Կարինե ԽՈԴԻԿՅԱՆ/ ՀՐԵՇՏԱԿ` ՑՊԱՀԱՆՋ
Խաղ երկու գործողությամբ
Գործող անձինք
ՀՐԵՇՏԱԿ
ՁԱՅՆ
ԱՐԱՄՅԱՆՆԵՐԻ ԸՆՏԱՆԻՔԸ`
ՏԱՏ – Լևոնի մայրը
ԼԵՎՈՆ
ԱՆԱՀԻՏ – Լևոնի կինը
ՎԱՀԵ – նրանց որդին, 20 տարեկան
ՆԱՐԵ – նրանց աղջիկը, 15 տարեկան
ՏԵՍԱՐԱՆ 1
Բեմի անկյունում, կիսախավարի մեջ, Հրեշտակը վրայից գցում է սպիտակ խիտոնը, իսկ երբ մոդայիկ, մեծ պայուսակից սկսում է հանել ինչ-որ իրեր, անկյունը լուսավորվում է: Հագնված է խիպստեր ոճով, իսկ կեպին նրան չարաճճի դեռահասի տեսք է տալիս: Պայուսակից հանում է արևային ակնոց, հեռախոս: Ակնոցը հարմարեցնում է կեպիին, միացնում է հեռախոսը: Միանում է կապը:
ՁԱՅՆ — (հեռավոր աղմուկի միջից): Ըհը-ըհը… լսվո՞ւմ է… ոնց որ կապ կա… թե՞ չկա…
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ալո… լսվո՞ւմ է…
ՁԱՅՆ — (ավելի հստակ): Արդեն` այո:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ուրեմն, կարող ենք լայվվել:
ՁԱՅՆ – Ինչ անե՞լ…
ՀՐԵՇՏԱԿ – Լայվվել: Անգլերեն live բառից է՝ երևի ես եմ հորինել: Լավ է, չէ՞, կարճ ու հասկանալի:
ՁԱՅՆ – Նայած ում համար… Այստեղից այդտեղ ամեն ինչ ուրիշ է երևում:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Այնքան ուրիշ, որ նույնիսկ դուք չեք կարող պատկերացնել:
ՁԱՅՆ – Այդ մեկը` չեղա՜վ: Շատ ոգևորվեցիր, թեև… ես ոչինչ չեմ բացառում: Բայց` չշեղվենք: Առաջադրանքը պա՞րզ է:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ավելի քան: Նույնիսկ կարող եմ ասել, որ պարզունակ է:
ՁԱՅՆ – Հապշտապ եզրակացություն պետք չէ անել:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ամենևի՛ն: Նախորդ անգամ մի ամբողջ մայրաքաղաքի պրոբլեմ էր, իսկ այս անգամ` ընդամենը ընտանիք է, և նկատի ունեցեք, փոքրիկ ընտանիք է:
ՁԱՅՆ – Երբեմն ընտանիքն ավելի լուրջ խնդիր է ունենում, քան մի ամբողջ մայրաքաղաքը:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ձեր մոտի՞ց է այդպես երևում:
ՁԱՅՆ – Ի՞նչ ասեմ, վաղուց այդ կողմերում չեմ եղել… դրա համար էլ չեմ փորձի հակաճառել:
Աղմուկ՝ որ երկրային:
ՁԱՅՆ — Այդ ի՞նչ է:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Կապը թուլանում է:
ՁԱՅՆ – Ուրեմն` մեր ժամանակն սպառվեց: Դե ինչ, քեզ հաջողություն, իմ փոքրիկ հրեշտակ:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Մինչև շնորհակալություն հայտնելը մի բան էլ էի ուզում ճշտել. Եթե ես… (Այդ պահին կապն անջատվում է: Համակերպված հոգոցով:) Ահա, ինչպես միշտ` ամենաանհարմար պահին կապն անջատվեց: Ու հարցս նորից մնաց անպատասխան:
Հոռախոսի էկրանին ինչ-որ բան է փնտրում-ճշտում: Եվ ինչ ասում է, ասածը հայտնվում է կամ վարագույրի, կամ նույնիսկ առաստաղի վրա, ասես դա էկրանը լինի:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Հասցեն… այսպես… Առանձնատուն է… (Էկրանին առանձնատուն է:) Լավ է, տանե՛լ չեմ կարող իրար վրա շարված հարկերը: Տան առջև` փոքրիկ այգի… (Էկրանին վարդի թփեր են:) Վարդեր են… այ, եթե մանուշակի էլ լինի… Աշխարհում ամենից լավ բուրում են մանուշակները: (Էկրանին մանուշակի թմբեր են:) Yes! Հիմա` ընտանիքի անդամները… այսպես, այսպես… (Էկրանին Նարեն է:) Իրոք, լավիկն է… (Էկրանին Վահեն է:) Ապագա բժիշկը… (Էկրանին Լևոնն է:) Դժվար մարդ է… Նրանից պիտի աշխատեմ հեռու մնալ… (Էկրանին Անահիտն է:) Այ, նրա հետ ամեն ինչ հեշտ կլինի… (Էկրանին Տատիկն է:) Սիրում է թերթ կարդալ, ինչ թերթ ուզում է` լինի… Լավ, հիմա արագ անցնենք մնացած տվյալներին… (Էկրանին տեքստեր են սրընթաց անցնում:) Ծննդյան օրերը… ընտանեկան հավաքներ… Չի կարող պատահել, ինչպե՞ս կարող է այսօր ոչինչ չլինել… Սովորական օ՞ր է… Բայց ինձ ասացին, որ ընտանեկան ինչ-որ բան կար… իրադարձություն… Ոչի՛նչ չեմ հասկանում:
Փորձում է live մտնել՝ ապարդյուն:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Դե, միացիր, խնդրո՜ւմ եմ… Չէ, չի լինում… (Վերև է նայում: Համակերպված:) Ստիպված ես պիտի մի բան մտածեմ: Պարզվում է, վերևում էլ կարող են խաթարումներ լինել ու նույնիսկ՝ սխալվել:
Նորից է մտնում հեռախոսի մեջ, սրընթաց գնացող տեքստի մեջ հասցնում է ինչ-որ բան նկատել: Անսպասելի ուրախացած ճչում է:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Գտա՛: (Վերև նայելով:) Չէ, այնտեղ երբե՛ք չեն սխալվում, աչքիցս էր վրիպել:
Հեռախոսը «վիրավորված մրթմռթում» է:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ներեցեք, խնդրում եմ:
Հեռախոսը համարյա թե ծիծաղում է:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Դե ինչ, անցնեմ գործի:
Սպիտակ խիտոնը թողնում է անկյունում, մի անգամ էլ իրեն կարգի է բերում ու ծանր պայուսակը քարշ տալով մտնում է վարագույրից ներս:
ՏԵՍԱՐԱՆ 2
Վարագույրը բացվում է: Ընդարձակ հյուրասենյակ է, որտեղ հավաքվում է Արամյանների ընտանիքը: Բեմի կենտրոնում սեղանն է: Մի քանի դուռ կա` խոհանոց, ննջարաններ, խորքում` մեջտեղում` պատշգամբ տանող: Հյուրասենյակում մի քանի հարմարավետ անկյուններ կան, որտեղ ժամանակ առ ժամանակ առանձնանում են ընտանիքի անդամները:
Վարագույրը բացվելու պահին Անահիտը սպասքադրում է սեղանը: Խոհանոցից ուտեստեղեն է բերում: Ներս է գալիս Լևոնը: Մի հայացք գցելով սեղանին` մոտենում է պատշգամբ տանող դուռ-պատուհանին, դուրս է նայում ավելի շատ` չխոսելու համար: Զանգում է բջջայինը, Անահիտը վերցնում է հեռախոսը:
ԱՆԱՀԻՏ – Վահե՞… բայց դու արդեն տանը պիտի լինեիր: Ի՞նչ… Ի՞նչ է նշանակում ` չեմ գալիս: Առանց այդ էլ համարյա իրար չենք տեսնում, այս մի օրն է մնացել… Լավ, լավ, էլի չեմ սկսում… Միայն հիշեցնում եմ: Հայրդ տանն է: Նարեն էլ քիչ առաջ եկավ… Ես քո սիրտը չունեմ, տասը րոպեից տանը լինես: Ապրե՛ս: (Դնում է հեռախոսը, նայում ամուսնուն: Նա չի արձագանքում:) Չե՞ս կարծում, որ այս խոսքերը դու պիտի ասեիր նրան:
ԼԵՎՈՆ – (առանց շրջվելու): Ասում են լսողին:
ԱՆԱՀԻՏ – Վերջին անգամ ե՞րբ ես փորձել ասել:
ԼԵՎՈՆ – Էլի չսկսես:
ԱՆԱՀԻՏ – Հենց նոր այդ խոսքերը տղադ ասաց: (Նմանակելով:) «Մամ, էլի սկսեցի՞ր»: Հետաքրքիր է, ումի՞ց է սովորել:
Լևոնը չի պատասխանում: Անահիտը գնում է խոհանոց:
Գալիս է Նարեն, մի տեսակ վերացած նայում է շուրջը, գնում, թրմփոցով ընկնում է բազմոցին, հայացքը հառում է առաստաղին: Անահիտը մատուցարանի վրա բաժակներ է բերում, շարում սեղանին, սրբիչը ցուցադրական դնում է բաժակների կողքն ու արտահայտիչ նայում դստերը: Նարեն չտեսնելու է տալիս մոր դեմարշը, խորացած զննում է եղունգները:
ԼԵՎՈՆ — (այդպես էլ չշրջվելով, բայց ոչինչ չի վրիպել նրա աչքից): Ես սկսում եմ զղջալ, որ քեզ հեքիաթ չեմ պատմել, երբ փոքր էիր:
ՆԱՐԵ – Մաման և՛ իր բաժին, և՛ քո բաժին բոլոր հեքիաթները պատմել է, դարդ չանես:
ԼԵՎՈՆ – Չէ, մի հեքիաթ անպայման պիտի պատմած լինեի, ընդ որում, նույն հեքիաթը ամեն օր` քնելուցդ առաջ:
ՆԱՐԵ – Հետաքրքիր է, այդ ո՞ր հեքիաթն է… Մամ, կարո՞ղ ես գուշակել:
ԱՆԱՀԻՏ – Համենայնդեպս, Կիկոսը չէ:
ՆԱՐԵ – Գուցե Կարմիր գլխա՞րկը:
ԼԵՎՈՆ – Անբան Հուռին:
Ծանր լռություն է տիրում:
ԱՆԱՀԻՏ — (փորձելով մեղմել իրավիճակը): Իսկ ինձ թվաց` Մոխրոտը պիտի լիներ:
ՆԱՐԵ — (թունոտ քաղցրությամբ): Դե, ինչպե՞ս կարող էր, մամ… Մոխրոտը եփող-թափող, լվացող-մաքրող տնարար աղջիկ էր, իսկ Հուռին…
