Աղասի ԱՅՎԱԶՅԱՆ / «ԲԻԼԻԱՐԴ»
Աղասի ԱՅՎԱԶՅԱՆԻ «ԲԻԼԻԱՐԴ» պիեսը տպագրվել է «Դրամատուրգիա» հանդեսի 2004 թ., թիվ 6-7-ում
Թատրոնը ևս ասելիք ունի։ Բեմահարթակի վրա արհեստավարժ թատերական կառույց սարքելուց բացի նա ասելիք ունի։ Ազգային թատրոնը… Մեր ճակատագրի պայթուցիկ ու դառնաղի, հուսավառ ու պարադոքսալ ելևէջները, նրա մշակույթի բազմաշերտ դրսևորումները ազգային յուրահատուկ ու անկրկնելի գեղագիտության և ասելիքի շտեմարան է։ Սակայն որը տակավին չի օգտագործված կամ գաղթականի կարգավիճակով կիսատ—պռատ, անհարազատ հանդերձանքով ի հայտ է բերվել օտար բեմերում։
ԱՂԱՍԻ ԱՅՎԱԶՅԱՆ
ԲԻԼԻԱՐԴ
Գործող անձինք
ՄԱՐԿՅՈՐ
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ
ԿԼՈՈԻՆ — քրեական հեղինակություն
ԳՆԴԱՊԵՏ — Պետանվտանգության նախկին աշխատակից
ԴԵՐԱՍԱՆ
ՄԱՐԱ – Կլունի ընկերուհին
ՎՈԲԼ – գող ռեցիդիվիստ
ԿԱՊԻՏԱՆ – քրեական հետախուզության պետ
ԾԱՂՐԱՆԿԱՐԻՉ
ՎԿԱ՝ հանդիսականների միջից
Բեմի կենտրոնում՝ մեկ բիլիարդ։ Դիմացի պատին՝ չափազանց խոշոր թվանիշերով ժամացույց։ Երկու՝ աջ և ձախ կողմերից, մետր և կես բարձրության վրա ներս եկող աստիճաններով դռներ, որ նշանակում է՝ բիլիարդանոցը նկուղային է։ Մարկյորը խոզանակով սրբում է բիլիարդի մակերեսը։ Ժամացույցը զարկում է տասներկու անգամ։ Գիշեր է։ Ներս է մտնում Դատարկաշրջիկը, աչք ածում շուրջը ու, երկար ընտրելով նստելու տեղ, վերջապես հետույքը վարանքով իջեցնում է առանձին դրված վիեննական աթոռին, որը տարբերվում է մնացած աթոռներից իր հնությամբ։ Աթոռը ճռռում է և գրավում Մարկյորի ուշադրությունը, թեպետ նա արդեն տեղյակ էր Դատարկաշրջիկի ներկայությանը՝ նրա ներս մտնելու պահից։
ՄԱՐԿՅՈՐ — (առանց շրջվելու)։ Ըհը՛…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (նայում է չորս կողմը՝ որոշելու համար, թե ում է ուղղված այդ «ըհը»–ն։ Տեսնում է, որ մարդ չկա)։ Ի՞նչ…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (ուշացած)։ Ասում եմ՝ ուրիշ տեղ է՞լ ես լինում…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (ուշացած, ժպտադեմ)։ Ըհը՛։
ՄԱՐԿՅՈՐ – Ի՞նչ՝ ըհը։
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Լինում եմ։
ՄԱՐԿՅՈՐ — Որտե՞ղ…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Դատարանում…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (շրջվում է նրա կողմը)։ Դատարանո՞ւմ… Ինչո՞ւ…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (ուսերն է թոթվում)։ Եսիմ…
ՄԱՐԿՅՈՐ — Էդ ե՞րբ ես հասցնում։
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Առավոտյան…
ՄԱՐԿՅՈՐ — Բա ե՞րբ ես քնում…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (ուսերն է թոթվում): Եսիմ…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (դադարում է իր աշխատանքը և ուշադիր դիտում նրան՝ ասես աոաջին անգամ է տեսնում, չնայած Դատարկաշրջիկը բիլիարդանոցում ամեն օր է լինում)։ Էստեղից գնում ես գիշերվա ժամը չորսի կողմը… Բա ե՞րբ ես քնում… Չե՞ս քնում…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (ուսերն է թոթվում): Եսիմ…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (խնդմնդում է)։ Զարմանալի տղա ես…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (նույնպես խնդմնդում է)։ Ասում են։
ՄԱՐԿՅՈՐ — (շարունակելով իր գործը)։ Դատարանում ի՞նչ գործ ունես…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Հետաքրքիր է…
ՄԱՐԿՅՈՐ – Ի՞նչն է հետաքրքիր…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (նորեն ուսերն է թոթվում)։ Եսիմ… Հետաքրքիր է… (Անվստահ։) Մարդիկ են…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (զարմացած)։ Մարդի՞կ… Մարդիկ ամեն տեղ են…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Էնտեղ ուրիշ է…
ՄԱՐԿՅՈՐ — Ուրի՞շ է… Ի՞նչն է ուրիշ…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Եսիմ… Ճիշտ ու սխալ են…
ՄԱՐԿՅՈՐ — Ամեն տեղ էլ ճիշտ ու սխալ կան…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Դատարանում երևում են…
ՄԱՐԿՅՈՐ — Երևո՞ւմ են… Ի՞նչը…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Ուժեղն ու թույլը… Մեղավորն ու անմեղը…
ՄԱՐԿՅՈՐ — Քո ինչի՞ն է պետք…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (ժպտում է)։ Եսիմ։ Հետաքրքիր է…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (մտածում է, ավելի մտերմիկ)։ Ուզում ես իմանալ՝ ինչպես ապրե՞լ… (Լուռ շարունակելով մաքրել խաղագնդերը։) Ուժե՞ղ լինել, թե՞ թույլ… Բարի՞ լինել, թե՞ դաժան… Սիրե՞լ, թե՞ ատել…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (մանկանման ծիծաղում է, և ծիծաղը պարունակում է ամաչկոտ համաձայնություն Մարկյորի ասածի հետ)։
ՄԱՐԿՅՈՐ — (քնքշորեն)։ Էստեղ է՞լ ես փնտրում նույն բաները…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (ծիծաղը նույն համաձայնությամբ շարունակվում է)։
ՄԱՐԿՅՈՐ — Սովորել, աշխատել չե՞ս ուզում…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (դեռ ուսերն է թոթվում, զգացվում է, որ այդ հարցն ինքը հաճախ է լսում և իրեն հաճելի չէ, հետո Մարկյորին անպատասխան չթողնելու համար արտաբերում է)։ Կհասցնեմ…
ՄԱՐԿՅՈՐ — Էլ ե՞րբ… Քանի՞ տարեկան ես…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (չի ուզում պատասխանել, երկարաձգում է)։ Քսանվեց…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (բեղերի մեջ ինչ—որ անլսելի բան է քրթմնջում)։ Ես քսանվեց տարեկանում երկու երեխա ունեի… (Խաղագնդերը եռանկյունաձև դասավորում է բիլիարդի վրա ու մի գունդը ընդգծելով դնում դրանց դիմացը։) Էդ հարցում ո՞նց ես…
Դատարկաշրջիկը ուսերը թոթվելով պատասխան է փնտրում և մինչև ինչ—որ բան կարտաբերի, դուռը շրխկոցով բացվում է, և հայտնվում է Գնդապետը՝ քաղաքացիական հագուստով։
ԳՆԴԱՊԵՏ — (Մարկյորին)։ Ես առաջինն եմ էսօր… Ուրիշ մարդ—մուրդ չկա՞…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (գիտի, որ Դատարկաշրջիկը հաշվից դուրս է. նրա ներկայությունը իր այցելուներից ոչ մեկը չի նկատում։ Նայելով Դատարկաշրջիկի կողմը)։ Չէ… Դեռ ոչ ոք չի եկել…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (հանում է պիջակր, կախում հենց Դատարկաշրջիկի գլխավերևում գտնվող կախիչին, և պիջակի փեշերը ծածկում են Դատարկաշրջիկի դեմքը, հետո վերցնում է կիյը, կավճապատում գլխիկը, մոտենում բիլիարդին, հարվածում և ցրում է գնդերի շարվածքը)։ Երեկ է՞լ չի երևացել…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (գիտե՝ ում մասին է խոսքը)։ Որտե՞ղ…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (դժգոհության գրգիռով)։ Էստե՛ղ, էստե՛ղ… Բա էլ որտեղ…
ՄԱՐԿՅՈՐ — Չի երևացել…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (ուժեղ հարվածելով գնդին, սպառնալից)։ Լա՜վ, լա՜վ… (Տնտղում է գնդերը։) Երբ Կլոունը գա՝ ի՛մ գնդերը կհանես… (Հարվածում է գնդին։) Լսեցի՞ր…
ՄԱՐԿՅՈՐ — Լսեցի։
ԳՆԴԱՊԵՏ — Բա ինչի՞ ձեն չես հանում։
ՄԱՐԿՅՈՐ — (խոսակցությանը ուրիշ ուղղություն տալու նպատակով, քաղցրահայացք)։ Վահանն է գալու։
ԳՆԴԱՊԵՏ – Ի՞նքն ասաց… (Պատասխանի չսպասելով։) Որ գալիս է՝ ի՞նչ է անելու… Պարտքերի մեջ խրվել է։ Ինձ Կլոո՛ւնն է պետք… Կլոո՛ւնը… (Ուժգին հարվածելով գնդին։) Կլոո՛ւնը…
Դռան մեջ հայտնվում է Դերասանը, վաղվաղակի իջնում աստիճաններով՝ ընթացքում սրբելով դեմքի գրիմը։
ԴԵՐԱՍԱՆ — (վռազկոտ)։ Ներկայացումը դեռ չվերջացած՝ ես այստեղ եմ… (Շուրջն է նայում։) Ո՞ւր է… (Տեսնելով, որ ուրիշ մարդ չկա, թևաթափ։) Չի եկել… Ես էլ ոտ ու ձեռ էի ընկել…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (ծիծաղում է՝ առանց շրջվելու նրա կողմը, հարվածում է գնդին)։ Ոչինչ չես կորցրել… Թատրոնում հիմա ծափահարող չկա…
ԴԵՐԱՍԱՆ — Հա, էլի՜…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (շարունակելով գլորել գնդերը)։ Ի՞նչ էիր մտածում, երբ դերասան էիր դառնում…
ԴԵՐԱՍԱՆ — (մոտենալով բիլիարդին, որոշ ժամանակ հետևում է Գնդապետի խաղին։ Բարեկամաբար կատակելով)։ Էն էի մտածում, ինչ դու, երբ էնկավեդեի աշխատակից դարձար։
Գնդապետը շարունակելով գնդերի հետ իր խաղը, դեռ վերաբերմունք չի ցուցաբերում, հետո հանկարծ շեշտակի շրջվում է և կիյով հարվածում Դերասանի գլխին։
ԴԵՐԱՍԱՆ — (վախեցած ընկրկելով)։ Ի՞նչ եղավ… Ի՞նչ եղավ…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (կիյը մեկնում է, որ նորից հարվածի, Դերասանը փախչում է մի կողմ)։ Խոսքդ ճանաչիր… Ժամանակը փոխվել է, բայց մարդիկ մնացել են նույնը… Իմ ու քո հարաբերությունը չի փոխվել… Ես էլի ես եմ, դու էլի դու ես…
ԴԵՐԱՍԱՆ — (փորձում է ժպտալ)։ Հանաք արեցի… Նեղանալու ի՞նչ կար…
ԳՆԴԱՊԵՏ — Հանաք բեմում կանես… Հանաքչի;… Հայրդ էլ է հանաք արել քեզ շինելու ժամանակ…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (և՛ անհարմար զգալով, և՛ երկյուղելով)։ Գնդապե՜տ…
Դատարկաշրջիկը փոխում է իր տեղը։
ԳՆԴԱՊԵՏ — (ասես ոչինչ չի պատահել, Դերասանին)։ Արի մի պարտիա խաղանք՝ մինչև Կլոունը կերևա…
ԴԵՐԱՍԱՆ — (հանձնվելով իրադրությանը, բռնաձիգ հաճոյակամությամբ վերցնում է կիյը և, կավճապատելով նրա գլխիկը, հետևում է Գնդապետին՝ սպասելով խաղը սկսելու նրա առաջարկին)։
ԳՆԴԱՊԵՏ — (վերջապես նայում է նրա կողմը և փռթկում՝ մատը տնկելով Դերասանի վրա՝ չի կարողանում ծիծաղը ընդհատել)։ Է՜դ… է՜դ… է՜դ…
Մարկյորը հասկանում է Գնդապետի ծիծաղի պատճառը և մոտենալով Դերասանին՝ մատնացույց անում նրա բեղը։
ԴԵՐԱՍԱՆ — (խնդմնդալով, մոռացած՝ դնովի բեղը պոկում է քթի տակից)։ Իսկապես…
ԳՆԴԱՊԵՏ – Արի՛, արի՛, հավաքիր գնդերը…
Դերասանը խաղագնդերը հավաքում է եռանկյունաձև սարքի մեջ և սպասում Գնդապետին։
ԳՆԴԱՊԵՏ — (հարվածելով գնդին)։ Տեսնո՞ւմ ես, ինչ—որ բեմում ես անում, կյանքում չես կարող…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (բիլիարդանոցում համերաշխության մթնոլորտ ստեղծելու միտումով)։ Դրա համար էլ դերասան է… Ամեն մեկին ի՛ր բաժինն է հասել…
ԳՆԴԱՊԵՏ — Էդ մեկը ճիշտ է… (Մի քանի հարված կատարելուց հետո։) Բայց էնքան էլ արդարացի չէ… Դու, օրինակ, քանի՞ շքանշան ունես Երկրորդ համաշխարհայինից… (Մարկյորը ձայն չի հանում։) Հը՞… Սուս ես կացել… Բլուզդ ծակռտած է շքանշաններից, բայց ի՞նչ ես անում… Բիլիարդանոցի կեղտն ես մաքրում… Եղա՞վ… Արդա՞ր է… Իմ ձեռքի տակի խլնքոտ լեյտենանտը էսօր ազգային ժողովում է նստել ու քիթն է քչփորում… Ինձ թոշակ են տալիս… Լավ է՝ չեն նստեցրել… (Ընդգծված հարված է հասցնում գնդին։) Կամ թրխկացրել… Էսօր դա ավելի հեշտ են անում… (Նորից հարվածում է գնդին՝ հարվածն իր խոսքի ուղեկցությունը դարձնելով։) Առաջ դա թաքուն էր արվում, գիշերներով, աչքից հեռու, նկուղներում, հիմա փողոցներում, հենց սեփական տան առջև լեշը փռում են… Ի՞նչ է փոխվել… (Ձգված կանգնում է, այս ու այն կողմ նայում՝ փնտրելով արժանավոր ունկնդիր, դեռ Մարկյորին է ուղղում խոսքը։) Հազար դոլարով արվում է… (Ապա սևեռվում է Դերասանին։) Դու կարո՞ղ ես…
ԴԵՐԱՍԱՆ — (հաճոյակամ ժպտում է)։ Չգիտեմ…
ԳՆԴԱՊԵՏ – Գիտե՜ս… գիտե՜ս… լավ էլ գիտես…
Գնդին հարվածելու Դերասանի հերթն է։ Հարվածն անհաջող էր։
ԳՆԴԱՊԵՏ — (խոսքը վերաբերում է և՛ գնդին կատարած Դերասանի անհաջող հարվածին, և՛ նախորդ իր ասածին)։ Չե՛ս կարող… Կարողները անում են, անկարները՝ չեն անում… Եվ միշտ չեն արել… Եվ չեն անելու… Էդ ուժը ամեն մարդու չի տրված… (Հարվածելու իր հերթն է։ Երկար նշան է բռնում։) Կարծեմ՝ ձերոնցից մեկին սպանել են…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (ուշադրությունը լարելով)։ Ո՞ւմ…
ԴԵՐԱՍԱՆ – Մերոնցի՞ց…
ԳՆԴԱՊԵՏ — Ձերոնցից… Նկարիչը ձերոնցից չէ, բա ի՜նչ է… Դրա նման մի բան… Կամ՝ գրող՞ Մի խոսքով՝ նախամուտքում սպանել են…
ՄԱՐԿՅՈՐ — Ո՞վ է… Ես շատերին ճանաչում եմ… Մեկ—մեկ գալիս են ինձ մոտ…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (ցածրաձայն)։ Ո՞վ է սպանել… (Նրան ոչ ոք չի լսում, կամ չլսելու են տալիս։)
ԳՆԴԱՊԵՏ — (Դերասանին)։ Կարծում եմ՝ ձերոնցից մեկի պատվերով է… Շատ եք իրար նախանձում… Փոքրիկ ամանի մեջ իրար ուտում եք… Պուճուր երկրի հատկությունն է…
ԴԵՐԱՍԱՆ — Չի կարող պատահել…
ԳՆԴԱՊԵՏ – Կարո՛ղ է։ Փողն ամե՛ն ինչ կարող է… Դու չե՞ս երգել Մեֆիստոֆելի արիան. «Люди гибнут за металл… Сатана там правит бал…»։ Եվ այլն…
ԴԵՐԱՍԱՆ — Մեզ որտեղի”ց փող…
ԳՆԴԱՊԵՏ — Բա էլ ինչի՞ ես գալիս բիլիարդանոց…
ԴԵՐԱՍԱՆ — Դա ի՜նչ փող է…
ԳՆԴԱՊԵՏ — Ձերոնցից մեկը, կարծեմ, շատ մոտ է քրեական ղեկավարության հետ…
ԴԵՐԱՍԱՆ – Մերոնցի՞ց…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (դժգոհության գրգիռով)։ Ձերոնցի՛ց… Գրող էր, դերասան էր, նկարիչ էր… չեմ իմանում… Մի զիբիլ է… Եթե սպանվածը նկարիչ է, ուրեմն նկարչի ցանկությամբ է արվել… Եթե գրող է՝ գրողի պատվերով… (Հարվածում է գնդին։) Առաջ դանոսներով էիք իրար ոչնչացնում, հիմա՝ կոռուպցիայով… Մե՛զ էիք մեղադրում…
ԴԵՐԱՍԱՆ — (անհամբեր ու չմտածված)։ Բայց դո՛ւք էիք… (Պապանձվում է՝ տեսնելով իրեն ուղղված Գնդապետի հայացքը։)
ԳՆԴԱՊԵՏ – Ի՞նչ… մենք…
ԴԵՐԱՍԱՆ — (ծամծմում է ասելիքը, վերջը պոռթկում է)։ Մե՞նք էինք լագերները կազմակերպել… Մե՞նք էինք խրախուսում լրտեսությունը… Մե՞նք էինք արգելում Դոստոևսկի ու Չարենց…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (առաջին անգամ է տեսնում Դերասանին ընդվզելիս, և ժամանակների ընթացքում նրանց փոխհարաբերության մշակված—կարծրացած մոդելի փլուզումը անակնկալի բերելով Գնդապետին, նաև փոխում է նրա պահվածքը)։ Պա՜հ, պա՜հ, պա՜հ… (Դժվարանում է միանգամից վերականգնել իր վարքը նրա նկատմամբ և ինքնըստինքյան կատակախառն կեցվածք է ընդունում։) Հարաբերությունների պերեստրոյկա՞ ես անում… Չե՞ս իմանում, որ դրա վերջը տխուր է լինում…
Հոգեբանական նոր իրադրություն է առաջացել, և բոլորն էլ շվարած են. օդի մեջ լարված անորոշության կա։ Մարկյորը ցանկանում է միջավայրը սովորականացնել։
ՄԱՐԿՅՈՐ — (այս ու այն կողմ է նայում, ի վերջո գտնում է լարվածությունը մարելու միջոց. պահարանից հանում է նոր կիյ և մոտենում Գնդապետին)։ Ընկեր գնդապետ, էս կիյը տեսած չկաս… Բելգիայից նոր են բերել…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (ակամա դիտում է կիյը, բայց արձագանքը անաշխույժ է)։ Ոչինչ…
Դուռը բացվում է, և ներս է մտնում Կլոունը՝ իր հետ բերելով Ծաղրանկարչին, Մարային։ Աղմկալի մթնոլորտ է ներմուծվում բիլիարդանոց։
ԿԼՈՈՒՆ — (աշխույժ)։ Բարի օր… չէ, երեկո…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (նայում է ժամացույցին)։ Գիշեր…
ԿԼՈՈՒՆ — Թող լինի գիշեր… Ուրեմն՝ բարի գիշեր… (Մոտենում է, ձեռքով բարևում Մարկյորին, հետո ձեռքը մեկնում է Գնդապետին, որը ձեռքի փոխարեն կիյն է մեկնում, ու Կլոունը ներողամտաբար ժպտալով, ձեռք է տալիս կիյին և համբուրում փայտի գլխիկը։) Ո՞նց ես…
ԳՆԴԱՊԵՏ — Ոնց որ տեսնում ես…
ԿԼՈՈՒՆ — (ցուցադրական տարակուսանքով)։ Դու չէ… Ես սրա՛ն եմ հարցնում… (Փարվելով կիյին։) Իմ քնքուշ բարեկամին… (Խոսում է կիյի հետ։) Ջանիկս, քաղցրիկս, էսօր հո չե՞ս դավաճանելու… Ես քեզ համար ամերիկյան կավիճ եմ բերել… Կզարդարեմ քեզ… Դու օրգազմ կունենաս ինձ հետ…
Նրա հետ եկածները ծիծաղում են, ժպտում է նաև Դատարկաշրջիկը, նրան ոչ մեկը չի նկատում։ Գնդապետը Կլոունի ձեռքից խլում է կիյը:
ԳՆԴԱՊԵՏ — Սա քոնը չի։
ԿԼՈՈՒՆ — (խաղուն)։ Ա՜հ, ներեցեք, սա ձե՛ր կինն է… ներողություն՝ ձեր կիյը… Ակամայից սիրեկան դարձա… Բայց ոչ ձեր կնոջը, այլ ձեր կիյի…
Ընդհանուր ծիծաղը սաստկանում է։
ԳՆԴԱՊԵՏ — (հերսոտ, բայց անպաշտպան ու մոլորված)։ Դե՛, դե՛… Չափդ ճանաչիր… (Հիմա Գնդապետը այլևս Դերասանի հետ եղած Գնդապետը չէ. Կլոունի հետ նա մի ուրիշ դրսևորույթ է ստանում, որից դուրս գալ չի կարողանում։) Խաղո՞ւմ ենք…
ԿԼՈՈԻՆ — (դիմում է իր հետ եկածներին)։ Խաղո՞ւմ ենք…
ՄԱՐԱ — (մի ոստյունով ցատկում է բիլիարդի վրա)։ Խաղո՜ւմ ենք… Թող գլորվե՛ն գնդերը… Փռվե՛ն բակսերը… Եվ փռվենք մե՛նք…
Դատարկաշրջիկը իր անկյունից դուրս է գալիս և հիացած ու զարմացած հետևում է Մարային։ Մարկյորը թեպետ ներգրավված է արտերևույթ իրարանցման մեջ, սակայն կողքանց նկատում է Դատարկաշրջիկի վիճակը։
ԳՆԴԱՊԵՏ — (տհաճություն է պատճառում այդ բոլորը, կիյը ցած է դնում։ Մարկյորին)։ Բիլիարդանոցդ երկրի պես բարդակ է դառել…
ԿԼՈՈՒՆ — (բռնում է Գնդապետի ֊թևը, և Կլոունը հիմա բոլորովին սթափ է)։ Սպասի՛ր… Մեր պայմանը մնում է… (Գրպանից հանում է մի կապուկ փող։) Տեսնո՞ւմ ես… Էսօրվա խաղի համար եմ բերել…
Գնդապետը ցույց է տալիս բիլիարդի վրա շարժումներ անող Մարային։
ԿԼՈՈԻՆ -Էդ հեչ… Նա թեթև է, բիլիարդը չի տուժի…
ՄԱՐԱ – Փոխարենը սեքսուալ եռանդով կլիցքավորվի…
ԿԼՈՈԻՆ — (խիստ)։ Իջի՛ր… Հերի՛ք է… (Հանկարծ շեշտակի ծիծաղում է։) Հետո, երբ այս ամբողջ մակերեսին կփռեմ դոլարներ, վրան ուզում ես պարի, ուզում ես ուրիշ բան արա… ՄԱՐԱ – Ուրի՛շ բան… ուրի՛շ բան…
Մարկյորը իբր թե օգնում է Մարային, սակայն իր գործողություններով ստիպում է իջնել բիլիարդից։
ԿԼՈՈԻՆ — (ցույց է տալիս իր հետ եկած Ծաղրանկարչին, որը հեռվում նստած նկարում է)։ Սովետական Միության լավագույն ծաղրանկարիչն էր… Չէին թողնում ծաղրել… Հիմա վերջապես իր ժամանակը եկավ… Ծաղրում է աջ ու ձախ, ծաղրում է ինձ ու քեզ… ծաղրում է աշխարհը… Անխե՛լք աշխարհը…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (իրադրությունից զզված)։ Ես չկամ քո ժամանակի մեջ… (Փորձում է գնալ:)
ԿԼՈՈԻՆ – Էէէ՜… Չեղա՜վ… Ուրախությունը՝ ուրախություն, հանաքը՝ հանաք, բայց մեր պայմանը մնում է նույնը… Մեծ խաղ…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (մրթմռթալով)։ Ինչ—որ հանաքչիները շատացել են…
ԿԼՈՈԻՆ – Մեե՜ծ խաղ…
ՄԱՐԱ – Մեե՜ծ խաղ…
Բոլորը շրջապատում են բիլիարդը։ Մարկյորը ավելացնում է լույսերը, և սկսվում է խաղը՝ մրցումը Գնդապետի ու Կլոունի միջև։ Որոշ ժամանակ բոլորը սևեռված են բիլիարդի վրա, որտեղ խաղը թեժանում է։ Ներս է մտնում Վոբլը։ Նա անհանգիստ է, աջ ու ձախ է նայում՝ գաղափար կազմելու համար, թե ով կա բիլիարդանոցամ, արագ աչք է ածում բոլորին և, փոքր—ինչ հանգստացած, մոտենում խաղացողներին ու երևութոտ հետաքրքրություն դրսևորում յուրաքանչյուր հարվածի նկատմամբ։
ՎՈԲԼ — (ցուցադրական աշխուժությամբ)։ Իսկական դուպլետ ա… Ձախ կողմից… (Խաղացողների հետ շարժվում է բիլիարդի շուրջը։) Մալադե՛ց… (Խոսքը Կլոունի հաջող հարվածի կապակցությամբ էր, և Գնդապետը խեթ հայացք է գցում նրա վրա։ Վոբլը ժպիտով հասկացնում է, որ ինքը միշտ Գնդապետի կողմն է եղել և հիմա ուղղակի ինքնաբեր բացականչություն էր՝ ընդհանրապես լավ հարվածի նկատմամբ։)
ՄԱՐԿՅՈՐ — (մոտենում է Դատարկաշրջիկին)։ Չհոգնեցի՞ր… Կեսգիշեր է… (Նայում է մեկ խաղացողների կողմը, մեկ՝ Դատարկաշրջիկի։) Մե՛ղք ես… (Շշուկով։) Սրանք չարժեն, որ գիշեր լուսացնես։
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Վոբլը տագնապած է…
ՄԱՐԿՅՈՐ — Դու էլ նկատեցի՞ր… (Ժպտում է։) Բոլորին ճանաչում ես… Դատարանում է՞լ ես բոլորին ճանաչում…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Եսիմ… Համարյա…
ՄԱՐԿՅՈՐ — Զարմանալի տղա ես… (Փոքր—ինչ ուշացումով։) Բժշկի չե՞ս գնացել…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Բժիշկ գոյություն չունի։
ՄԱՐԿՅՈՐ — (զարմացած, նրա նկատմամբ իր ունեցած սովորական, մեղմ նենգաժպիտ վերաբերմունքին ավելանում է նոր երանգ)։ Էդ ո՞նց… Ո՞նց թե՝ գոյություն չունի…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Եսիմ՝ չունի՛։ Մի՛ բժիշկ կա։ (Ցույց է տալիս առաստաղը։)
ՄԱՐԿՅՈՐ – Էստե՞ղ… Վերին հարկո՞ւմ…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (հազիվ է զսպում քրքիջը, և դա ավելի է ընդգծում նրա տարօրինակությունը)։ Չէ… Էլի վերևում…
ՄԱՐԿՅՈՐ — Վերևո՞ւմ…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ – Հա՛… Աստվա՛ծ։
ՄԱՐԿՅՈՐ — (նոր ուշադրությամբ դիտելով Դատարկաշրջիկին)։ Դու հավատացյա՞լ ես…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՋՐԻԿ — (հասարակի)։ Չէ։
ՄԱՐԿՅՈՐ — Բա էլ ո՞նց ես ասում։
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Գիտեմ, որ Աստված կա, բայց չեմ կարողանում հավատալ։
ՄԱՐԿՅՈՐ — (երկար մտածում է)։ Դաա՜… Զարմանալի տղա ես… Չես հավատում ու գիտես, որ կա՞։
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ – Հա՛… Ուզում եմ հավատալ՝ չի ստացվում։
ՄԱՐԿՅՈՐ — (լռությունից հետո)։ Որ ուզում ես՝ մի օր կհավատաս։ Դեռ ժամանակ ունես։ Կյանքը դեռ չի սեղմել։
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (հասարակի)։ Չի՞ սեղմել… Սեղմե՛լ է։
ՄԱՐԿՅՈՐ — Ուրեմն՝ քիչ է սեղմել… Կյանքի ծանրությունը չափ ու ձև չունի։
Բիլիարդի շուրջը իրարանցում է տիրում։ Գնդապետը, որի գործերը լավ չեն, սրտնեղում է։
ԳՆԴԱՊԵՏ — (Կլոունին)։ Ո՛տքդ, ո՛տքդ… բորտից իջեցրու…
ԿԼՈՈԻՆ – Ըհը՛, սիրելի՛ս իմ, թանկագի՛նս… Ուզում ես՝ մի ոտքի վրա խփեմ…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (ավելի գրգռված)։ Դե՛, դե՛… Ֆոկուսներդ թող… Դու քե՛զ ձեռ առ…
ԿԼՈՈԻՆ — (հարվածում է գնդին և հաջող է ստացվում։ Հանգիստ)։ Շա՜տ լավ, ես ի՛նձ ձեռ կառնեմ… և գնդերը կուղարկեմ… (Քննախույզ հայացքով նայելով գնդերի դասավորությանը։) От своего – дуплет правый угол…
Գունդն ընկնում է ցանցը, և պայթում է համընդհանուր ծիծաղ։ Ներս է մտնում քրեական հետախուզության աշխատակիցը՝ Կապիտանը, և անհանգիստ շուրջը նայում։ Վոբլը իրար է անցնում, թոհուբոհի մեջ խուսանավելով մոտենում է Դատարկաշրջիկին։
ՎՈԲԼ — (շշուկով)։ Ապե՛ր, բիլիարդի սեղանի ոտքի տակ ա… Վերցրո՛ւ… Կանե՛ս, ապեր…
Քրեական հետախուզության աշխատակից Կապիտանը մոտենում է Վոբլին։
ԿԱՊԻՏԱՆ — Էլի կորա՞ր…
ՎՈԲԼ — Ո՞ւր կորա… Հրե՛ս ըստեղ եմ… Բիլիարդ եմ խաղում… Ի՞նչ կա…
ԿԱՊԻՏԱՆ — (խուզարկում է Վոբլին)։ Կգաս ինձ հետ…
ՎՈԲԼ — (ցուցադրական վրդովմունքով)։ Ի՞նչ ա, ես ձեր դեժուրնի հանցագո՞րծն եմ…
ԿԱՊԻՏԱՆ — Առանց ղալմաղալի… (Մարկյորին ու մնացածին։) Շարունակե՛ք խաղը… (Վոբլին.) Առա՛ջ անցիր։
ՎՈԲԼ — Ո՞ւր…
ԿԱՊԻՏԱՆ — Դու գիտես՝ ուր… Շատ մի խոսի…
ՎՈԲԼ — (զավեշտորեն ընդգծված սիրալիրությամբ)։ Լավ… Ախպերս… Քեզ հետ՝ թեկուզ աշխարհի ծերը։
ԿԱՊԻՏԱՆ – Կատակո՞ւմ ես… Գնանք՝ ես կկատակեմ…
ՎՈԲԼ — Ուրախությամբ ականջ կանեմ… (Նայում է բոլորի կողմը, ինքնավստահություն դրսևորելով։) Կվերադառնամ՝ մի պարտիա իմն ա։
Կապիտանը Վոբլին տանում է։ Որոշ ժամանակ իրար են նայում մնացածը, հետո նորեն մտնում են իրենց խաղային կրքերի հունը։
ԿԼՈՈԻՆ — Շարունակենք…
Մարան մոտենում է Ծաղրանկարչին, նայում նրա արած նկարին, անզուսպ ծիծաղում, ապա նրա ծիծաղը քրքիջի է վերածվում, և քրքիջը ինքնաբավ է, ասես կապ չունի ծաղրանկարի հետ, բիլիարդանոցը իր իշխանության տակ վերցնելու միտում է, իր ներկայությունը լկտիությամբ գերակայելու մղում։
ԿԼՈՈԻՆ — (առանց Մարայի կողմը նայելու)։ Շարա՛պ… (Մարան ավելի մեղմ, սակայն շարունակում է հռհռալ։ Կլոունի ձայնը կոշտ ու ազդեցիկ է դառնում։) Շարա՛պ… ասացի… փակի՛ր Վեզուվիդ… (Գործնական, սևեռվելով խաղագնդերի վրա։) Շարերիս լսողությունը վիրավորվում է։
Մարան սսկվում է, բայց նստում է Ծաղրանկարչի ծնկներին։ Ազդրերը մերկացնելով, նայում է Գնդապետին՝ կանացի բարեմասնությունների գայթակղությամբ ձեռ առնելու համար տարեց՝ անցյալում իր նմաններին պատժող կազմակերպության ներկայացուցչին։ Գնդապետը նկատում է Մարայի կեցվածքը, սակայն դժգոհության նշույլ չի հայտնվում նրա դեմքին։
ԳՆԴԱՊԵՏ — (Կլունին)։ Դիպուկությունդ երևի արդեն նվազել է, Կլոուն, եթե գործի ես դնում (կիյը մեկնելով Մարայի կողմը) բոզիդ հնարքները։ Բայց դա ինձ վրա չի գործի, իմ ձեռքերը ամուր են։
ՄԱՐԱ — (խայթված)։ Ոչ թե ձեռքերդ են ամուր, այլ ուրիշ բանդ է թուլացել, Գնդապե՛տ… Դա կոչվում է իմպոտենցիա…
ԿԼՈՈՒՆ — (սևեռվածության թիրախ պահպանելով գնդերը։ Հանդիմանանքի երանգով)։ Մարա՜…
Գնդապետը կիյը շպրտում է Մարայի վրա, բայց ձողը կպչում է Դատարկաշրջիկին, որը բարձրացնելով կիյը հատակից, հանձնում է Գնդապետին։
ԳՆԴԱՊԵՏ — (ատամների արանքից, Մարային)։ Ձեռքս ընկնեիր՝ ես քեզ ցույց կտայի… где раки зимуют…
ՄԱՐԱ — Անցան էդ ժամանակները, Գնդապե՛տ։
ԴԵՐԱՍԱՆ — (մոտենում է Մարային, աչքով անելով սրան՝ խոսում է Գնդապետին հաճոյանալու նպատակով)։ Գնդապե՜տը… Գիտե՞ս ի՜նչ էր Գնդապետը… (Շարժուձևով նկարագրում է նրա ինչ լինելը։) Գնդապետ էր, է՜…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (Դերասանի խոսքից փոքր-ինչ մեղմանալով. Մայային)։ Ա՜յ աղջի… Հայ կին ես, մի քիչ ամոթ պիտի ունենաս, չէ՞…. Տես, դու մենակ քանի տղամարդու մեջ ինչե՜ր ես անում… (Հաշվում է ներկաներին։) Վեց հոգի ենք…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (Մարկյորին, մտերմաբար): Ինձ չհաշվեց։
ՄԱՐԿՅՈՐ — (ժպտաշուրթ)։ Հա… Երևի չի տեսել։
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Ես միշտ էստեղ եմ…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (կատակով)։ «Անտեսանելի մարդը» կինոն տեսե՞լ ես…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (ուրախ)։ Տեսել եմ… Լավ ֆիլմ է։
Կլոունը գնդերը իրար ետևից գցում է ցանցերը, ինչը ավելացնում է գրգիռը՝ արդեն բավականաչափ բորբոքված Գնդապետի։
ԿԼՈՈՒՆ — (Գնդապետին)։ Ցնցի՛ր հարյուրը…
ԳՆԴԱՊԵՏ – Ի՞նչ… Չե՞նք շարունակում…
ԿԼՈՈՒՆ — Շարունակում ենք… բայց ճիշտ կլինի, որ տանուլ տվածը դնես սեղանին։
ԳՆԴԱՊԵՏ — (նյարդերը տեղի են տալիս)։ Չե՞ս վստահում… Ինձ չե՞ս վստահում… (Կլոունը ուսերն է թոթվում, որն ավելի է ազդում Գնդապետի վրա։) Ի՞նձ… ԿԳԲ—ի գնդապետի՞ն… Առաջին անգա՞մ ենք խաղում… Առաջ վստահում էիր…
ԿԼՈՈՒՆ — (անտարբեր)։ Առաջ ուրիշ էր…
ԳՆԴԱՊԵՏ — Ես քեզ պարտք մնացե՞լ եմ… Ասա՛… Երբևիցե խաբե՞լ եմ…
ԿԼՈՈՒՆ — Առաջ քո վիճակը ուրիշ էր, Գնդապե՛տ… Ինքդ գիտես, էլի… (Ծուլորեն։) Ամեն ինչ փոխվել է… Փող ունե՜ս… չունե՜ս… ո՜վ գիտե… Մի՛ նեղանա…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (սաստիկ բորբոքված, գրպաններից հանում է փողերը, նույնիսկ մետաղադրամները և նետում բիլիարդի սեղանին)։ Ըհը՛… ըհը՛… ըհը՛…
Գնդապետի վիճակը ծիծաղ է առաջացնում համարյա բոլորի մեջ, բացի, թերևս, Դատարկաշրջիկից։ Հատկապես կծու են խնդմնդում Գնդապետի հասցեին Մարան ու Ծաղրանկարիչը, որը, հավանաբար, ծաղրանկարում է Գնդապետին։ Դա հավասարակշռությունից իսպառ հանում է Գնդապետին, և նա մոտենում է Ծաղրանկարչին, նայում նկարին, կոպտորեն առնում ձեռքից։
ԳՆԴԱՊԵՏ — (Ծաղրանկարչին, փրփուրը բերանում հազիվ է արտաբերում)։ Դո՞ւ… Դո՞ւ… Լակո՛տ… Դու է՞լ ռիսկ ես անում… Երկիրն էիր ծաղրում հեղինակությանդ համար, մոդայի համար… Մարդիկ կարծում էին՝ դիսիդենտ ես… Ճշմարտության, արդարության պաշտպան… և չէին կարող պատկերացնել, թե ինչպես էիր կուչ եկել իմ կաբինետում, լալկան աչքերով դանոս էիր գրում ընկերներիդ վրա… Մոռացե՞լ ես…
ԾԱՂՐԱՆԿԱՐԻՉ — (շփոթմունքի մեջ դես ու դեն է նայում)։ Ե՞ս… Ե՞ս… Էդ ե՞րբ… (Շինծու ծիծաղում է։) Ինչե՞ր եք ասում…
ԳՆԴԱՊԵՏ — Լավ է «Դուք»–ը չես մոռացել, լակո՛տ…
ԿԼՈՈՒՆ — (հաշվում է բիլիարդի վրա թափած Գնդապետի փողերը, վերցնում շահած գումարը)։ Լավ, Գնդապետ, հանգստացի՛ր, ամեն ինչ նորմալ է, ժամանակները փոխվել են… Մարդիկ ուրիշ են… Մի՛ նեղանա… Շարունակենք մեր խաղը… (Բարեհամբույր:) Դու լավ պարտնյոր ես…
ԳՆԴԱՊԵՏ – (հետզհետե հանդարտվելով): Քեզնից չէի սպասում… Քանի՞ անգամ եմ քո աֆյորաները ծածկել… Առանց ինձ Սիբիրում կսառեիր-կսատկեիր…
ԿԼՈՈՒՆ – (բարիշ, ժպտադեմ): Գնդապետ ջան… Մենք յուրայիններ ենք, իրար միշտ կհասկանանք… (Ծաղրանկարչին.) Ի՞նչ է… Կարո՞ղ ա նեղացնում ես մեր Գնդապետին:
ԾԱՂՐԱՆԿԱՐԻՉ – (առույգանալով): Չէ, Կլոուն… Ո՞նց կարող եմ… (Շուրջն է նայում:) Հրես, թո՛ղ Դերասանը ասի՝ վա՞տ եմ նկարել… Փիս բան կա՞ արածիս մեջ… (Նկարը դեմ է անում Դերասանին:) Ասա՛, արվեստի մարդ ես…
ԴԵՐԱՍԱՆ – (դիտում է նկարը, քթի տակ ժպտում, սակայն զսպում իր արտահայտությունը): Լավ է… Իսկական Գնդապետն է… Արվեստի լեզվով, իհարկե… Դե, Գնդապետն էլ արվեստ սիրող ու գնահատող է… Ուղղակի հիմա մի քիչ ջղայնացած է…
բոլերս պիտի ներկայանանք…
ԾԱՂՐԱՆԿԱՐԻՉ – Թող ուրիշնե՛րն էլ ասեն… (Մի պահ ուզում է Մարային դիմի, ապա նկատելով նրա ոչ նպաստավոր արտահայտությունը, դառնում է Մարկյորին:) Դու հո նեյտրալ մարդ ես, գիտեմ՝ Գնդապետին շատ ես հարգում… Ասա՛, վիրավորական բան կա՞ էստեղ…
ՄԱՐԿՅՈՐ – (դիտելով նկարը, անհաստատ, բռնաձիգ): Ոչինչ… Նորմալ է…
ՄԱՐԱ – (Կլոունին): Էս էլ ի՛ր ընկերը:
ԿԼՈՈՒՆ – (մատը դնելով շուրթերին, Մարային հասկացնում է՝ «Դու սուս կաց»: Գնդապետին): Տեսա՞ր, ամեն ինչ հարթ է… Իզուր էլ ջղայնանում ես… Արի խփի՛ քու սիրած շարը…
Գնդապետի դեմքին ժպտանման մի բան է հայտնվում: Կիյը երկար կավճապատում է: Դատարկաշրջիկն էլ էր փորձում տեսնել նկարը, բայց նրան պարզապես չնկատեցին: Եվ նա նորից տեղավորվում է իր աթոռին:
ԳՆԴԱՊԵՏ – (երկար ընտրելով գունդը, հարմարվում է բիլիարդի եզրին, իրեն պինդ ցույց տալու ճիգով կեցվածքավորվելով): От левого борта десятку ко мне в угол! (Ուժգին հարվածում է գնդին:)
ԿԼՈՈՒՆ – (հաճոյանալով): Թափդ չի պակասել, Գնդապետ…
ԳՆԴԱՊԵՏ – Բա ի՞նչ էիր կարծում… (Մեկուսի:) Վա՜յ քեզ չճանաչողին: (Մարկյորին.) Ի՞նչ ունես, բե՛ր:
ՄԱՐԿՅՈՐ – Օղի՞… Կոնյա՞կ…
ԳՆԴԱՊԵՏ – (Մարայի կողմը հայացք ձգելով): Բե՛ր, երկո՛ւսն էլ բեր…
Մարկյորը մոտենում է փոքրիկ պահարանին, հանում շշերը, նրան է շտապում Դերասանը՝ ձեռքից վերցնելով խմիչքը, իսկ բաժակները Մարկյորի ձեռքից վերցնում է Ծաղրանկարիչը, և երկուսով լցնում են բաժակներն ու մատուցում՝ սկզբում Կլոունին, հետո՝ Գնդապետին, ապա՝ Մարային։ Դատարկաշրջիկը գորովաբար հետևում է այս ամենին և ժպտում Մարկյորին։ Մարկյորը ժպիտով է պատասխանում նրան։ Խմում են։ Մարան գաղտնամես, զգուշավոր քայլվածքով մոտենում է Գնդապետին և թիկունքից բաժակը խփում է Գնդապետի բաժակին։ Գնդապետը ձև արեց՝ իբր անակնկալ էր, բայց նա իր մասնագիտությանն հատուկ հմտությամբ տեղյակ էր Մարայի եկավորությանը։
ԿԼՈՈՒՆ – Ուռռա՜… Մի հատ էլ պաչեք իրար…
Մարան համբուրում է Գնդապետի պարանոցը և շուռ գալով, թքում։ Դատարկաշրջիկը դեռ տհաճորեն զարմանում է, հետո կատակ ընդունելով՝ ժպտում Մարկյորին։ Կլոունը համար է հավաքում իր բջջայինով։
ԳՆԴԱՊԵՏ — (Դերասանին)։ Էդպես էլ չասացիր՝ ում են սպանել… Դերասա՞ն էր, նկարի՞չ, թե՞ գրող… Էդպիսի մի բան էր ականջիս հասել…
ԿԼՈՈՒՆ – (բջջայինով խոսելով՝ Գնդապետի կողմը)։ Սպանե՞լ են… Էլի՞ են սպանել… Ա՜յ, ա՜յ, ա՜յ…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (սակավահավատությամբ)։ Ի՜նչ է… չես լսել… Ամբողջ քաղաքն է խոսում, դու տեղյակ չե՞ս… Հիմա ի՜նչ գրող…
ԿԼՈՈՒՆ – (բջջայինի մեջ, մեղմ)։ Ես կարող եմ հաստատել։ Հա։ Երբ կամենաս։ Այո, պատրաստ եմ։ Հենց հիմա։ (Գնդապետին, իբր թե՝ լավ չլսեց։) Ի՞նչ… Սպանելու համար ես ասում… Տեղյակ չեմ…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (Դերասանին)։ Թատրոնում չե՞ն խոսում՝ ինչի՞ սպանեցին, ո՞ւմ էր խանգարում… Գաղափարախոսություն չկա, ցենզուրա չկա… խելք էլ չկա։
ՄԱՐԱ — Ասում են՝ կնոջ ինտրիգ էլ չկա…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (Կլոունին)։ Քու շրջապատը էդպիսի բաներից հեռու չի… Դու պիտի որ իմանայիր։
ԿԼՈՈՒՆ – (բջջայինը գրպանն է դնում, երկիմաստ ժպտում է Գնդապետին և, գնդերին նշան բռնելով, դանդաղ, հատ-հատ արտասանում է)։ Գնդապե՛տ, դու լավ գիտես, ես խաբեբա՛ եմ, ֆոկուսնի՛կ եմ, խաղամո՛լ եմ, ժանգլյո՛ր եմ, մականունս էլ Կլոուն է, բայց մարդասպանության հետ գործ չունեմ… Քիլերին կբռնեն՝ կիմանամ։ Հիմա հեշտ է հաշիվներ մաքրել… ու մաքրում են։
ՄԱՐԱ — Ասում են՝ մարդու գինը հազար դոլար է… (Նկատելով Կլոունի կասեցնող խոժոռ հայացքը՝ պապանձվում է, ապա կմկմում։) Եսիմ… Ասում են…
ԿԼՈՈՒՆ – (ատամների և ծխախոտի արանքից)։ Ասում են՝ Եվան երկու անցք ուներ…
ՄԱՐԱ — (բռնազբոս ծիծաղում է՝ Կլոունի ասածին հավանություն տալու նպատակով, չնայած դա Կլոունին նորեն դուր չի գալիս)։ Հա… ասում են… Առաքյալները… (Կլոունի հայացքի ճնշմամբ սսկվում է։)
ԳՆԴԱՊԵՏ — Բայց գրողը էսօր ի՜նչ արժեք, կշիռ, նշանակություն ունի, որ վերացնեն…
ԿԼՈՈՒՆ – Իմ կարճ խելքով՝ հին հաշիվներ են. սովետներից մնացած… Ինչ-որ մեկին պետք էր… Նախանձը մեծ է արվեստագետների մեջ։
ԴԵՐԱՍԱՆ — Սխալվում եք… Մենք հաշտ ենք…
Ծաղրանկարիչը ինչ-որ նկար է անում։
ԿԼՈՈՒՆ – Դուք կանացի եք… Մենակ բեմում կարող եք քաջանալ։
ԴԵՐԱՍԱՆ – Ինչո՞ւ, դու դերասան չե՞ս։
ԿԼՈՈՒՆ – (խնդմնդում է)։ Ե՞ս… դերասա՞ն… (Երևցնող մեծալրջությամբ։) Հա, իհարկե… Ավելի ճիշտ կլինի ասել՝ արտի՛ստ։ (Նայելով Գնդապետի կողմը։) Միայն Գնդապետի հետ եմ մաքուր արտիստ։
Մարան ծիծաղը հազիվ է զսպում։
ԳՆԴԱՊԵՏ – Տեսնո՞ւմ ես՝ նույնիսկ քո Մարան է ծիծաղում։
ԿԼՈՈՒՆ – Ծիծաղո՞ւմ… (Նայում է Մարային։) Չէ, ուղղակի ուրախ է։
Որոշ ժամանակ լուռ խաղում են։ Միայն գնդերի շխկոցն է չարագուշակ հնչում։
ԳՆԴԱՊԵՏ — (կավճապատելով կիյը)։ Էս Վոբլը… Ինչի՞ տարան… Կարող է՞ իրա մատը խառն ա…
ԿԼՈՈՒՆ – (կտրուկ հայացք է գցում Գնդապետի վրա, հետո ասես շատ հեռվից ժպիտ է բերում դեմքին)։ Վոբլը… Վոբլը խլնքոտ կառմաննիկ ա…
ԳՆԴԱՊԵՏ – Էդ երբվանի՞ց է կառմաննիկը խլնքոտ համարվել։
ԿԼՈՈՒՆ – Դե ինքը խլնքոտ ա… (Նայում է դռան կողմը։) Կթողնեն… Ուր որ է՝ կգա։
ԴԵՐԱՍԱՆ — (Մարային՝ նայելով Կլոունի կողմը)։ Ռեժիսորի ու իրավաբանի միջև ի՞նչ տարբերություն կա… գիտե՞ս…
Մարան չի հասկանում Դերասանին և, նշանակություն չտալով նրա խոսքերին, ուսերն է թոթվում՝ հավելելով անիմաստ մի խնդուք։ Բիլիարդի վրա խաղը թեժանում է, բոլորը բոլորվում են սեղանի շուրջը և սուր հետաքրքրությամբ հետևում յուրաքանչյուր հարվածին։ Մարկյորը նստում է Դատարկաշրջիկի կողքին։
ՄԱՐԿՅՈՐ — Շուտով կլուսանա… Դու էսօր էլ չքնեցիր… (Մի պահ սևեռվում է Դատարկաշրջիկի վրա։) Տունդ գոնե մո՞տ է…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (շփոթամիտ)։ Հա… Համարյա… (Ժպտում է։) Չգիտեմ… Չեմ մտածել…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (նկատելով Դատարկաշրջիկի այլափոխված վիճակը)։ Հոգնել ես… Կարո՞ղ ես մենակ տուն հասնել… (Ուշադիր նայելով։) Միասին կգնանք… Էսա վերջացնում են…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (շփոթմունքն ավելանում է։ Անհամարձակ)։ Հա… բայց…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (նրա պահվածքի մեջ անսովորություն զգալով, հատուկ ուշադրությամբ)։ Լավ չե՞ս…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (դժվարանում է միանգամից խոսք ասել, հետո վարանքով, մեջքով շրջվելով դեպի խաղացողները, անհամարձակ ձեռքը մեկնում է Մարկյորին, որի մեջ փաթաթան կա)։ Սա՜…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (ամեն ինչ տարօրինակ ու անհասկանալի է, և այդ տրամադրությամբ ժպտում է)։ Ի՞նչ է…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (բացում է փաթաթանը, մեջը ատրճանակ է)։ Սա…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (անակնկալի եկած)։ Ատրճանա՞կ… Ի՞նչ ես անում…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (կցկտուր)։ Չէ… Ես…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (այս ու այն կողմ նայելով և իր մարմնով ծածկելով Դատարկաշրջիկին բիլիարդի շուրջ բոլորվածներից, շշուկով)։ Որտեղի՞ց… Ինչի՞ ես բերել բիլիարդանոց։
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (նույնպես շշուկով)։ Ես չեմ բերել…
ՄԱՐԿՅՈՐ — Բա որտեղի՞ց հայտնվեց…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Վոբլը ասաց՝ բիլիարդի ոտքի տակից վերցրու… Ես էլ վերցրեցի…
ՄԱՐԿՅՈՐ – Վո՞բլը… Բա չես իմանո՞ւմ Վոբլը ով է, ինչ է…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Խնդրեց։ Ի՞նչ անեի։
ՄԱՐԿՅՈՐ — Հիմա խղճալու ժամանակները չեն… Էն էլ՝ Վոբլին։
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (մեկնելով ատրճանակը)։ Վերցրո՛ւ… Քո բիլիարդանոցում էր…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (տագնապած)։ Չէ՛… չէ՛… Տար հետդ, մի բան կանես… Կարող ես դեն գցել… Կարող ես վաճառել… (Հանկարծ զգաստանում է, չոր։) Չեմ իմանում, տա՛ր էստեղից…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Հիմա գնա՞մ… Դու չե՞ս գալու…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (ինքն իրենից դժգոհ, բայց թուլության պահ է)։ Չէ… Գնա՛։
Դատարկաշրջիկը գնում է դեպի դուռը, և այդ ժամանակ դռան մեջ հայտնվում է Վոբլը. ինչպես միշտ՝ ժպիտը դեմքին։
ՎՈԲԼ — Հո չուշացա՞… Կլոունի հետ մի պարտիան ի՛մն ա…
Բոլորը շրջվում են դեպի Վոբլը և զարմացած նայում նրան, միայն Կլոունն է շարունակում նշան բռնել գնդին՝ անուշադրության մատնելով Վոբլի հայտնվելը։ Ծաղրանկարիչը սկսում է նկարել Վոբլին։
ԿԼՈՈՒՆ – (անտարբեր, առանց շրջվելու Վոբլի կողմը)։ Եկա՞ր… Ի՞նչ էին ուզում…
ՎՈԲԼ — (մոտենալով բիլիարդին)։ Եսիմ… Ինչ-որ ատրճանակ են փնտրում…
Դատարկաշրջիկը փորձում է մոտենալ Վոբլին և ետևից ձգելով թևքը՝ ուշադրությունը գրավել։ Վոբլը վանում է նրան։
ԳՆԴԱՊԵՏ — Ատրճանակը գրողի սպանության հե՞տ է կապված։
ՎՈԲԼ — Իրենք կապում են։
ԿԼՈՈՒՆ – (վերջացնում է խաղը և կիյը դնում սեղանին։ Մարկյորին)։ Լավ կիյ է… Սա ուրիշի չտաս… (Գնդապետին.) Քվի՛թ, Գնդապետ… Վերցրու քու հարյուրը… (Վոբլին.) Ես վերջացրի, հիմա Դերասանի հերթն է… Նրա հետ կխաղաս…
ԴԵՐԱՍԱՆ — (աշխուժացած)։ Հա… Ես վաղուց եմ սպասում…
ՎՈԲԼ — (անտրամադիր)։ Քեզ հե՞տ… Գոնե խաղալ սովորեցի՞ր… Անցյալ անգամ ռոճիկ չէիր ստացել…
ԴԵՐԱՍԱՆ — Ես ռոճիկով չեմ խաղում…
ԳՆԴԱՊԵՏ — Նրա ռոճիկով երկու կիլո տանձ կառնես… Դեմոկրատիայի տանձերը…
ԿԼՈՈՒՆ – Թե՞ դեմոկրատների տանձերը…
Ընդհանուր ծիծաղ։ Դատարկաշրջիկը նորեն փորձ է անում աննկատ Վոբլին հանձնել փաթաթանը։ Վոբլը ճարպկորեն խուսափելով նրանից, մոտենում է բիլիարդին և ընտրում կիյ։ Դերասանի հետ փոխանակում են կիյերը։
ՄԱՐԿՅՈՐ — (մոտենում է Դատարկաշրջիկին. շշուկով)։ Գնա…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Բա սա՞… (Ցույց է տափս փաթաթանը։) Իրե՛նն է… Ո՞ւր տանեմ…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (այլևս նյարդայնանալով)։ Գնա՛… ասում եմ… Դո՛ւրս գնա…
Գնդապետը կախիչից հանում է բաճկոնը և հագնում։ Դերասանն ու Վոբլը սկսում են խաղալ։ Դատարկաշրջիկը համառորեն դիմում է Վոբլին։ Վոբլը անուշադրության է մատնում։
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (Վոբլին)։ Վերցրո՛ւ… Ես պիտի գնամ։
Գնդապետը մնում է դռան մոտ։ Ուշադիր հետևում է Վոբլի և Դատարկաշրջիկի զրույցին։
ԿԼՈՈՒՆ – (Վոբլին)։ Ի՞նչ կա… Ո՞վ ա… Ի՞նչ ա ուզում…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (շտապում է միջամտել)։ Հե՜չ… Էնպես… Բիլիարդի բալելշիկ է… Սիրում է նայել…
ԿԼՈՈՒՆ – (Դատարկաշրջիկին, քողարկված սպառնանքով)։ Բա հիմա ի՞նչ ես ուզում…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (մեկնում է փաթաթանը)։ Սա իրե՛նն է… Ես պիտի գնամ։
ԿԼՈՈՒՆ – (ամեն ինչից երևում է, որ տեղյակ է փաթաթանի պարունակության մասին)։ Քեզ մոտ ի՞նչ գործ ունի… (Կատակելով։) Հո չե՞ս գողացել… Հիմա էլ փոշմանել ես… (Ծիծաղում է, ծիծաղում են նաև մյուսները։)
ՄԱՐԿՅՈՐ — (տագնապահար)։ Չէ… Թող գնա… (Դատարկաշրջիկին, խիստ։) Գնա՛, ասացի…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (փաթաթանը դնում է բիլիարդի սեղանի վրա և շարժվում դեպի դուռը։ Մարկյորին)։ Լավ… Գնացի…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (վերադառնում է)։ Գոնե իմանանք էս փաթաթանի մեջ ի՞նչ է…
ԴԵՐԱՍԱՆ — Հա… Իսկապես… (Մոտենում է, բացում փաթաթանը, տեսնելով ատրճանակ, ընկրկում է։)
ԳՆԴԱՊԵՏ – Օհո՜…
ՎՈԲԼ — (շինծու զարմանքով)։ Էս ի՞նչ ա… (Դռանը հասած Դատարկաշրջիկին։) Էս ի՞նչ ա… Էս ո՞ւմն ա… Շառ ե՞ս գցում վրաս… Մի ե՛տ արի…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (վերադառնալով)։ Քոնը չի՞… Ասացիր՝ վերցրու, ես էլ վերցրեցի…
ՎՈԲԼ — (պոռթկում է)։ Ո՞վ ասաց… Ե՞ս… Ե՞րբ…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Երբ դու գնացիր… Երբ… տարան քեզ…
ՎՈԲԼ — (կեղծ հուզմունքով)։ Էս ի՜նչ ա ասում… Գժվել ա էս տղեն…
ԿԼՈՈՒՆ – (մոտենում է Դատարկաշրջիկին։ Վոբլին)։ Սպասի՛ր… Դո՞ւ ես տվել իրեն էս փաթաթանը…
ՎՈԲԼ — Չէ մի… Աչքովս չեմ տեսել…
ԿԼՈՈՒՆ – (Դատարկաշրջիկին)։ Ի՞նքը քեզ տվեց էս… զիբիլը։
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Չէ…
ԿԼՈՈՒՆ – Բա ի՞նչ…
ԳՆԴԱՊԵՏ — Բա ո՞վ տվեց։
ՄԱՐԿՅՈՐ — (կասեցնել է ուզում խոսակցության ընթացքը)։ Թողեք գնա… Պակասավորի մեկն է… Թողե՛ք…
ԿԼՈՈՒՆ – Է՜… Չեղավ… Ո՞նց թե՝ գնա, երբ ամբողջ ոստիկանությունը ատրճանակ ա փնտրում, ատրճանակը գտնվում ա քու բիլիարդանոցում…
ԾԱՂՐԱՆԿԱՐԻՉ — (շարունակելով նկարել. վերացած)։ Լավ պակասավոր է… ատրճանակը ձեռքին…
Մարկյորը՝ թուլացած, փլվում է աթոռին։
ԿԼՈՈՒՆ – Տեսնո՞ւմ ես՝ դու էլ ես խառնված… Սիրտդ ես բռնում… (Դատարկաշրջիկին.) Ասելո՞ւ ես… Որտեղի՞ց քու ձեռքին հայտնվեց… Գուցե պրովակատոր ես…
ԳՆԴԱՊԵՏ — Որ պրովակատոր չի՝ ինձ համար պարզ է… (Դատարկաշրջիկին.) Քո՞նն է…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ – Ոչ: Ինչի՞ս է պետք։
ԿԼՈՈՒՆ – Դու ասա՝ ինչիդ է պետք… Գրո՛ղ է սպանվել։
ԴԵՐԱՍԱՆ — Ո՞վ է տվել։
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ – Ոչ ոք:
ՎՈԲԼ — (աշխուժանում է)։ Ըհը՛… Լսեցի՞ք՝ ոչ ոք։
ԳՆԴԱՊԵՏ — (Դատարկաշրջիկին)։ Հանելուկներով ես խոսում… Բա որտեղի՞ց…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Վերցրեցի։
ԴԵՐԱՍԱՆ – Դո՞ւ վերցրեցիր։
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ – Հա՛, ե՛ս։
ՄԱՐԱ — (ծաղրամիտ)։ Խանութի՞ց…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Ոչ, ոտքի տակից։
ԴԵՐԱՍԱՆ — Ո՞ւմ ոտքի տակից։
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — Բիլիարդի…
Ընդհանուր ծիծաղ։
ԿԼՈՈՒՆ – (զանգում է բջջայինով)։ Հասկանալի ա… Թող ոստիկանությունը պարզի՝ ինքն ո՞վ ա, ատրճանակը որտեղի՞ց… (Ընկալուչի մեջ։) Դեժուրնին ա՞… Ըստեղ ատրճանակ ա գտնվել… Հա… Չեմ իմանում… Ե՞ս… Ես ո՞վ եմ… Բիլիարդ խաղացող… Ազգանո՞ւնս… Մարդոյան ա ազգանունս… Ըստեղ ուրիշ մարդիկ էլ կան… Հա, բիլիարդ խաղացողներ… Հա… (Նայում է Գնդապետի կողմը։) Մի հարգելի գնդապետ կա… Հա՛…
ՄԱՐԿՅՈՐ — Սխալություն եք անում… Մե՛ղք է… Հիվա՛նդ է…
ԿԼՈՈՒՆ – Հիվա՞նդ ա՝ արդարադատությունը հոգեբուժարան էլ ունի։
ԳՆԴԱՊԵՏ — (հոգոցով)։ Արդարադատությո՜ւն… Արդարադատությո՜ւն…
ԿԼՈՈՒՆ – (հայացքն արագորեն բոլորի վրայով սահեցնելով)։ Ի՞նչ ա… Սխալ բան կա՞ ասածիս մեջ… (Վոբլին նշանացի հասկացնում է, որ անհետանա։)
ԳՆԴԱՊԵՏ — Չէ… Խոսքը էս գնդի նման է՝ աճպարարի ձեռքին… (Նկատելով, որ Վոբլը շարժվում է դռան կողմը։) Ո՞ւր, Վո՛բլ…
ՎՈԲԼ – Հե՛չ… Ոչ մի տեղ…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (Կլոունին)։ Միլիցիային մենք բոլո՛րս պիտի ներկայանանք:
ԿԼՈՈՒՆ – Որպես վկաներ:
ԳՆԴԱՊԵՏ —(դաոը ժպիտով)։ Որպես վկաներ։
ԴԵՐԱՍԱՆ — (խուճապամիտ)։ Իհարկե՝ որպես վկաներ։
ՄԱՐԱ — (Դատարկաշրջիկի կողմը, արհամարհանքով)։ Բացի սրանից…
ԿԼՈՈՒՆ – (Մարային, սաստելով)։ Մեջ մի՛ ընկնի։
ՄԱՐԱ — (նվաղուն)։ Ինչո՞ւ… Ես էլ եմ վկա։
ԾԱՂՐԱՆԿԱՐԻՉ — (ցույց տալով իր թուղթը, որի վրա նկարված է Դատարկաշրջիկը)։ Ո՞նց է… Հը՞… Սա էլ կասկածյալը…
ԿԼՈՈԻՆ — (Մարկյորին)։ Դո՛ւ էլ կվկայես։
ՄԱՐԿՅՈՐ — (տատանվում է, նայում Գնդապետին, Դատարկաշրջիկին, հայացքով ընդգրկում շրջապատը։ Կցկտուր)։ Ես ի՞նչ վկա… Ես մարկյոր եմ… բիլիարդանոցի մարկյորը…
ԿԼՈՈԻՆ — Բա ատրճանա՞կը… Քու բիլիարդանոցում չհայտնվե՞ց….
ՄԱՐԿՅՈՐ — Դուք բոլորդ էլ բիլիարդանոցում հայտնվեցիք…
ԴԵՐԱՍԱՆ — Մենք ամեն օր ենք հայտնվում, իսկ ատրճանակը՝ միայն այսօր։
ԳՆԴԱՊԵՏ — (նենգաժպիտ)։ Միայն այսօ՞ր։
ՎՈԲԼ — (ցանցառ խնդուքով)։ Բա ի՞նչ… Հրես, «ֆակտ նա լիցո», որ ասում են…
ԳՆԴԱՊԵՏ — (ծաղրելով)։ «Ֆակտ վ կառմանե»… որ ասում են։ (Մոտենալով Մարկյորին, դիմում է մնացածին։) Իրեն հանգիստ թողեք…. Նա ձեր թայը չի։
ԿԼՈՈԻՆ — Լավ, Գնդապետ։ Էտ մեր գործը չի… Համա… (Դատարկաշրջիկին նայելով։) Ուզենք—չուզենք…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (Մարկյորին, մտերմիկ)։ Վախենո՞ւմ եք…
ՄԱՐԿՅՈՐ — (երկար ներչարչարելի մտմտանքից հետո)։ Չէ… Ինչո՞ւ պիտի վախենամ… Ես իմ գործն եմ անում…
ԴԱՏԱՐԿԱՇՐՋԻԿ — (ձեռքը դնում է Մարկյորի ուսին)։ Հասկանում եմ։
Որոշ ժամանակ բոլորը լուռ սպասումի մեջ են, միայն Ծաղրանկարիչն է շարունակում նկարել Դատարկաշրջիկին։ Դուռը բացվում է։ Բոլորը սևեռվում են դռան կողմը։ Ներս է գալիս քրեական հետախուզության Կապիտանը։ Մոտենում է բիլիարդին, որի վրա ատրճանակն է։
ԿԱՊԻՏԱՆ — (տնտղում է ատրճանակը)։ Ո՞ւմ մոտ էր…
Կապիտանը նայում է Վոբլին։ Վոբլը մատը տնկում է Դատարկաշրջիկի վրա։ Կապիտանը հայացքը տեղափոխում է Կլոունի վրա։ Կլոունը մատը տնկում է Դատարկաշրջիկի վրա։ Կապիտանը հայացքը տեղափոխում է Դերասանի վրա։ Դերասանը մատը տնկում է Դատարկաշրջիկի վրա։ Կապիտանը հայացքը տեղափոխում է Մարայի վրա։ Մարան մատը տնկում է Դատարկաշրջիկի վրա։ Կապիտանը հայացքը տեղափոխում է Ծաղրանկարչի վրա։ Ծաղրանկարիչը ցուցադրում է Դատարկաշրջիկի դիմանկարը։ Կապիտանը հայացքը տեղափոխում է Գնդապետի վրա։ Գնդապետը շատ դանդաղ նայում է Կլոունին, ապա՝ Վոբլին, հետո՝ Մարային, հետո՝ Դերասանին, Ծաղրանկարչին, և շատ ուշացած՝ մատը տնկում է Դատարկաշրջիկի վրա։ Կապիտանը հայացքը տեղափոխում է Մարկյորի վրա։ Մարկյորը անտեսում է նրա հայացքը, բարձրանում է տեղից, հավաքում գնդերը բիլիարդի սեղանից և տեղավորում է արկղի մեջ։
ԿԱՊԻՏԱՆ — Դուք բոլորդ վկա՞ եք։
ԿԼՈՈՒՆ – Հա՛։
ՎՈԲԼ — Բա ոնց։
ՄԱՐԱ – Այո՛։
ԴԵՐԱՍԱՆ — (տատամսկոտ)։ Այո։
ԾԱՂՐԱՆԿԱՐԻՉ — (նորեն ցուցադրելով դիմանկարը)։ Այո՛։
ԳՆԴԱՊԵՏ — (բազմիմաստ և տխուր ժպիտով)։ Այո՛։
Կապիտանը մոտենում է Դատարկաշրջիկին և պատրաստվում է ձեռնաշղթաներ հագցնել նրա դաստակներին։
ՎԿԱ՝ ՀԱՆԴԻՍԱԿԱՆՆԵՐԻ ՄԻՋԻՑ – Սպասե՛ք… Ե՛ս եմ վկան… Ե՛ս եմ իսկական վկան… Ես տեսա ամեն ինչ… Ես տեսել եմ ամեն ինչ… Ես տեսնում եմ ամեն ինչ… Եվ ես տեսնելո՛ւ եմ ամեն ինչ։
Բեմում գտնվողները սևեռվում են դեպի հանդիսասրահը, և նրանց սևեռվածությունը մնում է
դանդաղ փակվող վարագույրի ներքո։