ԿԱԼԱՆՔ / Գուրգեն ԽԱՆՋՅԱՆ

Դրամա մեկ գործողությամբ

Գործող անձինք

ՏԱՎՐՈՍքառասունին մոտ տղամարդ

ՄԱՐԴՈհիսունին մոտ տղամարդ

ՆԱԶՈՄարդոյի կինը

ԹԻՆԱնրանց աղջիկը, երեսունին մոտ

ՏԱՏՄարդոյի մայրը

ԿՈՒԿՈՒհարևանուհի

ԲԺԻՇԿ

Մասնակցում են նաև երկուերեք ծաղրածու, մեկ մոնստր

Ամբողջ գործողությունն ընթանում է Մարդոյի տանը` սեփական տուն քաղաքի արվարձանում, ոչ մեծ, ոչ շքեղ, քաղքենիական կահավորանքով:

Գիշերվան մոտ ժամ է, դրսում բուք է, տանը Մարդոն է, Նազոն և Թինան:

ՄԱՐԴՈ – ատուհանից նայելով): Էս բուքը ճամփեքը լցնում ա, հա:

ՆԱԶՈ — Ճամփեն ինչի՞դ ա, տանը չե՞ս: Աչքը դուրսն ա, է:

ՄԱՐԴՈ — Վայ, վայ, վայ… (Դուրս նայելով🙂

ՆԱԶՈ — Հը՞:

ՄԱՐԴՈ — Քիչ էլ զոռի` հոսանքի սյունը շուռ կտա, էս ի՞նչ բուք ա, այ մարդ:

ՆԱԶՈ — Բուք ա, էլի, Աստծու ուղարկած բուքն ա, սիրով ընդունի. անցյալ տարի էլ էս չէ՞ր:

ՄԱՐԴՈ — Չէ, սենց բուք ես չեմ հիշում:

ՆԱԶՈ — Իբր դու ինչ ես հիշում որ… Մեղայ ասծու: աչակնքում է:)

ԹԻՆԱ — Ի՞նչ է կատարվում մեր մոլորակի հետ… ճիշտ որ՝ վերջը մոտեցել է: Առաջ այսպիսի բաներ չկային` ձմեռը ձմեռ էր, ձյուն էր գալիս` սպիտակ, փափուկ… ձնագնդի էինք խաղում (Երգում է, ձմռան հետ կապված մի երգ:) Էն Նիկոլը ձնագնդիի մեջ քար էր դնում, շատ անաստվածն էր. չա՛ր, չա՛ր…

ՄԱՐԴՈ — Ճամփեն փակվեց, վերջ:

ՆԱԶՈ — Բա մերդ ոնց ա գալո՞ւ… Էսօր հեռախոսով սպառնաց, թե գալու եմ:

ՄԱՐԴՈ — Ո՞նց կգա, արի տես` ինչ ա կատարվում:

ԹԻՆԱ — Ասում էի` Նիկոլ, այ տղա, ախր մեջդ հեչ խիղճ չկա՞:

ՄԱՐԴՈ — Վախենամ կարտոլն ու սոխը ցուրտը տանի:

ԹԻՆԱ — Ասեց` ինչի՞ չկա, խիղճ էլ կա, սեր էլ:

ՆԱԶՈ — Չէ, լավ էլ տաք տեղ պահել ենք. համ էլ բուք ա, հո սառնամանիք չի՞, ուր որ ա կանցնի, կգնա:

ԹԻՆԱ — Ասեցի` բա որ գլխիս կպներ, Նիկոլ տղա, ախր քարի մեջ արուն կա:

ՄԱՐԴՈ — Էս ո՞վ ա: (Դուրս նայելով:)

ԹԻՆԱ — Ասեց` մտքովս չի անցել, Թինա ջան, դե դմբո եմ, էլի, հո զոռով չի, ներիր ինձ: Ու թուշս պաչեց, այ էստեղ, բերանն էլ` տաք-տաք:

ՄԱՐԴՈ – (շարունակ դուրս նայելով պատուհանից): Էս ո՞վ ա էս բքին, այ մարդ: Սրա պլաշը… ոնց որ պարաշուտ, հիմա քամին կտանի… Ըհը, ընկավ…

ՆԱԶՈ — Արի, արի սկամբիլ խաղանք:

ՄԱՐԴՈ – Ի՞նչ սկամբիլ, նայի ի՞նչ ա կատարվում:

ՆԱԶՈ — Որ սկամբիլ չխաղացիր ու պատուհանի մոտ ախուվախ արիր, մի բան փոխվելու ա՞:

ՄԱՐԴՈ — Չայ չխմե՞նք:

ԹԻՆԱ — Ըհը, ես էլ եմ ուզում, դդումի մուրաբայով:

ՆԱԶՈ — Ուզում եք` դրեք, երեխա չեք, ես հոգնած եմ, ինձնից ձեռ քաշեք հեր ու աղջիկ. չայ կուզեք` չայ խմեք, հաց կուզեք` հաց կերեք:

ՄԱՐԴՈ — Արաղ կուզեք` արաղ խմեք:

ՆԱԶՈ — Ոչ մի արաղ:

ՄԱՐԴՈ — Իսկի չկա էլ, որտեղի՞ց:

ԹԻՆԱ – (մոտենալով դաշնամուրին): Ես պիտի հայտնի երաժիշտ դառնայի…

ՆԱԶՈ — Ո՞վ խանգարեց, դառնայիր:

ԹԻՆԱ — Իսկ ո՞վ էր կպել` ամուսնացի հա ամուսնացի, տարիքդ անցնում ա, մաշկդ թառամում ա, ոտքերդ ծռվում են, մազերդ թափում են: (Հիստերիկ:) Ամուսնացի, ամուսնացի, կարծես կյանքի միակ նպատակը ամուսնությունն ա:

ՄԱՐԴՈ — Ամուսնանայիր` վատ կլինե՞ր, աղջիկ ջան… Ներվերդ էլ հիմա էսպես խախտված չէին լինի:

ԹԻՆԱ — Չտարան, չուզեցին:

ՆԱԶՈ — Ինչի՞, բա էն մեր Սամոյենց բարեկա՞մը… Տղեն լուրջ ուզում էր:

ԹԻՆԱ — Դա էլ տղա է՞ր. իսկի բանակ չէին տարել:

ՆԱԶՈ — Տղա էր, էլի: Ճիշտ ա, մի աչքը մի քիչ բան էր, բայց մնացածը հո տե՞ղն էր:

ԹԻՆԱ­ Ի՞նչ իմացար՝ տեղն էր:

ՄԱՐԴՈ — Ոչինչ, հիմա էլ դեռ ուշ չի, կտանեն, չվախեք:

ՆԱԶՈ — Որ իրեն համեստ պահի, կամակորությունները մեջտեղ չհանի` իբր վերի արտի ցորենն ա, որ հենց սկզբից դաշնամուր չնվագի մարդկանց գլխին, կտանեն: Քո հերը Մարդոն չի՞, այ ախջի, ինչի՞դ վրա էս էդպես հպարտ:

ՄԱՐԴՈ – Ի՛… Քո մերը Նազոն չի՞…

ԹԻՆԱ — Չսկսեք, հա՞: ստում է դաշնամուրի մոտ, նվագում է դասական ինչոր ստանդարտ մեղեդի, ասենք` Լուսնի սոնատը🙂

ՆԱԶՈ — Չայ դնեմ, դուք դնող չեք:

ՄԱՐԴՈ — Հա:

ԹԻՆԱ — Ինչո՞ւ հենց ես սկսում եմ նվագել, ձեր չայն ու սկամբիլը բռնում է, ինչո՞ւ չեք լսում, ինչո՞ւ արվեստ չկա ձեր մեջ:

ՆԱԶՈ — Դե հա էլ լսել ենք, էլի, աղջիկ ջան:

ՄԱՐԴՈ – (դուրս նայելով): Էս մարդը ետ էկավ. ձյան մեջ կորել ա, ոնց որ ձմեռ պապ: Ո՞վ ա, էս կողմերում տեսած չկամ:

ՆԱԶՈ — Դդումի մուրաբա չկա, պրծել ա դդումը, լրիվ կերել եք, դեղձ ա:

ՄԱՐԴՈ — Դեղձ ա, դեղձ տուր: Մի կտոր էլ հաց դիր, հենց մենակ մուրաբայով չի: Ուտելու ժամ ա:

ՆԱԶՈ — Քու համար ե՞րբ ուտելու ժամ չի, նոր չկերա՞ր:

ՄԱՐԴՈ — Ե՞րբ կերա…

ԹԻՆԱ — Ուտել, ուտել, ուտել, խմել, խմել, խմել, ուտել-խմել, ուտել-խմել…

ՆԱԶՈ — Չես ուզում` մի կեր, մի էլ խմի: (Ամուսնուն նայելով և սիրո ակնարկներ անելով:) Թինա, աղջիկ ջան, եթե ոչ ուտել ես ուզում, ոչ խմել, գնա Կուկույենց երեխուն մի քիչ դաշնամուրի դաս տուր, երեկ խնդրեցին, ասում են շնորհքով լակոտ ա, գնա տես, աղջիկ ջան:

ՄԱՐԴՈ – (վախեցած): Չէ, ո՞ւր գնա էս ժամին, էս բքին, մեղք չի՞:

ՆԱԶՈ — Քեզ էլ հասկացանք: Թե ինչի եմ սրան հաց տալի որ, լրիվ կորած տեղ ա:

ԹԻՆԱ — Չեմ գնա, տրամադրություն չունեմ: Մի բան էլ նվագե՞մ:

ՆԱԶՈ – Էէէ… Սրտովս գնա:

Դռան թակոց

ՄԱՐԴՈ — Ի… Էս բքի՞ն…

ՆԱԶՈ — Տեսնես ո՞վ ա, տղամա՞րդ, թե կնիկ:

ԹԻՆԱ — Աղջի՞կ, թե տղա:

ՄԱՐԴՈ — Չլինի՞ մերս ա…

ՆԱԶՈ — Վայ, աստված չանի, մեռնեմ աստծուս, էս բուքը հերիք չի, մերդ էլ վրեն, ես դիմացողը չեմ:

ՄԱՐԴՈ — Չկպնես, սիրուն չի, աստված ասել ա` սիրի քու հորն ու մորը:

ՆԱԶՈ — Աստված քու մորը չի ճանաչել: Մեղայ ասծու:

Թակոց:

ԹԻՆԱ — Դե բացեք, էլի:

Թինան բացում է դուռը: Ներս է գալիս Տավրոսը:

ՏԱՎՐՈՍ — Ողջույն, բարի մարդիկ: Չհասկացա… Բարի չե՞ք:

ՆԱԶՈ — Դե, հայ քրիստոնյա ենք ոնց էլ լինի…

ՄԱՐԴՈ — Ո՞վ ես:

ՏԱՎՐՈՍ — Մարդ եմ: (Մարդոյին.) Այդպես սովորական մի նայի, ամեն մարդ չի, որ մարդ է, մարդը բացառիկ բան է մեր օրերում, այնպես չէ՞, տիկին:

ՆԱԶՈ — Ի՞նչ իմանամ:

ՏԱՎՐՈՍ — Ես մարդ եմ, մի մարդ, որին ծուղակը գցեց այս ամենափրկիչ բուքը. բուքը նման է ճակատագրին, նա ասաց` ես սկսվում եմ, ինչ անելու ես` արա, հետո ուշ կլինի, ասաց` շուտ թակիր այս դուռը, այո, հենց այս, այստեղ լավ մարդիկ են ապրում, թակիր և կբացեն, խնդրիր և կընդունեն: Ի դեպ, ձեր դռան վրա վատ բառ են գրել կավիճով:

ՄԱՐԴՈ — Էլի՞… Ես դրանց հոր հոգին…

ՏԱՎՐՈՍ — Ուզում էի մաքրել, բայց ձեռքերս սառած էին, չենթար­կվեցին:

ՆԱԶՈ – (տեսնելով, որ ամուսինը գնում է): Ո՞ւր…

ՄԱՐԴՈ — Չմաքրե՞մ:

ՆԱԶՈ — Հա, մաքրի:

ՏԱՎՐՈՍ — Հիմա ո՞վ է կարդալու, առավոտյան կմաքրեք:

ԹԻՆԱ — Չէ, թող մաքրի:

ՆԱԶՈ — Հա, մեզ չի սազում:

Մարդոն դուրս է գալիս:

ՆԱԶՈ — Հանվեք:

ԹԻՆԱ — Տաքացեք:

ՆԱԶՈ — Հյուրն ասծունն է:

ՏԱՎՐՈՍ — Շնորհակալ եմ, բայց… մինչև տանտերը չասի…

ՆԱԶՈ — Իհ, բանի վրա ես, ես պակաս տանտեր ե՞մ:

ՏԱՎՐՈՍ — Հա՞: (Հանում է վերարկուն: Նստում է բազ­կա­թոռին🙂

ԹԻՆԱ — Ձեզ համար նվագե՞մ:

ՆԱԶՈ — Սպասի դու էլ, այ ախջի, մարդը թող շունչ քաշի:

ՏԱՎՐՈՍ — Ես կարող եմ և՛ շունչ քաշել, և՛ լսել, սակայն…

ԹԻՆԱ — Ի՞նչ:

ՏԱՎՐՈՍ — Թեյ խմելիս շնչել դժվարանում եմ, բայց էլի խմում եմ:

ՆԱԶՈ — Թեյնիկը դիր գազին, Թինա:

Թինան թեյնիկը դնում է գազօջախին: Գալիս է Մարդոն:

ՄԱՐԴՈ – (զարմացած): Էս էն մարդն ա՞, թե՞ նա գնաց, ուրիշն ա եկել:

ՏԱՎՐՈՍ — Ես եմ, բայց առանց թիկնոցի և գլխարկի, և մի քիչ էլ արդեն տաքացած:

Համեցեք, մի ամաչեք, ներս եկեք:

ՄԱՐԴՈ — Շնորհակալ եմ: Մինչև ջնջեցի, հոգիս բերանս եկավ. ահավոր ցուրտ ա:

Լսի, դարպասի կեսը ձնով ծեփել ա, դու ո՞նց մտար, իսկի ոտնահետք էլ չես թողել:

ՏԱՎՐՈՍ — Դեհ… Ոնց-ոնց… Ցանկապատի վրայով: Էդպես մի նայի, հո չէի՞ սառելու:

ՆԱԶՈ – (ամուսնուն): «Ոնց մտար»: Բա դա տալու հարց ա՞:

ԹԻՆԱ — Ճիշտ որ, հայրս ինչպես միշտ աննրբանկատ է, ներող եղեք:

ՄԱՐԴՈ — Չափդ ճանաչի: «Ինչպես միշտ»: Չափներդ ճանաչեք:

ՆԱԶՈ — Ասա դու քո չափը ճանաչես, մեղայ ասծու:

ՏԱՎՐՈՍ — Ժողովուրդ, մարդիկ, սիրելիներս, ես չեկա բաժանում բերելու, այլ` միաբանություն ու սեր: Եկեք ծանոթանանք վերջապես: Ես Տավրիկն եմ:

ՄԱՐԴՈ — Տավրի՞կ… Հի-հի-հի… Կներես, իհարկե, բայց` Տավրիկ…

ՏԱՎՐՈՍ — Անունս ինչո՞ւ ձեզ այդպես զվարթացրեց:

ՄԱՐԴՈ — Ախր տավրիկը… տավրիկը բան ա, էրկաթ, հատուկ ձևի էրկաթ ա:

ՏԱՎՐՈՍ – Լավ, որպեսզի ամեն անգամ չծիծաղեք, ձեզ համար` Տավրոս. Տավրոս

Խաչատուրի, չծիծաղեք նորից, Պողպատյան:

ՄԱՐԴՈ — Լրիվ ա էրկաթ էս մարդը: Մեր տունը սենց հյուր չէր տեսել: (Ձեռքը մեկնելով:) Մարդո:

ՏԱՎՐՈՍ — Մարդո՞… Ինչո՞ւ…

ՄԱՐԴՈ — Դե եսիմ… ծնողներս էդպես են դրել, չգիտեմ` թագավոր ա էղել, թե փարավոն…

ՏԱՎՐՈՍ — Մարդուկ. Բաբելոնյան աստվածներից է:

ՄԱՐԴՈ — Հա, էլի, Մարդուկ, հայերենով` Մարդո. մերս ա դրել:

ՆԱԶՈ — Դուք նրա մորը չեք ճանաչում, նրա արած վատություններից դա ամենափոքրն ա, մեղայ ասծու, նալլաթ քեզ չար սատանա:

ՄԱՐԴՈ — Չկպնես, ծնողը սուրբ բան ա: (Տավրոսին.) Էս իմ տիկինն ա, Նազոն:

ՏԱՎՐՈՍ — Ուրախ եմ, նույնիսկ` երջանիկ, տիկին Նազելի, դուք իսկապես շատ նազելի եք: (Համբուրում է Նազոյի ձեռքը, ինչով զարմացնում է բոլորին:)

ՆԱԶՈ – (խիստ հուզված): Սս… սա իմ… մեր աղջիկն է:

ԹԻՆԱ – (ձեռքը մեկնելով): Թինա:

ՏԱՎՐՈՍ — Ողջույն, Թինա: Հեքիաթային աղջիկ ես, աչքերդ հեքիաթներով են լցված:

ԹԻՆԱ — Դա լա՞վ է:

ՏԱՎՐՈՍ — Նայած որ հեքիաթներն են պտտվում գլխիկիդ մեջ: Մարդի՛կ… (Մարդոյին.) Մարդուկ չէ, մի ցնցվիր, մարդիկ: Մարդի՛կ, ինչ լավ է, որ հատկապես ձեր դուռը թակեցի:

ՄԱՐԴՈ — Ի՞նչ լավ բան կա որ. էն քեֆչի Գևոյի դուռը թակեիր, հիմա արաղն արդեն դրել էին դեմդ:

ՏԱՎՐՈՍ — Միայն արաղով չէ մարդս:

ՆԱԶՈ ­ Ապրես:

ՄԱՐԴՈ — Մյուս կողմից` թե Միհրանի դուռը թակեիր, շանը քսի կտային վրեդ:

ՏԱՎՐՈՍ — Ոսկյա միջինն եմ ընտրել, որ անցնում է շան և օղու միջև: Ի դեպ, դուք հավանաբար արդեն ընթրել եք… Չէ, չկարծեք, ես առանձնակի հավակնություններ չունեմ, մի կտոր չոր հացը կհերիքեր… պարզապես սովոր եմ այս ժամին` մակարոն, ձկան կոնսերվ, ջրիկ թեյ…

ՄԱՐԴՈ — Թեյը ջրիկ կլինի՞:

ՏԱՎՐՈՍ — Էն էլ ոնց:

ՆԱԶՈ — Ներող եղեք, Տավրոս եղբայր, ոչ մակարոն ունենք, ոչ ձկան կոնսերվ… բայց ուտելու բան կճարվի: Լվացվեք:

ՏԱՎՐՈՍ — Էս բքին ի՞նչ լվացվել, մաքուր ենք: Տերն ասել է` մարդու կեղտը դրսից չի լինի, այլ ներսից:

ՆԱԶՈ — Ավետարան եք կարդո՞ւմ:

ՏԱՎՐՈՍ – Իհարկե, օրը երեք անգամ` նախաճաշից, ճաշից և ընթրիքից հետո, որպես դեսերտ: Մարդս առանց Ավետարան կապրի՞:

ՆԱԶՈ – (Մարդոյին): Ըհը, սովորի:

ՄԱՐԴՈ — Այ կին, չես զգո՞ւմ, որ ձեռ ա առնում:

ՏԱՎՐՈՍ — Ի՞նչ եք ասում, ոնց կհամարձակվեմ:

ՄԱՐԴՈ — Անձամբ ես Ավետարանի ո՛չ ժամանակն ունեմ, ո՛չ հավեսը, ես տուն եմ պահում, գործ եմ անում:

ՏԱՎՐՈՍ — Ի՞նչ գործ, եթե գաղտնիք չէ:

ՄԱՐԴՈ — Ինչի՞ պիտի գաղտնիք լինի:

ՏԱՎՐՈՍ — Դեհ… գուցե անվտանգության գործակալ եք, ի՞նչ իմանամ: Նման եք, գիտե՞ք:

ՆԱԶՈ — Ինքը չգիտեմ, բայց մերը հաստատ նման ա:

ՄԱՐԴՈ — Նազո, կրակի հետ ես խաղում:

ՆԱԶՈ — Շինարար է իմ ամուսինը, բրիգադիր:

ՄԱՐԴՈ — Այո:

ՏԱՎՐՈՍ — Գո՞հ եք: Գործակալ լինեիք` ավելի լավ չէ՞ր:

ՄԱՐԴՈ — Ինչ ասեմ… Հացի փող հանում եմ, (տունը ցույց տալով) հրես, ամեն բան տեղը տեղին: Յոլա ենք գնում:

ՆԱԶՈ – (սեղանը գցած): Դե նստեք:

ՄԱՐԴՈ — Ապրի մեր Նազոն, մի կես շիշ էլ արաղ ունի պահած, գիտե՞ս, Տավրոս ախպեր:

ՆԱԶՈ — Օֆ, պրծում չկա:

Նազոն օղին էլ է դնում սեղանին: Նստում են:

ՏԱՎՐՈՍ — Ողջ լինեք, ձեր սուրբ օջախի կենացը, ընդունեցիք մոլորյալիս:

ՄԱՐԴՈ — Համ էլ մոլորվել էի՞ր:

ՏԱՎՐՈՍ — Ախր շատ խառը փողոցներ են ձեր կողմերում, ես էլ վաղուց քաղաք չեմ իջել, խամացել եմ` այսպես ասած:

ԹԻՆԱ — Սարերո՞ւմ եք ապրում:

ՏԱՎՐՈՍ — Ոչ, օրիորդ, ուրիշ տեղ… էնտեղ… կարևոր չի:

ՆԱԶՈ — Ինչ էլ իմացավ, որ օրիորդ ենք:

ԹԻՆԱ — Մամ…

ՄԱՐԴՈ — Խմեցինք:

Խմում են: Ընթրում են:

ՄԱՐԴՈ – (դատարկված շիշը պտտելով): Հենց էսքանն է՞ր:

ՆԱԶՈ — Հա, էսքանն էր, մերդ վրից խմել ա անցյալ անգամ:

Լռություն:

ԹԻՆԱ — Մի բան չնվագե՞մ:

ՆԱԶՈ — Հա, դու նվագի, ես թեյ լցնեմ:

Նազոն թեյ է լցնում, Թինան նվագում է: Մարդոն հորանջում է:

ՏԱՎՐՈՍ — Այո՜:

ԹԻՆԱ — Չհավանեցի՞ք:

ՏԱՎՐՈՍ — Չէ, ինչո՞ւ… Բայց անհույզ էր մի տեսակ, անկիրք:

ԹԻՆԱ — Այդպես է գրված, ահա նոտաները, ոնց գրված է, այնպես էլ նվագում եմ, հո ինձնից չե՞մ հորինելու, ահա, նոտա կարդո՞ւմ եք:

ՏԱՎՐՈՍ — Թո՛ղ նոտաները. դու նվագիր այն, ինչը քեզ հուզում է. քե՛զ, այլ ոչ Չայկովսկուն կամ Բեթհովենին. թող պարզ լինի, նույնիսկ` պարզունակ, բայց` հոգուդ խորքից:

ԹԻՆԱ — Այդպիսի բան չեն սովորեցրել:

ՏԱՎՐՈՍ — Ո՞վ պիտի սովորեցներ: Ես առհասարակ չեմ սովորել, բայց հիմա նվագեմ` լսիր: Սխալներ չբռնես, կապ չունի, կարևորը` ի սրտե լինի:

Մի աբստրակտ մեղեդի է նվագում:

ՏԱՎՐՈՍ — Ո՞նց էր… Հրճվանք չեմ տեսնում: Պարզ է:

ՄԱՐԴՈ — Էսպես մազալու բաներ:

ՆԱԶՈ — Ես չհասկացա, ճիշտն ասած:

ԹԻՆԱ — Ես էլ:

ՏԱՎՐՈՍ — Հասկանալ պետք չէ, զգալ է պետք: (Նորից է նվագում, սակայն տեսնելով, որ չի ընկալվում, կիսատ է թողնում և նստում տեղը:) Չծխե՞նք: Ծխել կարելի՞ է:

ՆԱԶՈ — Էհ, ես էլ ծխեմ: (Ամուսնու զարմանքին ի պատասխան:) Հա, աշխարհ մեռնել կա:

Ծխում են:

ԹԻՆԱ – (հեռախոսը վերցնելով): Հեռախոսն անջատվել է: (Հեռուստացույցը միացնելով:)  Ցույց չի տալիս:

ՄԱՐԴՈ — Անտենան պառկել է երևի, անջատի:

ՆԱԶՈ — Իբր ինչ են ցույց տալիս որ` իրար գրկում են, տնքտնքում, չփչփացնում, հետո կրակում, ավտո քշում, էլի տնքում… Չեն էլ ամաչում, վայ, մեղայ ասծու, մեղա, մեղա: Բա մեր ժամանակ էսպես է՞ր:

ՏԱՎՐՈՍ — Ձեր ժամանակը ո՞րն է:

ՆԱԶՈ — Ո՞նց… Սովետի ժամանակ: Ինչ բարոյական ֆիլմեր էին, բա մուլտերը…

ՏԱՎՐՈՍ — Ուրեմն կոմունիստներն էդքան բարոյական էին, հա՞:

ՄԱՐԴՈ — Բա ի՞նչ էին, ազնվություն կար, եղբայր, արդարություն, ամեն մարդ իրա տեղում էր… Հիմա ի՞նչ ա կատարվում, մարդը ցեմենտի մարկաներն իրարից չի տարբերում, բայց դրել են շինարարության նախարար:

ՏԱՎՐՈՍ — Չգիտի՞ որ:

ՄԱՐԴՈ — Չէ, որտեղի՞ց, նա իսկի երկու անգամ երկուսը հաստատ չգիտի: Տեխնիկումն իրար հետ ենք ավարտել, զուգահեռ կուրսից էր, դդումից դդում: Իսկ ես, որ պրարաբ եմ եղել, էն էլ ինչ պրարաբ, հիմա դարձա ընդամենը բրիգադիր, ասա` ինչի՞: Ասա, ինչի՞:

ՏԱՎՐՈՍ — Ինչի՞:

ՄԱՐԴՈ – Ոնց թե ինչի՞… Էս ինչ ա ասում էս միամիտ մարդը. մեջք չունեի, մեջք:

ՏԱՎՐՈՍ — Աաա՜, պարզ է: Իսկ տիկին Նազելին այն ժամանակ ո՞վ էր:

ՆԱԶՈ — Դարդերս իրար մի տուր:

ՏԱՎՐՈՍ — Գուշակե՞մ… ԳՈՒՄ-ում՝ հագուստի բաժնի վարիչ:

ՆԱԶՈ — Չէ: Ես մատուցող էի Դվին ռեստորանի մեծ դահլիճում: Քառասուն-քառասուն` մեկ ու քառասուն, էլի քառասուն, երկուս ու քառասուն… Մեղայ քեզ աստված, ապաշխարել եմ, ապաշխարել եմ: (Խաչակնքում է:) Բայց դե էն ժամանակ ընդունված էր, չգրված օրենք էր, հիշում եք երևի:

ՏԱՎՐՈՍ — Ըհը, և դեռ ասում եք` բարոյական:

ՆԱԶՈ — Չհասկացա, կարող ա՞ անբարոյական ենք եղել:

ՏԱՎՐՈՍ — Չէ, ես էդպիսի բան չասացի: Լավ, հիմա ավելի շատ ռեստորաններ կան…

ՆԱԶՈ — Հիմա, հիմա… Հիմա պետք են մենակ բարետես արտաքինով աղջիկներ, մինչև քսանհինգ տարեկան, մենք արդեն հաշվից դուրս ենք: Բարոյական ա, չէ՞: Իսկ դո՞ւ ինչ գործի ես, Տավրոս եղբայր, գործդ բարոյակա՞ն է:

ՏԱՎՐՈՍ — Այո, ես անում եմ բոլոր ժամանակների ամենաբարոյական գործը, արել եմ, անում եմ և անելու եմ:

ՄԱՐԴՈ — Էդ ո՞րն ա:

ՏԱՎՐՈՍ — Ոչինչ չանելը: Ամենաբարոյական գործն է: Ոչ ոքի չես խանգարում, ոտի տակ չես ընկնում, նախանձող չունես:

ՆԱԶՈ — Բայց ապրել պետք ա, չէ՞:

ՏԱՎՐՈՍ — Դեհ… ձեռի հետ ինչ-որ բաներ անում եմ, ոչ կոնկրետ, այնպես, ինչ-որ կյանքն առաջարկի…

ՄԱՐԴՈ — Հա՞…

Ամուսիները կասկածով նայում են միմյանց:

ՏԱՎՐՈՍ — Դե չէ, չէ, կատակեցի, ես բան եմ… էն… Կենսաբան, այո, կենդանիների վրա փորձեր ենք դնում, որ հետո մարդկանց վրա դնենք:

ՄԱՐԴՈ — Դրած ունեք, էլի:

ՏԱՎՐՈՍ — Մոտավորապես այդպես:

ԹԻՆԱ — Մեղք չե՞ն խեղճ կենդանիները:

ՏԱՎՐՈՍ — Ոչ, հանուն մարդկության է արվում. էսպես բռնում ենք, հանուն մարդկության, էսպես փորները հանում ենք, երակները բացում, գանգոսկրը կիսում, էլեկտրոդները միացնում, ատամները մեկ-մեկ քաշում… Հանուն մարդկության, որ դուք լավ ու առողջ ապրեք:

ԹԻՆԱ — Չեմ ուզում, ուրիշի հաշվին չեմ ուզում:

ՏԱՎՐՈՍ – Ուրիշ չեն, մեր կրտսեր բարեկամներն են:

ՄԱՐԴՈ – (մտահոգ): Էհ:

ՏԱՎՐՈՍ — Ուզո՞ւմ ես ասեմ` ինչ ես մտածում հիմա. մտածում ես` գարունը բացվի, շինարարությունից ցեմենտ-ավազ-արմա­տուրա բերեմ, էս պատշգամբը մի երկու, չէ, երեք մետր առաջ տամ, տարածքը մեծանա:

ՄԱՐԴՈ — Ի…

ՏԱՎՐՈՍ – (Նազոյին): Ուզո՞ւմ եք ասեմ, թե դու՛ք ինչ եք մտածում հիմա:

ՄԱՐԴՈ­ Հա, ասա էլի…

ՆԱԶՈ — Չէ, չեմ ուզում:

ՏԱՎՐՈՍ — Լավ, չեմ ասի:

ՄԱՐԴՈ — Պատուհանի տակ էլ գարաժ կդնեմ:

ՏԱՎՐՈՍ — Մեքենա ունե՞ք:

ՄԱՐԴՈ — Չէ: Բայց դե ամեն տուն գարաժ պիտի ունենա:

ՏԱՎՐՈՍ — Անտարակույս, իհարկե, առանց գարաժ ո՞նց կլինի (Քրքջում է:) Ձանձրալի է, ժողովուրդ, ձանձրալի. պատշգամբ, գարաժ, խանութ…

ՄԱՐԴՈ — Ճիշտ ա, խանութ էլ եմ ուզում սարքեմ, մի պստիկ, մի քսանհիգ-երեսուն քառակուսի, հայաթի հաշվին… Իսկ դու ինչ ա, էկել ես մեզ ապրել սովորեցնե՞ս:

ՏԱՎՐՈՍ — Ինչո՞ւ ոչ… Ախր ոնց որ… Լավ, չեմ ասի:

ՆԱԶՈ — Ասա:

ԹԻՆԱ — Ասեք, խնդրում եմ:

ՏԱՎՐՈՍ­ Չէ, չեմ ասի:

ՄԱՐԴՈ — Ասա, ասա:

ՏԱՎՐՈՍ­ Բայց ասե՞մ որ…

ՄԱՐԴՈ­ Դե ասա, էլի, իբր ինչ ես ասելու, Եփրեմվերդին ես գլխներիս:

ՏԱՎՐՈՍ – Լավ, ասեմ, քանի որ պնդում եք, բայց չնեղանաք, ինքներդ խնդրեցիք: Ժողովո՛ւրդ, ոնց որ մեռած լինեք: Հո չնեղացա՞ք:

ՄԱՐԴՈ — Հիմա մի հատ կքոթակեմ, կիմանաս մեռածն ով ա:

ՏԱՎՐՈՍ — Արա այդ բանը, արա տեսնեմ, չէ լուրջ, արի մի հատ տղամարդավարի կռվենք, հը՞:

ՄԱՐԴՈ – Հիմա, հիմա…

Մարտական կեցվածքով կանգնում են իրար դեմ:

ՆԱԶՈ — Դե վերջ տվեք, աքլորացան, էղած-չեղածը ուզում եք ջարդուխուրդ անե՞ք: Իբր շատ բան կա էս տանը… Հլա մի ստո՛պ:

ՏԱՎՐՈՍ — Մարդը հազիվ կենդանացավ, նորից մեռցնում ե՞ք:

ՆԱԶՈ — Նստեք, ամեն մեկն իր տեղը, շուտ, ում եմ ասում:

ՄԱՐԴՈ – (նստելով): Տավրիկ, թող մենք մեր իմացածով ապրենք, հա՞, էլ մեզ խելք չսովորացնես, թե չէ` խնդրեմ, ճամփեն բաց ա:

ԹԻՆԱ – Հայրիկ…

ՄԱՐԴՈ — Ոչ մի հայրիկ, սենց հյուր ա լինո՞ւմ… Բաց ա ճամփեն:

ՏԱՎՐՈՍ – Փակ ա:

ՄԱՐԴՈ ­ Բաց ա:

Լույսերն անջատվում են:

ՏԱՎՐՈՍ — Ահա, իսկ դուք ասում եք` բաց ա:

ԹԻՆԱ — Ինչ սարսափելի գիշեր է. չգնաք Տավրոս, խնդրում եմ:

ՏԱՎՐՈՍ — Չեմ էլ պատրաստվում:

ՄԱՐԴՈ — Նազո, մոմ վառի, լուսն էսօր չեն միացնի, բուքն ա արել:

ՆԱԶՈ — Բա որ առած չլինեի, հիմա ո՞նց էինք անելու… Հեռատես կին եմ, է՜, տեղս իմացող չկա: (Մոմ է վառում:) Տավրոս եղբայր, այ, կարդացած մարդ ես երևում, մի հարց տամ քեզ, փիլիսոփայական:

ՄԱՐԴՈ ­ Պահ, էլ ոնց կլիներ, փիլիսոփայական

ՏԱՎՐՈՍ ­ Հարցրեք, տիկին Նազելի: Համարձակ:

ՆԱԶՈ ­ Մարդուս սեր ա պետք, սեր, երջանկություն, չէ՞, էդպես ա մարդը, անխտիր:

ՏԱՎՐՈՍ ­ Այդպես է, համաձայն եմ:

ՆԱԶՈ ­ Բա ո՞նց ա, որ էդ սերը լինում ու անցնում ա, ու էլ պրծ, չկա, կուզես՝ գլուխդ պատերով տուր: Բա էլ ո՞նց ապրի էդ մարդը:

ՏԱՎՐՈՍ ­ Ո՞նց… Նորից թող սիրի, հո մի անգամով չի՞:

ՆԱԶՈ ­ Նորի՞ց… Է, չեղավ, դրա անունն արդեն ուրիշ բան ա:

ՄԱՐԴՈ ­ Հա, հաստատ ուրիշ ա:

ՏԱՎՐՈՍ ­ Ձեզ անունն ա՞ վախեցնում, անունն ա կարևո՞ր, թե սերը:

ՆԱԶՈ ­ Չէ, բայց ասված ա, չէ՞…

ՏԱՎՐՈՍ ­ Շատ բան ա ասված: «Ասված ա, ասված ա…»: Դե որ ասված ա՝ ասվածով շարժվեք, ինձ ինչի՞ եք հարցնում:

ՄԱՐԴՈ ­ Նազո, դու սրան էլ հարցեր չտաս, եղա՞վ:

ՆԱԶՈ ­ Եղավ:

Նստած են, Մարդոն հորանջում է, Նազոն էլ է հո­րան­ջում, Թինան էլ:

ՄԱՐԴՈ ­ Սենց մազալու բաներ:

ՏԱՎՐՈՍ — Լսեք, բարեկամներս, կյանքի մեզ նվիրած գիշերներն այդքան շա՞տ են, որ էսպես նստենք, իրար երեսի նայենք ու հորանջենք:

ԹԻՆԱ — Բայց ի՞նչ անենք, հոսանքն էլ անջատեցին. ո՛չ երաժշտություն կա, ո՛չ հեռուստացույց:

ՏԱՎՐՈՍ — Հեռուստացույցն ու երաժշտությունը ձեր մեջ պիտի լինեն, եթե ձեր մեջ չեղավ` դրսինը չի փրկի. ձեր միջինը հանեք, հա­հա, լրիվ հնարավոր բան է, ես կօգնեմ: (Սենյակի մեջտեղում կանգնելով:) Հոպլյա:

ՄԱՐԴՈ — Մի խելոք մարդ չհանդիպեց, էլի:

ՏԱՎՐՈՍ — Չփնթփնթալ, սկսում ենք:

Բեմը լուսավորվում է գունավոր, խաղացող լույ­սերով, ուրախ երաժշտություն է հնչում, հայտնվում են ծաղրածուները, նվագում են, երգում, աճպա­րարու­թյուն անում, գլուխկոնծի տալիս: Տավրոսը դիրիժորի պես ղեկավարում է ներկայացումը: Մարդոն ու Նազոն անտարբեր նայում են Տավրոսին, ուրիշ բան չեն տեսնում կամ լսում, Թինան միայն դեպքից դեպք է ար­ձա­գան­քում: Տավրոսն ավարտում է ներկայացումը, ծաղրա­ծուները, լույսը, երաժշտությունը չքվում են:

ՏԱՎՐՈՍ — Դե՞…

ՄԱՐԴՈ — Ի՞նչ` դե: Մեծ մարդ ես, թռչկոտում ես գիժ էծի պես, չի սազում:

ՏԱՎՐՈՍ — Ուրիշ ոչինչ չտեսա՞ք, չզգացի՞ք…

ՆԱԶՈ — Իիի՜, լրջացի, հո ղզիկ չե՞ս:

Տավրոսը նայում է Թինային:

ԹԻՆԱ — Ես ինչ-որ գույներ տեսա կարծես, ծիածանի նման, երգի ձայներ էլ լսեցի, բայց շատ հեռվից, շատ:

ՏԱՎՐՈՍ – Ուրեմն, դու դեռ կորած չես:

ՄԱՐԴՈ — Լսիր, Տավրիկ, մեր քնելու ժամն ա արդեն. տես, Նազոյի աչքերը փակվում են:

ՆԱԶՈ — Քո անունից խոսի:

ՄԱՐԴՈ — Հա, մենք ռեժիմով ընտանիք ենք:

ԹԻՆԱ — Ի՞նչ քնել, ախր էսպիսի բուք հազարից մեկ է լինում, գուցե աշխարհի վերջն է եկել…

ՆԱԶՈ — Դու էլ շաշացա՞ր:

ՏԱՎՐՈՍ — Ռեժիմ: Ծիծաղելի է: Ռեժիմ: Հո բանակում չե՞ք:

ՄԱՐԴՈ — Հա հենց, ռեժիմ, մեռնեմ ռեժիմին, ռեժիմը չլիներ` տուն-տեղ չէի դնի, ընտանիք չէի կազմի, քու նման գիշերային թափառական կլինեի:

ՏԱՎՐՈՍ — Տուն-տեղ, օօօ՜, կահ-կարասի, չուլուփալաս…

ՆԱԶՈ — Բա ինչ, տկլոր ման գա՞նք:

ՏԱՎՐՈՍ — Տկլո՞ր… Ես ասացի` տկլո՞ր… (Նազոյին նայելով:)

ՆԱԶՈ — Ինչի՞ ես էդպես նայում:

ՄԱՐԴՈ — Քեզ կարգին պահի, այ տղա: Սա տուն թողնելու բան չէր, չէ:

ՆԱԶՈ — Հա, չափն անցար ոնց որ, պարոն Տավրոս:

ՏԱՎՐՈՍ – (Մարդոյին): Հաճելի չի՞, որ ձեր կնոջը ցանկությամբ են նայում…

ՄԱՐԴՈ — Քեզ ձգի, է…

ՆԱԶՈ — Հա:

ՏԱՎՐՈՍ — Զարմանալի է. զզվանքով նայեմ` լավ կլինի՞:

ՆԱԶՈ — Չէ, զզվանքով համաձայն չեմ:

ՄԱՐԴՈ — Իսկ որ առհասարակ չնայես` ի՞նչ կլինի:

ՆԱԶՈ — Էդ էլ չեղավ, Մարդո, մարդը մի բանի պիտի՞ նայի, հո քեզ չի՞ նայելու:

ՄԱՐԴՈ — Մի խոսքով, մեր տանը տեղ չկա, Տավրոս, մնացիր-տաքացար, դաշնամուր նվագեցիր, հիմա բան արա, հա… Կներես, բայց մեր քնելու ժամն ա:

ՏԱՎՐՈՍ — Էհ, Մարդո եղբայր, տուն-տեղ եմ դրել, հա, տուն-տեղ եմ դրել… Բայց մի հյուրի տեղ էլ չկա տանդ մեջ:

ՄԱՐԴՈ — Հյուր էլ կա, հյուր էլ…

ԹԻՆԱ — Բուքն ուժեղացել է, ձայնը չեք լսո՞ւմ… Լսեք… Հիմա կարելի է մար­դուն դուրս հանե՞լ… Դեռ ձեզ հայ քրիստոնյա եք երև­ա­կայում: (Նազոյին կապկելով:) Մեղայ ասծու, մեղայ ասծու…

ՆԱԶՈ — Նալլաթ քեզ, չար սատանա:

ԹԻՆԱ — Ես չեմ քնելու: Դուք քնեք, եթե ուզում եք: Իսկ մենք Տավրոսի հետ կզրուցենք:

ՏԱՎՐՈՍ — Կզրուցենք, հրեշտակս, ես քեզ այնպիսի պատմություններ կպատմեմ, որ չես լսել երբեք:

ՄԱՐԴՈ — Հոպ, չեղավ:

ՆԱԶՈ — Էդ էր պակաս, աղջիկ մեծացնենք, որ գիշերով օտար տղամարդու հետ զրուց անի:

ԹԻՆԱ — Ես վաղուց արդեն չափահաս եմ, այս տանն էլ իմ մասն ունեմ, խնդրում եմ հարգել իմ իրավունքները:

ՄԱՐԴՈ — Ասեցի, չէ՞, որ սա տուն թողնելու բան չէր, աղջկաս միտքը պղտորեց:

ՏԱՎՐՈՍ — Ժողովուրդ, մարդիկ, սիրելիներս, կռիվ չանենք: Դե մի թթվեք, թեթև նայեք կյանքին, չի կարելի միշտ լուրջ լինել, կպայթեք, քաղքենիական վախերը մի կողմ թողեք, հողը չի փախչի ձեր ոտքի տակից, հավատացնում եմ, տիկին Նազելի:

ՆԱԶՈ — Սպասի… Վայ, վայ, վայ…

ԹԻՆԱ — Ի՞նչ եղավ, մա:

ՆԱԶՈ — Սիրտս վատ բան վկայեց: Հա, էլի, հրեն…

Դուռը թափով բացվում է, ներս է մտնում տատը:

ՄԱՐԴՈ — Այ մե՞ր… Էս բքին ո՞նց հասար, խեղճ կնիկ:

ՆԱԶՈ – (մեկուսի): Շատ խեղճ ա, շատ. վայ, վառվել եմ սրա ձեռին, վառվել:

ՏԱՏ — Ես ձեր վայ-վույի կարիքը չունեմ, ուզեմ` կհասնեմ, չուզեմ` չեմ հասնի, բուքն ինձ ի՞նչ, ես այսպիսի՞ բուքուբորաններ եմ տեսել իմ բազմաչարչար կյանքում… Եվ ուղիղ և ես կասեի՝ փոխաբերական իմաստով, Նազո աղջիկ: Ւնձ մի բաժակ օղի տվեք, շուտ:

Նազոն ֆշշացնելով պահարանն է քրքրում:

ԹԻՆԱ – (Տավրոսին): Տատիկս է:

ՏԱՎՐՈՍ — Կռահեցի:

ԹԻՆԱ — Դասատու է եղել, դրա համար էլ էսպես բարձր է խոսում:

ՆԱԶՈ – (Մարդոյին): Պահած ունեի էստեղ, չես տեսե՞լ:

ՏԱՏ — Տեսած կլինի:

ՄԱՐԴՈ — Մի րոպե, հիշեմ:

ՏԱՏ — Լարիր հիշողությունդ, երախտամոռ զավակ: Արագացրու:

ԹԻՆԱ – (Տավրոսին): Տատը մի քիչ գժոտ է, նյարդայինը խախտված է, նույնիսկ բուժվել է, բայց առանձնապես օգուտ չեղավ, որ մի բան իր ասածով չլինի` Աստված հեռու տանի:

ՏԱՎՐՈՍ — Հետաքրքիր է, հետաքրքիր:

ՏԱՏ — Դե ի՞նչ եղավ, չհիշեցի՞ր: Մարդուս տանն է՞լ օղի չլինի… (Նազոյին.) Աղջի Նազո, երկար եմ սպասելո՞ւ:

ՆԱԶՈ — Բայց ես ի՞նչ անեմ, ես ունեի, խմել ա տղեդ:

ՄԱՐԴՈ — Մա, հանգիստ, չկատաղես, թռնեմ-բերեմ, գետնի տակից էլ լինի` կճարեմ:

ՆԱԶՈ — Թե էս բքին որտեղից ես ճարելու: Ինձ համար սրտի դեղ պետք լինի՝ չի բերի:

ՏԱՏ ­ Քեզ սրտի դեղ պետք չի, դու սիրտ չունես:

ՄԱՐԴՈ — Ճար չկա, պիտի ճարեմ:

ՏԱՏ — Ճարի:

ՆԱԶՈ – (մեկուսի): Մեր ու տղա ոնց որ սատանա լինեն, բքի մեջով գնում են, գալիս են…

ԹԻՆԱ – (Տավրոսին): Մի քիչ էլ սկլերոզ ունի, պերիոդիկ. մեկ էլ իր տանից դուրս կգա ու ետ գնալու ճամփեն կմոռանա, քանի անգամ ոստիկանությունն է գտել, կամ էլ զանգում է մեր տուն ու ասում` «Իմ տան տեղը հիշեցրեք ինձ»:

ՏԱՎՐՈՍ — Ինչ հրաշալի կին է: (Մարդոյին, որ արդեն դռան մոտ է:) Հարգելի Մարդո, հիմա դուք ոչ միայն օղի չեք ճարի, այլև ինքներդ կկորչեք ձների մեջ:

ՏԱՏ — Իսկ ես ո՞նց է, որ չեմ կորչում:

ՏԱՎՐՈՍ — Դե դուք ուրիշ եք, տիկին, ձեր անցած ուղին, ձեր փորձը…

ՏԱՏ — Ո՞վ է այս տղամարդը:

ՄԱՐԴՈ — Հյուր: (Տավրոսին.) Պիտի ճարեմ, ճար չունեմ:

ՏԱՏ – (ծխելով): Դե թռի, տղա, շատ խոսեցիր:

ՄԱՐԴՈ — Հանգիստ, մա, գնում եմ:

ՏԱՎՐՈՍ — Մի րոպե: Ես երևի թե լուծեմ այս խնդիրը` եթե տիկնոջը հար­յուր գրամը բավարարի իհարկե… (Հանելով գրպանից տա­փա­շիշը:) Այս տափաշշում հարյուր գրամ մաքրամաքուր թթի օղի է մնացել:

ՏԱՏ — Այս մարդը լավ մարդ է, աչքերից եմ տեսնում. հո չե՞ք նեղացրել:

ՄԱՐԴՈ — Չէ, ի՞նչ ես ասում, մեր ազիզ հյուրն ա:

ՏԱՎՐՈՍ — Բաժակ տվեք, լցնեմ:

ՏԱՏ — Հա, անկասկած, այս մարդը լավ մարդ է: (Ուշադիր նայելով Տավրոսին:) Մենք ոնց որ ծանոթներ լինենք… Չէ՞…

ՏԱՎՐՈՍ – Ցավոք՝ ոչ: Պարզապես` հարազատ հոգիներ:

ՏԱՏ — Հնարավոր է… Դե լավ, ինչ-որ է, ձեր կենացը: (Խմում է` ծամածռելով դեմքը:) Մի կտոր…

ՄԱՐԴՈ — Նազո, պանիր-զեյթուն-բան…

ՏԱՏ — Ուշ է, անցավ: Թունդ էր: Հո՛ւ: Զզվում եմ այս տնից:

ՆԱԶՈ — Զզվում ես` մի արի:

ՏԱՏ — Կծեց, չդիմացավ, կծեց:

ՆԱԶՈ — Բա կարծում եք լրիվ անատամ ե՞մ:

ՄԱՐԴՈ — Նազո:

ՆԱԶՈ — Ի՞նչ Նազո, կյանքս կերաք մեր ու տղա, հերիք էղավ-բոլ էղավ…

ՏԱՎՐՈՍ – (հուշում է): Մեղայ ասծու:

ՆԱԶՈ — Մեղայ ասծու: (Տավրոսին.) Դո՞ւ ինչ ես մեջ ընկնում, ձեռ ես առնո՞ւմ, հյուր ես` քեզ հյուրի պես պահի, չէ հո` ճամփեն բաց ա:

ՏԱՏ — Հյուրին ձեռք չտալ: (Մարդոյին.) Կնոջդ սանձերը լրիվ բաց ես թողել:

ՄԱՐԴՈ — Չսկսես, մամ, հավես չունեմ:

ՏԱՏ — Քեզ այդպե՞ս ենք դաստիարակել, հայրդ կարգին տղամարդ էր, ո՞ւմ քաշեցիր այսպես փալաս:

ՄԱՐԴՈ — Դե վերջ, դե թողեք ապրեմ, թողեք կերակրեմ ձեզ, էլի, այ մարդ, կերակրողին է՞լ խփեն:

ՏԱՏ — Կերակրողիս նայեք. ինձ գցել ես էն խրճիթի մեջ… Թե՞ էս տանը տեղ չունեմ, թե՞ ամուսնուս տունը չի սա:

ՆԱԶՈ — Ամուսինդ երկու պատ էր թողել, էս ինչ կա մենք ենք սարքել:

ՄԱՐԴՈ — Նազո, սուս, մաման միշտ էլ գլխիս վրա տեղ ունի:

ՆԱԶՈ — Ուրեմն ինձնից ձեռ քաշի, ես գլուխս կառնեմ-կգնամ, էս գժի հետ ապրողը չեմ:

ՏԱՏ — Գիժը դու ես, կապը կտրած:

ՆԱԶՈ — Հերիք եղավ, էլ չեմ դիմանում…

Նազոն ու տատը կպնում են իրար:

ԹԻՆԱ – (հիստերիկ): Սկսվեց, սկսվեց… Վերջ տվեք…

ՆԱԶՈ — Լիրբ պառավ, քյաֆթառ…

ՏԱՏ – Օֆիցյանտկա, պուտանկա:

ՄԱՐԴՈ – գնում է բաժանել): Ուշքի էկեք, Նազո, մամա…

Վերջապես բաժանվում են:

ՏԱՏ — Այս ձեր հյուրին շնորհակալ եղեք, թե չէ` գիտեք ինչ կանեի:

ՄԱՐԴՈ — Գիտենք, գիտենք:

ՆԱԶՈ — Ի՞նչ կանեիր, է, ինչ պիտի անես, ո՞ւմ ես վախացնում:

ԹԻՆԱ — Ես կխելագարվեմ:

ՆԱԶՈ – (Տատին): Այ ջադու, տունն ինչի՞դ ա, այ սկլերոտիկ թափառական:

ՏԱՏ — Քո պատճառով եմ թափառական դարձել, լիրբ:

Նազոն և Տատը դարձյալ կպնում են իրար, Մարդոն ու Թինան փորձում են բաժանել. ծղրտոց, քաշքշոց: Տավ­րոսը ոստիկանական սիրենի ձայն է հանում: Հակառակորդները թողնում են միմյանց:

ՏԱՏ — Կշտացա ձեզնից. ես գնացի:

ՆԱԶՈ — Գնալդ լինի, գալդ` ոչ:

ՄԱՐԴՈ — Սուս, մի բան էլ կուլ տուր, էլի:

ՆԱԶՈ — Մի բան դու կուլ տուր. ուժդ մենակ ինձ ա՞ պատում:

ՏԱՏ — Ես գնում եմ, բայց էլի գալու եմ, չկասկածեք:

ՆԱԶՈ — Մի անգամ էնպես կլինի՞, որ էս տան ճամփեն կորցնես, հիշողությունդ լրիվ կորի` պրծնենք քեզնից:

ՏԱՏ — Լիրբ, էս անգամ գլխիդ մազ չեմ թողնի, զգույշ:

ԹԻՆԱ — Տատ, խնդրում եմ…

ՏԱՏ — Միայն քո խաթր, մեկ էլ` այս ազնիվ մարդու: Ցտեսություն: ուրս է գալիս:)

ՆԱԶՈ — Ախ, մեռնեմ իմ ասծուն, մեղա, մեղա… Էրկու օր մոմ չվառեցի` փորձանք փորձանքի վրա եկավ գլխիս: Վաղը` ուղիղ Սուրբ Սարգիս: (Խաչակնքում է:)

ՄԱՐԴՈ — Ասա, որ էսքան վառել ես, ի՞նչդ ա ավելացել:

ՆԱԶՈ — Թե ես ոնց ընկա էս անհավատների ձեռը, վայ… մեր ու տղա` անհավատ, աթեիստ, վայ-վայ-վայ:

ՄԱՐԴՈ — Մի տիրացու առնեիր, էլի, օֆիցյանտ ու տիրացու` իսկը կսազեիք իրար:

ՆԱԶՈ — Ախ, խաբվեցի, խաբվեցի, կարծեցի կարգին մարդ ա, ոնց խաբվեցի, խեղճ, միամիտ Նազո, էշ Նազո:

ԹԻՆԱ — Լավ, էլի, մամ:

ՆԱԶՈ — Դու սուս, դու էլ ես սրանց սորտից:

ՄԱՐԴՈ — Կարծել էր փող ունեմ, հա-հա, ասել էին` ԺԵԿ-ի պետի տղայա, տակը լիքն ա, սա էլ հավատացել էր: Բայց հերս ազնիվ մարդ էր, աշխատավարձով ապրող:

ՆԱԶՈ — Ի՞նքդ ինչի ազնիվ չես, շինարարությունից ցեմենտ-ավազն ինչի՞ ես գողանում-ծախում:

ՄԱՐԴՈ — Վայ: Այ նախկին «քառասուն-քառասուն` մեկ ու քառասուն», գոնե դու մի խոսի, էդ ցեմենտից դու էլ ես ուտում: Լրիվ գժվել ա էս կնիկը, իրա օգուտի դեմ էլ ա խոսում: (Տավրոսին.) Ավելացած մատերիալ ա լինում. պատահում ա` ավել են գրում, մնում ա, հասկանում ես, էլի, հետո պրարաբի հետ կիսվում ենք: Ես էլ մարդ եմ, դրանց տված ռոճիկով ո՞նց յոլա գնամ:

ԹԻՆԱ — Գոնե հյուրին մի խառնեք ձեր մութ գործերին, իրար ուտում եք` հերիք է:

ՆԱԶՈ­ Մութ, էլ ո՞նց կլիներ, ուրիշները օրը ցերեկով աշխարհը կերան, էս խեղճի մի երկու կիլո ցեմնտն աչքիդ մութ երևա՞ց:

ՄԱՐԴՈ — Ապրես, կնիկ: (Թինային.) Ծնողներիդ հետ էդպես չխոսես:

ՆԱԶՈ — Հա, քեզ համեստ պահի, մարդի տալու աղջիկ ես:

ԹԻՆԱ — Ուր է, գնամ` ձեզնից պրծնեմ, հենց մենակ դրա համար արժե գնալ:

ՄԱՐԴՈ – Կգնաս, աղջիկ ջան, էսպես չի մնա, մի բան կճարենք:

ԹԻՆԱ — Ինձ մի բան պետք չի, ինձ կարգին տղամարդ է պետք:

ՆԱԶՈ — Պահ: Ինձնից լավը չես: «Կարգին տղամարդ»: Կարգին տղամարդ հիմա  ո՞ւր ա, լիներ, էնա…

ՄԱՐԴՈ­ Չհասկացա:

ՏԱՎՐՈՍ — Մարդիկ, մարդիկ… էս ի՞նչ եք խոսում, մի հատ թափ տվեք ձեզ…

ՆԱԶՈ — Թե էս քարոզիչը գիշերվա կեսին որտեղից իջավ գլխներիս, է: Հոգնեցի ձեզնից, վերջ, ես քնում եմ, ձեր ճարը տեսեք: (Վերցնում է վերմակը և կծկվում բազմոցին:)

ՄԱՐԴՈ – (մտազբաղ): Էսպես մազալու բաներ: (Լռություն: Տավրոսին, կիսաձայն, դավադրորեն:) Տավրոս ախպեր, էյ, Տավրիկ… մոտ արի, արի էստեղ:

ՏԱՎՐՈՍ — Ե՞ս:

ՄԱՐԴՈ — Դու, դու: Արի, բան եմ ասում:

ԹԻՆԱ — Գնա, ձեռ չի քաշի:

ՏԱՎՐՈՍ — Հա՞:

ԹԻՆԱ — Դա իր համար շատ կարևոր է:

Տավրոսը մոտենում է Մարդոյին, որը գրապա­հա­րանից հանում է իր հաստ ալբոմը:

ՄԱՐԴՈ — Խելացի մարդ ես երևում:

ՏԱՎՐՈՍ — Հա՞ որ:

ՄԱՐԴՈ — Արի, նայի, սա իմ երկար տարիների աշխատանքի պտուղն է. հայկական լեռնաշխարհի բոլոր, անխտիր բոլոր բույսերի հերբարիում: Ըհը, դե տես ինչ գործ ա, թե չէ կարծում ես մենակ ցեմենտ-ավազն ա՞:

ՏԱՎՐՈՍ — Կանեփ էլ կա՞:

ՄԱՐԴՈ — Բա ոնց: Ասում եմ` բոլոր, չես հավատո՞ւմ:

ՏԱՎՐՈՍ — Իսկ սրա՞նք:

ՄԱՐԴՈ — Լատիներեն անվանումներն են:

ՏԱՎՐՈՍ — Ապշեցուցիչ է:

ՄԱՐԴՈ — Ապշեցուցիչ է, չէ՞:

ՏԱՎՐՈՍ — Այո: Մարդ արարածը չի սպառում իրեն, թվում է` վերջ, ճանաչել ես, մեկ էլ հանկարծ` խնդրեմ… (Կարդում է:) «Կուկուրբիտա Պեպո»: Սա ի՞նչ է, Պեպոյի բո՞ւյս:

ՄԱՐԴՈ — Ոչ, դդում:

ՏԱՎՐՈՍ — Նոր ասում էիր` խելացի ես, հիմա` դդո՞ւմ:

ՄԱՐԴՈ — Դե չէ, այ մարդ, հո քեզ չե՞մ ասում. դա դդումի լատիներեն անունն ա:

ՏԱՎՐՈՍ — Աաա՜: Հետաքրքիր է: Բայց ինչի՞դ է պետք, Մարդո եղբայր… Ախր դու այնքան պրակտիկ մարդ ես, և հանկարծ` Կուկուրբիտա Պեպո. կատարյալ ռոմանտիզմ:

ՄԱՐԴՈ — Չգիտեմ… Մեջս սեր կա բույսերի նկատմամբ: Ասում եմ` Նազո (ձայնը վախեցած իջեցնելով), ասում եմ` Նազո, գոնե մի երկու կակտուս դնենք պատշգամբում, շատ սիրուն ծաղկում են, կամ էլ` էն փոքր նուռերից, բայց դե… Ասում ա` բույսերն ինձ վրա վատ են ազդում, դրանց մեջ սատա­նայական էներգիա կա, գլխապտույտներ եմ ունենում: Նայի, էստեղ նույնիսկ Արևմտյան Հայաստանից բույսեր կան, խնդրել եմ` բերել են ընկերներս: Մի օր պետք կգա հայրենիքիս, կդնեն բնության թանգարանում, անունս էլ երևի գրեն տակը:

ՏԱՎՐՈՍ — Անշուշտ: Սա շատ կարևոր գործ է:

ՄԱՐԴՈ — Կարող ա՞ ձեռ ես առնում:

ՏԱՎՐՈՍ – Ամենևին: Նայիր, մենք մեր բնությունն իսպառ ավերում ենք, անտառ ու դաշտ չի մնում, խժռում ենք ուղղակի, բույսերի տեսակներ են անվերադարձ կորչում, իսկ այս հերբարիումում, խնդրեմ, նրանք կան, այստեղ են, ավելի ճիշտ` կան նրանց հուշերը: Բայց այս հուշերը վաղը գուցե կյանք առնեն` գենետիկան մեծ թափով զարգանում է, և քո հերբարիումով հնարավոր է, որ վերակենդանանա մեր կորած բնությունը:

ՄԱՐԴՈ — Հնարավոր է, չէ՞:

ՏԱՎՐՈՍ — Իհարկե: Զարմանալի է:

ՄԱՐԴՈ — Ի՞նչը:

ՏԱՎՐՈՍ — Ախր դու բնության մարդ ես:

ՄԱՐԴՈ — Հա: Իմ սիրտը, ինչպես ասում են, լեռներում է, Տավրոս եղբայր, բայց ես էստեղ եմ, ասֆալտի վրա, ի՞նչ անեմ:

ՏԱՎՐՈՍ – Թքիր ասֆալտի, ցեմենտ-ավազի վրա, տունդ էլ ծախիր, ու հայդա` լեռները, ալպիական մարգագետիննե՜ր… Մի քանի հեկտար հող կառնես, նոր տուն կսարքես, ոչխար, կով, շուն կպահես, այգի կտնկես…

ՆԱԶՈ — Հոպ, էդ ո՞ւմ տունն եք ձեզուձեզ ծախծխում:

ՏԱՎՐՈՍ — Մարդոյի…

ՄԱՐԴՈ — Ինչի՞, սխալ ա ասում մարդը՞, ծախենք, գնանք մի սիրուն գյուղում մի սիրուն տուն առնենք ու ազատ, առողջ ապրենք` մաքուր օդին, ծառ ու ծաղկի մեջ… Թինային էլ մի ազնիվ, սարեցի տղա կգտնենք…

ԹԻՆԱ — Թինային հանգիստ թողեք:

ՆԱԶՈ — Դառնամ գեղացի, էլի:

ՄԱՐԴՈ — Այ մարդ, ի վերջո բոլորս էլ գեղացի ենք, քաղաքացին ո՞րն ա, պապդ գյուղից չի եկե՞լ քաղաք:

ՆԱԶՈ — Հո չասեցիր… Մեր հեռավոր նախնիներն էլ ծառերի վրա են ապրել, հիմա մենք էլ բարձրանանք ծառերը՞:

ՄԱՐԴՈ — Չես լսե՞լ, ասում են` գյուղը աստծուց ա, քաղաքը` սատանից:

ՆԱԶՈ — Դու աստծու հետ գործ չունես, այ աթեիստ բուսաբան: Կուզե՞ս, գնա, ընկի չոլերը, իսկ ինձ ու իմ աղջկան ու իմ տունը հանգիստ թող:

ՄԱՐԴՈ — Ի… Ուրեմն տունը քոնն ա՞:

ՆԱԶՈ — Բա չէ, քոնն ա ու քո մորը:

ՄԱՐԴՈ — Մի րոպե, մի րոպե…

ԹԻՆԱ – (Տավրոսին): Սրա վերջը լավ չի:

ՏԱՎՐՈՍ — Մարդիկ, հեյ, ժողովուրդ… Շատ լավ հերբարիում էր, նայեցինք, հաճույք ստացանք, երազեցինք… Հիմա ուրիշ բանից խոսենք… Միգուցե Թինան նվագի՞ մեզ համար:

ՄԱՐԴՈ — Վերջ, վաղը մի հատ էսքան ֆիկուս եմ բերում, դնեմ էս սենյակում, այ էստեղ:

ՆԱԶՈ — Ինչի՞ ֆիկուս, միանգամից պոպոքի ծառ բեր, համ էլ պոպոք կուտես, քեզ պետք ա:

ՄԱՐԴՈ — Ի՞նչ, էդ ինչ ասի՞ր…

ՆԱԶՈ — Ինչ որ լսեցիր: «Ֆիկուս», չէ մի՝ պալմա:

ՄԱՐԴՈ — Թու, ես քու տիրոջ…

ՆԱԶՈ — Ինչի՞ իմ տիրոջ, էնա քու տիրոջ: Ասենք` քեզ ուր ա տեր. մի հատ մեր ունես` էն էլ խելքը գցած, ասծուն էլ չես հավատում,:

ՄԱՐԴՈ — Որ դու հավատում ես, գիտես շատ պետք ա՞ աստծուն, բա աստված մեղք չի՞ , որ քու նմանն իրան հավատա, քու հավատը քֆուրի պես ա:

ՆԱԶՈ — Հավատքիս չկպնես, աթոռը գլխովդ կտամ:

ՄԱՐԴՈ — Տո հերիք էղավ… (Հերբարիումով խփում է կնոջը:)

ՆԱԶՈ — Վայ ես քո սադիստ…

Քաշքշոց է սկսվում: Թինան նյարդային ճչում է, բաժանում ծնողներին, մերթ էլ խփում դաշնամուրի ստեղներին, երգում: Տավրոսը փորձում է բաժանել կռվողներին, հանկարծ գրպանից հանում է ատրճա­նակը և գոռում:

ՏԱՎՐՈՍ — Թողեք իրար, կկրակեմ:

Կռվողները սթափվում են:

ՄԱՐԴՈ — Ի… զենքով ես մտե՞լ տունս:

ՆԱԶՈ — Էս վայ թե կիլլեր ա:

ՏԱՎՐՈՍ – Չէ, չէ, ժողովուրդ, խաղալիք է: (Դնում է գրպանը:)

ՄԱՐԴՈ — Խաղալիք ա, ինչ ա, էլ ջեբիցդ չհանես, էղա՞վ:

ՏԱՎՐՈՍ — Էղավ:

ՆԱԶՈ — Վայ ինձ, վայ, ԺԵԿ-ի պետի տղեն բա քեզ արժանի՞ էր, բա չգիտեի՞ր, որ դրանք անհավատ են, ինքդ` համեստ վաճառողի ընտանիքից, դրանց հետ ի՞նչ գործ ունեիր, տեղն ա քեզ, մեղավոր ես, անաստվածների հետ կապեցիր կյանքդ, դրանից էլ դժբախտություններդ` Աստված էրես ա թեքել,  անձնական երջանկություն չկա, սեր չկա, աղջկադ ուզող չկա…

ՄԱՐԴՈ – (հերբարիումը հավաքելով): Երկար տարիների աշխատանքս… Լրիվ քանդվեց, սա էլ կվերականգնվի՞…

ՏԱՎՐՈՍ — Կվերականգնվի, Մարդո եղբայր, առանձնապես բան չի եղել, կհավաքես, կկպցնես…

ԹԻՆԱ — Հա, պապ ջան, կկպցնես, կդառնա ոնց որ նոր, ես կօգնեմ:

ՄԱՐԴՈ — Մեռնեմ սրտիդ, լավ ա մորդ չես քաշել, թե չէ լրիվ կկորեի:

ՆԱԶՈ — Բա չէ, գիժ մորդ ա քաշել, կամ էլ էն տատիդ, որ ժավելը խմեց` ինքնասպան եղավ:

ՄԱՐԴՈ — Ասա, էդ էլ ասա, լրիվ ասա` հանգստացի, բան չթողնես, անխիղճ, և դեռ ամբողջ օրը աստծուց ա խոսում, դու ուր, աստված ուր:

Հանկարծ նկատում են, որ Թինան, բազկաթոռում կծկված, ցնցվում է ու անկապ բարբաջում:

ՏԱՎՐՈՍ — Թինա, Թինա, ի՞նչ եղավ:

ՆԱԶՈ — Խեղճ երեխես, ըսենց հոր ձեռին… (Տավրոսին.) Մի հատ թեթև սիլլա տուր, ուշքի կգա, էդպես պատահում ա, դու սիլլեն տուր, ես հիմա դեղը բերեմ:

Տավրոսը փորձում է ուշքի բերել Թինային, Նազոն դեղ է հանում պահարանից, այդ ընթացքում Մարդոն, սենյակի անկյունում, այրում է հերբարիումը:

ՆԱԶՈ – (Թինային, որ արդեն ուշքի է եկել): Առ, խմի, աղջիկ ջան:

Թինան խմում է:

ՆԱԶՈ — Վառածի հոտ ա, էս ի՞նչ ա վառվում: (Մարդոյին նայելով:) Վայ, տունս ուզում ա վառի, վայ, հասեք:

Տավրոսը մոտ է վազում Մարդոյին:

ՄԱՐԴՈ — Ձեռ չտաս, թող վառվի, էլ ինձ պետք չի:

ՏԱՎՐՈՍ — Ո՞նց պետք չի, ո՞նց պետք չի…

ՄԱՐԴՈ — Պետք չի, խանգարում ա. վերջ, չկա:

ԹԻՆԱ — Իզուր արիր, պապ:

ՆԱԶՈ — Իմ ինադու արեց, որ սրանից հետո միշտ էրեսով տա:

ՄԱՐԴՈ — Վերջ, չկա, ֆիկուս-միկուս, տերև-խոտ, չկա, պրծանք. ես էս ի՞նչ միամիտ մարդ եմ եղել, լսի, ինչ ախմախ մարդ եմ եղել…

Դռան թակոց:

ՆԱԶՈ — Էլի էն գիժն ա. ֆռֆռաց-ֆռֆռաց, ետ էկավ: Ես էլ դիմացողը չեմ սրանց, փրկեք ինձ, վայ…

ԹԻՆԱ — Տատը չի, տատը չէր թակի, կհրեր:

ՆԱԶՈ — Ճիշտ որ, դուռը բաց արա, Թինա:

Թինան բացում է դուռը: Հարևանուհին է` Կուկուն:

ՆԱԶՈ — Վայ, Կուկու ջա՞ն, խեր լինի…

ԿՈՒԿՈՒ – Բարև ձեզ:

ՄԱՐԴՈ – Բարև, սիրուն հարևան ջան. արի, արի, նստի:

ԿՈՒԿՈՒ – (նստելով): Չէ, շնորհակալ եմ, Մարդո եղբայր: Էս ի՞նչ եք վառում, ի՞նչ հոտ ա… Հաց եք թխո՞ւմ:

ՆԱԶՈ — Չէ, թուղթուգիր էին արել, գտանք-վառեցինք:

ԿՈՒԿՈՒ — Վայ քոռանամ ես:

ՄԱՐԴՈ – (կիսաձայն): Ցավդ տանեմ: (Բարձրաձայն:) Էս ի՞նչ սիրուն շոր ես հագել, Կուկու ջան:

ԿՈՒԿՈՒ — Բա էս շոր ա՞… Տան խալաթ ա:

ՆԱԶՈ – (տեսնելով, որ Կուկուն Տավրոսին է նայում): Մեր հյուրն ա, բուքը չթողեց, որ խեղճը տուն գնա, ծանոթացեք:

ԿՈՒԿՈՒ — Կուկու:

ՏԱՎՐՈՍ – (Կուկուի ձեռքը համբուրելով): Տավրոս:

ԿՈՒԿՈՒ — Իմ ձեռքը մի պաչի, էլի, ախպեր ջան, ջանս մի տեսակ ա լինում:

ՄԱՐԴՈ — Վախ:

ՏԱՎՐՈՍ — Իսկապե՞ս: Ապա մյուս ձեռքդ տուր, նորից փորձենք:

ԿՈՒԿՈՒ — Վայ չէ, էս ի՞նչ ես անում, լրիվ վատացա, պարոն:

ՄԱՐԴՈ — Տավրիկ, մեր հարևանին մի նեղի:

ՆԱԶՈ — Դե լավ, թող մի հատ էլ պաչի, լավ ա պաչում:

ԿՈՒԿՈՒ — Լավ, էլի, Նազո: (Թինային.) Թինա, ո՞նց ես, աղջիկ ջան, լավ չե՞ս, ինչի՞:

ԹԻՆԱ — Հակառակը, լավ եմ, տիկին Կուկու:

ԿՈՒԿՈՒ — Հա՞ որ… Դե լավ ա, լավ ա: Մի տեսակ նեղված էիր, գույնդ գցած, աչքերդ արուն լցված… Լաց ես եղե՞լ:

ԹԻՆԱ — Ասացի` չէ, լավ եմ:

ԿՈՒԿՈՒ — Էհ, ոչինչ, բոլորիս հետ էլ պատահում ա, շան տեղ մի դիր: Էս բուքը շատ անսպասելի էր, հերս ասում ա` վերջին հիսուն տարում Հայաստանում էսպես բուք չեմ հիշում:

ՆԱԶՈ — Որտեղի՞ց հիշի, տարին տասներկու ամիս Ռուսաստաններում խոպանչիություն ա անում:

ՏԱՎՐՈՍ — Բնությունից միշտ պիտի սպասել, բնությունը վրեժխնդիր է, մենք իրեն ենք ուզում կործանել, ինքն էլ, բնականաբար, մեզ:

ԿՈՒԿՈՒ — Իմացա՞ք, Նիկոլը ամնիստի տակ ա ընկնում, փողը տված ա, շուտով դուրս կգա:

ՏԱՎՐՈՍ — Գողության համար էր ձերբակալվե՞լ:

ԿՈՒԿՈՒ — Ավազակային հարձակում: Էն խեղճ տուժվածը հաշմանդամ դառավ, իսկ սա պիտի ամնիստով դուրս գա. թո՛ւ, տերդ մեռնի, արդարություն: Թաղը նորից իրար կխառնի:

ԹԻՆԱ — Գուցե խելքի էկած լինի:

ԿՈՒԿՈՒ — Էէ՜, կարմիր կովն իր կաշին չի փոխի, չէ: Լսեք, ես, ախր, գործով եմ եկել, լրիվ մոռացա:

ՄԱՐԴՈ — Որ եկել ես, մի քիչ մնա, էլի, մի վռազի:

ԿՈՒԿՈՒ — Կմնայի, բայց մերոնք մթան մեջ են:

ՆԱԶՈ — Հա, որ մթան մեջ են, գնա, Կուկու ջան:

ՄԱՐԴՈ — Գնա, պիտի փրկի՞ մթից, թող գոնե ինքը լույսի մեջ մնա:

ՆԱԶՈ — Ոնց ինքդ էգոիստ ես, ուրիշներին էլ նույնն ես քարոզում:

ՄԱՐԴՈ — Ով էգոիզմից խոսի, դու սարից-ձորից խոսի, որովհետև քեզնից էգոիստ մարդու չեմ հանդիպել էս կյանքում:

ՆԱԶՈ — Էդ լավ ես մտածե՞լ, չես փոշմանի՞:

ԹԻՆԱ — Մի սկսեք:

ՏԱՎՐՈՍ — Հարգենք մեր հարևանուհուն: (Կուկույին.) Եթե ձերոնք մթան մեջ են, ուրեմն դուք եկել եք մոմ ուզելու:

ԿՈՒԿՈՒ — Իմացար: Ոնց որ քննիչ լինի:

ՄԱՐԴՈ – (Նազոյին): Մոմերդ ո՞ւր են, տիկին:

ՆԱԶՈ — Երկուսն են մնացել, մեկը ձեզ, մեկը մեզ. էդպես արդար կլինի, չէ՞, Կուկու:

ԿՈՒԿՈՒ — Հա, մեկը հերիք ա, մինչև մի կտոր հաց կուտեն ու կպառկեն շընթռե… քնելու:

ՄԱՐԴՈ – (երկու մոմ տալով): Երկուսը վերցրու, պետք կգա, գիշերը վեր կենալ կա, բան կա:

ԿՈՒԿՈՒ — Վայ չէ, ձեզ չի մնա:

ՆԱԶՈ — Վերցրու: Մարդոն քեզ համար վերջին շալվարն էլ կհանի-կտա, շատ հարևանասեր ա, վերցրու:

ԿՈՒԿՈՒ — Տարօրինակ բաներ ես ասում, Նազո, շալվարն ինչի՞ պիտի հանի: (Մոմերից մեկը թողնելով:) Մեկը հերիք ա, շնոր­հա­կալ եմ: Բարի գիշեր: (Ձեռքը տալիս է Տավրոսին, երբ վեր­ջինս համբուրում է, կչկչալով դուրս է գալիս:)

ՆԱԶՈ – (Մարդոյին): Բերանդ փակի:

ՄԱՐԴՈ — Ի՞նչ:

ՆԱԶՈ — Բերանդ փակի: Վերջի մոմն ինչի՞ էիր տալիս, այ կնամոլ:

ՄԱՐԴՈ — Էստեղ չորս հատ մոմ կա:

ՆԱԶՈ — Ասենք կա, բայց եթե կինդ ասում ա` երկու, ուրեմն` երկու. կնոջդ պիտի հարգե՞ս, թե՞ հարևանին: Հարցնող լինի` էդ կկվի մեջ ի՞նչ ես գտել, անճաշակ:

ՄԱՐԴՈ — Էդ ճիշտ ա, որ ճաշակ ունենայի, քեզ կուզեի՞:

Թինան զգալով, որ կռիվ է թեժանում, երգելով մեջտեղ է գալիս, կանգնում հոր և մոր միջև:

ՄԱՐԴՈ — Գոնե աղջկադ խղճա, չգիտի ինչ անի, որ ձենդ չլսի, կյանքը կերար էրեխու:

ՆԱԶՈ — Դու ես կերել, դու, մարդկանց մի ապակողմնորոշի:

ՄԱՐԴՈ — Վահ:

ՆԱԶՈ — Հա հենց: Դու չէի՞ր, որ երկու ոտդ դրիր մի կոշիկի մեջ ու ասացիր` ես Նիկոլին աղջիկ տվողը չեմ: Հայրական խանդդ բռնել էր:

ՄԱՐԴՈ — Նիկոլը խուժան ա, հիմա էլ բանտում ա:

ՆԱԶՈ — Ի՞նչ անենք: Տես, ինչ տներ սարքեց, ինչ ունևոր ա, բերդից դուրս կգա` կվայելի, բան չմնաց, շուտով դուրս կգա, փողը տված ա:

ՄԱՐԴՈ — Գնա բանտի դռանը կանգնի, հենց դուրս էկավ` աղջկադ տուր իրան:

ԹԻՆԱ – (հիստերիկ): Ինձ կարո՞ղ եք հանգիստ թողնել, ինձ ձեր Նիկոլը պետք չի, ինձ իսկի դուք էլ պետք չեք, թողեք հանգիստ, մենակ ձեր ձայնը չլսեմ` ինձ հերիք է, չլսեմ, չլսեմ…

ՄԱՐԴՈ — Տեսա՞ր, ինչ օրի հասցրիր մինուճար էրեխուդ:

ՆԱԶՈ — Ինչի՞ ե՛ս, դո՛ւ հասցրիր:

ՏԱՎՐՈՍ — Մարդիկ, հյուրին հարգեք:

ՄԱՐԴՈ — Դու ինքնակոչ հյուր ես, քեզ ինքնակոչի պես պահի` համեստ:

ՆԱԶՈ — Վայ ինձ, վայ, ինչ սիրուն աղջիկ էի, ինչքան ուզող ունեի, նույնիսկ` մի ինժեներ-ֆիզիկոս, բայց խաբվեցի… Չէ, ես վանք կգնամ, մենաստան, փակ կդնեմ վրես, մեկա` էլի փակի պես ա, ես էստեղ էլ անելիք չունեմ, կգնամ ասծու մոտ, ասծու նոքյարը կդառնամ, ինձ էլ ուրիշ սեր պետք չի, մենակ ասծուս սերն ա պետք: (Խաչակնքում է, աղոթք մրմնջում:)

ՏԱՎՐՈՍ — Ճիշտ է, ող­բի պա­հե­րին զար­մա­նա­լիո­րեն ճիշտ եք մտա­ծում… Գնա­ցեք, դու` մե­նաս­տան` աս­տծու մոտ, դու էլ` սա­րե­րը, բույ­սեր հա­վա­քի` կա­նե­փից-անթա­ռա­մից-բա­նից, Թի­նան էլ վեր­ջա­պես կա­զատ­վի ձեր ճն­շու­մից, կկողմ­նո­րոշ­վի, կհաս­կա­նա, թե ինքն ով է և ինչ է ու­զում: Ախր դուք մեկդ մյու­սի կա­լանքն եք, փախեք ի­րա­րից, դա է ձեր փր­կու­թյու­նը, փա­խեք:

ՆԱԶՈ — Մի րոպե, մի րոպե… Էս մարդն ինչի՞ ա էսպես կպած բաժանում մեզ, հը՞, հլա մի ասեք` տեսնեմ:

ՄԱՐԴՈ — Ճիշտ որ, ես էլ եմ մտածում: Մտքինդ ասա, Տավրոս ախպեր: Գիշերով էկար ու իբր էնպես` պատահաբար, հենց մեր դուռը թակեցիր: Չլինի՞ կնոջս վրա աչք ունես… Ձեռն էլ պաչեցիր…

ՆԱԶՈ — Էէ, ես էլ մտածեցի` լուրջ բան ես ասելու:

ՄԱՐԴՈ — Ինչի՞, պակաս կնիկ ունե՞մ, եփող, թափող, սիրուն…

ՆԱԶՈ – Սպասի, Մարդո, սրա մտքինը վայ թե ուրիշ բան ա:

ՏԱՎՐՈՍ — Հետաքրքիր է, հիմա էլ ձեր վարկածը լսենք, տիկին:

ՆԱԶՈ — Սա մեր տուն ու տեղի վրայա աչք տնկել:

ՏԱՎՐՈՍ — Այ թե ինչ… Հետաքրքիր է, ապա, ապա…

ՆԱԶՈ — Հա, քեզ գցի չոլերը, ինձ` վանք, ինքը մեր աղջկա խելքն ուտի ու մեր տանը տեր կանգնի. ի՞նչ վատ ա, տուն չունի… չի երևո՞ւմ, որ չունի, տուն ունեցողը գիշերվա կեսին, բուք ու բորանին քուչեքում ի՞նչ ա անում:

ՄԱՐԴՈ — Մտքովս չէր անցել. վայ թե ճիշտ նշանին խփեցիր, Նազո:

ԹԻՆԱ — Ուշքի եկեք:

ՆԱԶՈ — Ըհը, սրա խելքն արդեն կերել ա: Հենց սկզբից մի տեսակ էր նայում. ես էլ մտածում էի` տեսնես ի՞նչ հաշիվ ա:

ԹԻՆԱ — Ախր…

ՆԱԶՈ — Բայց ես էս տնից գնացողը չեմ, հույս չդնես:

ՄԱՐԴՈ — Ես էլ: Էդ էր պակաս: Ամեն մարդ էլ մի երազանք ունի, բայց հո ամեն բան չե՞ս թողնելու ու գնաս երազանքիդ հետևից, հո ախմախ չե՞մ:

ՏԱՎՐՈՍ — Կներես, Մարդո, բայց ախմախ ես:

ՄԱՐԴՈ — Ի՞նչ… Վայ ես քո ապերախտ… Վերջ, գլուխը ջարդելու եմ, էլ չասեք՝ չէ, էդ խոսքի համար ախպերն ախպորը չի խնայի:

ՆԱԶՈ — Սպասի, Մարդո, ջարդել միշտ էլ կհասցնես, հարցեր կան:

ՄԱՐԴՈ — Հա՞:

ՏԱՎՐՈՍ — Ի՞նչ հարցեր:

ՆԱԶՈ – Նստիր: Ուրեմն էսպես: Եթե մեր աղջկան լրջորեն հավանել ես` կարգին, մարդավարի ուզի, կարող ա` տանք, բայց տան վրա հույս չդնես: Կգնաք, տուն կվարձեք, հետո գուցե մի բան մտածենք… Էս կողմերում հող կա, Մարդոն կօգնի, տուն կդնեք…

ՄԱՐԴՈ — Հա-հայ, էլի Մարդոյի գլխին ջարդվեց:

ԹԻՆԱ — Էս ինչե՞ր եք խոսում, էս ի՞նչ խայտառակ առևտուր է:

ՄԱՐԴՈ — Դու սպասի, աղջիկ ջան: Տավրոս ախպեր, մի հարց էլ ես տամ` ի՞նչ փեշակ ունես, լուրջ:

ՏԱՎՐՈՍ — Դեհ… էդպես կոնկրետ փեշակ չունեմ… Ազա­տու­թյուն սիրող մարդը կոնկրետ ինչ-որ բանի չի կապվի…

ՄԱՐԴՈ — Լավ չի: Բայց ոչինչ, ճիլ մարդ ես, բանվորություն կանես: Հա, ի՞նչ է եղել որ, մի բան պիտի անես, չէ՞, ընտանիք ես պահելու. լավ կվճարենք:

ՏԱՎՐՈՍ — Ե՞ս… (Հռհռում է:) Տիկնայք և պարոնայք, Թինան, իհարկե, հրաշալի աղջիկ է, բայց դա լինելու բան չի, ես չկամ, ես եկել եմ ու գնալու եմ, չկամ: Գուցե չեմ էլ եկել, համոզվա՞ծ եք, լավ նայեք, կա՞մ…

ՆԱԶՈ — Էէ, էշի մեկն ա, լուրջ մարդ չի:

ԹԻՆԱ — Ձեզ տեսնողն ինձ հետ կամուսնանա՞:

ՄԱՐԴՈ — Վայ:

ՆԱԶՈ — Ուրեմն մենք բանի պետք չենք, հա՞: Ապրես, աղջիկ ջան, շնորհակալ ենք: Դե գնա, դու` քո Տավրոսը, մեզ հետ էլ գործ չունես: Մարդո՞… Ուշ ա, արի քնենք:

ՄԱՐԴՈ — Հա, վաղը գործի եմ:

ՆԱԶՈ – (հարմարվելով բազմոցին): Արի ոտերիս մոտ:

ՄԱՐԴՈ — Էկա:

ՆԱԶՈ – (Թինային): Դու էլ պառկի: (Տավրոսին.) Իսկ դուք, պարոն, մի կերպ հարմարվեք մի տեղ…

ՏԱՎՐՈՍ — Ինձ համար մի անհանգստացեք, ես անքնություն ունեմ, էստեղ կզբաղվեմ, մինչեւ լուսանա:

ՄԱՐԴՈ — Ինչո՞վ ես զբաղվելու, ամոթ չլինի հարցնելը:

ՏԱՎՐՈՍ — Դե, հեռուստացույց կնայեմ:

ՄԱՐԴՈ — Անտենան պառկել ա, այ ընկեր, ցուց չի տալիս:

ՏԱՎՐՈՍ — Ճիշտ որ… Ուրեմն` պարզապես կմտածեմ:

ՆԱԶՈ — Հա, մտածի, ճիշտը մտածելն ա, բայց լավ մտածի: Բարի գիշեր:

ՏԱՎՐՈՍ — Բարի գիշեր:

Մարդոն կծկվում է կնոջ ոտքերի մոտ. քնում են: Թինան հագուստով      տեղավորվում է մահճակալին: Տավրոսը տեղավորվում է բազկաթոռին:

ԹԻՆԱ – (հանկարծ սկսում է կամացուկ երգել): «Հեպի բյորզ դեյ թու յու, հեպի բյորզ դեյ թու յու, հեպի բյորզ դեյ, հեպի բյորզ դեյ, հեպի բյորզ դեյ, Թինա…»:

ՏԱՎՐՈՍ — Չլինի՞…

ԹԻՆԱ — Այո:

ՏԱՎՐՈՍ — Ինչո՞ւ չէիր ասում:

ԹԻՆԱ — Կամաց, չարթնացնես: Ուզում էի տեսնեմ` կհիշե՞ն… Չհիշեցին:

ՏԱՎՐՈՍ – (գրպանները քրքրելով` մի խաղալիք է հանում): Ուրիշ բան չունեմ, սա է, վերցրու, ծնունդդ շնորհավոր:

ԹԻՆԱ — Ինչ ծիծաղելին է: Որտեղի՞ց:

ՏԱՎՐՈՍ ­ Տղայիս խաղալիքն է: Վերցրու: Էլ չեմ տեսնում տղայիս, թույլ չեն տալիս:

ԹԻՆԱ — Թույլ չեն տալի՞ս… Ո՞վ, ինչու՞…

ՏԱՎՐՈՍ­ Դեհ, էդպես ստացվեց, մի հարցրու:

ԹԻՆԱ­ Չեմ վերցնի, սա քեզ համար հուշ է:

ՏԱՎՐՈՍ­ Վերցրու, ինձ ցավ է պատճառում, թող քեզ մոտ մնա:

ԹԻՆԱ­ Լավ, շնորհակալ եմ£ Միշտ ինձ հետ կլինի, խոստանում եմ:

ՏԱՎՐՈՍ — Թինա, ուզում եմ ասել, որ դու լավ աղջիկ ես, եւ ես շատ եմ ուզում, որ երջանիկ լինես:

ԹԻՆԱ — Բայց հանկարծ չհարցնես, թե այս աղջիկն արդեն քանի տարեկան է:

ՏԱՎՐՈՍ — Չեմ էլ պատրաստվում. բարեկիրթ տղամարդը աղջկա տարիքը չի հարցնի: Վերջապես տարիքն ի՞նչ է, տարիք չկա, մարդ իրեն քանի տարեկան զգում է` այնքան է. ես, օրինակ, ինձ տասնյոթ տարեկան եմ զգում, տղա եմ, տղա:

ԹԻՆԱ — Դե մի գժություն արա, տղա ջան:

ՏԱՎՐՈՍ — Հոպլյա:

Հայտնվում են ծաղրածուները, լույսեր: Ծաղ­րա­ծուները պարում են, գլուխկոնծի տալիս` Տավրոսի ղեկավարությամբ:

ՏԱՎՐՈՍ — Դու տեսնո՞ւմ ես, Թինա:

ԹԻՆԱ — Տեսնում եմ:

ՏԱՎՐՈՍ — Դե, արի մեզ մոտ:

Թինան վեր է կենում և պարում ծաղրածուների հետ:

ԹԻՆԱ — Ինչ լավ է… Իսկական տոն է: Շնորհակալ եմ, Տավրոս:

ՏԱՎՐՈՍ — Ծնունդդ շնորհավոր, Թինա, երջանիկ եղիր:

ԹԻՆԱ — Միայն թե նրանք չարթնանան, ամեն բան կփչացնեն:

ՏԱՎՐՈՍ — Չեն արթնանա, նրանք ոչ տեսնում են, ոչ լսում:

Պարը շարունակվում է որոշ ժամանակ: Մարդոն և Նազոն քնի մեջ շուռումուռ են գալիս: Ծաղրածուները վախեցած անշարժանում են, ապա` փախչում:

ԹԻՆԱ — Կիսատ մնաց: Ափսոս: Բայց իսկական տոն էր, իսկական:

ՏԱՎՐՈՍ — Ախր դու ոնց որ պատուհանագոգի թաղարում մեծացող բույս լինես, Թինա, ծանոթ չես կյանքին, ամենևին, նա էլ քեզ ծանոթ չէ, դուք դեռ կարգին չեք հանդիպել` դու եւ կյանքը. այն, ինչ կանչում է քո հոգին` այստեղ չի, դրսում է, պիտի փնտրես. պարզիր ձեռքերդ, համարձակ նայիր կյանքի աչքերին, լիաթոք շնչիր, ազատիր քեզ քեզնից:

ԹԻՆԱ — Ես չգիտեմ դա ինչ է, երբեք չեմ փորձել, ես վախենում եմ:

ՏԱՎՐՈՍ — Բայց դա է հենց կյանքը. քամու պես կխփի դեմքիդ, կխառնի մազերդ, կշոյի, կցավացնի, կծիծաղեցնի, կլացացնի… Բայց դու մի վախենա, որովհետեւ կյանքը այլընտրանք չունի: Փնտրիր և գտիր քեզ՝ իսկական Թինային:

ԹԻՆԱ — Նրանց ո՞նց թողնեմ:

ՏԱՎՐՈՍ — Նրանց ի՞նչ է եղել: Նրանք երբեք ոչինչ չեն փոխելու այլեւս, էսպես էլ մնալու են, և նրանց հետ քո մնալը նման է դանդաղ ինքնասպանության, դու ամեն օր թույն ես ընդունում, Թինա, ձեր կապվածությունը հիվանդագին է, սոսկալի թակարդ է, ուր յուրաքանչյուրդ ունի սուտ արդարացում` չանելու համար այն, ինչ պետք է անել:

ՆԱԶՈ — Ինչ, ինչ էր, ինչ էր…

ՄԱՐԴՈ — Ինչ էր, ինչ էր, ինչ…

Դարձյալ քնում են:

ԹԻՆԱ — Ես կփորձեմ:

ՏԱՎՐՈՍ — Իհարկե, գնա ընդառաջ կյանքին, մի վախենա:

ԹԻՆԱ — Այո, ես չեմ վախենում, ես չեմ վախենում, բոլորովին… Բայց….

ՏԱՎՐՈՍ — Ի՞նչ:

ԹԻՆԱ — Ժամանակ է պետք:

ՏԱՎՐՈՍ — Ինչի՞ համար:

ԹԻՆԱ — Հայրիկը…

ՏԱՎՐՈՍ — Հայրիկն ի՞նչ:

ԹԻՆԱ — Հայրիկը լավ չի, հազում է… Թոքաբորբի պես է:

ՏԱՎՐՈՍ — Ամբողջ երեկոյի ընթացքում ոչ մի անգամ չհազաց:

ԹԻՆԱ — Հնարավոր է, բայց առհասարակ հազում է, թաց, անպետք հազ է, աչքերն էլ արյուն է լցվում:

ՏԱՎՐՈՍ — Հնարում ես, Թինա:

ԹԻՆԱ — Մեր մի բարեկամը էդպես թոքաբորբ ուներ, փոխվեց չարորակի, չկարողացան փրկել: Թու-թու-թու:

ՏԱՎՐՈՍ — Հնարում ես, Թինա:

ԹԻՆԱ — Չեմ հնարում: Երբ գնա-ստուգվի, երբ բուժեն, այ այն ժամանակ, խիղճս հանգիստ, կկարողանամ հեռանալ:

ՏԱՎՐՈՍ — Թինա, Թինա, Թինա, հնարեցիր ամբողջը, աչքերիցդ եմ տեսնում:

ԹԻՆԱ — Ես քեզ չէի նայում:

ՏԱՎՐՈՍ — Հենց դրանից: Չե՞ս զգում, որ սա արդեն հիվանդություն է, դո՛ւ ես հիվանդ, ոչ թե հայրդ:

ԹԻՆԱ — Չէ, նա իսկապես հազում է, երեկ հազում էր, անցյալ օրն էլ…

ՏԱՎՐՈՍ — Գուցե մրսել է, ո՞ւմ հետ չի լինում, կամ ցեմենտ է մտել թոքերը:

ԹԻՆԱ — Ցեմե՞նտ… Դա վտանգավոր է, չէ՞:

ՏԱՎՐՈՍ — Սթափվիր:

ԹԻՆԱ — Լավ հազ չի, մի տեսակ` թաց, խզխզոցով, աչքերն էլ կարմրում են, մեր մի ազգական էդպես էր, գնաց բժշկի, ասեցին` թոքաբորբ, հետո պարզվեց… Օգնիր ինձ, Տավրոս, օգնիր:

Դուռն աղմուկով թակում են, նաև գոռոցներ` «Բա­ցեք, բացեք»: Մինչ ներսինները կկողմնորոշվեն, դու­ռը հրում և ներս է արշավում բժիշկը:

ԲԺԻՇԿ — Նա է, ահա, բռնե՛ք:

ՏԱՎՐՈՍ — Հանգիստ, Արշակիչ, հանգիստ:

ԲԺԻՇԿ­ Չփորձես փախչել, ոստիկանը դրսում է:

ՏԱՎՐՈՍ­ Քեզ մի կոտորի, չեմ փախչում:

ԲԺԻՇԿ — Նա ինձ ասում է` հանգիստ, պատկերացնու՞մ եք, նա, որ երեք օր է՝ փախել է հիվանդանոցից:

ՏԱՎՐՈՍ — Ձեզնից փախչել կլինի՞: Բայց երեք օր ազատություն վայելեցի, ամբողջ երեք օր: Ընդամենը երեք օր:

ԲԺԻՇԿ – (Թինային): Հո ձեզ վնաս-մնաս չի՞ տվել:

ՏԱՎՐՈՍ — Վնաս` չէ, բայց մնաս տվել եմ:

ԲԺԻՇԿ — Դու սուս, քեզ չեն հարցնում:

ԹԻՆԱ — Ոչ, չի տվել:

ՄԱՐԴՈ — Նազո, Նազո, Նազո, Նազո…

ՆԱԶՈ — Մարդո, Մարդո, Մարդո, Մարդո…

ԹԻՆԱ – Արթնացան:

ՏԱՎՐՈՍ — Բայց չեմ կարծում, թե մի լավ բան են ասելու:

ՄԱՐԴՈ — Նազո, Նազո, Նազո…

ՆԱԶՈ — Գոռու՞մ էին:

ՄԱՐԴՈ — Հա՞…

ԹԻՆԱ — Երազում եք տեսել:

ՆԱԶՈ — Իբր քնե՞լ եմ, որ երազ էլ տեսնեմ, էս մարդը քնի մեջ ֆուտբոլ ա խաղում, էնքան քացով խփեց…

ՄԱՐԴՈ — Ինչի՞, լավ էլ խռմփացնում էիր, կնի՞կն էլ սենց խռմփացնի:

ՆԱԶՈ — Դու քո սխտորի ու սոխի հոտերից խոսի, չհաշված` նասկու հոտը:

ՄԱՐԴՈ — Նասկին որ լվաս, չի հոտի:

ՆԱԶՈ — Ոտերդ էլ չլվա՞մ, ջուրը խմեմ:

ՄԱՐԴՈ — Հենց հա:

ՆԱԶՈ — Մորդ ոտերն էլ լվա՞մ:

ԹԻՆԱ — Մա…

ՆԱԶՈ — Դու մի խառնվի:

ՏԱՎՐՈՍ — Նոր եք արթնացել, սկզբում գոնե մի կարգին բարեւ-բարլուս ասեք իրար…

ՆԱԶՈ — Էս մարդը դեռ էստեղ ա՞:

ՄԱՐԴՈ — Ի… Էս մարդուն գոնե գիտենք, բա էն մե՞կն ով ա:

ՆԱԶՈ — Ճիշտ որ… Թինա՞, էս ի՞նչ հաշիվ ա:

ՏԱՎՐՈՍ — Արշակիչն է, ծանոթացեք:

ԲԺԻՇԿ­ Բժիշկ Արշակիչ, հոգեբուժարանից:

ՄԱՐԴՈ­ Էս մեր կողմի՞:

ԲԺԻՇԿ­ Այո: Ինձ մի բաժակ ջուր տվեք, ծարավեցի:

Նազոն գնում է ջուր բերելու:

ՄԱՐԴՈ — Էս գիշերով ինչի՞ ես եկել մեր տուն:

ՏԱՎՐՈՍ­ Իմ ետեւից է եկել:

ՄԱՐԴՈ — Հո դու էրեխա չե՞ս, որ քո ետեւից եկել են:

ԲԺԻՇԿ — Նա երեք օր է` փախել է հիվանդանոցից:

ՄԱՐԴՈ­ Հոգեբուժարանի՞ց:

ԲԺԻՇԿ­ Այո: (Նազոյի կողմից իրեն առաջարկած ջուրը մերժելով:) Շնորհակալ եմ, ծարավ չեմ:

ՆԱՅՈ – Ի…

ԲԺԻՇԿ- Պահակի ատրճանակը գողացել է ու փախել:

ՄԱՐԴՈ — Հա, մոտը ատրճանակ կար, բայց ասեց` խաղալիք է:

ԲԺԻՇԿ — Հատուկ ատրճանակ է, կատաղած հիվանդներին անջատում-քնեցնում է, ամերիկյան կարմիր խաչի նվերն է մեր հոգեբու­ժարանին:

ՆԱԶՈ – (Բժշկին): Վտանգավո՞ր է:

ԲԺԻՇԿ — Ատրճանա՞կը… Չէ, քնեցնում է միայն:

ՆԱԶՈ — Ատրճանակը չէ, ինքը:

ԲԺԻՇԿ — Դժվար է ասել, սովորաբար այնքան էլ վտանգավոր չի, բայց ո՞վ գիտի, տեսա՞ք՝ փախել է:

ՄԱՐԴՈ — Լավ, իսկ դրա գժությունն ի՞նչ ա:

ԲԺԻՇԿ — Խոր դեպրեսիաներ է ունենում, ինքն իր մեջ է մտնում, մռայլվում… Նման օրերին հետը խոսել չի լինում:

ՏԱՎՐՈՍ — Չի լինում` թող չխոսեն, ի՞նչ պարտադիր է խցկվել հոգուս մեջ: Մարդի՛կ, էհե՜յ, իմ հոգին ձեր խաղալիքը չէ, հասկացեք վերջապես:

ԲԺԻՇԿ – Մի ապակողմնորոշիր, սիրելիս, դու հիվանդ ես, եւ հիվանդությունդ հստակ ախտորոշում ունի:

ՏԱՎՐՈՍ — Բոլորին ուզում եք ախտորոշեք, բոլորին շարեք ծանոթ դարակների վրա, որ ոչ ոք չպլստա հանկարծ, որ բոլորն այստեղ լինեն, բռի մեջ, հասարակության հսկող հայացքի ոլորտում:

ԲԺԻՇԿ — Ոչ, սիրելիս, այդպես չի, չափազանցնում ես:

ՏԱՎՐՈՍ — Այո, հարգելիս, հենց այդպես է:

ԲԺԻՇԿ — Ոչ, սիրելիս, ուրիշ բաներ ես խոսում, ձեռքդ դիր խղճիդ ու ասա` առո՞ղջ ես… ասա…

ՏԱՎՐՈՍ — Բժիշկ, դու ինձ կարո՞ղ ես ցույց տալ գոնե մեկ լիովին առողջ մարդու:

ԲԺԻՇԿ – Այո: Իհարկե, ինչո՞ւ ոչ: Հեռու չգնանք, հենց մեկը՝ ես… Ի՞նչ ես ծիծաղում, այ տղա:

ՏԱՎՐՈՍ — Դո՞ւ:

ԲԺԻՇԿ — Այո, ես:

ՏԱՎՐՈՍ — Տո լավ, է:

ԲԺԻՇԿ — Ես, այո, ես:

ՏԱՎՐՈՍ — Լուրջ ես ասո՞ւմ:

ԲԺԻՇԿ — Լրիվ:

ՏԱՎՐՈՍ — Առողջ ես, հա՞… Աչքերիս նայի, ուղիղ նայի:

ԲԺԻՇԿ — Դե քեզ հավաքի, հիվանդ: (Մյուսներին.) Նա լուրջ հիվանդ է…

ՏԱՎՐՈՍ — Սկսեց… «Նրա դեպրեսիաներին հաջորդում են…»

ԲԺԻՇԿ — Նրա դեպրեսիաներին հաջորդում են մանիակալ գերակ­տի­վության հոգեվի­ճակ­ները, նա հեռանում է տնից եւ օրերով կարող է ետ չգնալ, շփվում է պատահական մարդկանց հետ…

ՏԱՎՐՈՍ — Մարդը պատահական չի լինում, կամ էլ բոլորս ենք պատահական: Վերջապես ո՞ւմ ինչ գործն է. կուզեմ` կգամ, կուզեմ` չեմ գա, ում հետ կուզեմ` կշփվեմ, չեմ ուզի` չեմ շփվի… Իմ կյանքն իմ կյանքն է, տրամաբանական է, չէ՞, տիկին Նազելի:

ՆԱԶՈ­ Ես ի՞նչ իմանամ:

ԲԺԻՇԿ — Հեշտ ես խոսում, հեշտ ես խոսում, թաքնվում ես սիրուն խոսքերի ետևում: Ասա, ինչո՞ւ փախար, հո երեխա չե՞ս:

ՏԱՎՐՈՍ — Երեխա եմ: Այո: Բոլորն էլ ինչ-որ չափով երեխա են, իսկ դու որ` իսկական երեխա ես, Արշակիչ. հա-հա, դա է փրկում քեզ, թե չէ անտանելի կլինեիր:

ԲԺԻՇԿ­ Լսիր, դու իմ հարցին պատասխանիր, մենք քեզ պրոֆեսիոնալ բուժում ենք նշանակել, իսկ դու թողել­փախել ես, ինչո՞ւ:

ՏԱՎՐՈՍ — Սիրտս ազատություն ուզեց: Իմ վիճակն ազատության պակասից է վատանում: Բժիշկ, դուք ինձ սխալ եք բուժում, ինձ պատերի ու ճաղերի ետեւում բուժել հնարավոր չէ, ինձ համար նույնիսկ տիեզերքն է նեղվածք, հասկանո՞ւմ եք, իմ մեծ դեպրեսիան նրանից է այդքան մեծ, որ տիեզերքը նեղվածք է հոգուս համար:

ԲԺԻՇԿ — Վերամբարձ բաներ մի խոսիր՝ տիեզերք, նեղվածք… Իսկ ատրճանակն ինչու՞ գողացար, դա՞ էլ ազատության հետ կապ ուներ: (Նազոյին.) Ես կարծեմ ջուր խնդրեցի:

Նազոն գնում է խոհանոց ջուրը բերելու:

ՏԱՎՐՈՍ — Ատրճանա՞կը… Ինքս էլ չգիտեմ: Հենց էնպես: Մտածեցի` թող մի քիչ իրար անցնեն, տագնապեն… Պատկերացրի պահակ Կարապետի վախեցած դեմքը, երբ արթնանա ու տեսնի, որ իր ատրճանակը չկա…

ԲԺԻՇԿ — Խեղճ մարդն իրեն տեղ չի գտնում, բա որ սիրտը պայթե՞ր:

ՏԱՎՐՈՍ — Հիվանդներին ծեծելիս ինչի՞ չի պայթում նրա նուրբ սրտիկը:

ԲԺԻՇԿ — Այդ մասին հետո կխսենք, հոգնեցրինք այս հարգարժան մարդ­կանց: (Նազոյի բերած ջուրը մերժելով:) Ի՞նչ եք ինձ անընդհատ ջուր առաջարկում, ես ծարավ չեմ:

ՆԱԶՈ- Մի խելառ էլ էս ա:

ՏԱՎՐՈՍ — Բա որ ասում եմ:

ԲԺԻՇԿ — Դե մենք գնանք, տիկնայք և պարոնայք: Հա, հո բողոք­-մողոք չունե՞ք։

ՄԱՐԴՈ – Չունենք։

ՆԱԶՈ — Գժերից ի՞նչ բողոք:

ԲԺԻՇԿ­ Ուրեմն, մնաք բարով։

ԹԻՆԱ — Ցտեսություն, Տավրոս:

ՏԱՎՐՈՍ — Ցտեսություն, Թինա։ Քթիկդ բարձր պահիր, չընկճվես, ամեն բան լավ է լինելու։

(Տավրոսը եւ բժիշկը դուրս են գալիս)               

                                                           ՎԵՐՋ

You may also like...

Թողնել պատասխան

Ձեր էլ-փոստի հասցեն չի հրապարակվելու։