆ – Ներկայացումը դիտե՞լ ես։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Ընթերցել եմ։

ԿԻՆ – Ինչո՞ւ։

ԱՄՈԻՍԻՆ — Պիեսներն ընթերցում եմ։ Ավելի լավ է ընթերցեմ, քան դիտեմ։

ԿԻՆ – Իսկ ես՝ ընդհակառակը։

ԱՄՈԻՍԻՆ — Բարձրաճաշակ ես։

ԿԻՆ – Ինչո՞ւ չես սիրում ներկայացում դիտել։

ԱՄՈՒՍԻՆՍիրում էի, հատկապես մինչև տասնութս լրանալը, նույնիսկ հիմա դեմ չեմ ներկայացում դիտել։

ԿԻՆԻսկ պիես ընթերցելն ի՞նչ առավելու­թյուն ունի։

ԱՄՈՒՍԻՆՀենց թեկուզ խաղն ավելի լավ է։

ԿԻՆ – Ինչպե՞ս կարող է ավելի լավ լինել։ Ոչ ոք չի խաղում։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Գուցե հենց այդ պատճառով։ Երբ դերասաններն ու դերասանուհիները սկսում են խաղալ, որքան ավելի լավ են խաղում, այնքան հետույքդ սկսում է շատ ցավել*: (Անգլերենում այս դարձվածքը նշանակում է ձանձրալի լինելԾ.թ.)։

ԿԻՆ – Եթե կարելի է՝ նման բառեր մի օգտա­գործիր։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Ցավը ճիշտ այդ տեղում է, եթե այլ բառով ասես, ծիծաղելի կլինի։ Ցավը՝ թիկունքում, անհեթեթ է։

ԿԻՆ — Ասացիր, որքան դերակատարները լավ են խաղում, այնքան քի՞չ ես նրանց հավա­նում։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Ճիշտ այդպես։

ԿԻՆ — Քեզ դո՞ւր է գալիս, երբ վատ են խա­ղում։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Այո, վատ խաղից հաճույք եմ ստանում։ Կարծում եմ, որ խաղը պետք է վատ լինի, իրականում՝ զզվելի։

ԿԻՆ — Տարօրինակ է։ Ինչո՞ւ։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Որպեսզի բոլորը գլխի ընկնեն, որ խաղ է։ Վատ խաղ, խաղն այդպիսին պետք է լինի։ Երբ դերասաններն ու դերասանուհիները փորձում են այնպես խաղալ, որ թվա, թե խաղ չէ, այսինքն՝ երբ նրանք իրոք խաղում են, ինձ համար այդ երեք ժամը ձանձ­րալի է։ Իսկ երբ պիես եմ ընթերցում, մտքովս չի անցնում ձանձրանալ։

ԿԻՆ – Չե՞ս ուզում, որ խաղն իրական լինի։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Աստված մի արասցե, ինչպես դերասանը կասեր։ Այն խաղը, որ փորձում է իրական լինել, անարգանք է։ Իրական իրակա­նությունը, որ տեղի է ունենում մի ամբողջ կյան­քի տևողություն ներկայացնող պիեսում, իր տե­սակի մեջ միակ իրականությունն է, որ չեմ կա­րողանում հանդուրժել։

ԿԻՆ – Ինձ ներկայացման տար։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Ե՞րբ։

ԿԻՆ – Հիմա։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Ինչ-որ տեղ զզվելի ներկայա­ցո՞ւմ կա։

ԿԻՆ — Ինձ թվում է՝ կգտնենք։ Ուզում եմ մի բան դիտել, որ քո կարծիքով պարզապես ցու­ցադրվում է։ Տար ինձ։

ԱՄՈՒՍԻՆ — Բարի։ Գնացինք։

 

