Անահիտ ԱՐՓԵՆ/ ԿԱՑԱՐԱՆ
Անահիտ ԱՐՓԵՆԻ «ԿԱՑԱՐԱՆ» պիեսը տպագրվել է «Դրամատուրգիա» հանդեսի 2000 թ., թիվ 2-ում
Տեսարան առաջին. Սրճարան
ԿԻՆ — Ներեցեք, այստեղ կարո՞ղ եմ նստել:
ՊՈԵՏ — Այո, խնդրեմ:
ԿԻՆ — Շնորհակալ եմ: (Նկատում է ազատվող կողքի սեղանը, նստում է:)
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — (սրբելով սեղանը): Համեցեք, խնդրեմ: Ի՞նչ կկամենաք:
ԿԻՆ — Պաղպաղակ:
Լռություն:
ՊՈԵՏ — Կուզե՞ք՝ զրուցենք:
ԿԻՆ — Ասելիք չունեմ:
ՊՈԵՏ — Ժամանակն անցնի…
ԿԻՆ — Արդե՛ն անցել է:
ՊՈԵՏ — Կարծում եք՝ չի՞ գա:
ԿԻՆ — (հանգիստ): Կարծեմ՝ չի եկել:
ՊՈԵՏ — Մի՛ շտապեք գնալ…
ԿԻՆ — Դուք ի՞նչ կապ ունեք:
ՊՈԵՏ — Չգիտեմ, թե՝ ինչ: Կապեր չեմ սիրում: Քմծիծա՞ղ տվիք: Հեգնելու բա՞ն կա…
ԿԻՆ — Կապեր չեք սիրում, բայց կապ եք ստեղծում:
ՊՈԵՏ — Նկատի ունեք ձեզ հետ խոսե՞լս:
ԿԻՆ — Հա, երևի դա:
ՊՈԵՏ — Տխուր եք: Ինչո՞ւ:
ԿԻՆ — Պատճառներ շատ կան:
ՊՈԵՏ — Չեմ ուզում՝ տխրեք:
ԿԻՆ — (հոգնած): Դե, հանգիստ թողեք:
ՊՈԵՏ — Էդ դո՛ւք ինձ թողեք… որ հանգիստ մնամ: Երկու ժամ այստեղ թող չնստեիք՝ չէի նկատի:
ԿԻՆ — 0՜, Տեր իմ Աստված…
ՊՈԵՏ — …«գժերն ինձանից անպակաս են», հա՞: Աստծո հետ գործ չունես:
ԿԻՆ — Ինչե՜ր եք ասում:
ՊՈԵՏ — Ի՞նչ պիտի ասեմ: Լավ չսպասեցիք, ու նա էլ չեկավ: Համաձայն չե՞ք, չէ՞… ներեցեք: Նորից սկսեմ ասածս: Մարդու եք սպասում, հասկացանք, պարզ է: Իսկ նա չի եկել… Սպասում էիք, չէ՞… Ո՞ւմ էիք սպասում:
ԿԻՆ — Ձեզ էի սպասում: Համոզիչ չէ՞ր, չէ՞: Ներեցեք: Նորից սկսեմ ասածս: Սպասում էի՝ ոչ… դա իմ գործն է, հա՞: Հիմա ես արդեն գնալ եմ ուզում: Կարելի է, չէ՞:
ՊՈԵՏ — Եվ հաճա՞խ եք ինձ այստեղ սպասում:
ԿԻՆ — Ոչ այնքան հաճախ, որ արդեն փորձեք անգիր անել ինձ:
ՊՈԵՏ — Ուրիշի գլխում միշտ թափառում է խարխափող մի միտք: Ի՞նչ գույն եք սիրում:
ԿԻՆ — Իսկ դո՞ւք:
ՊՈԵՏ — Թափանցիկ:
ԿԻՆ — Իսկ ծաղիկների՞ց…
ՊՈԵՏ — Ժպտացողներին:
ԿԻՆ — Ծառերի մասին մի բան էլ ասեք:
ՊՈԵՏ — Բարդի եմ սիրում:
ԿԻՆ — …Սլացողների՛ն:
ՊՈԵՏ — Սլացողին՝ հա, հեռացողին՝ ոչ: Ներկայանամ ձեզ՝ պոետ եմ, երգիչ:
ԿԻՆ — Պոետ եք, երգի՞չ…
ՊՈԵՏ — Իսկ ձեզ թվաց… թե՞…
ԿԻՆ — Դե, որ այդպես է…
ՊՈԵՏ — Ասեք, իմանամ:
ԿԻՆ — Երևի պետք չէ:
ՊՈԵՏ — Ներեցեք… եթե ես ձեզ ձանձրացրի:
ԿԻՆ — Ա՜ա՜ա՜ա… (Հեռանում է:)
Տեսարան երկրորդ. Պարասրահ
ԿԻՆ — Ա՜ա՜ա՜ա՜…
ՊՈԵՏ — (մոտենալով): Ուզում եք ասել, որ չեք նեղացել: Ողջույն, ինչպե՞ս եք:
ԿԻՆ — Գուցե վատ չեղավ, որ հանդիպեցինք, բայց ես ոչինչ էլ չեմ ուզում ասել:
ՊՈԵՏ — Իսկ ես կասեի՝ շատ էլ լավ եղավ, որ հանդիպեցինք… Ես և… աչքերդ:
ԿԻՆ — Ու դուք սիրեցիք նրանց՝ աչքերս:
ՊՈԵՏ — Իսկ մնացածը՝ աչքերից հետո: (Հեռանում է:)
ԿԻՆ — (ինքն իրեն): Օ՜ֆ, ա՛յ քեզ կրակ:
ՊԱՐԸՆԿԵՐ — (պարի հրավիրելով): Ո՞վ է:
ԿԻՆ — (պարելով): Չգիտեմ: Անսովոր է, բայց… և խելացի:
ՊՈԵՏ — (պարի հրավիրելով ուրիշ մեկին): Ես անկեղծ եմ միշտ:
ԿԻՆ — Ձևացնում է…
ՊՈԵՏ — …Ոչ: Ես կարիք չունեմ կեղծելու ոչինչ:
ՊԱՐԸՆԿԵՐՈՒՀԻ — Ո՞վ է:
ՊՈԵՏ — Չգիտեմ: Բայց անսովոր ու խելացի կին է:
ԿԻՆ — Հնարավոր է՝ խելացի է, կամ… Խորամանկ է ու ձևերը գիտի:
ՊԱՐԸՆԿԵՐ — Գուցե և՝ այո, գուցե՝ բնավ ոչ:
ԿԻՆ — Բայց նա շատ զուսպ է պոետի համար:
ՊՈԵՏԻ ՁԱՅՆԸ — Ի՞նչ է, վատ է, հա՞:
ԿՆՈՋ ՁԱՅՆԸ — Չէ, վատ չի, բայց ես ինչպե՞ս իմանամ, թե ի՛նչ մարդ ես դու:
ՊՈԵՏԻ ՁԱՅՆԸ — Ինչ էլ որ լինեմ, հենց ճանաչեցիր, էլ չես ուզենա կրկին ինձ տեսնել:
ԿՆՈՋ ՁԱՅՆԸ — Էլ ի՞նչ ճանաչեմ… Պոետ չե՞ս, երգի՜չ:
ՊՈԵՏԻ ՁԱՅՆԸ — Պոետ եմ, երգիչ՝ դժվար կլինի:
ԿՆՈՋ ՁԱՅՆԸ — Իսկ ո՞վ է ասել՝ հեշտ պիտի լինի: Քո սրաթափանց հայացքը արդեն…
ՊՈԵՏԻ ՁԱՅՆԸ — …Շատ բան է ասում քո խոժոռ դեմքի՞ն:
ԿՆՈՋ ՁԱՅՆԸ — Այո… ես գիտեմ, որ գեղեցիկ չեմ:
ՊՈԵՏԻ ՁԱՅՆԸ — Եվ ոչ էլ տգեղ: Այդ էլ գիտես, չէ՞:
ԿՆՈՋ ՁԱՅՆԸ — Իհարկե, գիտեմ:
ՊՈԵՏԻ ՁԱՅՆԸ — Խենթ ես դու հաստատ:
ԿՆՈՋ ՁԱՅՆԸ — Շատերը այստեղ…
ՊՈԵՏԻ ՁԱՅՆԸ — Չեմ սիրում սրանց՝ սարսափահար են, թույլ ու «խղճացող», ահաբեկված են իրենց իսկ բախտից ու շուտ խեղճացող:
ԿՆՈՋ ՁԱՅՆԸ — 0՜, Տեր իմ Աստված, բայց ես եմ այդպես…
ՊԱՐԸՆԿԵՐ — Ինչո՞ւ կանգնեցիր, չե՞ս ուզում պարել:
ԿԻՆ — Ներիր, հոգնեցի: Դու գնա, պարիր:
ՊՈԵՏ — (մոտենալով): Թույլ տվեք, մադա՛մ: (Պատասխան չստանալով:) Ինչպես կամենաք:
ԿԻՆ — (տագնապելով): Սպասեք, խնդրում եմ: Դեռ մի գնացեք:
ՊՈԵՏ — (զգույշ): Հանգիստ չեք ինչ-որ… Պարո՞ւմ եք, թե՞ ոչ: Բան չեմ հասկանում:
ԿԻՆ — Դուք հաղթեցիք ինձ:
ՊՈԵՏ — Ես չէի կռվում:
ԿԻՆ — (պարելով): Դուք… չե՞ք վախենում:
ՊՈԵՏ — Ինչի՞ց: Չգիտեմ… չէ՛, չե՛մ վախենում:
ԿԻՆ — Ես վախենում եմ: (Դադարեցնելով պարը:) Եվ՝ ամեն ինչից:
ՊՈԵՏ — Նորից ի՞նչ եղավ: Ինչի՞ն եք նայում: (Կատակի տալով:) Սրանք հագուստ են, իսկ սրանք՝ կոշիկ: Աչքե՛ր, քի՛թ, բերա՛ն, ականջնե՞ր… փոքրի՜կ: Հասակս վատ չէ, տեսքս տհաճ չէ, կասեի՝ դեռ թարմ: Ուժս կպատի դեռ էլի պարել: Խոչընդո՞տ… չկա: Հը՞, առաջ գնա՞նք: Լա՜վ, ի՞նչ եք կանգնել… գոնե ժպտացեք: Ահա, այ այդպես: Չշարժվե՛ք: (Իբր լուսանկարում է:) О՜-պա: Լավ ժպիտ ունեք: Կարող եք շարժվել… Հոգիս, հա՞րց ունեք:
ԿԻՆ — Այո: Այն էլ՝ շատ:
ՊՈԵՏ — Խնդրեմ, համեցեք:
ԿԻՆ — Պարը վերջացա՞վ:
ՊՈԵՏ — Դիմակահանդես-մարդահանդե՞սը: Դեռ չի վերջացել: Ի՞նչ բերեմ՝ խմեք:
ԿԻՆ — Չգիտեմ, թե՝ ինչ:
ՊՈԵՏ — (ակնարկելով բազմությանը): Սրանք անհաջող խմիչք են, հաստա՛տ: Հիշե՛ք, չնայեք, չժպտաք դրանց:
ԿԻՆ — Ես հասկանում եմ, հո երեխա չե՞մ: Չգիտեմ նույնիսկ, թե ձեզ ի՛նչ ասեմ…
ՊՈԵՏ — (հեռանալով): Մի վիրավորվեք, ասածս հիշեք ու սրանց երբեք դուք «այո» չասեք:
ՊՃՆԱՄՈԼ ՏՂԱՄԱՐԴ — Ջանիկս, բարև:
ԿԻՆ — Ներեցեք, ո՞վ եք:
ՊՃՆԱՄՈԼ ՏՂԱՄԱՐԴ — Երջանիկ եմ ձեզ տեսնելուս համար:
ԿԻՆ — Զգացված եմ, պարոն: Բարև ձեզ: (Պոետին.) Սպասի՛ր:
ՊՃՆԱՄՈԼ ՏՂԱՄԱՐԴ — Թույլ տուր ուղեկցեմ՝ ուր որ կամենաս:
ԿԻՆ — Մենք… բար ենք գնում:
ՊՃՆԱՄՈԼ ՏՂԱՄԱՐԴ — (կիսաշշուկով): Շատ գեղեցիկ ես պարում դու, գիտե՞ս:
ԿԻՆ — (հուսախաբ): Այո՜… սիրում եմ… Ողջո՜ւյն, աղջիկներ, շատ լավ երգեցիք:
ԵՐԳՉՈՒՀԻՆԵՐ — Ողջո՜ւյն: Ինչպե՞ս ես:
ԿԻՆ — Լավ եմ, փա՛ռք Աստծո:
ՊՃՆԱՄՈԼ ՏՂԱՄԱՐԴ — (շտապելով երգչուհիների ետևից): 0՜, շատ սիրունիկ ծանոթներ ունես…
ԿԻՆ — (նայելով պոետի ձեռքում մնացած բաժակներին, փորձում է թաքցնել շփոթությունը): Ներեցեք, կարծեմ մեզ ընդհատեցին… Ի՞նչ էի ասում… որ… հիմար բան է հանդուրժել կողքիդ անծանոթ մարդո՞ւ…
ՊՈԵՏ — Ե՞ս եմ դա ասում: (Խմում է:) Ներեցեք, օրիո՛րդ, դուք չե՞ք շփոթում… չէ՞ որ ես միայն…
ԿԻՆ — Դուք ի՞նչ… դուք միայն…
ՊՈԵՏ — Փորձեցի լռել ես համեստորեն:
ԿԻՆ — Դո՞ւք… համեստորե՞ն:
ՊՈԵՏ — (երկրորդ բաժակն էլ խմելով): Համեստ չէ՞ր արդյոք իմ վարքագիծը:
ԿԻՆ — Պոետը՝ համե՜ստ… Մեծամիտ են միշտ ու նաև՝ անգործ:
ՊՈԵՏ — Մեր գործն ուրիշ է:
ԿԻՆ — Գործը միշտ գործ է:
ՊՈԵՏ — Տեսնում եմ՝ արդեն կարիքս չունեք: Դե՜հ, մնաք բարով:
ԿԻՆ — Գնո՞ւմ եք, ի՛նչ է:
ՊՈԵՏ — Ոչ թե գնում եմ, այլև չեմ գալիս:
ԿԻՆ — Նեղացրի ձեզ, հա՞… Արդեն մթնում է:
ՊՈԵՏ — Ես կուղեկցեմ տուն, երբ գնալ ուզեք:
ԿԻՆ — Շնորհակալ եմ:
ՊՈԵՏ — Բայց մարդ տեսնելիս ձեզ մի կորցրեք:
ԿԻՆ — Ախ, դա շատ բարդ է:
ՊՈԵՏ — Բարդ է, թե բարդ չէ, դու պիտի զգաս, թե ի՛նչ ես ուզում և ընտրես հենց այդ: Ու որ իմանաս, թե ո՛ւր ես գնում: (Բռնելով նրա ձեռքը:) Իսկ հետո կընտրես ինձ կամ էլ՝ նրանց:
ԿԻՆ — Ցավեցնում ես, թող… անհարմար է, թո՛ղ, մարդիկ կան…
ՊՈԵՏ — …Ո՞ւր են:
ԿԻՆ — Չգիտեմ՝ ուր են, բայց… բա ի՞նչ եղան:
ՊՈԵՏ — Դիմակահանդես-ցուցահանդես է: Շարունակվում է: Իսկ մարդիկ չկան ու չեն էլ եղել:
ԿԻՆ — Եղել են, թո՛ղ, կան… Նրանք էլ են մարդ ու հիմա կգան:
ՊՈԵՏ — Արի՛: Մարդիկ քեզ ցույց տամ ես հիմա: (Ուժով տանում է իր հետ: Նվագողներից խլում է բարձրախոսը:) Էհե՜յ, դո՛ւք, մարդի՛կ… Կարոտել են ձեզ: Դե եկե՜ք, գրկե՜ք: (Կնոջը հրում է դեպի ամբոխը:) Մարդ է, մա՛րդ, գրկե՛ք: (Կնոջը.) Նայիր, լա՛վ նայիր այս խաժամուժին, շուտ ծակն են մտնում, երբ թվում է, թե պիտի որ դուրս գան, իրենց մարդ զգան… Առանց ամբոխի երևի ապրես, ուզես թե չուզես: Մա՞րդ ես, մա՛րդ մնա:
ԿԻՆ — Չխփես, եկան:
ՊՈԵՏ — (նրան բարձրացնելով հատակից): Ներկայացում են եկել նայելու, ոչ թե՝ քեզ օգնեն:
ԿԻՆ — (բարձրախոսով): Օգնեցե՜ք, մարդի՛կ, շատ եմ խնդրում ձեզ: Լավն եք, ես գիտեմ:
ՊՈԵՏ — (բարձրախոսով): Օգնեցե՜ք, մարդի՛կ, շատ են խնդրում ձեզ:
ԿԻՆ — (բարձրախոսով): Օգնեցե՜ք, մարդի՛կ, որ չսպանի ինձ:
ՊՈԵՏ — (բարձրախոսով): Օգնեցե՜ք, մարդի՛կ, թե չէ կսպանեմ:
ԿԻՆ — (բարձրախոսը գցելով): Մարդի՜կ, ա՛յ մարդիկ…
ՊՈԵՏ — Ծպտուն չեն հանում, ուր մնաց՝ օգնեն:
ԿԻՆ — Թո՛ղ, մի՛ ստորացրու, փորձադաշտ չեմ, ա՜խ… Դու դաժան ես, չա՛ր:
ՊՈԵՏ — Հանդարտվիր, վե՛րջ տուր:
ԿԻՆ — Ես ատում եմ քեզ: Թո՜ղ, ատում եմ, թո՛ղ:
ՊՈԵՏ — Դաժան եմ, այո՛: Բայց՝ ոչ անարդար:
ԿԻՆ — Թո՛ղ, ասում եմ քեզ:
ՊՈԵՏ — Թողնում եմ, ընտրիր՝ ինձ կամ նրանց, վե՛րջ:
ԿԻՆ — Ընտրելու համար պիտի հասկանամ:
ՊՈԵՏ — Սրանց գիտես, չէ՞:
ԿԻՆ — Հա, գիտե՛մ, գիտե՛մ:
ՊՈԵՏ — Ինձ էլ իմացիր:
ԿԻՆ — Դու էլ ես մարդ: Ի՞նչ…
ՊՈԵՏ — Եվ պոետ, երգիչ:
ԿԻՆ — Եվ պոետ, երգի՜չ…
ՊՈԵՏ — Լավ, արի գնանք:
ԿԻՆ — Ո՞ւր գամ, չեմ ուզում: Ատում եմ… մարդկանց: Ես ատում եմ ձեզ:
ՊՈԵՏ — Լավ, հանգստացիր:
ԿԻՆ — Ես չեմ հասկանում, թե ինչ եմ ուզում, ու ոչ էլ գիտեմ, թե ի՛նչ եմ զգում:
ՊՈԵՏ — Սո՜ւս… գնանք:
ԿԻՆ — Գիտեմ, կատես ինձ:
ՊՈԵՏ — Ատե՞մ քեզ… ինչո՞ւ:
ԿԻՆ — Ես եմ մեղավոր:
ՊՈԵՏ — Անմեղ մարդ չկա:
Տեսարան երրորդ. Կացարան
ԿԻՆ — Սոված մեռար, դեռ շա՞տ ունես:
ՊՈԵՏ — (գրելր չընդհատելով): Բան չմնաց: Ի՞նչ ես եփել:
ԿԻՆ — Հիշո՞ւմ ես որ…
ՊՈԵՏ — Այո՛, այո՛, հիշում եմ դեռ… Այդ օրվանից միասին ենք, բայց թե ինչո՞ւ չենք բաժանվում:
ԿԻՆ — Ես քեզ ուրիշ բան եմ ասում…
ՊՈԵՏ — Տեր իմ Աստված, ինչպե՛ս է, որ չենք բաժանվում: Ալարո՞ւմ ենք:
ԿԻՆ — Ո՞ւր ես գնում, հաց չե՞ս ուտում:
ՊՈԵՏ — (շարժումներով բացատրում է):
ԿԻՆ — (սեղան գցելով): Դեռ կարող ենք մենք բաժանվել:
ՊՈԵՏ — Ուշ է արդեն և շատ է ուշ՝ սիրում եմ քեզ:
ԿԻՆ — Ո՞ւշ ես գալու:
ՊՈԵՏ — Դեռ չգիտեմ:
ԿԻՆ — Քեզ կուլ կտան:
ՊՈԵՏ — Կարևոր չէ՝ քո գիրկը կա:
ԿԻՆ — Էլ չե՞ս գնում:
ՊՈԵՏ — (սիրելով): Սո՛ւս, կգնամ… թող սիրեմ քեզ:
Պոետի գնալուց հետո Կինը հավաքում է թափթփված իրերը,
կարդում է գրասեղանի թղթերը: Հեռանում է:
Տեսարան չորրորդ. Կայարան
Գնացքները սլանում են: Պոետն ու Կինը լուռ են:
ՊՈԵՏԻ ՁԱՅՆԸ — Մնա, մի՛ գնա:
ԿՆՈՋ ՁԱՅՆԸ — Մի՛ թող, որ գնամ:
ՊՈԵՏԻ ՁԱՅՆԸ — Ասա՝ չեմ գնում:
ԿՆՈՋ ՁԱՅՆԸ — Ասա՝ մի՛ գնա:
ՊՈԵՏԻ ՁԱՅՆԸ — Մնա, մի՛ գնա:
ԿՆՈՋ ՁԱՅՆԸ — Տեր Աստված, խոսիր…
ՊՈԵՏԻ ՁԱՅՆԸ — Դե, մի բան ասա:
ԿՆՈՋ ՁԱՅՆԸ — Գնում եմ…
ՊՈԵՏԻ ՁԱՅՆԸ — Մնա՛: Մնա՛, մի՛ գնա… Գնում ես՝ գնա՛:
ԿՆՈՋ ՁԱՅՆԸ — Գնում եմ…
ՊՈԵՏԻ ՁԱՅՆԸ — Գնա՛:
ԿՆՈՋ ՁԱՅՆԸ — Գնացի…
ՊՈԵՏԻ ՁԱՅՆԸ — Գնաց…
Տեսարան հինգերորդ. Սրճարան
ՊՈԵՏ — Մեզ գինի բերեք:
ԸՆԿԵՐ — …Ոնց որ բոլորը՝ դու էլ նույնն արա:
ՊՈԵՏ — Ո՞ւմ համար, ինչո՞ւ: (Կիթառը սեղանին է դնում:) Եվ հետո, սա է իմ իմացածը:
ԸՆԿԵՐ — Էլի կերգես՝ բիզնեսից հետո:
ՊՈԵՏ — Երգն՝ ո՜ւր, բիզնեսն՝ ո՜ւր… Չէ, չէ, էդ ես չեմ:
ԸՆԿԵՐ — Հո չե՞ս մնալու շարքային երգիչ:
ՊՈԵՏ — Երգիչներին շարք չպիտի լինի:
ԸՆԿԵՐ — Պիտի՛, չպիտի՛… Դու տես, թե ի՛նչ կա:
ՍՐՃԱՐԱՆԱՏԵՐ — Խորոված, քյաբաբ, ապխտած երշիկ… էս էլ ձեր գինին:
ՊՈԵՏ — Վատ եք լսո՞ւմ, թե՞… վատ եք հասկանում:
ԸՆԿԵՐ — Դրեք, թող մնան:
ՊՈԵՏ — Տո, ձեր գինին էլ չեմ ուզում խմել:
ԸՆԿԵՐ — Թողեք, թող մնա:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Ահա ձեզ գինի, համեցեք, պարոն:
ՊՈԵՏ — Դուք շատ բարի եք:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Նա էլ է բարի:
ՊՈԵՏ — Քո հանդեպ՝ գուցե: Իսկ ինձ զայրացրեց:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Մեր գործն է այդպես, դե՜… մի նեղացեք:
ՊՈԵՏ — Ուրիշ գործ չկա՞:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Կա, շատ գործեր կան: Բայց սա էլ վատ չէ:
ՊՈԵՏ — Ասում է՝ վատ չէ: Ինչի՞ է նման. գինի եմ ուզում, տալիս եք քյաբաբ:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Նա ասաց, որ մեծ երգիչ եք… հարկավ…
ՊՈԵՏ — Թե մեծ երգիչ եմ, մարդու տեղ դրեք, իսկ ձեր քծնանքից զայրույթս չանցավ:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Ինչո՞ւ չեք ուզում հանդարտվել մի քիչ:
ՊՈԵՏ — Չգիտեմ ոչինչ…
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Դե լավ, ներեցեք:
ՊՈԵՏ — Կաց դեռ, մի՛ գնա: Գուցե դու ճիշտ էս, ինչո՞ւ եմ կոպիտ: Դու… պիտի դուր գաս ինձ, հա՞, երևի:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Դա պարտադիր չէ:
ՊՈԵՏ — Նախընտրելի է: Հա՞, լավ կլինե՞ր:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Նայած ճաշակի:
ՊՈԵՏ — Կխմե՞ս ինձ հետ:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Չեմ հրաժարվի:
ՊՈԵՏ — Դու ի՞նչ ես խմում, հենց դրանից բեր:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — (կոկտեյլ սարքելով): Վաղորդյան ցողեր, փոքրիկ թիթեռներ, շա՜տ, շա՜տ ծաղիկներ ու նաև՝ ձիե՛ր…
ՊՈԵՏ — Սիրուն աղջիկը սազում է ձիուն:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Կամ նա՝ աղջկան:
ՊՈԵՏ — Դու ո՞վ ես. պոռնի՞կ, թե՞ փիլիսոփա:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Ձեզ համար… Ասենք՝ ով ինչ կամենա:
ՊՈԵՏ — (մտադիր է նվագակցել նրան): Քո հեքիաթն ասա:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Պատմելու բան չի, դժվար էր…
ՊՈԵՏ — …Դըժ… (երգեցիկ) …վար: Հետո՞… Ի՞նչ եղավ: Դե լավ, մի՛ պատմիր, եթե չես ուզում:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Շատ էի սիրում, բայց նա ինձ լքեց:
ՊՈԵՏ — Ինչո՞ւ թույլ տվիր, որ նա քեզ լքեր:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Այնքան չսիրեց, որ չհեռանար:
ՊՈԵՏ — Թող չթողնեիր, որ նա հեռանար: Դու ես մեղավոր, եթե լքվել ես:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Շատ հեշտ եք խոսում:
ՊՈԵՏ — Ո՛չ, հեշտ չեմ խոսում: Այդ ցավը գիտեմ: Դեռ չե՞ս մոռացել:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Արդեն չգիտեմ:
ՊՈԵՏ — Դեռ չես մոռացել: Չես էլ մոռանա: Գալի՞ս է այստեղ:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Չէ՛, Աստվա՜ծ չանի:
ՊՈԵՏ — Դու է՞լ ասացիր՝ ազատ ես, գնա, եթե կարող ես առանց ինձ ապրել:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Հա՜, նման բաներ:
ՊՈԵՏ — Չափսոսաս երբեք ոչնչի համար:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Այդպես է, քանզի ուրիշ ճար չկա:
ՊՈԵՏ — Տարբերությունը այնքան էլ մեծ չէ:
ՍՊԱՍՈՒՀԻ — Ներեցեք, պարոն, ես պետք է գնամ:
ՊՈԵՏ — Այո, իհարկե… շնորհակալ եմ:
ԸՆԿԵՐ — (ուտելով): Հը՞, ի՞նչ ես ասում:
ՊՈԵՏ — Կերդ կեր, ջանը՜մ:
ԸՆԿԵՐ — Անտաշ եկել ես, անտաշ կգնաս:
ՊՈԵՏ — Իսկ դու ուտելուց էն կողմ չտեսա՛ր:
ԸՆԿԵՐ — Բայց ուրիշները խնդրում են, գիտե՞ս:
ՊՈԵՏ — Գիտեմ: Նրանց տար: Իսկ ինձ հանգիստ թող, հավեսդ չունեմ:
ԸՆԿԵՐ — (ծամելով): Արի ինձ լսիր ու քո շնորհքը ոտի տակ մի՛ տուր:
ՊՈԵՏ — Սրտիս հետ գնա: Ծախվել չեմ կարող:
ԸՆԿԵՐ — Ուրեմն կյանքում բանի չես հասնի:
ՊՈԵՏ — Նորություն ասիր:
Պոետը նկատում է դռների մեջ հայտնված Կնոջը:
ՊՈԵՏԻ ՁԱՅՆԸ — Գնացիր-եկա՞ր:
ԿՆՈՋ ՁԱՅՆԸ — Եկա՜… ետ եկա:
ՊՈԵՏԻ ՁԱՅՆԸ — Բարև, ինչպե՞ս ես:
ԿՆՈՋ ՁԱՅՆԸ — Տեսա՜… քեզ տեսա:
ՊՈԵՏԻ ՁԱՅՆԸ — Վերջապես եկար:
ՊՈԵՏ — Գնացիր-եկար: Գնացիր՝ եկա՞ր: (Դառնացած:) Ի՞նչ կա, դե պատմիր: (Հեգնական:) Ի՞նչ բարձրություններ ոտքի տակ տվիր: Մինչև ո՞ւր հասար: (Լռություն:) Հետո՞… Ի՞նչ եղավ: Ոչինչ մի՛ պատմիր… Փուչ է աշխարհը: Փո՞ւչ է այս կյանքը: Ունա՜յն է, ունա՛յն: (Գինովցած:) Տակը ի՞նչ մնաց, սերն՝ ինքը Աստված: (Գոռում է:) Հիմքերի հիմքը… (Շշուկով:) Իսկ քեզ սիրեցի՞ն:
ԿԻՆ — Այո, սիրեցին:
ՊՈԵՏ — Նույնն ես մնացել:
ԿԻՆ — (հոգնած): Չէ, շատ եմ փոխվել: Ամեն ինչ փոխվեց:
ՊՈԵՏ — Հասկացա՞ր արդյոք, որ ուր էլ գնաս, քեզնից չես փախչի, քանզի տանում ես դու քեզ միշտ քեզ հետ՝ պոչիցդ կախած:
ԿԻՆ — Ցավոք, այդպես է:
ՊՈԵՏ — Իմ բաժին սերը գալի՞ս էր քեզ հետ:
ԿԻՆ — Ուր գնում էի:
ՊՈԵՏ — Ցավակցում եմ քեզ խորապես, հոգի՛ս:
ԿԻՆ — Արի տուն գնանք:
ՊՈԵՏ — (կտրուկ): Դա անցյալում էր:
ԿԻՆ — Դու չէի՞ր ասում, որ անցյալ չկա:
ՊՈԵՏ — Զղջո՞ւմ է խոսքդ:
ԿԻՆ — Չգիտեմ՝ ինչ է:
ՊՈԵՏ — Նույնն ես մնացել:
ԿԻՆ — Չգիտեմ, գուցե:
ՊՈԵՏ — Էլի՞՝ չգիտեմ: (Արդեն հարբած:) Չգիտեմ չկա՛, չպիտի՛ լինի: Զղջում էլ չկա: Բայց պիտի՛ լինի: Խաղ է աջ ու ձախ, իսկ ես՝ ապաշնորհ խեղկատակս, խաղալ չգիտեմ: Կյանքս էլ անցավ՝ չսովորեցի: Խաղալով հասանք անխաղ փուչ կյանքի, բայց այդպես կորցրինք մի թանկ բան կյանքից՝ խաղը հիրավի: Ոչ վերջ կա, ոչ՝ սկիզբ, կամ էլ վերջից է սկսվում… (Գայթում է:) …ամեն ինչ:
ԿԻՆ — (պահելով նրան): Ամեն ինչ ունի շարունակություն:
ՊՈԵՏ — Հա՞: Բայց ինչպիսի՞:
Մեր կյանքը… ասեմ մի չքնա՜ղ… ջադո՛ւ,
Զոհաբերության մեծ հրապարակ՝ եսապաշտության տոնահանդեսում,
Բիրտ լլկանքների օվկիանոս է ծակ:
Շղթայահալած, անիշխան ու խորթ,
Ստրկամտորեն չարակամ ու բութ,
Անկուշտ, նախանձոտ, կեղծամափոշոտ
Կրքախաղերի դիրիժոր անգութ:
Քաղցրահամ պտուղ՝ քաղցդ սաստկացնող,
Մեղրածոր գինի, բայց՝ վայրագացնող,
Ցավուվշտի մեջ շատացող արցունք,
Արարչանքների մոռացված բարձունք:
Թե սիրո կրակ՝ բաժանման մոխիր,
Թե տաքուկ օջախ՝ և հոգու զնդան,
Տաժանավայրը մեծ դատաստանի.
Անվերջ մեղսատեղ, հավերժ քավարան:
Ե՛վ թատերաբեմ, և՛ դավի կուլիս,
Ե՛վ մեղսաթաթախ, և՛ մաքրամաքուր
Հոգիների փոս-փորձարան մարդու՝
Այդ կյանքը՝ որպես մի չքնա՜ղ ջադու:
ԿԻՆ — Տառապել ես շատ, ես հասկանում եմ:
ՊՈԵՏ — Դու չե՞ս տառապում:
ԿԻՆ — Կարևոր չէ դա:
ՊՈԵՏ — (լացակումած): Ինչո՞ւ ետ եկար: (Խմիչք է փնտրում:)
ԿԻՆ — Միայն քեզ համար:
ԸՆԿԵՐ — (վերջապես ուտելն ավարտելով): Դե, ես գնացի: Իսկ դու մտածիր՝ փորդ չի ծակի ավելորդ փողը: (Գնում է:)
ՊՈԵՏ — (Կնոջը): Ինձ համար չարժեր:
ԿԻՆ — Չգիտեմ… գուցե: Բայց անկարող եմ առանց քեզ ապրել:
Պոետը, գլուխն առած ափերի մեջ՝ արտասվում է:
ԿԻՆ — Չես ներում դու ինձ:
ՊՈԵՏ — Ես հիմա այն չեմ: Կարգին գործ չունեմ: Ի՞նչ կուզես՝ անեմ:
ԿԻՆ — Ինչ հարմար գտնես:
ՊՈԵՏ — Բայց ես երգիչ եմ…
ԿԻՆ — …ու նաև՝ պոետ:
ՊՈԵՏ — Առաջարկում են… (Ապարդյուն փնտրելով ինչ-որ բան:) Սիրունացել ես:
ԿԻՆ — Չես ներում դու ինձ:
ՊՈԵՏ — Ես ո՞վ եմ ախր՝ ներեմ, չներեմ: (Նյարդայնանալով:) Ի՞նչ ներել, ի՞նչ բան: Ներման հարց չկա:
ԿԻՆ — Արի տուն գնանք:
ՊՈԵՏ — (խմելով): Հիմա կգնանք:
ԿԻՆ — (սրճարանատիրոջը): Կարո՞ղ եմ խնդրել, որ ճամպրուկներս…
ՍՐՃԱՐԱՆԱՏԵՐ — Այո, հենց հիմա կտանեն, տիկին:
ԿԻՆ — (վճարելով): Շնորհակալ եմ:
Սպասուհին փորձում է վերցնել շիշը, Պոետը չի թողնում,
գրպաններն է քրքրում: Կինը փորձում է նրա փոխարեն վճարել:
ՊՈԵՏ — (սաստելով նրան): Դու գնացիր, որ գտնես ինքդ քեզ ու կապիտալդ:
ԿԻՆ — Ապրելու միջոց:
ՊՈԵՏ — Ապրուստի միջոց: Եվ ուզում էիր վայելել կյանքը, քանի պառավ չես: Գտար, ետ եկար… թե չէ չէիր գա, ես քեզ լավ գիտեմ: (Վճարելով:) Ուրեմն, ես էլ… Դե, քեզ ո՞նց ասեմ… Առաջարկում են եկամուտով գործ: Ինչ որ ուզենաս, հաստատ կլինի, ոսկի, բաց ճամփա, ճոխ-ճոխ… ուտելիք: Պարահանդեսներ, ընդունելություն, առատ նվերներ, փափկասուն կենցաղ: Հասարա՜կ — ությո՜ւն քո շուրջը վխտող, աջ ու ձախ քծնող ու քեզ նախանձող…
ԿԻՆ — Ես դրանց համար քեզ մոտ չէի գա:
ՊՈԵՏ — Դե, որ այդպես է՝ վերցրու: (Վերջապես գտնելով փնտրածը:) Սա կարդա: (Սպասուհուն գրկելով:) Միակ բանն է, որ կստանաս ինձնից… Չեմ թաքցրել ես ոչինչ քեզանից:
ԿԻՆ — Վաղուց ես գրել, բայց չես ուղարկել:
ՊՈԵՏ — (համբուրելով սպասուհուն): Վախեցա՝ հանկարծ ու չհավանես:
ԿԻՆ — Չմահավան չեմ:
ՊՈԵՏ — Բայց խիստ աչք ունես: Իսկ այդտեղ ամբողջ հոգիս է դրված:
ԿԻՆ — Քո ամբողջ հոգին ինձ ես նվիրել՝ դե տուր, տանում եմ:
ՊՈԵՏ — Ես քեզ քիչ էի՝ հոգիս ես տանում…
ԿԻՆ — (կիթառը վերցնելով): Տանում եմ, տանում…
ՊՈԵՏ — (մոտենալով նրան): Դու տուն ես գնում… ինձ հետ միասին:
Հեռանում են: