Սամվել ԽԱԼԱԹՅԱՆ

«Անանունն» ավարտեցի: Դրված է վերջին նախադասության վերջակետը, բայց, թատրոնի լեզվով ասած, դերից դեռ չեմ կարողանում դուրս գալ: Դա նրանից չէ, որ ինքս իմ  նոր գրվածքով հիացած եմ ու ստեղծագործողիս վայելքն եմ ուզում երկարացնել: Ես տխրում եմ: Մոլորակի բազմաթիվ ազգեր ու ժողովուրդներ էլ են ունեցել ողբերգական անցքեր, բայց անհամեմատ տևական են եղել նրանց հպարտության, հաղթանակների, բարեկեցության ժամանակաշրջանները, որոնք իրենց արտացոլումն են գտել իրենց ստեղծած գեղարվեստում: Մենք ենք, որ մեր ուրախությունները, հպարտությունները, հերոսությունները մեծ մասամբ պարփակում ենք ապառնի ըղձականում: Դար ու դարերով հայ գրողը դատապարտված...

Ես միշտ նախընտրել եմ ինքնաբուխ, բուռն ծիծաղ առաջացնող  կատակերգությունները, երբ դահլիճը հանկարծ պայթում ու ալիքվում է, երբ այս ու այնտեղից լսվում  են հրճվանքի ծափեր, երբ ծիծաղը մարելուց հետո ինչ-որ մեկը դեռ չի կարողանում զսպել ծիծաղն ու շարունակում է քրքջալ` հարուցելով մյուսների ծիծաղը` այս անգամ արդեն իր չմարող ծիծաղի վրա… Այս ամենը միայն զվարթ տրամադրություններ ստեղծող չեն, դրանք թուլացնում  են հոգեբանական լարվածությունը, վերացնում` բացասական հույզերը, տրամադրում` լավին ու բարուն, ընտանիք են դարձնում հանդիսականին: Ես սիրում եմ իմ «Քաղաքացիական ամուսնուն», որովհետև նա այդպիսին է,  ծիծաղկուն...

Ամեն մի երևույթ ամբողջի մի մասնիկն է, իսկ Տիեզերքը` ամբողջը: Նրա բոլոր երևույթները փոխկապակցված են, փոխկախյալ և փոխհայաց, ուստի գոյակցում են մշտական  փոխազդեցությամբ: Եթե այդ անվերջանալի շղթայից մեկ օղակն անգամ շեղվի համամասնությունից` Տիեզերքն աղետի կենթարկվի: Պիեսի հերոսները հասնում են այդ սահմանագծին` բարոյախոսությունը թողնելով մեզ, քանզի մեզնից ամեն մեկն էլ այդ Ամբողջի մի մասնիկն է` Տիեզերքի համամասնությունը պահպանող փոխազդեցությամբ:   Տրագիֆարս՝ մեկ գործողությամբ,  երկու մասով   Գործող անձինք ՈՒՍՈՒՑԻՉ ՔԱՀԱՆԱ ՍԻՐՈՒՇ ԿՈԼՅԱ ՖԵԼՈ ԱՍՔԱՆԱԶ Տեր ՄԱՐՈՒՔԵ ՀԱՅԿՈՒՆԻ ՎԵՐԳԻՆԵ ՂԱԶԱՐՈՍ ՆԻՆԵԼ ԹԻԿՆԱՊԱՀ ԱՌԱՋԻՆ ՄԱՍ Խիտ...