  1. ԸՆԴՈՒՆԱՐԱՆ

ԿՈԿԻԿԵրբ եկա, արդեն այստեղ էիք։ Որ­քա՞ն ժամանակ է, որ սպասում եք։

ՓՆԹԻ — Տասնհինգ րոպե։

ԿՈԿԻԿ — Դրանից շատ եմ սպասել։

ՓՆԹԻԳուցե տասնհինգ րոպեից ավելի։

ԿՈԿԻԿՍտուգվելո՞ւ։

ՓՆԹԻՉէ։ Պոկելու։

ԿՈԿԻԿ — Ձեզ բա՞ն է կպել։

ՓՆԹԻ — Չէ, բժշկից փող եմ պոկելու։

ԿՈԿԻԿՆրա հիվանդներից չեք, չէ՞։

ՓՆԹԻՉէ, հաջորդը դուք եք։ Գիտի, որ ես հաշվի մեջ չեմ։

ԿՈԿԻԿ – Էլի՞ եք փող պոկելու եկել։

ՓՆԹԻՇատ։

ԿՈԿԻԿՄիշտ հաջո՞ղ է։

ՓՆԹԻՎատ չէ։ Չնայած, ստիպված սպա­սում եմ։

ԿՈԿԻԿՈրքա՞ն։

ՓՆԹԻ – Էնքան, ինչքան հարմար կհամարի, որ սպասեմ։

ԿՈԿԻԿԵրևում է, դեմ չեք։

ՓՆԹԻՉէ, էստեղ նստելը հաճույք է։

ԿՈԿԻԿԱյստե՞ղ։

ՓՆԹԻԱմեն տեղ։ Ահագին փորձ ունեմ։

ԿՈԿԻԿՆստելր ձեր աշխատանքի մի մա՞սն է։

ՓՆԹԻ — Կարող եք էդպես համարել, բացա­ռությամբ նրա, որ աշխատանք չունեմ։

ԿՈԿԻԿ – Ինչո՞ւ։

ՓՆԹԻ – Լավ աշխատող չեմ։

ԿՈԿԻԿ — Եթե նստելուց լավ եք, պետք է այնպիսի աշխատանք գտնեք, որ նստել է պա­հանջում, փոքրիկ հյուրանոցի հերթապահի նման, կեսգիշերից մինչև առավոտվա ութը։ Մի ժամանակ ես էլ այդպիսի աշխատանք ունեի, երբ քոլեջում էի սովորում։ Նստում, դասերս էի անում։

ՓՆԹԻ – Երբեք նման աշխատանք չեմ ունեցել։

ԿՈԿԻԿ — Իսկ ինչպիսի՞ն եք ունեցել։

ՓՆԹԻԱրդեն սկսում էի որոշել, բայց չորս տարով բանակ տարան։ Դրանից հետո էլ չկա­րողացա որոշել։

ԿՈԿԻԿԻսկ ինչպե՞ս եք ապրում։  

ՓՆԹԻՕրվա հացով, բանակից հետո օրա­կան մեկ դոլար են տալիս, պարզ է, որ քիչ է, երբեմն էլ միերկու դոլար՝ էստեղից։

ԿՈԿԻԿԲանակում ի՞նչ էր պատահել։

ՓՆԹԻՉորս երկար տարիներ։

ԿՈԿԻԿԽաղաղ օվկիանո՞ս, Եվրոպա՞, Կո­րեա՞։

ՓՆԹԻ — Խաղաղ Գերմանիա։

ԿՈԿԻԿ — Իսկ օրական մեկ դոլարն ինչի՞ հա­մար է։

ՓՆԹԻ — Մի ժամանակ գիտեի, հիմա մոռա­ցել եմ։ Երևի ինչ-որ ջիպ է խփել, վեց ամիս հի­վանդանոցում եմ անցկացրել։

ԿՈԿԻԿ — Ամենահարմարը նստակյաց աշ­խատանքը կլինի։

ՓՆԹԻ — Կլիներ։ Յոլա կգնայի։

ԿՈԿԻԿ – Լա՞վ բժիշկ է։

ՓՆԹԻ – Երբեք մոտը չե՞ք եղել։

ԿՈԿԻԿ — Ոչ, դիմացի հյուրանոցում եմ ապ­րում, հերթապահ տղան խորհուրդ տվեց, որ այստեղ գամ։ Բժիշկն ո՞վ է։

ՓՆԹԻ — Փոքր եղբայրս։ Ի՞նչ եք ուզում ստուգել։

ԿՈԿԻԿ — Առանձնապես բան չկա։

ՓՆԹԻԴե, ուրեմն, թռեք։

ԿՈԿԻԿԵրևի այդպես էլ անեմ։ (Գնում է։)

Թարգմանությունն անգլերենից՝

Արամ ԱՐՍԵՆՅԱՆԻ

 

You may also like...

Թողնել պատասխան

Ձեր էլ-փոստի հասցեն չի հրապարակվելու։