ԼԵՎՈՆ – Դու ես, որ կաս:
ՆԱՐԵ – Պապ, օֆիսում պրոբլեմնե՞ր ունես:
ԼԵՎՈՆ – Ես ամեն ինչ էլ ունեմ: Իսկ դու խիղճ չունես: Մայրդ աշխատանքից նոր է եկել, շունչը կտրված` սեղան է գցում, իսկ դու…
ՆԱՐԵ – Իսկ գուցե իմ օրն է՞լ ծանր է եղել: Ընդունիր, որ այդպես կարող է լինել… տեսականորեն:
ԼԵՎՈՆ – Շաբաթ օրո՞վ… Դու այսօր դասի էլ չես գնացել:
ԱՆԱՀԻՏ – Վերջ տվեք, սեղան պիտի նստենք: Ես ամեն ինչ կանեմ, լավ էլ կհասցնեմ, միայն թե ձեր լեզվակռվով ախորժակ չփակեք:
Լևոնը դուրս է գալիս այգի: Անահիտը հանդիմանանքով նայում է Նարեին, գնում է խոհանոց:
Մենակ մնալով, Նարեն հաճույքով ձգվում է, հիանում է վերև բարձրացրած ոտքերով, մի քանի մարզական շարժում է անում, բարձրանում է տեղից, գնում-հենվում է պատին, ձեռքը ստամոքսին սեղմած: Զանգում է նրա բջջայինը:
ՆԱՐԵ – Հուռին լսում է… Թումանյանի… Գայ, մի լարվի, դա ուրիշ պատմություն է… Ո՞նց պիտի լինեմ` պայթած… Չէ, ո՞ւր եմ գալիս, մոռացա՞ր, մեր շաբաթօրյակն է… Ի՞նչ ես ծիծաղում, ընտանեկան ճաշ` բոլորիս պարտադիր ներկայությամբ: Լսիր, աղջիկ ջան, ինձ որ մնա, ես կիրակի լուսադեմին ակումբից տուն կգամ, բայց դու հորս լավ ես ճանաչում, չէ՞… Գնացեք առանց ինձ: Ոչինչ, Գոռը մի կերպ կդիմանա բացակայությանս ու կմխիթարվի… Ակումբում ինչն է շա՞տ` մխիթարողը: Իսկ ես ինձ կզոհեմ ընտանեկան ադաթին… Մինչև ե՞րբ… Երբ մի օր կգժվեմ ու կամուսնանամ: Ուրիշ միջոց չկա: Կարճ կապիր… Հա, էլի պատին եմ կպել… ուտելուց առաջ ծեփվում ես պատին` կերածդ չի հավաքվում գոտկատեղիդ շրջանում: Բա՞… (Անջատում է հեռախոսը, աչքերը փակ, հատուկ շնչառությամբ ձեռքով սեղմում ու բաց է թողնում ստամոքսը:)
Այս գործի վրա նրան բռնեցնում է Վահեն: Նա ներս մտնելուն պես գնահատում է իրավիճակը, զգույշ մոտենում է քրոջը, սեղանի վրայից նախապես վերցնելով սրբիչը: Հերթական սեղմում վարժության պահին սրբիչը գցում է քրոջ դեմքին ու փորձում կապել գլխի շուրջը:
ՆԱՐԵ — (իզուր փորձելով ազատվել): Արա, դեբի՞լ ես… Սիրտս որ պայթի՞… Թո՛ղ, հիմարի մեկը… Պապային կասեմ… Մազե՜րս… նոր եմ ֆենել: Վահե տղա, բաց թող, ասում եմ, թե չէ… (Ճչում է:) Ա-ա-ա՜…
Խոհանոցից դուրս է թռչում Անահիտը, այգուց գալիս է Լևոնը: Կանգնած նայում են, թե Վահեն ինչպես է մումիայի պես փաթաթում Նարեի գլուխը: Գործն ավարտելով` բռնում է հակառակվող քրոջ ձեռքերն ու հիանում է արածով:
ՎԱՀԵ – Հայկական մումիա` երրորդ կարգի այրվածքով, բաց կոտրվածքով, նախաինսուլտային վիճակով… ու կատաղած: Պա-պա-պա-բա՛մ…
ՆԱՐԵ — (այդ ընթացքում փորձում է գոնե քացի տալ, բառերը հստակ չեն լսվում): Դեբիլի մեկը… գիշերը ֆորմալին եմ լցնելու բերանդ` միանգամից մումիա դառնաս-պրծնես…
Լևոնն սկսում է ծափահարել: Վահեն, իրեն չկորցնելով, արտիստիկ խոնարհվում է, ինչի հետևանքով Նարեի ձեռքերն ազատվում են: Մի կերպ սրբիչը քանդելով, կատաղած ֆուրիայի նման հարձակվում է եղբոր վրա, որը հասցնում է թաքնվել մոր թիկունքում:
ՎԱՀԵ – Մամ, փրկիր, որ կծեց` ես էլ վամպիր կդառնամ…
ՆԱՐԵ – Վրադ խաբար չկա, թե հիմա ինչ կդառնաս…
ԱՆԱՀԻՏ — (իզուր փորձելով անջատել նրանց): Էլի գժվեցի՞ք… ձեզ հավաքե՛ք: Հասուն մարդ եք, մեկդ քսան տարեկան, մյուսդ` տասնհինգ, բայց երկուսիդ հավաքական խելքը յոթ տարեկանի է:
Քույր ու եղբայր այդ ընթացքում փորձում են. մեկը` բռնել, մյուսը` փախչել:
ԱՆԱՀԻՏ – Վահե, ո՞ւմ եմ ասում… Նարե, վե՛րջ տուր… (Տեսնելով, որ բանի տեղ դնող չկա` բարձր:) Զգա՛ստ:
Անսպասելիությունից երկուսը քարանում են:
ՎԱՀԵ — (մոր թիկունքից նայելով): Մա՞մ, դու էի՞ր…
ՆԱՐԵ — (օգտվելով պահից, կառչում է եղբոր մազերից): Ապրես, մամ, սրա հախից միայն այսպես կգաս:
ԼԵՎՈՆ — (չկարողանալով թաքցնել ծաղրը): Ոնց որ պաշտոնաթող գեներալի այրի լինես:
ԱՆԱՀԻՏ – Եթե դու հրաժարվում ես օգտվել քո հայրական իրավունքներից, ստիպված ես նմանվում եմ գեներալի այրու:
Նրանց սառնությունը սթափեցնում է ջահելներին, նրանք տարբեր կողմեր են քաշվում:
ԱՆԱՀԻՏ — (փորձելով մեղմել իրավիճակը): Բայց քանի դեռ ընդամենը տնտեսագետի կին եմ` պիտի համակերպվեք խնդրանք-հրամանիս` հանդարտվեք, հիմա տատին էլ կգա, ու սեղան կնստենք:
ԼԵՎՈՆ – Երբեմն ինձ թվում է, որ այս սեղանի շուրջը նստած մենք ոչ թե ճաշ ենք ուտում, այլ իրար…
ՎԱՀԵ – Միս:
ՆԱՐԵ – Ներվեր…
ԼԵՎՈՆ – Կյա՛նք: Իրար կյանք ենք ուտում:
Լռության մեջ ներս է գալիս Տատը` ձեռնափայտով:
ՏԱՏ — (սխալ մեկնաբանելով լռությունը): Ինչ լա՜վ եք իրար գլխի հավաքվել: Հոգիս փառավորվեց: Ինչպե՞ս եք, ջահելներս:
Չորսն էլ նեղ են զգում իրենց` անկեղծ լինել չեն կարող, կեղծել` նույնպես:
ՎԱՀԵ – Ահելացած: Իսկ դու ո՞նց ես, տատ ջան:
ՏԱՏ – Ջահելացած:
Բոլորը թեթևացած շունչ են քաշում, շտապում են նստել սեղանի շուրջը: Լևոնը աթոռը առաջ քաշում, նստեցնում է մորը` ավելի շատ որպես պարտականություն: Մայրը փորձում է նրա ձեռքը մի քիչ երկար պահել իր ձեռքի մեջ, բայց Լևոնը, ակամա կոպտությամբ, քաշում է ձեռքը, գնում-նստում իր տեղը:
Բոլորը նստած նայում են իրենց ափսեներին: Պատի ժամացույցը խփում է հինգ անգամ: Վերջին զանգից հետո լռությունը խախտում է Լևոնը:
ԼԵՎՈՆ – Դե, տիկինս, այսօ՞ր ինչ ենք ուտելու:
ԱՆԱՀԻՏ — (շատ կամաց): Իրար: (Տեսնելով սկեսրոջ զարմացած հայացքը, ավելի բարձր:) Դոլմա:
ԼԵՎՈՆ – Վահե, գինի լցրու:
Վահեն լցնում է հորը` լիքը բաժակ, իրեն, մորն ու տատին` կիսով չափ, Նարեին` մի քանի կաթիլ:
ԼԵՎՈՆ – Դե… մեր կենացը:
Լուռ ուտում են:
ԱՆԱՀԻՏ – Նարե, կարգին հաց կեր:
ՎԱՀԵ – Օրիգինալ չես, մամ ջան: Մեր գեղեցկուհին արդեն երկու տարի է` հաց չի ուտում:
ՆԱՐԵ – Դու քեզ նայիր, արդեն փորիկ ունես:
ՎԱՀԵ – Բուժման պրոցեսին փորիկը չի խանգարում:
Լևոնը ծանր նայում է երկուսին: Ժամանակավոր լռություն է տիրում:
ՎԱՀԵ – Տատ, ի՞նչ են գրում թերթերը:
ՏԱՏ – Ինչ պատահի:
ՎԱհե – Ու դու էդ պատահածից ոչ մի տող բաց չես թողնում: Չե՞ս զզվել:
ՏԱՏ – Չեմ զզվել: Հոգնել եմ:
ՎԱՀԵ – Ի՛…
ՏԱՏ – Սովետի օրոք հանելուկ լուծելու պես բան էր թերթ կարդալը` տողատակերի մեջ էինք կարդում իրականությունը: Բա բազմակետե՜րը… Երբեմն այդ երեք կետերն ավելի շատ բան էին ասում, քան ամբողջ էջը: Բայց հիմա…
ՎԱՀԵ — Նույն չէ՞…
ՏԱՏ – Ինչքան անհավատալու բան են գրում, պարզվում է` ճիշտ է:
ՆԱՐԵ – Իսկ հավատալո՞ւնը…
ՏԱՏ – Հավատ չի մնացել, հավատալու բա՞ն կմնա…
ԱՆԱՀԻՏ – Մամ ջան, ինչքա՞ն խնդրեմ, որ գոնե ճաշելիս քաղաքականությունից չխոսենք:
ՏԱՏ – Ես մեղավոր չեմ, որ ամենասովորական բաների մասին խոսելն այսօր դարձել է քաղաքականություն:
ԼԵՎՈՆ – Դրա համար էլ ճիշտը չխոսելն է:
ԱՆԱՀԻՏ – Ու մինչև ե՞րբ… (Նրա խոսքի ենթատեքստը ուղղված է Լևոնին:)
ԼԵՎՈՆ — (ի պատասխան նրա ենթատեքստին): Ավելի լավ է` երբեք: Թե չէ, մեկ էլ տեսար, խոսենք, ու դրանից հետո էլ խոսելու բան չենք ունենա:
ՏԱՏ — (բազմանշանակ նայում է նրանց): Ավելի լավ է` թերթ կարդացեք:
ՆԱՐԵ – Տատ, ոնց որ մեր դասատուն լինես: (Նմանակելով:) «Գիրք չեք կարդում, թերթ կարդացեք, գոնե վերջին էջի խաչբառը… որ տառերը չմոռանաք»: Յա՛խկ:
ԱՆԱՀԻՏ – Բացականչությունդ վերաբերվում էր խաչբառի՞ն:
ՆԱՐԵ — (մարտահրավերով): Նաև մեր տան գրադարանին:
ԱՆԱՀԻՏ — (չկարողանալով իրեն զսպել, պատառաքաղն աղմուկով դնում է սեղանին): Ես փորձել եմ համակերպվել, որ կյանքդ նվիրելու ես ուրիշների հագուստները ցուցադրելուն, բայց նույնիսկ գլամուրային մոդելի գլխում գոնե մի երկու խելացի միտք պիտի լինի, որոնք այդ մոդելի աչքերին ինչ-որ իմաստ կտան:
ՆԱՐԵ – Մամ, մոդելին այնպիսի մեյքապ են անում, որ իմաստավորված աչքերի կարիք չի լինում:
ԱՆԱՀԻՏ – Բայց դա քեզ իրավունք չի՛ տալիս… Այդ գրքերը դո՞ւ ես հավաքել, որ այդքան հեշտ ծաղրում ես:
ԼԵՎՈՆ — (թունոտ): Աղջիկս, հույս չունենաս, Հուռիին ծաղրել չես կարող… Իսկ հիմա, կարծում եմ, ճիշտ ժամանակն է, որ մորդ ինչ-որ բան ասես:
ՆԱՐԵ – (համառ շեշտով): Ներողություն են խնդրում, երբ հավատացած են, որ սխալ են: Ի՞նչ եք թարս նայում, այսօր ո՞վ է գիրք կարդում, շատ-շատ` ինտերնետից են օգտվում:
ՎԱՀԵ – Քույրիկս, թեման փակիր, օրիգինալ չես: Քեզնից առաջ Ռեյ Բրեդբերի անունով գրողը արդեն գրել է:
ՏԱՏ – Ինչ էլ ասեք, գիրք այրելն անհնար է:
ԼԵՎՈՆ – Էլ չենք ասում թերթերի մասին:
ՎԱՀԵ — (փորձելով փոխել թեման): Դե լավ, հիմա էլ ինձ լսեք: Այսօր դիմում գրեցի: Ուսումս կշարունակեմ Գերմանիայում:
Բոլորը մի պահ քարանում են, հետո, ասես հրամանով, շարունակում ուտել:
ՎԱՀԵ – Պա, ասելու բան չունե՞ս:
ԼԵՎՈՆ – Անիմաստ է:
ՎԱՀԵ – Դե ինչ, այդքանի համար էլ շնորհակալ եմ:
ԱՆԱՀԻՏ – Վերջը որոշեցիր:
ՆԱՐԵ – Շատ էլ ճի՛շտ արեց: Ես էլ եմ գնալու:
ԱՆԱՀԻՏ – Ինձ սպանում է, թե ինչ հեշտ եք ասում այդ բառը` գնալու եմ:
ՎԱՀԵ – Մամ, ամբողջ աշխարհը ճամպրուկն առած մի երկրից մյուսն է գնում:
ՏԱՏ – Գաղթո՛ւմ: Ճիշտ բառը ամեն ինչ իր տեղն է դնում:
ԼԵՎՈՆ – Հիմա այդ բառն էլ է իմաստը կորցրել: Էլ չեմ ասում ուրիշ բառերի մասին:
ՎԱՀԵ – Էլի՜ սկսվեց:
ՆԱՐԵ – Տո՜ւն, հայրենի՜ք…
ՏԱՏ — (տեսնելով, թե ինչպես լարվեց Լևոնը): Մեզ բնակարան էր հասնում, բայց ես ու պապդ որոշեցինք սեփական տուն կառուցել, որ…
Բոլորը միաժամանակ:
ԱՆԱՀԻՏ – Մամ, էլի՞…
ԼԵՎՈՆ – Վերջ տուր, հա՞…
ՎԱՀԵ – Հասա՜նք…
ՆԱՐԵ – Ու անցա՜նք…
ՏԱՏ — (ներքուստ կծկվելով): Ու թեման փակեցինք: (Փորձում է կատակել:) Այս նախադասությունը վերջին անգամ ե՞րբ ասացի…
ԲՈԼՈՐԸ միասին – Անցած շաբաթ…
ՎԱՀԵ – Այս նույն ժամին:
Փորձում են ծիծաղել, շինծու է ստացվում: Տատը ինչքան փորձում է թաքցնել վիրավորանքը, այնքան ավելի է հուզվում:
ԼԵՎՈՆ — (առաջին անգամ ուղիղ նայելով տնեցիներին): Ինչքան գնում, ավելի եմ համոզվում, որ միասին ճաշելն էլ կորցրել է իր իմաստը:
ՎԱՀԵ – Պա՞…
ԼԵՎՈՆ – Այդպես չէ՞…
ԱՆԱՀԻՏ – Տնաշեն, էս մի օրն է, որ նորմալ տեսնում ենք իրար…
ՆԱՐԵ – Անգամ փորձում ենք խոսել…
ՎԱՀԵ – Իսկ փորձը փորձանք չէ:
ԼԵՎՈՆ — (Անահիտին): Լսում ես, չէ՞… Նրանք ոչ մեր խոսքի կարիքն ունեն, ոչ էլ խորհրդի: Հիմա՞ էլ կասես, որ այս թատրոնը մեզ պետք է:
ՎԱՀԵ – Պետք չէ: Ավելին` ավելորդ է: (Կանխելով մորը:) Չէ, մամ, թող ասեմ, ինչ մտածում եմ: Ես փոքրուց սիրել եմ մեր այս շաբաթօրյա ճաշը: Պապիկը` նստած իր տեղում… հիմա հայրս է նստում: Տատս գնում-գալիս էր խոհանոց: Մաման աշխատում էր բոլոր համեղ կտորները մեզ ուտեցնել… Դուք խոսում էիք, մենք լսում էինք… մեկ-մեկ էլ մենք էինք խոսում: Բայց լարվածություն չկար, այնպես հանգիստ էինք բորորս… Մի տեսակ, ո՞նց ասեմ, որ հասկանաք…
ՆԱՐԵ – Հա, առաջ ուրիշ էր… ուրախ էր, ծիծաղում էինք… Դոլման էլ ուրիշ էր…
ԱՆԱՀԻՏ — (չի կարողանում թաքցնել վիրավորանքը): Հա, պապիկը նստում էր սեղանի գլխավերևում, տատիկն էլ բերում էր դոլման… Կարծում եք, չգիտե՞մ, որ այդպես էլ դոլմա եփել չսովորեցի:
ՏԱՏ – Չէ, աղջիկս, քո եփած դոլման իմինից պակասը չէ: Այս սեղանի շուրջը ուրիշ բան է պակասում…
ՎԱՀԵ – Գրականության մեջ սա կոչվում է հայրերի ու որդիների կռիվ:
ԼԵՎՈՆ – Ինչո՞ւ այդ կռիվը չկար իմ ու հորս միջև:
ՎԱՀԵ — Ո՞վ ասաց… գուցե մոռացել ես:
ՆԱՐԵ – Պապ, ժամանակները փոխվել են… Շատ են փոխվել:
ԱՆԱՀԻՏ – Ես ամեն ինչ անում եմ, որ մեր տանը ոչինչ չփոխվի… Կարծում եք, հե՞շտ է… Դպրոցից շնչակտուր շուկա, խանութներ, գլխապատառ խոհանոց եմ ընկնում… Բայց երբեք չեմ դժգոհել, մտածել եմ` այսպես պետք է: Ընտանիք ենք, չէ՞, վերջապես…
ԼԵՎՈՆ – Կարծես հոգեհանգիստ լինի:
ՎԱՀԵ – Վերջերս ոնց որ վզիցս քաշեն, բերեն, էստեղ նստեցնեն, բայց որ դու ես ասում` հոգեհանգի՞ստ է…
ՏԱՏ — (հազիվ պահելով հուզմունքը): Կյանքում ամեն ինչ փոխվում է: Աշոտն ու ես այս տան մեջ հիմք դրեցինք շաբաթ օրվա ճաշին, բայց ժամանակն իրենն է անում… Ես հասկանում եմ, որ ինձ համար եք փորձում շարունակել մեր տան ավանդույթը, բայց… երևի ամեն ընտանիք իր կյանքով պիտի ապրի: (Կամաց:) Գոնե Աշոտը չտեսավ… (Բարձրացնում է բաժակը:) Եկեք խմենք այս օրվա կենացը: Սրանից հետո շաբաթը մնացած օրերից ոչնչով չի տարբերվի ու ամեն մեկը ինքը կորոշի` ինչպես անցկացնել այդ օրը: (Նայելով որդուն:) Այդպես չէ՞, տղաս:
ԼԵՎՈՆ — (հայացքը փախցնելով): Այդպես է: Իմաստուն մայր ունենալն էլ մի բան չէ:
ՆԱՐԵ – Yes! Կհասցնեմ միանալ մերոնց: Ակումբում ինձ են սպասում:
ՎԱՀԵ – Եվ ի՞նչ եք գտել էդ լոֆթում:
ՆԱՐԵ – Որ գաս` կիմանաս: Մամ, ես գնամ…
ԱՆԱՀԻՏ – Ափսեդ կմաքրես ու հետո կգնաս:
Նարեն արագ կուլ է տալիս ափսեի մեջ մնացածը: Վահեն հեռախոսով sms է գրում: Լևոնը գնում է պատշգամբ, այնտեղ հեռախոսով ինչ-որ մեկի հետ է խոսում, իսկ հետո գնում է այգու խորքը: Անահիտը փորձում է նրան չնայել: Տատը հետևում է այդ ամենին ու աչքի առաջ կծկվում-փոքրանում է:
ՏԵՍԱՐԱՆ 3
Դռան զանգ: Նարեն ու Վահեն հայացքներով մենամարտում են` ով է դուռը բացելու: Մոր հայացքից ազդված` Վահեն գնում է նախասենյակ: Բացվող դռան ձայն և… ներս է ընկնում Հրեշտակը: Մի ձեռքում տորթի տուփն է, մյուսում` պայուսակը: Նրա ետևից ներս մտած Վահեն զարմացած զննում է նրան: Լևոնից բացի, որն այգում է, բոլորը սպասողական-զարմացած նայում են նրան: Լայն ժպտալով` աղջիկն էլ զննում է ներկաներին:
ՎԱՀԵ – (մոտենալով` ականջի տակ կեղծ հազում է): Ըհը-ըհը…
ՀՐԵՇՏԱԿ – (խեթ նայելով): Սուտ հազ:
ՎԱՀԵ – (ավելի կեղծ է հազում):
ՀՐԵՇՏԱԿ – Հիմա իսկապես կհազաս:
Վահեին հազի նոպա է բռնում:
ՀՐԵՇՏԱԿ – (մի քանի վայրկյանից հետո): Ստո՛պ: (Վահեի հազը կտրվում է:) Սրանից հետո դերասանություն չես անի: Ու լավ կանես, եթե օգնես: Չե՞ս տեսնում, ձեռքիցս ընկնում է:
Վահեն հազիվ է կարողանում «փրկել» տուփը:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ապրե՛ս: Թե չէ` ըհը-ըհը… (Բոլորին.) Արդեն հասկացաք, որ այս տորթը ձեզ համար է:
ՆԱՐԵ – (իբր` զարմացած): Ինձ համար է՞լ…
ՀՐԵՇՏԱԿ – Մի պստիկ կտորը ոչինչ չի անի: (Դավադիր:) Փոխարենը ձեզ կասեմ հոլիվուդյան վերջին դիետայի գաղտնիքը:
Վահեն տորթը դնում է սեղանին:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ոչ: Դեռ ժամանակը չէ: (Ի պատասխան Անահիտի հայացքին:) Իտալական սալաթը դեռ չեք կերել, այդպես չէ՞…
ԱՆԱՀԻՏ – Վա՜յ, սալաթն եմ մոռացել… (Ուզում է գնալ խոհանոց:)
ՀՐԵՇՏԱԿ – (իբր` ինքն իրեն): Տորթն էլ կարելի է սառնարան դնել…
Անակնկալի եկած Անահիտը վերցնում է տուփն ու գնում խոհանոց:
ՏԱՏ – (սևեռուն նայելով հրեշտակին): Աղջիկ ջան, դու որտեղի՞ց հայտնվեցիր:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ի՜նչ ճիշտ նկատեցիք` ես իսկապես հայտնվեցի:
ՎԱՀԵ – (թունոտ): Չհայտնվեց: Եկավ: Դռնով: (Հրեշտակին.) Ո՞ր սերվիզից ես:
ՀՐԵՇՏԱԿ – (Վահեին՝ իբր զարմանքով): Մենք ծանոթնե՞ր ենք…
ՎԱՀԵ – Այսի՞նքն…
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ես ինչքան գիտեմ, Երկիր մոլորակի վրա անծանոթ մարդիկ իրար դուք-ով են դիմում:
ՆԱՐԵ – (եղբորը խայթելու առիթը բաց չթողնելով): Նա ապագա բժիշկ է ու բոլորը, իրենից բացի, պոտենցիալ հիվանդներ են, որոնց հետ քաղաքավարություն խաղալու հե՛չ կարիք չկա:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ահա՜ թե ինչ… (Վահեին` թունոտ:) Ես երբե՛ք ձեր հիվանդը չեմ լինի: Այնպես որ, բարի եղեք ու անցեք դուք-ի:
ՎԱՀԵ – Դուք-ի անցնելու համար պիտի խոսեմ… Գնացի լռելու: (Ցուցադրաբար գնում-նստում է անկյուներից մեկի բազմոցին:)
ՆԱՐԵ – (Վահեին): Ապերիկս, մի հիվանդ կորցրիր: (Հրեշտակին.) Ի՞նչ եք կանգնել դռան մոտ, առաջ եկեք:
ԱՆԱՀԻՏ – (ներս գալով): Ո՞վ է պատվիրել տորթը:
Բոլորը նայում են իրար, ու քանի որ ոչ մեկը չէ՝ միաժամանակ նայում են այգու կողմը:
ԱՆԱՀԻՏ – (մեկնաբանելով նրանց հայացքը՝ ինքն էլ է նայում դեպի այգին): Լևո՞նը… մի՞թե… (Հրեշտակին.) Ինչ-որ թո՞ւղթ եմ ստորագրելու:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Բայց ինչի՞…
ԱՆԱՀԻՏ – Դե, սա առաքում է, չէ՞… Գուցե նաև պիտի վճարե՞մ:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ոչ, ոչ, ոչ մի վճարել: Ու ստացականի կարիք էլ չկա: Սա մեր ֆիրմայի անակնկալն է ձեզ:
ԱՆԱՀԻՏ – Ֆիրմայի՞… ի՞նչ առիթով… և ինչո՞ւ` մեզ:
Հրեշտակն ուսից իջեցնում է պայուսակը` ցույց տալով, որ շատ է հոգնել:
ՏԱՏ – Անահիտ, հարցերը հետո… աղջկան հրավիրիր սեղանի մոտ:
ՀՐԵՇՏԱԿ – (ուրախացած): Վա՜յ, վերջապես… Ինչ ներս եմ մտել` այս բառերին էի սպասում:
Պայուսակը քարշ տալով բերում, խցկում է Լևոնի աթոռի տակ, նստում աթոռին: Հարմարվում է տեղում, գլխից հանում է կեպին, խոթում է պայուսակի մեջ: Ուղղում է մազերը, վերջապես հանդարտվում ու արտահայտիչ նայում Լևոնի կեղտոտ սպասքին: Հետո տեղից թռչում է, ափսե, պատառաքաղ-դանակ ու բաժակ տանում է խոհանոց:
ՎԱՀԵ – (սուլելով): Է՞ս ով է…
ԱՆԱՀԻՏ – Հիմա կիմանանք: (Գնում է խոհանոց:)
ՏԵՍԱՐԱՆ 4
Լուսավորվում է խոհանոցը: Հյուրասենյակը խավարի մեջ է: Հրեշտակն սպասողական նայում է խոհանոցի դռանը: Ներս է գալիս Անահիտը:
ՀՐԵՇՏԱԿ – (չզարմանալով Անահիտի հայտնվելուց): Գիտեի, որ դուք կգաք… Հասկանո՞ւմ եք, ես չեմ ուզում, որ նրանք իմանան…
ԱՆԱՀԻՏ – Ի՞նչ իմանան:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ես Սոնայի աղջիկն եմ:
ԱՆԱՀԻՏ – (փորձելով մտաբերել): Սոնայի՞…
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ձեր համակուրսեցին…
ԱՆԱՀԻՏ – (անկեղծ ուրախացած): Ախ, Սոնայի… Բայց նա վաղուց Հայաստանում չէ:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Այո: Ես տուրիստ եմ եկել… Մաման տվեց ձեր հասցեն, ասաց` Երևանում ինչ էլ փոխված լինի` Անահիտենց հասցեն անփոփոխ է: Մաման, ինչպես միշտ, չի սխալվում:
ԱՆԱՀԻՏ – Նո՞ր եք եկել:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Չէ, մի ամիս է` այստեղ եմ: Գիշերը թռչում եմ…
ԱՆԱՀԻՏ – Բայց պատմածիդ մեջ ի՞նչ կա, որ չեք ուզում՝ մերոնք իմանան:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ոչ մի բան էլ չկա… Պարզապես այս մի ամսում միշտ նույն հարցերն են տալիս` փոխվե՞լ է Երևանը, ինչպե՞ս է այնտեղ, հո չե՞նք զղջում կամ, ինչքա՜ն երջանիկ ենք, որ գնացել ենք Լոս… Անկեղծ ասած` հոգնել եմ: Դրա համար էլ… Մեկ էլ տեսար` նորից նույն հարցուփորձը… Իսկ ես եկել եմ, որ մամայիս խնդրանքը կատարեմ, ու վերջ:
ԱՆԱՀԻՏ – Մի քիչ տարօրինակ է, բայց… ինչպես կուզեք: Սոնան ինչպե՞ս է…
Մնջախաղ` Հրեշտակը ոտով-ձեռքով ինչ-որ բան է ոգևորված պատմում, խոհանոցն աստիճանաբար մթնում է, լուսավորվում է հյուրասենյակը:
ՆԱՐԵ – Կարո՞ղ է` ափսեներն է լվանում:
ՎԱՀԵ – Լսիր, քեզ համար աշխարհի ամենամեծ պատիժը ափսե լվանա՞լն է:
ՆԱՐԵ – (առաջ պարզելով ձեռքերը): Ե՞րբ պիտի հասկանաս, որ մատները հատուկ խնամք են պահանջում:
ՎԱՀԵ – Տատ, խոսիր, է՜…
ՏԱՏ – Ինչ ասեմ…
ՎԱՀԵ – Օրինակ, կուզեի՞ր, որ սրա պես մեկին հարս բերեի:
ՆԱՐԵ – Տատը քեզ այդ հարցը չի տա:
ՎԱՀԵ – Ի՞նչ գիտես:
ՆԱՐԵ – Տատը` այստեղ, դու` Գերմանիայում… Ուզում ես չուկչայի հետ ամուսնացիր, մե՞զ ինչ: (Տեսնելով, որ տատը իր մտքերի հետ է:) Ճիշտ չե՞մ ասում… տա՜տ, չե՞ս լսում:
ՏԱՏ — Այս աղջկա դեմքը ձեզ ծանոթ չէ՞:
ՆԱՐԵ – Առաջին անգամ եմ տեսնում:
ՎԱՀԵ – Ֆիրմայի առաքիչ է… Կարող է, մի տեղ տեսած լինես… կամ չլինես:
ՏԱՏ – Ինչո՞ւ է ինձ թվում, որ նրան տեսել եմ:
ՎԱՀԵ – Տատ, հիմա աղջիկները այնպես են ներկվում-սարքվում, որ բոլորը մի դեմքանի են: Օրինակ` թոռդ: Իրեն լրիվ համապատասխանեցրել է մոդելային ստանդարտին:
ՆԱՐԵ – Էլի՞ սկսեցիր… Դու, ավելի լավ է, մտածիր, որ գնաս, քո Անին ի՞նչ պիտի անի առանց քեզ:
ՎԱՀԵ – (սպառնալի): Եթե հիմա բերանդ չփակես…
Գալիս են Անահիտն ու Նարեն:
ԱՆԱՀԻՏ – (բերում է սալաթը): Չէ, թող չփակի, որովհետև իտալական սալաթը պիտի ուտի: (Նարեին.) Մի վախենա, միայն բանջարեղեն է, առանց մայոնեզի: (Իրեն հետևող Հրեշտակին:) Նստիր, աղջիկս, դու էլ անպայման պիտի փորձես: Դոլման` չէ, բայց սալաթ սարքել կարող եմ:
ՎԱՀԵ – Մա՞մ… (Բազմանշանակ, կամաց:) Իմացա՞ր…
ԱՆԱՀԻՏ – Վահե, նա մեր հյուրն է: Առանց մեկնաբանության: Ու սալաթ վերցրու:
ՎԱՀԵ – Ես էլ սալաթից եմ հրաժարվում` առանց մեկնաբանության: (Ցուցադրաբար ելնում է տեղից, քրոջ կողքով անցնելիս:) Մի անգամ էլ Անիի անունը տվել ես… (Գնում, նստում է անկյունի բազմոցին, հեռախոսով sms է գրում:)
ՀՐԵՇՏԱԿ – (ի պատասխան Տատի սևեռուն հայացքի): Դուք իսկապես առաջին անգամ եք ինձ տեսնում:
ՏԱՏ – Իսկապե՞ս…
ՀՐԵՇՏԱԿ – Այո: (Թեման փոխելու համար:) Դուք շատ նման եք իմ տատին: Միայն մի տարբերությամբ` թերթ կարդալու փոխարեն նա ամբողջ օրը գործում է, իրեն որ մնա` ոտից-գլուխ նրա գործած շորերը պիտի հագնեմ: Բայց, ինչպես տեսնում եք, բավարարվել եմ միայն վզնոցով:
ՏԱՏ — (կասկածով): Որտեղի՞ց գիտես, որ ամբողջ օրը թերթ եմ կարդում:
ՀՐԵՇՏԱԿ — (իբր ինչ-որ բան հիշելով): Վա՜յ… ոնց էի մոռացել… (Մտնում է պայուսակը, հանում է բջջայինը, փորձում է խոսել` չի ստացվում: Մտահոգ նայում է էկրանին:) Էլի էկրանը սևացավ… (Նարեին.) Սրանից գլուխ հանո՞ւմ ես:
ՆԱՐԵ – Միայն զանգելով: (Հեռվից զննելով ապարատը:) Ո՞ր դարի հեռախոս է:
ՀՐԵՇՏԱԿ – (իբր նեղ զգալով): Դե հա… հնացած մոդել է… Հետաքրքիր է, ձեր եղբայրը մարդկանց բանի տեղ չդնելուց բացի ուրիշ բանի ընդունա՞կ է:
ՆԱՐԵ – Իսկ դուք ստուգեք:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Եվ կստուգենք: (Գնում է Վահեի մոտ:)
ՏԵՍԱՐԱՆ 5
Նույն կերպ անկյունը լուսավորվում է, հյուրասենյակը` մթնում: Նարեն գալիս, նստում է Վահեի կողքը:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ինձ չէի՞ք օգնի:
ՎԱՀԵ – Իսկ քիչ առաջ ո՞վ էր հայտարարում, որ երբեք իմ օգնության կարիքը չի ունենա:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Էլի որ` հույս չունենաք: (Տալով հեռախոսը:) Հիվանդը սա է:
ՎԱՀԵ – (վերցնելով` սուլում է): Էս ի՞նչ քարե դար է…
ՀՐԵՇՏԱԿ – Հետո՞ ինչ… Ամեն ինչ արտաքինով եք գնահատում: Իսկ գուցե սա շատ թանկ նվեր է: Ամենաթանկ մարդուց մնացած հիշատակ:
ՎԱՀԵ – Այդ մասին չէի մտածել, ներեք ինձ… Դատելով տեսքից` նվերն ստացել եք մի հազար տարի առաջ: (Զննելով ապարատը, ավելի կամաց:) Իսկ հիմա ասացեք, թե ով եք ու ինչ եք անում մեր տանը:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Չասացի՞, որ…
ՎԱՀԵ – Չէ: Հիմա կասեք:
ՀՐԵՇՏԱԿ – (անմիջական-մտերմիկ): Այդպես էլ գիտեի, որ չես հավատա… Ապրե՛ս: Ուրեմն, չեմ սխալվել: Մենք լավ ծանոթներ ենք:
ՎԱՀԵ – Նույնի՞սկ… իսկ որտեղի՞ց:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ֆեյսբուքից:
ՎԱՀԵ – (ուշադիր նայելով): Իսկ ավելի կոնկրե՞տ…
ՀՐԵՇՏԱԿ – Օմեգան եմ:
ՎԱՀԵ – Լո՞ւրջ…
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ըհը, չե՞ս հավատում:
ՎԱՀԵ – (կարճ մտորելուց հետո): Վերջին անգամ ինչի՞ մասին ենք խոսել:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ի՜նչ անհավատն ես: Լավ, լավ, ասեմ: (Մի շնչով:) Քննարկել ենք գլոբալ տաքացման պայմաններում մարդկային օրգանիզմի հարմարվողականության հնարավորությունները… Ֆո՛ւհ…
ՎԱՀԵ – (մեղմացած, բայց բառերը շեշտելով): Դեռև՛ս անհայտ հնարավորությունները:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ճիշտ է: Դեռև՛ս: Որովհետև այդ անհայտը դու ես բացահայտելու:
Ծիծաղում են: Սառույցը հալվում է:
ՎԱՀԵ – Եկել ես, որ զրո՞ւյցը շարունակենք:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Դե, չէ… Դու հետաքրքիր զրուցակից ես, ես էլ որոշեցի քեզ տեսնել իրականում: Բայց քանի որ քույրիկդ աշխարհի բացբերանն է ու հենց իմանա` ով եմ, միանգամից կզանգի Անիին…
ՎԱՀԵ – Նարեն դա հաստա՛տ կանի:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Դրա համար էլ որոշեցի այսպես… ծպտված: Մի քիչ հետո ես կգնամ: Ու սրանից հետո կխոսենք որպես իրական մարդիկ: Գիտես, արդեն հոգնել եմ այդ վիրտուալ իրականությունից: (Դավադիր ժպտում են:) Իբր` հեռախոսս սարքեցիր:
ՎԱՀԵ – (անսպասելի մտքից՝ զգուշավոր): Բայց, սպասիր, Անիի մասի՞ն որտեղից գիտես…
ՀՐԵՇՏԱԿ — (խուսափելով պատասխանից, բարձաձայն:) Շնորհակալ եմ, թե չէ հույսս կորցրել էի: (Գալիս է լուսավորվող հյուրասենյակը: Նստածներին:) Մարդ` չգիտեմ, բայց հեռախոս լա՜վ էլ բուժում է: (Համար հավաքելով:) Ալո… (Բոլորին.) Կներեք… (Ցածրաձայն խոսելով` գնում է մութ անկյունը:)
ՆԱՐԵ – (մոտեցող Վահեին): Ի՞նչ էիք այդպես քննարկում:
ՎԱՀԵ – Քե՞զ ինչ:
ՆԱՐԵ – Չե՞ս կարծում, որ մի քիչ երկար նստեց քո կողքին: Եթե ինչ-որ մեկն իմանա, որ ոմանք փսփսում ու խնդմնդում են անծանոթ աղջկա հետ… (Կանխելով եղբոր պոռթկումը:) Վե՛րջ, էլ չեմ շարունակում: Նաև հաշվի առ, որ Անիիդ անունը չասացի: (Բարձրանում է տեղից:)
ՏԱՏ – Այդ ո՞ւր:
ՆԱՐԵ – Հետաքրքիր է, այսքան երկար ի՞նչ է խոսում… և ում հետ:
Մոտենում է Հրեշտակին, անկյունը լուսավորվում է, հյուրասենյակը` մթնում:
ՏԵՍԱՐԱՆ 6
Նարեն մոտենում, լսում է րեշտակին, որն իբր չի նկատում Նարեին:
ՀՐԵՇՏԱԿ – (լսափողի մեջ): …չեմ կարծում, որ երկար կտևի: ենց հիմա կխոսեմ նրա հետ ու համապատասխան եզրակացությունը կներկայացնեմ ձեզ: Առայժմ: (Անջատում է հեռախոսը և իբր նոր տեսնում Նարեին:) Իսկ ուրիշի խոսակցությունը լսել կարելի՞ է:
ՆԱՐԵ – Կարելի է, եթե ուզում ես իմանալ, թե ինչ շպիոնական խաղեր ես այստեղ խաղում:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Դա ի՞նչ բառ է՝ շպիոն… հայերե՞ն է:
ՆԱՐԵ – Մի ցրի: Շատ լավ էլ հասկանում ես ասածս: Լսիր, փոքրիկս, դու ո՞վ ես:
ՀՐԵՇՏԱԿ – (միանգամից լրջանում, նույնիսկ տարիքով ավելի մեծ է երևում): Մեկ ամիս առաջ ձեր ռեզյումեն ու լուսանկարներն ուղարկել եք մեզ: (Գրպանից հանում, նրան է մեկնում այցեքարտ:)
ՆԱՐԵ – (զննելով այցեքարտը, շփոթահար): Այո, բայց…
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ոչ մի բայց: Ձեր տվյալները հուսադրող են: Իսկ հիմա համոզվեցի, որ ձեր գրածն ու լուսանկարները համապատասխանում են իրականությանը:
ՆԱՐԵ – (չկարողանալով իրեն զսպել): Ո՛ւխ… Yes!
ՀՐԵՇՏԱԿ – Շուտ եք ոգևորվում: Դեռ անչափահաս եք, իսկ ֆիրման պիտի վստահ լինի, որ դուք գիտակցված եք ընտրել մասնագիտությունը:
ՆԱՐԵ – Ժամանակները փոխվել են, իսկ ես տասնհինգ տարեկան եմ ու միանգամայն պատասխանատու սեփական արարքներիս համար:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Տես, է՛, ինչ գրագետ շարադրված մտքեր… Բա ինչո՞ւ եք ծաղրում ձեր գրադարանը: (Զգալով, որ սխալ թույլ տվեց, սկսում է կեղծ հազալ:)
ՆԱՐԵ – Սուտ հազ:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ֆարինգիտ: Բայց դա չէ հիմա կարևորը: (Նարեն դեռ կասկածով զննում է նրան:) Ի՞նչ եք նայում, այսօր ջահելների մի մասը լուրջ չի ընդունում գիրքն ու գրադարանը: (Վերջին փորձն է անում:) Վերջին սոցիոլոգիական հարցումն էլ դա է ցույց տվել:
ՆԱՐԵ – Այ, սոցիոլոգների պահով` համոզեցիք:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ուրեմն, վերադառնանք մեր խնդրին: Նախ տեղյակ պահեմ, որ սա մեր գործելակերպն է` տեղում տեսնել, ծանոթանալ թեկնածուի հետ: Ինչո՞ւ չէ, նաև ընտանիքի կարծիքն իմանալ: (Դավադիր:) Ի՞նչ եք կարծում, եթե ձերոնց ասեի, թե ով եմ` կօգնե՞ր ձեր գործին:
ՆԱՐԵ – Հաստատ կխանգարեր:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Դրա համար էլ այս ծիծաղելի ներկայացումը սարքեցի, որ կասկածի տեղիք չտամ: Այնպես որ, շպիոնական խաղերի մասին մոռացեք:
ՆԱՐԵ – Մոռացա:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ուրեմն, գնանք, սալաթ ուտենք:
Միասին գալիս են հյուրասենյակ: Նստում են ու սինխրոն ծամում են սալաթը: Այնպիսի համերաշխությամբ, որ ներկաները չեն կարող թաքցնել իրենց զարմանքը:
ՎԱՀԵ – Այս ի՞նչ համերաշխ սալաթաջարդ է:
ՆԱՐԵ – Հենց նոր այնպիսի մի դիետայի մասին իմացա, որ սալաթ չէ` տորթ էլ կուտեմ: (Մի պահ մտածելուց հետո:) Բայց շատ փոքրիկ կտոր:
Լևոնը մտնում է այն պահին, երբ Վահեն Հրեշտակի բաժակը գինի է լցնում, Անահիտը պանիր է դնում նրա ափսեի մեջ, իսկ Նարեն մեկնում է սոուսի ափսեն: Տատը գորովանքի ժպիտով հետևում է այս իրարանցմանը:
ԼԵՎՈՆ – Սա… ո՞վ է:
Բոլորը շփոթվում են` ինչ ասեն:
ՎԱՀԵ – Դե… ո՞նց թե` ով է: Ի՛նքն է:
ԼԵՎՈՆ – Ինքը… Իսկ ինքն ի՞նչ է անում այստեղ:
ՆԱՐԵ – Սալաթ է ուտում: Ինձ հետ:
ԼԵՎՈՆ – Լավ, որտեղի՞ց եկավ այս սալաթակերը:
ԱՆԱՀԻՏ – Չեկավ: Հայտնվեց:
ԼԵՎՈՆ – Հայտնվեց ու նստեց սալաթ ուտելո՞ւ:
ՏԱՏ – Հյուրը Աստծունն է, տղա՛ս:
ԲՈԼՈՐԸ ՄԻԱՍԻՆ – Բա՞…
ԵՐԿՐՈՐԴ ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆ
ՏԵՍԱՐԱՆ 1
Նույն հյուրասենյակը: Կիսահավաք սեղան: Նարեն ու Հրեշտակը ծույլ-ծույլ քչփորում են ափսեների մեջ մնացած սալաթը: Անահիտը բերում է մատուցարանը, ուզում է բաժակները վրան դնել:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Տիկին Անահիտ, թողեք, մենք կհավաքենք:
ԱՆԱՀԻՏ – Մե՞նք…
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ե՛ս:
ՆԱՐԵ – Մեկ էլ տեսար` ես էլ հասա նրան օգնության:
ԱՆԱՀԻՏ – Պարզվում է` հրաշքներ դեռ պատահում են: (Զանգում է հեռախոսը:) Այո՞… Դո՞ւք եք: Այո, ես եմ Գոռին ասել, որ զանգեք: Ուզում էի իմանալ, դուք տեղյա՞կ եք, թե կիսամյակը ինչպես է փակելու ձեր տղան… (Խոսելով գնում է սենյակ:)
ՆԱՐԵ – Վե՛րջ, աշխարհը մոռացավ, հիմա նրա համար կարևոր են ծույլիկ Գոռն ու նրա պրոբլեմները:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Իսկ ես միշտ երազել եմ, որ մայրս ուսուցչուհի լիներ:
ՆԱՐԵ – Իսկ նա ի՞նչ է:
ՀՐԵՇՏԱԿ – (նեղ զգալով): Դե, ինչպես ասեմ… Ավելի լավ է, վերադառնանք մեր խոսակցությանը: Ռեզյումեիդ մեջ գրված է, որ հրաշալի պարում ես, սպորտով ես զբաղվում…
ՆԱՐԵ – Նաև յոգայով:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Հրաշալի է: (Մտնում է պայուսակի մեջ, ինչ-որ թղթեր է հանում, նայում:) Նաև գրված է, որ մինչև տասներեք տարեկան շատ ես սիրել խնամել կենդանիների… նույնիսկ բուժել ես:
ՆԱՐԵ – Ռեզյումեիս մեջ այդպիսի բան չկա:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Համոզվա՞ծ ես: Իսկ ե՞ս որտեղից գիտեմ:
ՆԱՐԵ – Ի՞նչ իմանամ…
ՀՐԵՇՏԱԿ – Հասկանո՞ւմ ես, մեր ֆիրման մեծ հեղինակություն է վայելում, հանրաճանաչ մոդելներ է պատրաստում-սարքում-ստեղծում: Այո, մենք դա կարող ենք: Բայց միայն մի դեպքում: Եթե թեկնածուն ուրիշ երազանք չունի: Կամ չի ունեցել:
ՆԱՐԵ – Չեմ հասկանում:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Մոդել` նշանակում է մտածել միայն քո մասին: Քո արտաքինը, քո չափսերը, քո ավելորդ գրամները, մամայիդ եփած ու քո չկերած համով ճաշերը…
ՆԱՐԵ – Բայց փոխարենը` միշտ լուսարձակների տակ, նորաձև, թանկարժեք զգեստներով, լրագրողների ուշադրության կենտրոնում:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ես կհավատայի քեզ, եթե…
ՆԱՐԵ – Ի՞նչ` եթե: Կարո՞ղ է` նորից ռեզյումեն հիշես:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Իսկ դու, կարո՞ղ է, հիշես Բոնյային:
ՆԱՐԵ – Բոնյայի՞ն… Նրա՞ն որտեղից գիտես:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Մեքենան խփել էր, թաթը ճզմվել էր: Ո՜նց էր կլանչում, ձայնը գցել էր բակով մեկ: Գրկեցիր, վազելով տարար բուժակի մոտ: Հետո քանի շաբաթ վիրակապում էիր, խնամում…
ՆԱՐԵ – Բայց քեզ ո՞վ ասաց:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ինքը:
ՆԱՐԵ – Լսիր, դու…
ՀՐԵՇՏԱԿ – Չեմ ցնդել: Մի մոռանա, ամենահեղինակավոր ֆիրմայի ներկայացուցիչն եմ: Դրա համար էլ գիտեմ, որ ձեր թաղում ինչքան անտեր ու տերով շուն, կատու կա` սիրում է քեզ: Ճիշտ է, երկու տարի է` նրանց մոռացել ես, բայց նրանք քեզ հիշում են: Դեռ հիշում են:
ՆԱՐԵ – Դա է՞լ իրենք են ասել:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Բա ո՞նց…
ՆԱՐԵ – Էլ ի՞նչ են ասել:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Որ սպասում են, մինչև հիշողությունդ տեղը գա:
ՆԱՐԵ – Կատակում ես, չէ՞… դե, ասա, որ լուրջ չես ասում:
ՀՐԵՇՏԱԿ – (ծիծաղելով): Դե, իհարկե, կատակում եմ: Իսկ դու հավատացի՞ր… Լավ, մոռացիր, բան էր` ասացինք, ծիծաղեցինք, ու անցավ: Ինչ վերաբերում է քո նամակին… Կարծում եմ, մեր պատասխանը դրական կլինի: Պարզապես մի քիչ կփոխենք քեզ… Մազերիդ գույնը… դեմքդ թեթև կոռեկցիայի կենթարկենք… մի երկու կիլոգրամ էլ կնիհարես… Հա, տորթը չուտես, նույնիսկ մի փշուր: Մնացածը` տիպ-տոպ է, ու շուտով բոլորը կխոսեն թոփ-մոդել Նարեի… Չէ, Նարեն չեղավ… (Գնահատող զննելով աղջկան:) Մի հարմար անուն կգտնենք: Թե չէ Նարեն շատ… մի խոսքով, էն չի:
Տեղից բարձրանում, ափսեները դնում է մատուցարանի վրա, գնում է խոհանոց: Նարեն նրան հայացքով ուղեկցում է, մտախոհ զննում է եղունգները /դա նրա սիրած զբաղմունքն է/, համար է հավաքում:
ՆԱՐԵ – (լսափողի մեջ): Թե իմանաս` ի՜նչ եմ ասելու… Չէ, շատ բան չեմ կարող ասել, բայց կարևորը կասեմ… Շուտով դու կիմանաս մոդելային բիզնեսի նոր աստղի անունը… (Խոսելով գնում է իր սենյակը:)
ՏԵՍԱՐԱՆ 2
Գալիս է Հրեշտակը, բաժակներն է շարում մատուցարանի վրա: Մտնում է Վահեն:
ՎԱՀԵ – (սուլում է): Վիրտուալ աշխարհից ինչպիսի՜ անցում դեպի իրական կյանք` կեղտոտ բաժակների տեսքով:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ինչո՞ւ ես ծաղրում… Իսկապես, օրվա մի մասը ֆեյսբուքում եմ, բայց մնացած ժամանակ սովորական աղջիկ եմ, ինչպես բոլորը:
ՎԱՀԵ – Միայն չասես` Նարեի պես: Ինչ գլուխը մտավ մոդել դառնալը` լրիվ փոխվեց, մի տեսակ հեռացավ մեզնից… Եվ, ընդհանրապես, ի՞նչ է կատարվում ձեր գլխում, այդ փայլուն շորերը ի՞նչ են անում ձեզ հետ:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Դե, բոլոր աղջիկները չէ, որ երազում են մոդել դառնալ:
ՎԱՀԵ – Ես դրա դեմ բան չունեմ, մասնագիտություն է, ոչ ավելի ու ոչ պակաս մյուսներից: Բայց քրոջս չեմ կարող ներել, որ կարդալը թողեց:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Իսկ դու կարդալ սիրո՛ւմ ես:
ՎԱՀԵ – Այնքան չեմ սիրում, ինչքան գիտեմ, որ պետք է կարդամ: Բժշկի մասնագիտությունը սովորում են ամբողջ կյանքի ընթացքում:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Քեզ այսպիսին էլ պատկերացնում էի: Թե չէ ՖԲ-ում հիմնականում տափակ տղաներ են` տափակ սրամտություններով:
ՎԱՀԵ – Նույնն էլ ես կարող եմ ասել` տափակ աղջիկներ` տափակ ամբիցիաներով:
Ծիծաղում են:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Գիտես, եթե հանկարծ հիվանդանայի` անպայման քեզ կդիմեի: Ճիշտ է, առայժմ պիտի սպասեմ, մինչև դիպլոմ ստանաս:
ՎԱՀԵ – Իզուր չսպասես:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Պահ, ի՞նչ ես քեզ ձև տալիս:
ՎԱՀԵ – Ձև չեմ տալիս, պարզապես այստեղ չեմ լինի:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Այսի՞նքն…
ՎԱՀԵ – Ուրիշ երկրում կլինեմ: Ու կբուժեմ ուրիշ հիվանդների:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ուրեմն ճիշտ է, որ դիմել ես գրին քարտի համար:
ՎԱՀԵ – Որտեղի՞ց գիտես:
ՀՐԵՇՏԱԿ – (իրեն չկորցնելով): Դու չէի՞ր գրել:
ՎԱՀԵ – Հաստատ չեմ գրել:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Դե, կոնկրետ չես գրել, բայց ընթացքում, մեկ-մեկ դժգոհում էիր… մի անգամ էլ գրեցիր, որ այստեղ ապագա չես տեսնում:
ՎԱՀԵ – Հա՞ որ…
ՀՐԵՇՏԱԿ – Հաստա՛տ: Դե, գիտես, երբ ոգևորվում ես, չես էլ զգում` ինչ գրեցիր:
ՎԱՀԵ – Հնարավոր է…
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ուրեմն, հաստատ որոշել ես:
ՎԱՀԵ – Որոշումս բեկման ենթակա չէ:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Մի տեսակ… տխրեցի:
ՎԱՀԵ – Բայց ինչի՞… Ինտերնետը որ կա, տարածությունը նույնիսկ երկրորդական հանգամանք չի: Այնպես որ, կեցցե՛ ինտերնետը:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Եռակի վիվա՛տ: Իրոք որ, ի՞նչ կփոխվի, եթե ես գրեմ Երևանից, դու պատասխանես` Աստված գիտե` որտեղից: Լավ է, գոնե հասցրի քեզ տեսնել քո հարազատ միջավայրում:
ՎԱՀԵ – Եվ ինչպիսի՞ն է տպավորությունդ:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Հրաշալի: Ինչ լավն են ձերոնք… բա այգին… Գիտե՞ս, սկզբում միայն վարդերը տեսա, բայց հետո, պարզվեց, որ մանուշակ էլ ունեք: Ես մանուշակ շատ եմ սիրում:
ՎԱՀԵ – Ի՞նչ մանուշակ: Մենք մանուշակ չունենք:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ո՞նց թե` չունեք: Պատի տակ… խնձորենուց մի քիչ ձախ:
ՎԱՀԵ – Լսիր, այդ ե՞րբ հասցրիր այգին հետախուզել:
ՀՐԵՇՏԱԿ – (իրեն չկորցնելով): Մի քիչ առաջ… դու այստեղ չէիր: Չես հավատում` արի գնանք, ստուգենք:
Դուրս են վազում, վերադառնում են, Հրեշտակի ձեռքում մանուշակի փոքրիկ փունջ է:
ՎԱՀԵ – Բայց դե՜մք ես: Մեր այգին է, բայց դու ես մանուշակ գտնում: Չէ, իրոք վերջն ես:
ՀՐԵՇՏԱԿ – (փնջով հիանալով): Գիտե՞ս, ինչ հրաշք է, երբ տուն ունես, և այդ տունը ոչ միայն քոնն է, այլ քո ծնողներինը, նրանց ծնողներինը… Ես միշտ երազել եմ ապրել այսպիսի տան մեջ, որ ընկերներիս ցույց տամ ու ասեմ` այս պարիսպը իմ պապն է շարել, այս խնձորենին հայրս է տնկել` իմ ծննդյան օրը: Իսկ մայրս հրաշք մանուշակներ կարող է աճեցնել: Իսկ երբ հերթը ինձ հասնի, ես եմ պատասխանատու այդ պարիսպի, խնձորենու, մանուշակների համար… (Սթափվելով:) Էշ-էշ դուրս եմ տալիս, դու էլ լուրջ լսում ես:
ՎԱՀԵ – Չգիտես ինչու` ծիծաղել չեմ ուզում:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ինչո՞ւ… Հենց դու պիտի ծիծաղես, որովհետև ասածներս սենտիմենտալ հիմարություն են ու քեզ հետ կապ չունեն: Դու գնալու ես, և այս ամենը քեզ համար ոչինչ չի նշանակում, այդպես չէ՞:
ՎԱՀԵ – Ի՞նչ ես ուզում ասել:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ոչինչ: Ներիր, ոգևորվեցի… ավել-պակաս դուրս եմ տալիս: Ավելի լավ է` ուրիշ բանի մասին խոսենք:
ՎԱՀԵ – (ինքնահեգնանքով): Էքստրեմալ վիճակում մարդկային օրգանիզմի հարմարվողականության մասի՞ն:
ՆԱՐԵ – Թեկուզ:
ՎԱՀԵ – Իսկ գուցե խոսենք այն մասին, թե ե՞ս ինչպես կհարմարվեմ: Բայց ոչ թե գլոբալ տաքացմանը, այլ օտարությանը: (Դուրս է գնում:)
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ահա և խոսեցինք: (Պայուսակից ապակե անոթ է հանում, խնամքով մի քանի մանուշակ դնում է մեջը, պահում պայուսակում:)
ՏԵՍԱՐԱՆ 3
Ներս է գալիս Անահիտը:
ԱՆԱՀԻՏ – Վահեն գլխապատառ ո՞ւր գնաց… Բա՞ն է պատահել:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Պատահել է: (Նրան մեկնելով մնացած մանուշակները:) Հազար տարի է` մանուշակ էի փնտրում: Ձեր աճեցրածն է, չէ՞:
ԱՆԱՀԻՏ – Սիրում եմ մանուշակ: Ի տարբերություն վարդերի, որոնք ամբողջ այգին իրենցով են արել, մանուշակներս իրենց անկյունից դուրս չեն գալիս:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Մարդկանց նման են: Մտնում են իրենց անկյունն ու դուրս չեն գալիս:
ԱՆԱՀԻՏ – Ամեն մարդ չէ… Մարդ կա` վարդի նման ամբողջ տարածքն է գրավում:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Իսկ մանուշակին պիտի փնտրես, որ գտնես: (Չարաճճի անմիջականությամբ:) Բայց էս ի՜նչ լուրջ թեմաների մասին ենք խոսում:
ԱՆԱՀԻՏ – Հետաքրքիր է, որ այդքան լուրջ թեմաների մասին կարողացա խոսել քեզ հետ:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ինչո՞ւ մարդիկ չեն կարող իրար հետ խոսել: Նկատի ունեմ` մտերիմ, հարազատ մարդիկ: Գիտե՞ք, ամեն անգամ զարմանում եմ` ախր, մարդկանց է տրված անկեղծ լինելու պարգևը: Դա իրոք պարգև է, հավատացեք ինձ, իսկ դուք դա չեք գնահատում: Գիտե՞ք, ինչ երջանկություն է, երբ քո ամենահարազատ մարդու հետ կարող ես անկեղծ լինել:
ԱՆԱՀԻՏ – Որքան էլ տարօրինակ հնչի` երբեմն հենց ամենամտերիմ մարդու հետ անկեղծ լինելն է դժվար:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Չեմ հասկանում… Մի՞թե դժվար է մոտենալ նրան ու հարցնել. «Սիրելիս…» (Այլ տոնով:) Վերջին անգամ ձեր ամուսնուն ե՞րբ եք այդպես դիմել:
ԱՆԱՀԻՏ – Որ ասեմ` չեմ հիշո՞ւմ…
ՀՐԵՇՏԱԿ – Իսկ դուք ասեք: Հենց այսօր: Հիմա: Մոտեցեք ու ասեք. «Սիրելիս, ես տեսնում եմ, որ մտահոգ ես, գիշերները չես քնում, խուսափում ես մեզնից… Բայց եթե ինձ չասես` ո՞ւմ ես ասելու: Թեև ասել պետք չէ, առանց քո ասելու էլ գիտեմ: Ուրեմն իմացիր` աշխատանք կորցնելը կյանք կորցնել չէ…»:
ԱՆԱՀԻՏ – Ի՞նչ…
ՀՐԵՇՏԱԿ – (իբր շփոթված): Ոչինչ… Էշ-էշ դուրս եմ տալիս: Մամաս էլ է ասում, որ հենց ոգևորվում եմ, երևակայությունս ելնում, ինձ ուտում է…
ԱՆԱՀԻՏ – Աղջիկս, դու ինչ-որ բա՞ն գիտես:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ոչինչ էլ չգիտեմ, ազնիվ խոսք… Եվ ի՞նչ կարող եմ իմանալ, քիչ առաջ եմ եկել, քիչ հետո էլ գնալու եմ:
ԱՆԱՀԻՏ – (ինքն իրեն): Ախր, զգում էի, որ մի բան այն չէ, բայց…
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ես միշտ զարմանում եմ, թե մարդիկ ինչքան բառեր են հորինել, որոնց ճշգրիտ թիվը ոչ ոք չգիտի: Իսկ գիտե՞ք, թե ում է հաջողվում այդքան բառերի միջից գտնել ամենակարևոր բառերը, որպեսզի ասի ինչ-որ մեկին օգնելու կամ փրկելու համար: Այ, հիմա ինչ-որ ասացի` ամեն ինչ է` էշությունից բացի:
ԱՆԱՀԻՏ – Նախանձեցի Սոնային` ի՜նչ աղջիկ է մեծացրել: (Ինչ-որ բան որոշելով:) Հիմա կգամ: (Արագ դուրս է գնում:)
ՀՐԵՇՏԱԿ – (նրա ետևից): Եթե չեմ սխալվում, Սոնան երկու տղա ունի և ոչ մի աղջիկ: (Մտնում է պայուսակի մեջ, ինչ-որ թղթեր է հանում, մոտենում է Տատի դռանը:) Տատի՛կ…
ՏԵՍԱՐԱՆ 4
Իր սենյակից դուրս է գալիս Տատը:
ՏԱՏ – (մոտենում, զննում է Հրեշտակին): Չէ, ինչ ուզում ես` ասա, քո դեմքն ինձ ծանոթ է:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ինչպես ասաց Վահեն` ժամանակակից աղջիկներն իրար նման են. կեցցե՛ վիզաժիստներն ու ամենակարող կոսմետիկան:
ՏԱՏ – Հարցն էլ այն է, որ դու բոլորից տարբերվում ես: Գուցե այդ պատճառո՞վ է դեմքդ ծանոթ թվում: Եթե 21-րդ դարում չապրեի` կասեի, որ հրեշտակի դեմք ունես:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Հենց 21-րդ դարում ոչինչ բացառել չի կարելի: Անգամ հրեշտակներին: Բայց դրա համար ձեզ չկանչեցի… (Պարզելով թղթերը:) Ես աշխատում եմ քաղաքային արխիվում: Հիսուն տարին մեկ որոշ փաստաթղթեր ենթակա են ոչնչացման: Այսօր հերթական ցանկն էի ստուգում ու… մեկ էլ այս թղթերը… (Ցույց տալով:) Նայեք, տեսնո՞ւմ եք… տարեթիվը… ամիսը… օրը… և հասցեն:
ՏԱՏ – Այսինքն… սա ի՞նչ է:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Այսինքն` հիսուն տարի առաջ, հենց այս օրը, հաստատված նախագծի համաձայն, այս տան հիմքն է գցվել: Փաստորեն, այսօր հոբելյանական տարեթիվ է` ձեր տան ծննդյան օրն է: Ու տորթն էլ հենց այս առիթով է:
Տատն ու Հրեշտակը խոսելով գնում, նստում են անկյունի բազմոցին:
ՏԵՍԱՐԱՆ 5
Ներս են գալիս Անահիտն ու Լևոնը:
ԱՆԱՀԻՏ – (շարունակում է դրսի խոսակցությունը): …լավ, ինչքա՞ն կարելի է լռել:
ԼԵՎՈՆ – Ասելու բան չունեմ:
ԱՆԱՀԻՏ – Ինչո՞ւ ես ինձ վիրավորում:
ԼԵՎՈՆ – Ի՞նչ… Ցանկացած մեղադրանք կարող ես ինձ ներկայացնել` այդ մեկից բացի: Ես քեզ վիրավորե՞մ…
ԱՆԱՀԻՏ – Այո, դու ինձ վիրավորում ես: Քո լռությամբ: Ինձ չվստահելով քո հոգսը: Եվ այդպես` արդեն երկու ամիս:
ԼԵՎՈՆ – Լավ էլ նկատել ես, որ… երկու ամիս է:
ԱՆԱՀԻՏ – Լևոն, սիրելիս…
ԼԵՎՈՆ – Ի՞նչ…
ԱՆԱՀԻՏ – Սիրելիս: Ներիր, որ չեմ հիշում, թե վերջին անգամ երբ եմ քեզ այդպես դիմել:
ԼԵՎՈՆ – Քեզ ի՞նչ է պատահել:
ԱՆԱՀԻՏ – Ոչինչ: Ընդամենը ուզում եմ ասել, որ աշխատանք կորցնելը կյանք կորցնել չէ:
ԼԵՎՈՆ – (միանգամից կոտրվելով): Դու… ինչպե՞ս իմացար:
ԱՆԱՀԻՏ – Ես ավելի շուտ պիտի իմանայի:
ԼԵՎՈՆ – (վերջապես կարողանում է խոսել` լռության պատնեշը փլվել է): Այս տարիքում… երբ երեխաներին ոտքի կանգնեցնելու հարց կա… Ու գիտե՞ս, ինչն է վիրավորականը, որ նրանք հաշվի չառան ո՛չ տարիների փորձս, ո՛չ նվիրված աշխատանքս: Դա էր նրանց շնորհակալությունը` երեք ամիս առաջ տեղյակ պահեցին, որ իմ կարիքն այլևս չունեն…
ԱՆԱՀԻՏ – Պարզվում է, աշխարհում անթիվ բառեր կան ու այդքանի մեջ պիտի կարողանաս գտնել ամենակարևորը: Քիչ առաջ ես գտա այդ բառերը: Սիրելիս, ես քո կողքին եմ և ամեն ինչ լավ կլինի: Հավատա ինձ…
Լևոնը դեռ փորձում է մնալ իր հպարտ միայնության մեջ, բայց… նրանք գրկախառնվում են:
ՀՐԵՇՏԱԿ – (հայտնվելով տորթը ձեռքին): Ուռա՜… (Շփոթահար զույգին:) Դուք շարունակեք, մինչև մյուսները գան:
Տորթը դնում է սեղանին, բենգալյան կրակ-մոմն ամրացնում է վրան: Մատուցարանը գոնգի վերածած` երեք անգամ հարվածում է: Ձայնից տարբեր կողմերից գալիս են Նարեն, Վահեն ու տատը: Անահիտն ու Լևոնը թեև էլ գրկախառնված չեն, բայց նրանց վերականգնված մտերմությունը ավելի քան տեսանելի է:
Իրարանցման մեջ Հրեշտակը ծանր թվացող պայուսակն անասելի թեթևությամբ բարձրացնում, գցում է ուսին և աննկատ դուրս է գնում:
ՏԵՍԱՐԱՆ 6
ՎԱՀԵ – Էս ի՞նչ դղրդոց է…
ՆԱՐԵ – Կարո՞ղ է` Բիգ Բենը մեր տուն է տեղափոխվել…
ՏԱՏ – Ջահելներս, հապա մի նայեք, թե ի՛նչ եմ ձեզ ցույց տալու:
Բոլորը շրջապատում են նրան:
ԼԵՎՈՆ – Տես, է՛, հիսուն տարի… Ո՜նց է անցնում ժամանակը:
ՆԱՐԵ – Տատ, միշտ մտածել եմ` ախր, ինչի՞ ես այդքան թուղթ հավաքում-պահում: Բայց հիմա պիտի խոստովանեմ, որ էս մի թուղթը վերջն էր:
ՏԱՏ – Տատ, հասկացա՞ր, որ թոռնիկդ վերջապես խոստովանեց, որ մազերը երկար են, իսկ խելքը` չկա:
ՆԱՐԵ – Էլի՞ սկսեցիր… Չես թողնում` մի բառ ասեմ, ի՞նչ անենք, որ…
ԱՆԱՀԻՏ – Լռեք, հա՞… Մամ, այս ինչ անակնկալ էիր պատրաստել: Սա առանց խմելու չի լինի:
ԼԵՎՈՆ – Իսկ ես կարծում եմ, որ ոչ խմելու առիթ կա, ոչ էլ ուրախանալու:
ԱՆԱՀԻՏ – (կիսաձայն): Էլի ի՞նչ պատահեց:
ԼԵՎՈՆ – Հայրս այս տունը թողել է ինձ, իսկ ես ո՞ւմ եմ թողնում: (Մորը.) Հասկանում եմ, դու փորձում ես փրկել մեր տունը, ընտանիքը, բայց ամեն ինչ վերջացած է: Այս տունը շարունակություն չունի: Դա է պատճառը, որ ավելորդ դարձավ նաև մեր ընտանիքի ավանդական շաբաթօրյա ճաշը: Մամ ջան, վերցրու այս թուղթն ու պահիր, ինչպես պահել էիր մինչև այսօր: Անահիտ, սիրելիս, դու ճիշտ ես ասում` աշխատանք կորցնելը կյանք կորցնել չէ: Բայց երբ հայրական տունն է կորչում…
ՎԱՀԵ – Պա, սպասիր, ի՞նչ ես ճնշում… Հա, մեր տանն այդպես է ընդունված` մեծերդ ինչ ասում եք` մենք լսում ենք: Լուռ: Շատ-շատ` քթի տակ փնթփնթում ենք: Բայց հիմա պիտի ասեմ: Այս ամենի մեղավորը դու ես: Հա, դո՛ւ… Այդպես մի նայիր: Դո՛ւ պիտի ինձ ցույց տայիր պապի ձեռքով շարված պարիսպը, իսկ երբ քար ընկներ այդ պարսպից, պիտի ստիպեիր, որ ե՛ս այդ քարը տեղը դնեի: Երբ տնկում էիր խնձորի ծառը, նրա բերքը ե՛ս պիտի հավաքեի: Իսկ դու, մամ ջան, քո սիրելի մանուշակները չպիտի թաքցնեիր պատերի տակ, մեկ-մեկ պիտի բերեիր ու դնեիր սեղանին:
ՆԱՐԵ – Ի՞նչ ես ասում, չեմ հասկանում…
ՎԱՀԵ – Դժվար հասկանաս, որովհետև հիմա մեղադրում եմ ծնողներիս, որ չեն փորձել ինձ տեր դարձնել այդ ամենին:
ՏԱՏ – Վահե ջան, առաջին անգամ նմանվեցիր պապիդ:
ԼԵՎՈՆ – Ափսոս, որ ուշացած է: Գրին քարտն աշխարհը իրենով են արել: (Անահիտին.) Աղջիկդ էլ շուտով կգնա, ու finita la comedia:
ՆԱՐԵ – Ի՜նչ հեշտ եք ինձ ցրում:
ԱՆԱՀԻՏ – Մե՞նք…
ՆԱՐԵ – Հա, դուք: Դու, պապան, տատիկը…
ԼԵՎՈՆ – Եվ ինչպես ենք քեզ… ինչ ասացի՞ր… ցրում:
ՆԱՐԵ – Ձեր լռությամբ: Ձեր կարծիքով` սրամիտ նկատողություններով: Քարոզներով: Բայց ինչո՞ւ ոչ մեկիդ մտքով չանցավ ասել, որ Բոնյան ինձ սիրում է:
ՎԱՀԵ – Ով-ո՞վ…
ԱՆԱՀԻՏ – Մեր թաղի շներից է:
ՆԱՐԵ – Հա, Բոնյան, ու ոչ միայն Բոնյան, թաղի բոլոր շներն ու կատուներն են ինձ սիրում: (Վահեն փռթկացնում է:) Ի՞նչ ես խրխնջում:
ՎԱՀԵ – Որտեղի՞ց քեզ այդ արժեքավոր ինֆորմացիան:
ՆԱՐԵ – Իրենք են ասել: Ձեր հույսին որ մնամ, հաստա՛տ մոդել կդառնամ, բայց, փառք Աստծո, որ կենդանիները դեռ խոսելը չեն մոռացել:
Վահեն ձեռքը դնում է քրոջ ճակատին ու այրվածի պես ետ է քաշում:
ՆԱՐԵ – Ձե՛ռքդ…
ՎԱՀԵ – Հիմա ո՞նց հասկանանք… միտքդ փոխե՞լ ես:
ՆԱՐԵ – Ոչ: Պարզապես դեռ ոչինչ չեմ որոշել: Ու եթե հիմա այսպես խոսում եմ, դա դեռ չի նշանակում, որ ամբողջ կյանքում կենդանիներ եմ բուժելու, բայց որոշում ընդունելուց առաջ մի լավ կմտածեմ:
ՎԱՀԵ – Հրա՛շք է… Քույրիկս խոստանում է մտածել:
ԱՆԱՀԻՏ – Նարե ջան, առաջին անգամ նմանվեցիր տատիդ:
ՏԱՏ – Անահիտ ջան, ինչ լավ է, որ տարին մի անգամ ես հիշեցնում հարս լինելդ:
Ծիծաղում են:
ՏԱՏ – Ինչ ուզում եք` ասեք, բայց մեր տան հիսունամյակը անպայման պիտի նշենք: Տորթով: (Շուրջը նայելով:) Իսկ ո՞ւր է…
Բոլորը նայում են շուրջը, փնտրում են Հրեշտակին:
ՏԱՏ – Բայց ո՞ւր է…
ԼԵՎՈՆ – Ո՞վ:
Բոլորը շփոթված լռում են:
ՎԱՀԵ – Դե… ինքը:
ԼԵՎՈՆ – Գուցե ասեք նրա անո՞ւնը: (Լռություն:) Եվս մի հարց. ո՞ւր կորավ ձեր այդ… ինքը:
ԱՆԱՀԻՏ – Որտեղից որ հայտնվել էր:
ԼԵՎՈՆ – Հայտնվում են ոգիները, ուրվականները, հրեշտակները…
ՏԱՏ – Հա, էլի՛, հրեշտակները…
Նայում են իրար:
ԼԵՎՈՆ – Եվ ո՞վ էր ձեր այդ հրեշտակը:
ԱՆԱՀԻՏ – Սոնայի աղջիկը…
ՎԱՀԵ – Օմեգան…
ՆԱՐԵ – Մոդելային գործակալության ներկայացուցիչը…
ՏԱՏ – Քաղաքապետարանի արխիվարիուսը…
Համր տեսարան:
ԼԵՎՈՆ – Հետաքրքիր է, այսքանից հետո ի՞նչ համ կունենա նրա բերած տորթը:
ՆԱՐԵ – (մատով համտեսելով կրեմը): Ինքն է… (Տեսնելով տնեցիների հայացքները:) Այսինքն` շատ համեղ տորթ է: (Մի մեծ կտոր կրեմ է կուլ տալիս:)
ՎԱՀԵ – Ու չե՞ս վախենում կալորիաներից:
ՆԱՐԵ – Չես հասկանա:
ՎԱՀԵ – Պա՛հ, իսկ դու փորձիր բացատրել:
ՆԱՐԵ – Փորձեմ: Հասկանո՞ւմ ես, ես ուզում եմ ուտել մամայի եփած համով ճաշերը: Բոլո՛րը:
ԼԵՎՈՆ – Վահե, այգու նստարանը ներկել է պետք:
ՎԱՀԵ – Ոչ միայն նստարանը: Ծառերն էլ դեղել է պետք…
Աշխույժ ինչ-որ բան են քննարկում, հյուրասենյակը մթնում է:
ՏԵՍԱՐԱՆ 7
Լուսավորվում է 1-ին տեսարանի անկյունը:
ՀՐԵՇՏԱԿ – (սկայպով): Ամեն ինչ տիպ-տոպ է:
ՁԱՅՆ – Ի՞նչ…
ՀՐԵՇՏԱԿ – (իրեն ուղղելով): Այսինքն, առաջադրանքը կատարված է:
ՁԱՅՆ – Մինիմո՞ւմ, թե՞ մաքսիմում չափով:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Վիրավորո՜ւմ եք: Ի վերջո, երեկվա պրոֆեսիոնալը չեմ:
ՁԱՅՆ – Դե, փառք Աստծո:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Այո, փա՛ռք Ձեզ:
ՁԱՅՆ – Եթե էլ ասելիք չունես…
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ասելիք` ոչ, բայց… Չգիտեմ` կարելի՜ էր, չէ՜ր կարելի…
ՁԱՅՆ – Էլի ինքնագլուխ բա՞ն ես արել:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Դե… մի քանի մանուշակ եմ հետս վերցրել: Այնտեղ կարո՞ղ եմ աճեցնել:
ՁԱՅՆ – Փորձիր: Մեկ էլ տեսար` ստացվեց:
ՀՐԵՇՏԱԿ – (քիթը վեր քաշելով): Իսկ տորթից, ինչպես միշտ, ինձ բաժին չհասավ:
ՁԱՅՆ – Հույսդ չկորցնես:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Լսում եմ` հույսս չկորցնել: Նոր առաջադրանք կա՞:
ՁԱՅՆ – Կա: Բայց վաղը: Այսօր ազատ ես:
ՀՐԵՇՏԱԿ – Ուռա՜… Ներեցեք: Մինչև վաղը:
ՁԱՅՆ – Մինչև վաղը, իմ փոքրիկ հրեշտակ:
ՀՐԵՇՏԱԿ – (հեռախոսով համար է հավաքում): Ալո… որտե՞ղ եք… Լոֆթո՞ւմ… Սպասեք, ես էլ եմ գալիս: Չէ, այսօր ազատ եմ, մինչև լուսաբաց կտժժանք… Հա, գիտեմ, որ կոստյումներով է… Ես իմով կգամ: Դե, հենց հիմա գալիս եմ:
Հագնում է սպիտակ խիտոնը, երբ շրջվում է` թիկունքին փոքրիկ ճերմակ թևեր են:
ՀՐԵՇՏԱԿ – (պայուսակից հանելով մանուշակներով լի անոթը): Իսկ այնտեղ իմ մանուշակները անպայման կաճեն: Անպայմա՛ ն…
Մտնում է վարագույրից ներս: